DITALIZATION IN HEALTH TOURISM: AN EVALUATION OF TURKIYE'S CURRENT SITUATION AND FUTURE PERSPECTIVE

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 2, 242 - 256, 30.07.2025

Cuma Sungur

https://doi.org/10.55050/sarad.1702160

Öz

Health tourism refers to the practice of traveling to a different region or country to benefit from healthcare services, and it is an essential part
of the globalization of healthcare services. In recent years, digitalization has transformed health tourism, with technologies such as artificial
intelligence, virtual reality, augmented reality, telemedicine, and blockchain playing a crucial role. These technologies have made health
tourism processes more accessible, faster, and personalized, improving the experiences of both patients and healthcare providers. Especially,
Türkiye holds a significant position in the health tourism market due to its advanced technological infrastructure and cost-effective advantages.
The impact of digitalization on health tourism in Türkiye has resulted in positive outcomes, such as increased patient satisfaction, improved
health outcomes, and reduced operational costs. Since the 2010s, health tourism in Türkiye has shown significant development, with a notable
increase in market share. Additionally, the growing interest in digital technologies in recent years has further enhanced the potential for growth
in this sector. In this context, the role and adaptation of digital technologies in health tourism are becoming critical factors for Türkiye's future
growth. Innovative technologies like artificial intelligence, virtual and augmented reality, telemedicine, and blockchain are making health
tourism processes faster and more efficient, allowing patients easier access to healthcare services, more accurate diagnoses, and more
personalized treatment experiences. Türkiye's investments in digital health technologies and its ongoing digital transformation in the healthcare
sector will accelerate developments in this area and strengthen the country's competitive position in the health tourism market. This study aims
to evaluate the current state and future perspectives of Türkiye’s healthcare sector regarding the use and adaptation of these technologies in
health tourism, by first addressing the role of digitalization in the field.

Anahtar Kelimeler

Digital transformation , Innovative Technologies , Health Tourism , Türkiye

SAĞLIK TURİZMİNDE DİJİTALLEŞME: TÜRKİYE'NİN MEVCUT DURUM VE GELECEK PERSPEKTİFİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDIRME

Öz

Sağlık turizmi, insanların sağlık hizmetlerinden faydalanma amacıyla bulundukları bölgeden farklı bir bölgeye veya ülkeye seyahat etmelerini
ifade eden, küreselleşen sağlık hizmetlerinin önemli bir parçasıdır. Son yıllarda, dijitalleşme sağlık turizmini dönüştürmüş ve bu süreçte yapay
zekâ, sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, teletıp ve blockchain gibi dijital teknolojiler önemli bir rol oynamıştır. Bu teknolojiler, sağlık turizmi
süreçlerini daha erişilebilir, hızlı ve kişiselleştirilmiş hale getirerek hem hastaların hem de sağlık hizmeti sağlayıcılarının deneyimlerini
iyileştirmiştir. Özellikle Türkiye, yüksek teknoloji altyapısı ve uygun maliyet avantajları ile sağlık turizmi pazarında önemli bir konumda yer
almaktadır. Türkiye’de dijitalleşmenin sağlık turizmine etkisi, hasta memnuniyetini artırmak, sağlık sonuçlarını iyileştirmek ve operasyonel
maliyetleri düşürmek gibi olumlu sonuçlar doğurmuştur. Türkiye’de sağlık turizmi 2010’lu yıllardan itibaren önemli bir gelişim göstermiş ve
pazar payında önemli artışlar yaşanmıştır. Ayrıca son yıllarda dijital teknolojilere duyulan ilgi, bu alandaki gelişim potansiyelini arttırmaktadır.
Bu bağlamda dijital teknolojilerin sağlık turizmindeki rolü ve adaptasyonu, Türkiye'nin gelecekteki büyümesinde kritik bir faktör olma yolunda
ilerlemektedir. Yapay zekâ, sanal ve artırılmış gerçeklik, teletıp ve blockchain gibi yenilikçi teknolojiler, sağlık turizmi süreçlerini daha hızlı
ve verimli hale getirerek, hastaların sağlık hizmetlerine daha kolay erişmesini, daha doğru teşhisler almasını ve tedavi süreçlerini
kişiselleştirilmiş bir şekilde deneyimlemesini mümkün kılmaktadır. Türkiye’nin dijital sağlık teknolojilerine yaptığı yatırımlar ve sağlık
sektöründeki dijital dönüşüm, bu alandaki gelişmeleri hızlandıracak ve ülkenin sağlık turizmi pazarındaki rekabet gücünü daha da
pekiştirecektir. Bu çalışmada, öncelikle dijitalleşmenin sağlık turizmi alanında kullanımına değinilerek, sağlık turizmi alanında bu
teknolojilerin kullanımı ve adaptasyonunda Türkiye sağlık sektörünün mevcut durumu ve gelecek perspektifinin değerlendirilmesi
amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Digital transformation , Innovative Technologies , Health Tourism , Türkiye.

