HEYKEL VE MİMARİ SENTEZİNDE ÜTOPYAN BİR EV MANİFESTOSU: FREDERICK KIESLER’İN SONSUZ EV’İ

Yıl 2024, Sayı: 50, 187 - 199, 31.05.2024

Mert Barlas

https://doi.org/10.61742/sanatyazilari.1432610

Öz

Bu analiz, 1920-1960 yılları arasında Frédérick Kiesler tarafından geliştirilen Endless House/ Sonsuz Ev'in hem teorik hem de pratik boyutlarını incelemekte; ev, işlevsellik, çevre ve psikoloji ilişkileri üzerine daha geniş bir tartışma içindeki önemini değerlendirmektedir. Sonsuz Ev projesi, geleneksel mekân, yapı ve kullanım anlayışlarını altüst eden mimari tasarıma ilişkin öncü bir araştırma sunmaktadır. Ev'in teorik boyutları, işlevsellikten ziyade deneyimsel derinliğe öncelik vererek geleneksel mekân kullanımını sorgulamaktadır. Uygulamada, Sonsuz Ev, Kiesler'in teorilerini yenilikçi yapısal unsurlarla somutlaştırarak, sakinlerinin ihtiyaçlarına uyum sağlayan dinamik bir yaşam alanı yaratmayı amaçlamaktadır. Korrealizm felsefesiyle birlikte Kiesler'in sonsuz mekân kavramsallaştırması, ev ve sakinleri arasındaki diyaloğu yeniden şekillendirerek bütünsel bir yaşam anlayışını benimsemektedir. Teori ve pratiğin bu sentezi, Sonsuz Ev'i mimarlık tarihinde önemli bir eser olarak konumlandırmakta ve böylece Kiesler'in yaratıcı mimari yaklaşımı, çağdaş mimarlık teorisi ve pratiği üzerinde derin bir etkiye sahip olmaya devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ev, Mekân, Frédérick Kiesler, Korrealizm, Sonsuz Ev

