Sanatta Tıp Konusuna Yaklaşım Ve Çağdaş Seramik Sanatından Örnekler

Yıl 2024, Sayı: 51, 580 - 598, 30.11.2024

Kübra Nur Hasçelikoğlu , Tuğrul Emre Feyzoğlu

https://doi.org/10.61742/sanatyazilari.1536572

Öz

Sanatsal aksiyonlarda hastalık, sağlık, salgın, tıp gibi konulardan etkilenme, eser meydana getirme olgusunun bir modülü gibi ölçümlenebilir. Bu kapsamda tıp, insanın yaşadığı dönemin koşul, düşünce ve deneyimlerinin sanata dönüşmesine esin kaynağı olabilmektedir. Sanatta tıp konusuna yaklaşım, geçmiş tarihlerden günümüze kadar hep var olmuştur. Tıp alanının sanat konusu olarak işlenmesi çok eskilere dayanmaktadır ki kil tabletler, resim, heykel ve daha yakın zamanlardaki fotoğraf gibi önemli ve bilgilendirici eserler bulunmaktadır. Ayrıca tıp alanında da sanattan ilham alınarak yapılan bir takım gelişmeler bulunmaktadır. Bazı çizimler, minyatürler belge niteliği taşımaktadır. Bunların yanı sıra anatominin resim sanatında detaylarıyla değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu çalışmayla, yazının icadından tıp sembollerine, tarihsel süreçte sanat ile tıp arasındaki ilişkiye, tıp konusunu eserlerinde işleyen sanatçılara yer verilmiş ve günümüzde çağdaş seramik sanatında işlenen güncel sağlık sorununun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma ve yayın etiğine uygun şekilde hazırlanan bu yazıda, tıp konusu-na yaklaşımın, sanatta, özellikle seramik alanında dönüşümü incelenmek istenmiştir.

Anahtar Kelimeler

sanat, seramik, tıp, covid 19, pandemi

APPROACH TO MEDICINE IN ART AND EXAMPLES FROM CONTEMPORARY CERAMIC ART

Öz

In artistic actions, influences from themes such as illness, health, epidemic, medicine can be measured as a module of the phenomenon of creating an artwork. In this context, medicine can be a source of inspiration for the transformation of the conditions, thoughts and experiences of the period in which people live into art. The approach to the topic of medicine in art has always existed from ancient times to the present. The depiction of medicine as a subject of art dates back to ancient times, with important and informative works such as clay tablets, paintings, sculptures and, more recently, photography. Additionally there have been some developments in the field of medicine inspired by art. Some drawings and miniatures are serve documentary characteristics. In addition to these, the detailed examination of anatomy in art was discussed in the study. In this study, from the invention of writing to medical symbols, the relationship between art and medicine in the historical process, and the artists who deal with the subject of medicine in their works are included and it is aimed to evaluate the current health problem addressed in contemporary ceramic art. In this article, prepared in accordance with research and publication ethics, it is aimed to examine the transformation of the approach to medicine in art, especially in the field of ceramics.

