THE EFFECT OF HEALTH COMMUNICATION PROBLEMS ON THE TREATMENT PROCESS

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 212 - 223, 31.07.2023

Ali Arslanoğlu , Gizem Özargun

https://doi.org/10.55050/sarad.1296929

Öz

Health communication; It is a concept used in the presentation and consumption processes of health services, in the transmission of health-related messages with the help of mass media, and in the relations between the patient and the physician. Its goal is to advocate for and improve individual or public health outcomes. Considering this goal, it was thought that it would be effective in the treatment process as well, and examining the effects of the problems experienced in health communication on the treatment processes was the aim of the study. In our study, a questionnaire was used as a data collection tool. The Health Communication Problems scale was also used in the survey content. 394 people participated in the study across Türkiye. In the analysis of the data, descriptive statistics (frequency, percentage) were obtained by using the SPSS program. The Cronbach Alpha coefficient of the study was found to be 0.845. In the examination of the treatment abandonment variable; Effective Communication (T=6.914 P<0.05), social communication (T=4.264 P<0.05), communication barriers (T=5.738 P<0.05) sub-dimensions and therefore the general average of the scale (T=7.398 P) <0.05) highly significant differences were observed. In the institution variable where treatment is continued; Effective Communication (T=-5.749 P<0.05), social communication (T=-2.059 P<0.05), communication barriers (T=-5.125 P<0.05) sub-dimensions and therefore the general average of the scale (T =-5.819 P<0.05) significant differences were observed. As a result of our analyzes, it was observed that health communication problems negatively affected the treatment process.

Anahtar Kelimeler

Health Communication, Treatment, Health Communication Problems, Physician-Patient, Communication

SAĞLIK İLETİŞİMİ SORUNLARININ TEDAVİ SÜRECİNE ETKİSİ

Öz

Sağlık iletişimi; sağlık hizmetlerinin sunum ve tüketim süreçlerinde, kitle iletişim araçları yardımıyla sağlıkla ilgili mesajların iletilmesinde ve hasta hekim arası ilişkilerde kullanılan bir kavramdır. Hedefi ise bireysel veya halk sağlığı sonuçlarını savunma ve iyileştirmedir. Bu hedefe yönelik bakıldığında tedavi sürecinde de etkili olacağı düşünülmüştür ve sağlık iletişiminde yaşanan sorunların tedavi süreçlerine etkisinin incelenmesi çalışmanın amacı olmuştur. Çalışmamızda veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Anket içeriğinde Sağlık İletişimi Sorunları ölçeğinden de yararlanılmıştır. Çalışmaya Türkiye genelinde 394 kişi katılım sağlamıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılarak tanımlayıcı istatistikler (frekans, yüzdelik) elde edilmiştir. Çalışmanın Cronbach Alpha katsayısı 0,845 olarak bulunmuştur. Tedaviden vazgeçme değişkeni incelenmesinde; etkili İletişim (T=6,914 P<0,05), sosyal iletişim (T=4,264 P<0,05), iletişim engelleri (T=5,738 P<0,05) alt boyutlarında ve dolayısıyla ölçeğin genel ortalamasında (T=7,398 P<0,05) yüksek derecede anlamlı farklılıklar görülmüştür. Tedaviye devam edilen kurum değişkeninde; etkili İletişim (T=-5,749 P<0,05), sosyal iletişim (T=-2,059 P<0,05), iletişim engelleri (T=-5,125 P<0,05) alt boyutlarında ve dolayısıyla ölçeğin genel ortalamasında (T=-5,819 P<0,05) anlamlı farklılıklar görülmüştür. Analizlerimiz sonucunda sağlık iletişimi sorunlarının tedavi sürecini olumsuz yönde etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sağlık İletişimi, Tedavi, Sağlık İletişimi Sorunları, Hekim-Hasta, İletişim