Kaynakça

• Akalın, B., & Veranyurt, Ü. (2020). Sağlıkta Dijitalleşme ve Yapay Zekâ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(2), 82- 85.
• AlBasri, M., Öztürk, O., Sülün, S. and Ali Ustun (2024). How digital healthcare in Türkiye could improve efficiency and outcomes. https://www.mckinsey.com/industries/healthcare/our-insights/how-digitalhealthcare- in-turkey-could-improve-efficiency-and-outcomes#/
• Azuma, R. T. (1997). A Survey of Augmented Reality. Presence: Teleoperators and Virtual Environments/MIT press
• Bak, İ., & Çobanoğlu, N. (2024). Telehealth and telemedicine applications in Türkiye: Telehealth ethics. Turkiye Klinikleri Public Health-Special Topic, 10(1), 119-122.
• Bhandari, M., Zeffiro, T., & Reddiboina, M. (2020). Artificial intelligence and robotic surgery: Current perspective and future directions. Current Opinion in Urology, 30(1), 48-54.
• Carrera, P., & Bridges, J. F. P. (2006). Globalisation and healthcare: Understanding health and medical tourism. Expert Review of Pharmacoeconomics & Outcomes Research, 6(4), 447–454.
• Chirico, A., Lucidi, F., De Laurentiis, M., Milanese, C., Napoli, A., & Giordano, A. (2016). Virtual reality in health system: beyond entertainment. A mini‐review on the efficacy of VR during cancer treatment. Journal of cellular physiology, 231(2), 275-287.
• DHA (2025). Parkinson hastaları VR teknolojisi ile yeniden adım atabilecek. https://www.dha.com.tr/saglikyasam/ parkinson-hastalari-vr-teknolojisi-ile-yeniden-adim-atabilecek-2153819.
• Dinçer, F., Aydoğan, E., & Karayılan, A. (2016). Türkiye’de medikal turizm: Güçlü yönler, zayıf noktalar ve rekabetçi avantajlar. Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 2974-2984. Erişim bağlantısı
• Doğramacı, Y. G. (2020). Teletıp, sağlık turizmi ve uzaktan sağlık hizmetleri: Mesafeli sözleşmeler. İstanbul Hukuk Mecmuası, 78(2), 657-710
• Esteva, A., Robicquet, A., Ramsundar, B., Kuleshov, V., DePristo, M., Chou, K., Cui, C., Corrado, G. S., Thrun, S., & Dean, J. (2021). A guide to deep learning in healthcare. Nature Medicine, 25(1), 24–29.
• Fonsêca, A. L. A., Barbalho, I. M. P., Fernandes, F., Arrais Júnior, E., Nagem, D. A. P., Cardoso, P. H., ... &
• Valentim, R. A. D. M. (2024). Blockchain in Health Information Systems: A Systematic Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 21(11), 1512.
• Gerçeker, K., & Erdem, R. (2024) Türkiye’de Uzaktan Sağlık Hizmetleri Ve Uzaktan Muayene. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 6(2), 143-166.
• Gretzel, U., Reino, S., Kopera, S., & Koo, C. (2015). Smart tourism challenges. Journal of Tourism, 16(1), 41-47.
• Heung, V. C. S., Küçükusta, D., & Song, H. (2011). Medical tourism development in Asia: The impact of public policy. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 16(1), 93–111.
• Indugu, V. V. R., Bandaru, V. K. R., Gondi, K., Thomas, J., & Volikatla, H. (2020). The Rise of Telemedicine during the COVID-19 Pandemic: Challenges, Innovations, and Future Directions. MZ Computing Journal, 1(2).
• Ivanov, S. H., & Webster, C. (2019). Robots in tourism: A research agenda for tourism economics. Tourism Economics, 26(7), 1065-1085.
• Kaur, J. (2024). Decentralized Finance (DeFi) and Blockchain Technology in Healthcare: A Promising Confluence for Enhanced Security, Data Interoperability, and Patient. In Harnessing Technology for Knowledge Transfer in Accountancy, Auditing, and Finance (pp. 126-149). IGI Global.
• Kıraç, F. Ç. (2024). Dijital Sağlık Ortamında Veri Yönetiminin Hasta Memnuniyetine Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 849-858.
• Kozak, M. A., Evren, S., & Çakır, O. (2013). Tarihsel süreç içinde turizm paradigması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 7–22.
• Mallari, B., Spaeth, E. K., Goh, H., & Boyd, B. S. (2019). Virtual reality as an analgesic for acute and chronic pain in adults: a systematic review and meta-analysis. Journal of pain research, 2053-2085.
• Mar, V. J., & Soyer, H. P. (2018). Artificial intelligence for melanoma diagnosis: How can we deliver on the promise? Annals of Oncology.
• Medical Tourism Magazine. (2023). Telemedicine consultations: A new frontier in medical tourism. Medical Tourism Magazine. Retrieved from https://www.medicaltourism.com.
• Medimagazin (2024). Ankara Tıp metaverse teknolojisiyle 6'ncı beyin ameliyatını yaptı. https://medimagazin.com.tr/hekim/ankara-tip-metaverse-teknolojisiyle-6nci-beyin-ameliyatini-yapti- 105392.