Anahtar Kelimeler

Art, Ceramic, Medicine, Covid-19, Pandemic

Kaynakça

• Albukrek, Musa. (2015). Sanat ve Tıp. Adalı Dergisi, sayı:116
• Algın, Oraj. (2019). Antik Mısır’da Tıp Bilimi. Bilim İletişimi Platformu. Erişim tarihi: 25.12.2023. https://gelecekbilimde.net/antik-misirda-tip-bilimi/
• Baliman, Laura. (2020). Art in Covid: Johnson Tsang-Still in One Piece. Erişim tarihi: 03.01.2024. https://studentnewspaper.org/art-in-covid-johnson-tsang-still-in-one-piece-iii/
• Batur Çay, Meral. (2017). Pieter Brueghel: Ölümün Zaferi. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, Cilt/Vol.3 Sayı/No. 2: 50-57
• Beausire, Laura. (2020). Art of the Moment: Pandemic-Inspired Pottery. Erişim tarihi: 15.09.2023. https://www.5280.com/art-of-the-moment-pandemic-inspired-pottery/
• Bölükbaşı, Okan. (2014). Galen’s Neurology, Galen’in Nörolojisi. History of Neurology/Nöroloji Tarihinden
• Çaçan Ongun, Berna. (2020). Osmanlı’da yaşamak: Sıhhatli bir yaşam sürmek için yapılanlar. Independent Türkçe. Erişim tarihi: 19.12.2023. https://www.indyturk.com/node/222451/t%C3%BCrkiyeden-sesler/osmanl%C4%B1da-ya%C5%9Famak-s%C4%B1hhatli-bir-ya%C5%9Fam-s%C3%BCrmek-i%C3%A7in-yap%C4%B1lanlar-1
• Çığ, Muazzez İlmiye. (2007). Uygarlığın Kökeni Sümerliler-1 Tarihte İlk Edebi Eserden Seçmeler. Kaynak Yayınları.
• Erkmen, Nazan. (2015). Sanatta Tıp: Ameliyatlar, Tedaviler, Tıbbi Müdahaleler, Mısırlılardan Günümüze Sanat Eserleri. Denge Dergisi, Yıl:11, Sayı:43/2015-2
• Erleten, Atilla. (2019). İbn-i Sina Biyografi. (Tezcan Çaltık, Editör). Gülmat Matbaacılık.
• Gombrich, E.H. (1997). Sanatın Öyküsü. (E. Erduran, Ö. Erduran, Çev.). Remzi Kitabevi.
• Gökbel, Firdevs Müjde. (2021). Pandemi Süreci: Seramik Sanatına Yansımaları Üzerine Bir Değerlendirme. Akademik Sanat Dergisi, Sayı:13, 50-68
• Gültekin, Hidayet. (2020). Mesnevi-i Şerif Tercümesi. Erişim tarihi: 20.12.2023. https://www.gazetebir.com.tr/yazarlar/hidayet-gultekin/mesnevi-i-serif tercumesi/7296/
• Hodge, Susie. (2013). Gerçekten Bilmeniz Gereken 50 Sanat Fikri. (E. Gözgü, Çev.). Bkz Yayıncılık.
• Kramer, Samuel Noah. (1999). Tarih Sümer’de Başlar. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Michel,E., Charles, V. (2015). Pieter Bruegel. Yapı Kredi Yayınları.
• Ormiston, Rosalind. (2013). Rembrandt 500 Görsel Eşliğinde Yaşamı ve Eserleri. (M.B. Albayrak, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Öztek, Zafer. (2020). Bilimin Öteki Yüzü-Tıp Tarihinde Gezinti. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Kitapları, Kapital Medya Hizmetleri A.Ş.
• Öztekin, Hikmet Anıl. (2020). İbni Sina Hiç Kimse Görmek İstemeyen Biri Kadar Kör Olamaz. Destek Yayınları.
• Özturan, Kutay. (2004). Art Book Dürer Alman Rönesansı’nın Büyük Ustası. Dost Kitabevi.
• Raffa, Robert B.- Rawls, Scott M.- Beyzarov, Elena Portyansky. (2007). Netter’in Resimli Farmakolojisi. (M. İsbir, Çev.). Nobel Tıp Kitabevleri.
• Rodoplu, Serra. (2020). Bu resim 2020'yi anlatıyor | Ölümün Zaferi | Bruegel. Erişim tarihi: 03.12.2023. https://www.youtube.com/watch?v=sxdetgC6aG0&ab_channel=serrarodoplu
• Seramik Türkiye. (2020). “Varlığınız Sağlığımız” Baca Anıtı Yitirdiğimiz Sağlıkçıların Adını Yaşatacak. Erişim tarihi: 07.11.2023. https://www.seramikturkiye.org/post/varli%C4%9Finiz-sa%C4%9Fli%C4%9Fimiz-baca-aniti-yi%CC%87ti%CC%87rdi%CC%87%C4%9Fi%CC%87mi%CC%87z-sa%C4%9Flik%C3%A7ilarin-adini-ya%C5%9Fatacak
• Seramik Türkiye. (2020). Bilim, Sanat, Teknoloji ve Endüstri Dergisi. Zehra Çobanlı - Belirsiz Zamanlar Ve Sonrası. Erişim tarihi: 19.02.2024. https://www.seramikturkiye.org/post/beli%CC%87rsi%CC%87z-zamanlar-ve-sonrasi
• Seramik Türkiye. (2020). Buket Acartürk - Sağlık Çalışanlarına Adanmış Bir Sergi. Erişim tarihi: 12.08.2022. https://www.seramikturkiye.org/post/sa%C4%9Flik%C3%A7ilarin-m%C3%BCcadelesi-ne-adanmi%C5%9F-bi-r-sergi-kan-ter
• Spence, David. (2011). Rembrandt. (İ. Sevinç, Çev). Koleksiyon Yayıncılık.
• Tarhan, Ömer Rıdvan. (2014). Anatominin Tarihçesi ( Tarihsel Gelişimi). Turkcerrahi.com. Erişim tarihi: 13.09.2023. https://www.turkcerrahi.com/makaleler/cerrahinin-gelisimi/anatominin-tarihcesi/
• Trt Haber. (2021). Koronavirüse dikkat çekmek için porselenden maske. Erişim tarihi: 12.11.2023 https://www.trthaber.com/haber/guncel/koronaviruse-dikkat-cekmek-icin-porselenden-maske-556906.html
• Trt Haber. (2021). Sağlıkçılara adanan sergi: KAN-TER. Erişim tarihi: 13.08. 2022. https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/saglikcilara-adanan-sergi-kan-ter-561502.html