ORTA ÇAĞ'DA DOĞA ve BİTKİ TEMSİLLERİ: MAHLUKATNAMELERDEN HERBARYUMLARA GEÇİŞ

Yıl 2023, Sayı: 49, 425 - 446, 01.12.2023

Huri Kiriş Büyükgüner , Emine Begüm Savçın

https://doi.org/10.61742/sanatyazilari.1325013

Öz

Makale, doğa ve bitkilerin Orta Çağ'dan Rönesans'a kadar olan temsilindeki değişimleri incelemektedir. Özellikle, antik kaynaklardan ilham alan mahlukatnamelerden bitki kitaplarına ve bilimsel botanik çalışmalarına doğru olan dikkate değer geçişi odak noktasına almaktadır. Makale bu dönüşümü şekillendiren kültürel, sosyal ve entelektüel faktörlerin araştırmakta ve etkilerini açıklığa kavuşturmaktadır. Ayrıca, bu dönemde bitkilerin tasvirinde kullanılan tekniklerin ve görsel dilin evrimini analiz edilmektedir. Bitki temsiline daha sistemli bir yaklaşım olan botanik kitaplarının ortaya çıkışını araştırmakta ve bu dönemin büyüyen bilimsel eğilimini yansıtılmaktadır. Antik algılama biçimlerinden paradigmatik bir değişimin ortaya çıktığı ve sembolik, alegorik ve dini anlamların bilimsel gözlem biçimleri içinde çözüldüğü ortaya çıkmaktadır. Bu görsel dönüşüm, seküler dünyanın inşasında önemli bir rol oynayarak, zaman içinde doğadan elde edilen bilginin yavaşça süzülmesine katkıda bulunmuştur. Bu çalışma, doğa ve bitkilerin temsili alanında gerçekleşen kültürel, entelektüel ve görsel dönüşümleri daha derinlemesine anlamamıza katkıda bulunan bir inceleme sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Orta Çağ, doğa, mahlukatname, herbaryum, sembolizm, botanik.

Kaynakça

• Aloi, Giovanni. (2019). Introduction: Why Look at Plants? Giovanni Aloi (Ed.). In Why Look at Plants?, s. 1–35. Boston: Brill Rodopi.
• Cohen, Simona. (2008). Animals as Disguised Symbols in Renaissance Art. Boston: Brill.
• Dash, Mike. (2011). Tulipomania: The Story of the World’s Most Coveted Flower and the Extraordinary Passions it Aroused. Londra: Hachette UK.
• Eiseman, Stephen. (2013). The Cry of Nature: Art and the Making of Animal Rights. Londra: Reaktion Books.
• Etheridge, Kay. (2011). Maria Sibylla Merian and the Metamorphosis of Natural History. Endeavour, 35(1), 16–22.
• Hermens, Erma. (2006). The Mariani-Cibo Treatise: Contents and Context. Studies in Conservation, 51(sup2), 260–266.
• Houlihan, Partick F. (2002). Animals in Egyptian Art and Hieroglyphs. In B. J. Collins (Ed.), A History of the Animal World in the Ancient Near East, s. 97–143. Boston: Brill.
• Impelliso, Lucia. (2004). Nature and Its Symbols. Getty Publications.
• Jensen, Robin M. (2013). Understanding Early Christian Art. Londra: Routledge.
• Karataş, Zeki. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1, 62–80.
• Landes, Joan B. (2015). Animal Subjects Between Nature and Invention in Buffon’s Natural History Illustrations. In Joan B. Landes, Paula Young Lee, & Paul Younquist (Eds.), Gorgeous beasts: Animal Bodies in Historical Perspective, s. 21–40. Pensilvanya: Penn State University Press.
• Leppert, Richard D. (2002). Sanatta Anlamın Görüntüsü: İmgelerin Toplumsal İşlevi (İsmail Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Paulson, Noelle. (2009). Natural Disorder: The Animal Image in French and British Art before Darwin, c. 1790-1859. All Theses and Dissertations (ETDs).
• Pomata, Gianna., & Siraisi, Nancy G. (2005). Historia: Empiricism and Erudition in Early Modern Europe. Cambridge: MIT Press.
• Reeds, Karen Meier. (1976). Renaissance Humanism and Botany. Annals of Science, 33(6), 519–542.
• Richards, John. (2000). Early Chiristian Art. In M. Kemp (Ed.), The Oxford History of Western Art. Londra: Oxford University Press.
• Shepard, Paul. (1997). The Others: How Animals Made Us Human. Washington: Island Press.
• Stannard, Jerry. (1967). The Graeco-Roman background of the Renaissance herbal. Organon, 4, 141–145.
• Tekiner, Halil. (2009). Dioscorides’ Materia Medica Manuscripts in Turkey. 13.
• Ulusoy, Kadir. (2009). Tarih Eğitiminde Hermeneutik Yaklaşım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), Article 1. Voigts, Linda Ehrsam (1978). The Significance of the Name Apuleius to the “Herbarium Apulei.” Bulletin of the History of Medicine, 52(2), 214–227.
• White, Lynn. (1947). Natural Science and Naturalistic Art in the Middle Ages. The American Historical Review, 52(3), 421–435.
• Yavuz, Mustafa. (2013). Lichens in the Prescriptions Of Pliny the Elder. Oltenia. Studii Şi Comunicări. Ştiinţele Naturii, 29(1), 115–119.
• İnternet Kaynakçası
• Codex Vindobonensis, s. 26. (t.y.). [Kütüphane]. Louisiana Digital Library. Erişim: 09.07.2023. https://louisianadigitallibrary.org/islandora/object/lsu-sc-mmf:59
• Finding Life in Dead Plants: Exploring Herbaria Through BHL. (2020, January 16). Biodiversity Heritage Library. Erişim: 09.07.2023. https://blog.biodiversitylibrary.org/2020/01/finding-life-in-dead-plant.html
• Historical Anotomies, Eagel. (t.y.). Erişim: 09.07.2023. https://www.nlm.nih.gov/exhibition/historicalanatomies/Images/1200_pixels/eagle_41.jpg
• Maria_Merian_Metamorphosis_Insectorum_Surinamensium. (t.y.). Erişim: 09.07.2023. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0f/Maria_Merian_Metamorphosis_Insectorum_Surinamensium_MIA_P18717.jpg
• Otto Brunfels. (t.y.). Erişim: 09.07.2023. https://historicexhibits.lib.iastate.edu/botanists/otto_brunfels.html Pumpkin. (t.y.). Erişim: 09.07.2023. https://library.missouri.edu/news/wp-content/uploads/sites/53/2013/09/hs-pumpkin-large-768x520.jpg
• Ulisse Aldrovandi Herbarium. (t.y.). Erişim: 09.07.2023. https://sma.unibo.it/en/the-university-museum-network/botanic-garden-and-herbarium/collections/ulisse-aldrovandi-herbarium
• Vienna Dioscurides. (2023). Wikipedia. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Vienna_Dioscurides&oldid=1158897717
• What is a Bestiary? (t.y.). The Aberdeen Bestiary. Erişim: 09.07.2023. https://www.abdn.ac.uk/bestiary/what.php
• Wight, C. (t.y.). Illuminated Manuscripts [Text]. The British Library. Erişim: 09.07.2023. https://www.bl.uk/catalogues/illuminatedmanuscripts/ILLUMIN.ASP?Size=mid&IllID=58436