Öz
Nakşibendiliğin ortaya çıktığı coğrafi bölge, Maveraünnehir ve Horasan olup adı geçen coğrafyadan Kürdistan dahil diğer bölgelere yayılmıştır. Bu önemli olay Kürdistan’da Mevlana Halid Şehrizorî tarafından gerçekleştirilmiştir. Horaman şeyhlerinin halk arasında neden ve nasıl etkili oldukları, yirminci yüzyılın siyasi gelişmelerindeki rolleri bu araştırmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Kürdistan’daki tarikat önderleri ve şeyhleri özellikle Nakşibendiler başta olmak üzere, halkın onlara desteği, himayesi ve ayrıca yerel yönetimlerin de ortadan kalkmasıyla çeşitli alanlarda siyasi ve içtimai itibarlarını ve nüfuzlarını arttırma yolunda olmuşlardır. Horaman şeyhlerinin nüfuzları Kaçar döneminde özellikle de meşrutiyet ve ondan sonraki dönemde artmıştır. Birinci dünya savaşının vuku bulmasıyla tarikat şeyhleri, Rus ve İngilizlere karşı cihat emri verip daha çok mürit ve takipçi çekerek, onları savaşmaya teşvik etmişlerdir. Genel olarak Nakşibendi tarikatının özellikle de Horaman şeyhlerinin siyasi faaliyetleri Kaçar devrinde en yüksek seviyeye ulaşmıştır.
Anahtar Kelimeler
Nakşibendilik Horaman Şeyhleri Kaçar Meşrutiyet Birinci Dünya Savaşı
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Politika ve Yönetim (Diğer) |
| Bölüm | Tercüme |
| Çevirmenler | |
| Erken Görünüm Tarihi | 5 Temmuz 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Mart 2024 |
| Kabul Tarihi | 2 Haziran 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 16 Sayı: 1 |
Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır.
Derginin tüm içeriğine açık erişim sağlanmaktadır. Yayınlanan makaleler öncelikle İThenticate programında taranmaktadır.
Dergimizde
yayınlanan makalelerin sorumluluğu yazara ait olup, tüm telif hakları Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi’ne devrolunmuştur.