Kaynakça

• Asnani, M. P. (2009). Patient-Physician Communication. West Indian Med, 58(4), 357-361.
• Başol, E. (2018). Hasta ile Sağlık Çalışanları (Doktor ve Hemşire) Arasındaki İletişim Sorunları ve Çözüm Önerileri. International Anatolia Academic Online Journal, 4(1), 76-93.
• Bulduklu, Y. (2010). Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programları ve İzleyici Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 75-85.
• Cirhinlioğlu, Z. (2001). Sağlık Sosyolojisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Gülcemal, E., ve Keklik, B. (2016). Hastaların Hekimlere Duydukları Güveni Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma: Isparta İli Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14), 64-87.
• Ishikawa, H., ve Kiuchi, T. (2010). Health Literacy and Health Communication. BioPsychoSocial Medicine, 4(18), 1-5.
• Işık, T. (2021). Sağlık İletişimi Bağlamında Hekim Hasta, Hasta-Hekim İletişimi İnceleme Çalışması: Özel Bir Hastane Analizi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (26), 720-753.
• Keating, N. L., Green, D. C., Kao, A. C., Gazmararian, J. A., Wu, V. Y., ve Cleary, P. D. (2002). How are patients’ specific ambulatory care experiences related to trust, satisfaction, and considering changing physicians? Journal of General Internal Medicine, 17(1), 29-39.
• Koçak, A., ve Bulduklu, Y. (2010). Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları. Selçuk İletişim, 6(3), 5-17.
• Kreps, G. L., Bonaguro, E. W., ve Query, J. L. (1998). The History And Development Of The Field Of Health Communication. B. K. Duffy, ve L. D. Jackson içinde, Health Communication Research: A Guide to Developments and Directions (s. 1-15). Greenwood.
• Levinson W, Roter DL, Mullooly JP, Dull VT, Frankel RM. Physician-patient communication. The relationship with malpractice claims among primary care physicians and surgeons. JAMA. 1997 Feb 19;277(7):553-9. doi: 10.1001/jama.277.7.553. PMID: 9032162.
• Oğuz, N. Y. (1995). Klinik Uygulamada Hekim-Hasta İlişkisi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 3(2), 59-65.
• Rimal, R. N., ve Lapinski, M. K. (2009). Why health communication is important in public health. Bulletin of the World Health Organization, 87(4), 247.
• Rogers, E. M. (1994). The Field of Health Communication Today. American Behavioral Scientist, 38(2), 208–214.
• Schiavo, R. (2007). Health Communication: From Theory to Practice. San Francisco: Jossey-Bass.
• Schoen C, Osborn R, Huynh PT, Doty M, Zapert K, Peugh J, Davis K. Taking the pulse of health care systems: experiences of patients with health problems in six countries. Health Aff (Millwood). 2005 Jul-Dec;Suppl Web Exclusives:W5-509-25. doi: 10.1377/hlthaff.w5.509. PMID: 16269444.
• Solmaz, B., ve Duğan, Ö. (2018). Sağlık Çalışanı ile Hasta ve Yakınları Arasında Yaşanan Şiddetin Nedenlerinden" İletişim" Üzerine Bir İnceleme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 185-206.
• Stewart M, Brown JB, Donner A, McWhinney IR, Oates J, Weston WW, Jordan J. The impact of patient-centered care on outcomes. J Fam Pract. 2000 Sep;49(9):796-804. PMID: 11032203.
• Stewart MA. Effective physician-patient communication and health outcomes: a review. CMAJ. 1995 May 1;152(9):1423-33. PMID: 7728691; PMCID: PMC1337906.
• Street RL Jr, Makoul G, Arora NK, Epstein RM. How does communication heal? Pathways linking clinician-patient communication to health outcomes. Patient Educ Couns. 2009 Mar;74(3):295-301. doi: 10.1016/j.pec.2008.11.015. Epub 2009 Jan 15. PMID: 19150199.
• Svarstad BL, Chewning BA, Sleath BL, Claesson C. The Brief Medication Questionnaire: a tool for screening patient adherence and barriers to adherence. Patient Educ Couns. 1999 Jun;37(2):113-24. doi: 10.1016/s0738-3991(98)00107-4. PMID: 14528539.
• Tabak, R. S. (2003). Sağlık İletişimi (2. b.). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• TDK. (2019). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. Mayıs 27, 2022 tarihinde Türk Dil Kurumu Sözlükleri Web sitesi: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
• Uçan, G., Çalım, S. İ., ve Yıldırım, Ş. (2015). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Sağlık İletişimi Alanındaki Rol ve Fonksiyonları. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(4), 91-100.
• Uzuner, N. (2020, Ekim 17). Bezelye Dergi. Mayıs 20, 2022 tarihinde https://www.bezelyedergi.net adresinden alındı
• Yağbasan, M., ve Çakar, F. (2006). Doktor-Hasta İlişkisinde Dile ve Davranışa Dayalı İletişimsel Sorunları Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (15), 609-629.
• Yalçın Balçık, P., Taşkaya, S., & Şahin, B. (2014). Sağlık okur-yazarlığı. TAF Prev Med Bull 2014;13(4):321-326. doi: 10.5455/pmb1-1402386162
• Yeşildal, M., Dömbekci, H. A., ve Öztürk, Y. E. (2021). Sağlık İletişimi Sorunları: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-119.
• Yılmaz, E. (2012). Doktorumun Hastasıyım.com (1. b.). İstanbul: Giza Yayınları.
• Yılmaz, M. B., ve Şireci, M. (2020). Malatya’da Yer Alan Aile Hekimliği Merkezlerinde Sağlık İletişimi Uygulamalarına Yönelik Bir Çalışma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 357-371.
• Zolnierek KB, Dimatteo MR. Physician communication and patient adherence to treatment: a meta-analysis. Med Care. 2009 Aug;47(8):826-34. doi: 10.1097/MLR.0b013e31819a5acc. PMID: 19584762; PMCID: PMC2728700.