ANALÎZEKE KODÎKOLOJÎK LI SER LEYLA Û MECNÛNÊN SEWADÎ, BAZÎDÎ Û FUZÛLÎ DI KOLEKSÎYONA A. JABA YA DESTNIVÎSÊN KURDÎ DE

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 3, 1197 - 1222, 31.08.2018

Abdurrahman Adak

https://doi.org/10.26791/sarkiat.443978

Cited By: 2

Öz

A. Jaba el yazma eser koleksiyonunda her biri farklı bir yazara ait
olan üç tane Leyla ile Mecnun nüshası bulunmaktadır. Kurd 30 nolu nüshada
Sewadi’nin, Kurd 31 nolu nüshada Mela Mehmûdê Bazîdî’nin ve Kurd 14 nolu
nüshada ise Fuzûlî’nîn Leyla ile Mecnunları bulunmaktadır. Her üç nüsha da kodikolojinin
tamlık, anlaşılırlık ve eskilik gibi kriterlerine göre değerli nüshalardır. Her
üçünde de istinsah kayıtları mevcuttur. Fuzûlî nüshasının istinsah kaydında
müstensihin adına yer verilmiş, diğer ikisinde ise buna yer verilmemiştir.
Bununla birlikte eldeki veriler Bazidi nüshasının Bazîdî’nin kendisi tarafından
istinsah edildiğini ortaya koymaktadır. Fuzûlî ve Bazîdî nüshalarının istihsah
yılları kayedilmiş, Sewadi nüshasınınki ise kaydedilmemiştir. Fuzûlî’ninkisi
1218 (1803/1804), Bazîdî’ninki ise 1274 (1858-59) yılında istinsah edilmiştir.
Eldeki veriler Sewadi’nin Leyla û Mecnûn’unun istinsah tarihini 1759 ve 1857
aralığı olarak belirlemektedir. Bazidi nüshasının zahriyesinde bu eserin
aslının Türkçe Leyla ile Mecnun olduğuna dair bir not yazıldığı için, bu
nüshanın aslı konusu gündeme gelmiştir. Bu konuda görüş belirten A. Jaba’ya
göre bu Leyla ile Mecnûn’un aslı, Fuzûlî’nin Türkçe Leyla ile Mecnûn’u,
Rudenko’ya göre ise Sewadî’nin Kürtçe Leyla ile Mecnun’udur. Metinler arasında
yaptığımız karşılaştırmalı inceleme, Rudenko’nun görüşünün yerinde olduğunu
ortaya koymuştur. 

Anahtar Kelimeler

A. Jaba koleksiyonu, Fuzûlî, Mela Mehmûdê Bazîdî, Sewadî, Leyla ile Mecnûn

Kaynakça

• Hayrullah Acar
• M. Edip Çağmar
• M. Zahir Ertekin