Hastane Yöneticilerinin Stratejik Yönetim Araçlarını Kullanım Durumlarının İncelenmesi: Nitel Bir Çalışma

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 40 - 52, 09.07.2019

Fadime Çınar , Rojda Demircan Züleyha Nişancı

Öz

Amaç: Bu çalışma hastane yöneticilerinin stratejik yönetim araçlarını bilme, farkında olma ve kullanma durumlarının incelenmesi amacıyla gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Nitel araştırmalardan fenomenolojik tanımlayıcı tipte olan araştırmanın evrenini, İstanbul ili Anadolu yakasında faaliyette bulunan özel ve kamu hastanelerinde farklı yönetim kademelerinde en az bir yıl süre ile çalışan 30-50 yaş arası 10 sağlık yöneticisi oluşturdu. Örneklem seçiminde amaçlı maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanıldı.. Araştırma Mart-Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Derinlemesine görüşmede; literatür incelemesi ve uzman görüşü alınarak belirlenen anahtar sorular ve her bir anahtar soruyu açıcı rehber soruların bulunduğu “Yarı Yapılandırılmış Soru Formu” , “Bireysel Bilgi Formu ile Bilgilendirme ve Onam Formu kullanıldı. Literatüre dayalı olarak oluşturulan ve yöneticilerin stratejik yönetim araçlarını kullanımlarını değerlendiren taslak form üzerinde iki akademisyen ve alandan bir uzman hekim ile görüşüldü, anlam bozuklukları ve eksiklikler giderildi. Görüşmeler hastanenin toplantı odasında gerçekleştirildi. Yapılan görüşmelerin her biri yaklaşık 20-30 dakika sürdü ve görüşmeler hem katılımcılar hem de araştırmacılar tarafından yeni bir bilgi kalmayıncaya kadar devam edildikten sonra sonlandırıldı. Görüşmelerde; gizlilik esasına dayalı olarak katılımcılara kod verildi (Kod:KY.1,EY.1) ve ses kaydı alındı. Araştırmada görüşmeler sonunda elde edilen veriler ses kayıt cihazından bilgisayara aktarıldı. Verilerin analizinde kodlamaya dayalı içerik analizi kullanıldı. Bu analizde birbirine benzeyen veriler belirli kavramlar ve temalar altında sınıflandırıldı ve anlaşılır biçimde düzenlenerek yorumlandı. Bireysel bilgilerin frekans ve yüzdeleri hesaplanıp ifade edildi. Elde edilen veriler ayrıntılı olarak raporlaştırıldı ve doğrudan alıntılara yer verilerek araştırmanın geçerliliği sağlandı. Bulgular: Araştırmaya alınan yöneticilerin % 40’ı (4 kişi) 30-40 yaş aralığında, %60’ı (6 kişi) 40-50 yaş aralığındadır, yaş ortalaması 41’dir. Yöneticilerin 5’i bayan 5’i erkektir (n:10). Tamamı lisans mezunudur ve %60’i hekim kökenlidir. Yöneticilerin %60’ının yönetici olarak çalışma yılı en fazla 6-10 yıl olduğu ve %80 ‘inin yönetici olarak çalışmaya istekli olduğu saptandı. Ayrıca yöneticilerin birçoğunun aslında stratejik yönetim araçlarını uyguladığı fakat bunları bilinçli ve bilimsel düzeyde tam olarak yapmadıkları, kriz anlarında daha sık başvurdukları belirlendi. Kadın yöneticilerin stratejik yöntemleri kullanırken insan faktörüne daha çok odaklandıkları, erkek yöneticilerin ise stratejik yönetimin biraz daha insan faktörü dışında kalan teknik bölümleri ile ilgilendikleri saptandı. Sonuç: Bu araştırmanın sonucunda, hastane yöneticilerinin stratejik yönetim araçlarını kullanımında yeterli donanım ve bilgiye sahip olamadıkları belirlendi. Ayrıca stratejik yönetim araçlarını kullanmanın kamu ve özel hastane olma durumuna göre değişiklik gösterdiği saptandı. Bu konuda sağlık yöneticilerinin daha donanımlı eğitimler almaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Stratejik Yönetim, Stratejik Yönetim Araçları, Hastane Yöneticileri

Kaynakça

• 1. GÜÇLÜ N., Strategic Management, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 23, Sayı 2 (2003) 61-85.2. Ülgen, H., Mirze, S. K. (2013). İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A. Ş.3. ÖZALP İ., BESLER S., ORUÇ ., İşletmelerde Yöneticilerin Stratejik Araç Algısı ve Kullanım Amaçları4. AKTAN C., Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama, İşletmelerde Yöneticilerin Stratejik Araç Algısı ve Kullanım Amaçları, Temmuz-Ağustos 20085. Akgemci, T. (2008). Stratejik Yönetim. Ankara: Gazi Kitabevi.6. Akgemci, T., Güleş, H. K. (2009). İşletmelerde Stratejik Yönetim. Ankara: Gazi Kitabevi7. Bertolini, M., Bevilacqua, M., Ciarapia, F. E., Giacchetta, G. (2011). Business Process, Re-engineering in Healthcare Management: A Case Study. Business Process Management Journal, 17 (1), 42-66.8. Bisbe, J., Barrubes, J. (2012). The Balanced Scorecard as a Management Tool for Assessing and Monitoring Strategy Implementation in Health Care Organizations. Sociedad Espaῆola de Cardiologίa, 65 (10), 919-927.9. Dinçer, Ö. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (9. Bs). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd Şti.10. Özalp, İ., Besler, S., & Oruç, İ. (2012). İşletmelerde Yöneticilerin Stratejik Araç Algısı ve Kullanım Amaçları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 123- 136.11. Rigby, D. (2003). Management Tools Survey 2003: Usage Up As Companies Strive to Make Headway in Though Times. Strategy & Leadership, 31 (5), 4-11.12. Rigby, D. K. and Bilodeau, B. (2007). Bain’s Global 2007 Management Tools and Trends Survey. Strategy & Leadership, 35 (5), 9-16.13. Rigby, D. K. and Bilodeau, B. (2009). Management Tools and Trends 2009. Boston: Bain & Company Inc.14. Rigby, D. K. (2013). Management Tools 2013: An Executive’s Guide. Boston: Bain & Company Inc.15. Rigby, D., Bilodeau, B. (2013). Management Tools and Trends 2009. Boston: Bain & Company Inc.16. Şentürk, F. K. (2009). Otel İşletmelerinde Stratejik Yönetim Araçları Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi. Antalya.