1258/1842 TARİHLİ ÇÜNGÜŞ NÜFUS DEFTERİNE GÖRE ÇÜNGÜŞ KAZASININ SOSYAL VE EKONOMİK DURUMU

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 1, 401 - 427, 30.04.2021

Oktay Bozan

https://doi.org/10.26791/sarkiat.882665

Öz

Sultan II. Mahmut döneminde ülkenin ekonomik ve beşerî kaynaklarını tespit etmek amacıyla tahrir adı verilen kayıtlar tutulmuştur. Tutulan bu nüfus defterlerinde, yerleşim merkezlerinde ikamet eden tüm erkek nüfusun adı, lakabı, mesleği, baba adı, baba mesleği, eşkali, yaşları, engel durumları, askerliğe dair durumları ve gerçekleştirdikleri göç hareketlerine dair bilgiler kaydedilmiştir. Bu kapsamda 1842 tarihli ve 2662 numaralı Çüngüş kazası nüfus defteri incelenmiştir. Çüngüş kazası nüfus defterinden hareketle Çüngüş’ün idari durumu, kaza merkezi ve kazaya bağlı köylerdeki erkek nüfusun dağılımı, kazanın dini-etnik yapısı, yaş gruplarına dağılışı, kişilerin meslek ve sosyal statüleri, hastalık ve özürleri ile Çüngüş kazasındaki arazilerin tasarruf şekli ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çüngüş, Adiş köyü, nüfus sayımı, Müslümanlar, Ermeniler

SOCIAL AND ECONOMIC STATUS OF CHUNGUSH DISTRICT BASED ON POPULATION RECORDS OF CHUNGUSH DATED 1258/1842

Öz

During the period of Sultan Mahmud II., records called tahrir were kept in order to determine the economic and human resources of the country. In these population records, information about the name, nickname, profession, father's name, father's occupation, age, disability, military status, and migration movements of the all-male population residing in the settlement centers were recorded. In this context, the population record of Chungush district, dated 1842 and numbered 2662, was examined. Based on the population records of Chungush district, the administrative status of Chungush, the distribution of the male population in the district center and the villages connected to the district, the religious-ethnic structure of the district, its distribution to age groups, the occupational and social status of the people, the disease and disability, and the way of cultivation of the lands in the Chungush district were discussed.

Kaynakça

• Algar, Hamid, “Molla”, DİA, İstanbul, 2005, Cilt: XXX, s. 238-239.
• Avcı, Casim, “Şeyh”, DİA, İstanbul, 2010, Cilt: XXXIX, s. 49.
• Beydilli, Kemal, “İmam”, DİA, İstanbul, 2000, Cilt: XXII, s. 181-186.
• Bozkurt, Nebi, “Hafız”, DİA, İstanbul, 1997, Cilt: XV, s. 74-78.