Kaynakça

• Artun, Nur. A. (2014). Sürrealizm/Mimarlık Mekân Sanat. Ali Artun (Ed.). İstanbul: İletişim.
• Aziz, Rafel. H. (1985). "The House as a Symbolic Manifestation". The Fifth Column.Vol. 6 No. 1 (1985): The Houses. (s. 14-17).
• Bachelard, Gaston. (2014). Mekânın Poetikası. (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Bailey, Eve. (2013). The Groundbreaking Clarity of Ryan and Trevor Oakes. Léopold Lambert. (Ed.). The Funambu-list Papers Volume 1. s. 188- 194. NY: Punctum Books.
• Bogner, Dieter. (2013). Kiesler and The European Avant-garde. Lisa Phillips (Haz.) Frederick Kiesler. s. 46-56. New York: Meridian Printing.
• Buhmann, Stephanie. (2019). The Friendship Between Hans Arp and Frederick Kiesler. Peter Bogner, Gerd Zillner, Hani Rashid, ve Frederick Kiesler Foundation (Ed). Frederick Kiesler: Face to Face with the Avant-Garde: Essays on Network and Impact. s. 219-236. Switzerland: Birkhäuser
• Docker, John. (2001). Postmodernism and Popular Culture A Cultural History. UK: Cambridge University Press.
• Field, Sue. (2021). Scenographic Design Drawing: Performative Drawing in an Expanded Field. GB: Bloomsbury Visual Arts.
• Gür, Ş. Ö., Erol, Ş. Y. (2013). Ev Kadın Büyürken. International Journal of Architecture and Planning. Volume 1, Issue 2, (s. 101-131).
• Haran, Barnaby. (2016). Magic Windows: Frederick Kiesler’s displays for Saks Fifth Avenue, New York in 1928.
• John C. Welchman (Ed.). Sculpture and the Vitrine. s. 69- 94. USA: Routledge.
• Henriquez, Gregory. (1989). The Endless Phenomenal Space of Frederick Kiesler. The Fifth Column, Vol. 7, No. 3 (1989): Parallaxs. 18-21.
• Kiesler, Frédérick., Safran, Yehuda. (1989). Frederick Kiesler: 1890-1965. Yehuda Safran (Ed.). London: Architectu-ral Association.
• Phillips, Stephen. (2005). Introjection and Projection: Frederick Kiesler and His Dream Machine. Thomas Mical (Ed.). Surrealism and Architecture. s. 140-155. GB: Routledge.
• Phillips, Lisa. (2013). Architect of Endless Innovation. Lisa Phillips (Haz.) Frederick Kiesler. s. 13-36. New York: Me-ridian Printing.
• Phillips, Stephen. J. (2017). Elastic Architecture: Frederick Kiesler and Design Research in the First Age of Robotic Culture. USA: MIT Press.
• Proskuryakov, V., Bohdanova, Y., vd. (2021). The Architectural Phenomenon of Chernivtsi of the Beginning and the mid-20th-Century: F. Fellner, G. Helmer, F. Kiesler, H. Creangă and Others. IOP Conference Series Materials Science and Engineering. 1203(2):022022, November 2021. (s. 1-7).
• Salter, Chris. (2010). Entangled: Technology and the Transformation of Performance. USA: MIT Press.
• Vidler, Anthony. (1992). Architectural Uncanny: Essay in the Modern Unhomely. USA: MIT Press.
• Wu, Xin. (2013). Patricia Johanson and the Re-Invention of Public Environmental Art. 1958-2010. USA: Routlegde.
• Zillner, Gerd. (2015) Frederick Kiesler’s Endless House. An Attempt to Retrace an Endless Story Klaus Bollinger, Florian Medicus, Austrian Frederick and Lillian Kiesler Private Foundation. (Ed.) Endless Kiesler. s. 98-168. Switzer-land: Birkhäusers.
• Zillner, Gerd. (2019). Biographical Miscellanea and Nodes in the Network. Peter Bogner, Gerd Zillner, Hani Rashid, ve Frederick Kiesler Foundation (Ed). Frederick Kiesler: Face to Face with the Avant-Garde: Essays on Network and Impact. s. 15-52. Switzerland: Birkhäuser.
• Charrington, Harry. (2012). An Agency of Endless Play: Alvar Aalto & Frederick Kiesler. Alvar Aalto Researchers' Network Working Papers. Erişim: 09.11.2023. https://www.alvaraalto.fi/wp-content/uploads/2017/12/AAM_RN_Charrington.pdf
• Endless House, 1950. © Austrian Frederick and Lillian Kiesler Private Foundation, Vienna. Erişim: 23. 08. 2023. https://artmap.com/static/media/0000124000/0000123799.jpg
• Frederick Kiesler Biography, Austrian Frederick And Lillian Kiesler Private Foundation. Erişim: 09.11.2023. https://www.kiesler.org/en/biography-frederick-kiesler/
• Frederick Kiesler, Endless House Modeli, 1950. Erişim: 23. 08. 2023. https://www.archdaily.com/126651/ad-classics-endless-house-friedrick-kiesler
• Frederick Kiesler, Raumstadt (City in Space), 1925, Paris. Erişim: 23.08.2023. https://i.pinimg.com/originals/ac/6b/5b/ac6b5bc8afefbd51e1fc1381899062b8.jpg
• Frederick Kiesler, Sonsuz Ev Plan ve Eskizleri. © Austrian Frederick and Lillian Kiesler Private Foundation, Vienna. Erişim: 23.08.2023. https://www.architectural-review.com/essays/folio/folio-frederick-kieslers-endless-house ve https://www.archdaily.com/126651/ad-classics-endless-house-friedrick-kiesler
• McNally, Shane. (2019). A Journey into Frederick Kiesler’s Concept of 'Endless Space' Erişim: 09. 11. 2023. https://www.nultylighting.co.uk/blog/pursuit-endlessness-frederick-kiesler-endless-house/
• Sonsuz Ev Projesi, Aydınlatma Çalışmaları, (1951). ©Friedrick Kiesler. Erişim: 23. 08. 2023. https://www.nultylighting.co.uk/blog/pursuit-endlessness-frederick-kiesler-endless-house/