• Murphy, M. J., et al. (2003). Patterns of patient movement during frameless image-guided radiosurgery. International Journal of Radiation Oncology, Biology, Physics, 55(5), 1400-1408.
• Peek, N., Sujan, M., & Scott, P. (2023). Digital health and care: emerging from pandemic times. BMJ health & care informatics, 30(1).
• Phuong, J., Ordóñez, P., Cao, J., Moukheiber, M., Moukheiber, L., Caspi, A., ... & Mankoff, J. (2023). Telehealth and digital health innovations: A mixed landscape of access. PLOS Digital Health, 2(12), e0000401.
• Rady, A., & Wahab, H. A. (2024). The Role of Artificial Intelligence to Enhance Health Tourism Applications in Egyptian Tourist Destinations. Minia Journal of Tourism and Hospitality Research MJTHR, 17(2), 44- 62.
• Ryu, S. (2012). Telemedicine: Opportunities and developments in member states. Healthcare Informatics Research, 18(2), 153–155.
• Samancı, M. (2024). Sağlık Hizmetlerinde Dijitalleşme. Journal of Health and Management (Sağlık ve Yönetim Dergisi), (1), 67-86.
• Sevim, F., Gül, B., & Akbulut, Y. (2024). Dijital Sağlık Uygulamalarının Sağlık Turizmi Kapsamında Medikal Turizm Açısından Değerlendirilmesi: Sistematik Bir Derleme. Istanbul Gelisim University Journal of Health Sciences, (22), 334-353.
• Swan, M. (2015). Blockchain: Blueprint for a New Economy. O’Reilly Media.
• Tarcan, G. Y., Balçık, P. Y., & Sebik, N. B. (2024). Türkiye ve Dünyada Sağlık Hizmetlerinde Yapay Zekâ. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 14(1), 50-60.
• Tontuş, Ö. H. (2019). Sağlık turizmi nedir? Sağlık Turizmi Koordinasyon Kurulu Yayınları, Ankara.
• Topol, E. (2019). Deep medicine: how artificial intelligence can make healthcare human again. Hachette UK.ü
• Topol, E. (2022). The digital transformation of healthcare: Current and future trends. Journal of Health Innovation, 7(2), 24-35.
• Tu, J., Torrente‐Rodríguez, R. M., Wang, M., & Gao, W. (2020). The era of digital health: A review of portable and wearable affinity biosensors. Advanced Functional Materials, 30(29), 1906713.
• Tyan, I., Guevara-Plaza, A., & Yagüe, M. I. (2021). The Benefits of Blockchain Technology for Medical Tourism. Sustainability 13 (22): 12448.
• Tzafetas, M., Mitra, A., Paraskevaidi, M., Bodai, Z., Kalliala, I., Bowden, S., ... & Kyrgiou, M. (2020). The intelligent knife (iKnife) and its intraoperative diagnostic advantage for the treatment of cervical disease. Proceedings of the National Academy of Sciences, 117(13), 7338-7346.
• Ulutan, A. K., & Ünal, E. (2024). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Teletıp Kullanımı: Bir Literatür Derlemesi. Türk Tıp Dergisi, 9(1), 19-26.
• USHAŞ. (2024). We want to turn Türkiye into the world’s most successful health tourism brand. https://www.ushas.com.tr/en/we-want-to-turn-turkey-into-the-worlds-most-successful-health-tourismbrand/
• Yao, R., Zhang, W., Evans, R., Cao, G., Rui, T., & Shen, L. (2022). Inequities in health care services caused by the adoption of digital health technologies: scoping review. Journal of medical Internet research, 24(3), e34144.
• Yapar, D., & Demirköse, H. (2024). COVID-19 pandemic: The critical role of telehealth applications. Turkiye Klinikleri Public Health-Special Topic, 10(1), 112-118.
• Yıldırım, B. F. (2021). Bilgi sistemi olarak e-nabız uygulamalarının sağlık turizmi hastaları için geliştirilmesi: Bir model önerisi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, B. F. (2022). Dijital hastane modelinin gerçekleşmesi bağlamında mobil cihazların sağlık turizmi alanındaki rolü. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 9(3), 250-257.
• Yılmaz, Y., Uzelli Yılmaz, D., Yıldırım, D., Akın Korhan, E., & Özer Kaya, D. (2021). Yapay Zekâ ve Sağlıkta Yapay Zekânın Kullanımına Yönelik Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Görüşleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(3), 297-308.
• Gökçe Kutsal, Y. and Aslan D. (2021). Teletıp, Yaşlılık ve Teletıp Uygulamaları. Hangar Marka İletişim Reklam Hizmetleri Yay. Ltd. Şti.: Ankara.
• Tiryaki, U. (2025, Şubat 4). Türkiye’nin sağlık turizmindeki yükselişi. New Health Media. https://www.newhealth.media/blog/turkiyenin-saglik-turizmindeki-yukselisi.
• Akalın, B., & Veranyurt, Ü. (2020). Sağlikta dijitalleşme ve yapay zekâ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(2), 128- 137.