IHSAN SUREYYA SIRMA’S LITERARY PERSONALITY

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 2, 24 - 43, 30.04.2020

Nesim Sönmez

https://doi.org/10.26791/sarkiat.639603

Öz

İhsan Sureyya Sırma was born in 1944. He is
from Xesxêr, Siirt. He is a theologian and a traveller. He has got gotten many
works. The subject of his works is generaly onto Islam History and a few of his
products are accepted as literary works. He has produced some travel books as
well. After he completed his doctorate programme in Paris, he returned to
Turkey. After that he has been known very well around the world, especially in
Arabia geography and Europe. Many people have been affected by his works.
Although he is not a literature man, he has written some literary books which
are poetry and memory and essays. He is
originally a kurd and his native language is kurdish, however he has not
written anything in kurdish. He has written his books in turkish. Sen
Geldin is the only one of his books that has been translated into kurdish by
himself till now. Its language has got a certain fluency. He has used turkish
in a very good way. Not only he knows kurdish and turkish, but also he konws
french and arabic. The most dominant aspect of him is that he has got deep
knowledge on both Eastern and Europe. In this article, İhsan Sureyya Sırma’s
life and his works have been introduced and his literary personality has been
especially evaluated.       

Anahtar Kelimeler

Xesxêr, Tu Hatî

KESAYETA EDEBÎ YA İHSAN SUREYYA SIRMA

Öz

İhsan Sureyya Sırma, di sala 1944an da li
Xesxêra Sêrtê hatîye dinyayê. Ew îlahîyatnas û seyyah e. Wi di jîyana xwe da
gelek berhem nivîsandine. Mijara berhemên wî bi piranî li ser dîroka Îslamê ne
û çend berhemên wî jî wek berhemên edebî têne qebûlkirin. Ew piştî ku li Parîsê
doxtora xwe diqedîne vedigere welatê xwe di demeke kurt da li Tirkîyeyê û li
dinyayê tê naskirin Gelek kes di bin tesîra kesayeta wî û berhemên wî da mane.
Ew ne kesek edebîyatnas e lê wî du pirtûkên helbestan û sê pirtûkên wek edebî
têne qebûlkirin nivîsandine. Her çiqas ew bi eslê xwe Kurd e û zimanê dayîka wî
jî kurdî ye wî, berhemên xwe bi Tirkî nivîsandin e. Tenê berhema xwe ya bi navê “Sen Geldîn” xwe bi xwe
wergerandîye zimanê dayîka xwe. Zimanê wî zimanek hêsan û herikbar e. Ew ne tenê
zimanê Kurdî û Tirkî dizane, di gel van zimanan wek Erebî û Fransizî û gelek
zimanên din jî dizane. Taybetîya wî ya herî muhîm ew e ku ew, him
rojhilatanavîn nasdike him jî Avrûpayê. Di vê gotarê da jîyan û berhemên İhsan
Sureyya Sırma yên edebî hatine nasandin û kesayeta wî ya edebî hatîye
nirxandin.

Anahtar Kelimeler

İhsan Sureyya Sırma, Sen Geldin, Hâlnâme, Dağların Dili, Nehirlerin Dili.

Kaynakça

• Albayrak Nurettin. “Hece Vezni” İslâm Ansiklopedisi. 17: 148-150. İstanbul: Weşanên Türkiye Diyanet Vakfı, 1998.
• Demircan Adnan. İhsan Sureyya Sırma Kitabı Pervari’den Paris’e. İstanbul: Weşanên Beyanê, 2018.
• Eliade Mirceal, İmgeler ve Simgeler, Werg. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: Weşanên Doğu Batı, 1992.
• Ezîzî Gerdî, Kêşnasî Kurdî. Hewlêr: Weşanên Kitêbxaneyî Aram, 2013.
• İpekten Haluk, Eskî Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Arûz, İstanbul: Weşanên Dergâh Yayınları, 2013.
• Karabulut Mustafa, “İmge ve Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde ‘Su’ İmgesi”, Journal of Turkish Language and Literature, 1: 2 (2015): 65-84.
• Komisyon. Kur'an Yolu Tefsiri.3: 11-15. Ankara: Weşanên Diyanet İşleri Başkanlığı, 2018.
• Levend Agâh Sırrı, Divan Edebiyatı: Kelimeler ve Remizler, Mazmunlar ve Mefhumlar, İstanbul: Weşanên Enderun Kitabevi, 1984. Sadînî Xalit. Feqîyê Teyran Jiyan Berhem û Helbestên Wî. İstanbul: Weşanên Nûbiharê, 2010.
• Sırma İhsan Sureyya. Dağların Sırrı. İstanbul: Weşanên Beyanê, 2007.
• Sırma İhsan Sureyya. Nehirlerin Dili. İstanbul: Weşanên Beyanê, 2007.
• Sirma İhsan Sureyya. Hâlnâme. İstanbul: Weşanên Beyanê, 2015.
• Sirma İhsan Sureyya. Sen Geldîn. İstanbul: Weşanên Beyanê, 2015.
• Sirma İhsan Sureyya. Tu Hatî. İstanbul: Weşanên Beyanê, 2016. Sirma İhsan Sureyya, Hilafetten Saltanata Emeviler Dönemi, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2019.
• Sirma İhsan Sureyya, Belgelerle II. Abdülhamid Dönemi, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2019.
• Sirma İhsan Sureyya, İslam Öncesi Mekke ve Hz. Muhammed, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2012.
• Sirma İhsan Sureyya, İslâmî Tebliğin Örnek Halifeler Dönemi, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2014.
• Sirma İhsan Sureyya, Medine Vesikası Işığında Yahudi Meselesi, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2014.
• Sirma İhsan Sureyya, Osmanlı Devletinın Yıkılışında Yemen İsyanları, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2008.
• Sirma İhsan Sureyya, Sömürü Ajanı Amerikan Misyonerleri, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2017.
• Sirma İhsan Sureyya, Yalan Dünyayı Adımlarken, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2019.
• Sirma İhsan Sureyya, Tarih Şuuru, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2019.
• Sirma İhsan Sureyya, Seyahatname-i Süreyya, İstanbul: Weşanên Beyanê, 2010.
• Siwadî, Leyla û Mecnûn, Tîpguheztina Latînêyê, M. Reşit Irgat, İstanbul: Weşanên Nûbiharê, 1999.
• Sönmez Nesim. Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî. İstanbul: Weşanên Seyda Yayınları, 2018.
• Türk Dil Kurumu, Dîroka Ragihandinê: 14.10.2019 http://ww w.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=77.