HASTANE İÇ MEKAN ÇOCUK OYUN ALANLARI TASARIM YAKLAŞIMI

Yıl 2023, Sayı: 49, 471 - 493, 01.12.2023

Elif Özgen Bilge Onaran

Öz

Hastane iç mekanları, uluslararası olarak tanımlanmış ve iç mimarlık bilim - sanat dalı içerisinde uzmanlık alanı olarak da değerlendirilen bir araştırma sahasıdır. Çalıma kullanıcı merkezli, mekanın iyileştirici etkileri üzerine güncel tasarım yaklaşımlarını içeren “sağlık tasarımı” çerçevesinde ele alınmaktadır. Belirtilen alanda, devlet kurumu olarak hizmet veren çocuk hastanelerinin, pediatri onkoloji ve hematoloji klinikleri içerisinde bulunan çocuk oyun alanlarını çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Ankara’da yer alan on bir klinik için ilgili hastanelere başvuru gerçekleştirilmiştir. Ancak yalnızca iki hastaneden izin alınabilmesi sebebiyle, iki hastane kliniğinde yer alan çocuk oyun alanlarının mekânsal organizasyon ve tasarım yaklaşımları yerinde incelenerek belgelendirilmiştir. Bu amaçla çalışma; disiplinlerarası yaklaşımla sağlık bilimleri ve iç mimarlık alanlarında veri toplama metodu ile oluşturulmuştur. Niteliksel olarak inceleme başlıkları yazılı döküman incelemesi sonucunda oluşturularak, fotoğraflama tekniği ile belgelendirilmiştir. Niteliksel verileri elde edilen hastane örnekleri için, mekânsal veriler karşılaştırmalı olarak analiz gerçekleştirilerek, belirtilen kliniklerde yer alan iç mekan çocuk oyun alanları mevcut durum analizi gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, hastane iç mekan oyun alanlarının güncel uygulama ve yaklaşım dinamikleri ile sağlık tasarımı konusuna hem teorik hem de pratik olarak uygulama alanlarına katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Hastane iç mekan, Sağlık yapıları, Sağlık tasarımı, Çocuk mekanları, Çocuk oyun alanı.

Kaynakça

• Adelabu, Oluwafemi S.; Yamanaka, Toshimasa (2013). Inspiring Kid's Creative and Cogno-Motor Skills through Aesthetic Design An Example of a Furniture Design Practice. In Proceedings of the Annual Conference of JSSD The 60th Annual Conference of JSSD (p. 145). Japanese Society for the Science of Design.
• Arnott, Lorna. (2023). Play, Adventure and Creativity: Unearthing the Excitement and Fun of Learning. International Journal of Early Years Education Volume 31 (2), 305-308.
• Barker, R. (1968). Ecological Psychology. Stanford: Stanford University Press.
• Baykoç, Necate. (2018). Hastanede Çocuk ve Genç. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Bechtel, R. B. (1977). Enclosing Behavior. Pennsylvania: Dowden-Hutchinson ve Ross.
• Bisson, Christian; Luckner, John. (1996).Fun in Learning: The Pedagogical Role of Fun in Adventure Education. Journal of Experiential Education 19 (2), 108–112.
• Brooker, Graeme; Stone, Sally (2011). İç Mekan Tasarımı Nedir?, İstanbul: Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, Çeviri: Zeynep Yazıcıoğlu Halu, Birinci Basım.
• Eisen, Sarajene L. (2007). The Healing Effects of Art in Pediatric Healthcare: Art Preferences of Healthy Children and Hospitalized Children. (USA: The Degree of Doctor of Philosophy, the Office of Graduate Studies of Texas the Office of Graduate Studies of Texas A&M University) The University of Texas, ABD.
• Ekşi, Aysel. (2011). Ben Hasta Değilim Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarının Psikososyal Yönü. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Eroğlu, Özkan. (2017). Çocuk ve Yaratıcılık. İstanbul: Tekhne Yayınları.
• Farooq, S. (2016). Kids' Furniture Market according to Ergonomical and Environmental Design. JISR Management and Social Sciences & Economics, 14(1), 79-88.
• Fennell, R. S., Fennell, E. B., Carter, R. L., Mings, E. L., Klausner, A. B., & Hurst, J. R. (1990). A Longitudinal Study of the Cognitive. Pediatr Nephrol, 10-15.
• Gottfried, Adele E. (1983). Intrinsic Motivation in Young Children. Young Children 39 (1), 64–73.
• Haworth, M. (1964). Child Psychotherapy. Ney York: Basic Books.
• Lee, Cathryn Rachel. (2005). The Arts in Healthcare: Past, Present and Future Plans for the Integration of the Arts within Medical Facilities and Treatment Practices. (USA: The Degree Master of Public Art Studies, Faculty of The School of Fine Arts) University of Southern California, ABD.
• Linebaugh, Kelly Bartlett (2013). A Systematic Literature Review on Healing Environments in the Inpatient Health CareSetting. (The Degree of Doctor of Nursing Practice, Faculty of the College Nursing) University of Arizona, ABD.
• Moustakes, C. (1953). Children in Play Therapy. New York: McGraw Hill, 43.
• Moran, T. (1993). Hospital Hotel Crain’s Detroit Business. Detroit, 9 (18), 11.
• Öymen Gür, Şengül; Yalçınkaya, Şengül. (2022). Çocuk Dostu Hastane Tasarımı. Çocuk Dostu Hastane, 806 – 829, yay. haz. R., Güney – E. Sezgin, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Peditto, K., Shepley, M., Sachs, N., Mendle, J., Burrow, A. (2020). Inadequacy and Impact of Facility Design for Adolescents and Young Adults with Cancer. Journal of Environmental Psychology. Vol. 69.
• Piaget, Jean, & Inhelder, Barbel (2016). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Salderay, B. (2018). Hastane Ortamında İyileştirme Sürecine Katkı Sağlayan Disiplinler Arası Bir Tasarım: Kemali Hoca’nın Gökyüzü Odası Projesi. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences Volume: 4, Number: 2, 263-276.
• Tekkaya, E. (2001). Tasarlanmış Çocuk Hakları: Ankara Çocuk Oyun Alanları. Milli Eğitim Dergisi Sayı: 151, Temmuz-Ağustos-Eylül, 1-10.
• Ulrich, R. S. (1984). View Through a Window May Influence Recovery from Surgery. Science, 244 (4647), 420-421.
• Wicker, A. W. (1979). An introduction to ecological psychology. Monterey, Calif.: Brooks and Cole.
• İnternet Kaynakçası
• Yönetmelik. Erişim: 29.05.2022. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150430-4.htm
• İmar Yönetmeliği. Erişim: 03.06.2022. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=23722&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Plan. Erişim: 29.01.2021 https://teftis.ktb.gov.tr/TR-14618/plan-yapimina-ait-esaslara-dair-yonetmelik.html