PARAMETRİK TASARIM BAĞLAMINDA MİMARİDE BİÇİM VE İŞLEV İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ: PHILIPS VE LÜKSEMBURG PAVİLYONU

Yıl 2023, Sayı: 49, 553 - 575, 01.12.2023

Armağan Yüksekkaya

Öz

Günümüzde teknolojiyle birlikte gelişen dijital tasarım araçlarının kompleks biçimlerin tasarımını ve üretimini hızlandırıp kolaylaştırması biçim odaklı mimari ürünlerin sayısının artışını etkilemiştir. İlgi çekici görsel temsiliyetlerin dijital araçlarla hızla modellenebilmesi pek çok tasarımcıyı işlevden uzak mimari ölçekli objeler üretmeye yönlendirmiştir. Bu kompleks biçimler parametrik tasarım kavramıyla ilişkilendirilmiş, işlev düşünülmeksizin bu tür yapılar parametrik olarak adlandırılmaya başlanmış bu da mimarlık tarihi boyunca süre gelen biçim-işlev ilişkisi üzerindeki tartışmaların yeniden sorgulanması gerekliliğini beraberinde getirmiştir. Parametrik tasarım kavramı ise hala pek çok tasarımcı ve mimar tarafından farklı tanımları yapılan, bir süreç ya da metot mu yoksa bir üslup mu olduğu hala tartışılan bir kavram olmaya devam etmektedir. Bu çalışmada parametrik tasarım kavramı bir süreç ve tasarım metodu olarak tanımlanmıştır ve parametrik tasarımın biçim-işlev ilişkisi üzerindeki etkisi erken parametrik tasarım örneklerinden biri olarak kabul edilen 1958 Brüksel Expo’su Philips Pavilyonu ile günümüzde gerçekleşen en son Expo olan 2020 Dubai Expo’su Lüksemburg Pavilyonu örnekleri üzerinden karşılaştırmalı vaka analizi yöntemi ile incelenerek açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Parametrik Tasarım, Biçim, İşlev, Kompleks Biçim, Biçim-İşlev İlişkisi.

Kaynakça

• Adams, David. (2017). The Form-Function Relationship in Architecture and Nature: Organic and Inorganic Functionalism. F. Amrine and R. Steiner, The Architecture, Sculpture, and Painting of the First Goetheanum. s.12. Great Barrington, Massachusetts: Steiner Books.
• Alvarado, R. G., & Muñoz, J. J. (2012). The control of shape: Origins of parametric design in architecture in Xenakis, Gehry and Grimshaw. METU Journal of the Faculty of Architecture, 29/1, s. 107, 109, 110, 111.
• Burry, Mark. (2003). Between Intuition And Process: Parametric Design and Rapid Prototyping. Branko Kolarevic (Ed.). Architecture In The Digital Age Design And Manufacturing, s. 22, 211. New York: Spon Press.
• Cárdenas, Carlos Andrés. (2007). Modeling Strategies Parametric Design for Fabrication in Architectural Practice. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Los Andes, Colombia.
• Dokuzer, Erdem. (2018). Mimarlığın Teknolojik Evrimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Gray, A., Abbena, E., & Salamon, S. (2006). Modern differential geometry of curves and surfaces with Mathematica, s.339. Chapman & Hall CRC.
• Harding, J., Joyce, S., Shepherd, P., & Williams, C. (2013). Thinking topologically at early-stage parametric design. Advances in Architectural Geometry 2012, 67–76. s. 68,69.
• Heidari, A., Sahebzadeh, S. (2018). Parametric Architecture in It’s Second Phase Of Evolution. Journal of Building Performance, 9/1, s. 14.
• Jabi, Wassim. (2013). Parametric Design For Architecture, s. 196. London: Laurence King Publishing Ltd.
• Lobell, John. (1985). Between Silence and Light: Spirit in the Architecture of Louis I. Kahn, s.61. Boston: Shambhala.
• Lombardo V., Valle A., Fitch J., Tazelaar K., Weinzierl S., Borczyk W. (2009). A Virtual-Reality Reconstruction of Poème Électronique Based on Philological Research. Computer Music Journal, 33(2). s.29,30.
• Lukes, R. D. (1996). The Poème Électronique of Edgard Varèse. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Harvard University, Cambridge.
• Reas, C., McWilliams, C. (2010). Form+Code in Design, Art and Architecture, s.98. New York: Princeton Architectural Press.
• Schnabel, Marc Aurel. (2007). Parametric Designing in Architecture. Andy Dong, Andrew Vande Moere, John. S. Gero (Ed.). Computer-Aided Architectural Design Futures (CAADFutures) 2007: Proceedings of the 12th International CAADFutures Conference, s. 237-250. Dordrecht: Springer.
• Schumacher, P. (2016). Parametricism 2.0: Rethinking Architecture’s Agenda for the 21st Century, s.7. John Wiley & Sons.
• Sdegno, A. (2012). Physical and digital models for electronic spaces: The 3D virtual re-building of the Philips Pavilion by Le Corbusier. eCAADe Proceedings. s. 750.
• İnternet Kaynakçası
• ArchDaily. Erişim: 20.08.2023. https://tinyurl.com/2fsk8vm4
• ArchDaily. Erişim: 20.08.2023. https://tinyurl.com/48a363r8
• Archilovers. Erişim: 15.08.2023. https://tinyurl.com/2kvd8bfe
• Metaform Architects. Erişim: 15.08.2023. https://tinyurl.com/yc8yx59d
• Morphosis Architecture+ATLV. Erişim: 22.03.2023. http://bit.ly/3yY4k9X
• Parametric House. Erişim: 22.03.2023. http://bit.ly/3yZg9wC
• Semantic Scholar. Erişim: 22.03.2023. http://bit.ly/405430M
• Wolfram MathWorld. Erişim: 19.08.2023. https://tinyurl.com/7n6rcny8