Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

CIRITIC Tabanlı TOPSIS Yöntemi ile Katılım Bankalarının Performans Sıralamalarının Tespit Edilmesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 57 - 70, 29.06.2024

Abdurrahman Coşkuner , Ömer Faruk Rençber

https://doi.org/10.47542/sauied.1448208
Cited By: 1

Öz

Katılım bankaları, finans sektöründe önemli bir rol oynayan kuruluşlardır ve geleneksel bankacılık sisteminden farklı bir iş modeli benimserler. Katılım bankaları, İslami finans prensiplerine göre faaliyet göstermektedirler. Temel amaçları, faizsiz ve etik finans prensiplerine dayalı hizmetler sunarak müşterilerinin finansal ihtiyaçlarını karşılamaktır. Çalışmanın amacı, Türkiye'de faaliyet gösteren beş katılım bankasını (Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş., Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş., Türkiye Finans, Katılım Bankası A.Ş., Vakıf Katılım Bankası A.Ş., Ziraat Katılım Bankası A.Ş.) performanslarına göre sıralamaktır. Çalışmanın yöntemi, çok kriterli karar verme tekniklerinden olan CIRITIC Tabanlı TOPSIS’tir. Çalışma, 2018-2022 veri dönemini kapsamaktadır. Elde edilen sonuçlar, 2018 yılı için Vakıf Katılım, 2019-2020 yılları için Ziraat Katılım ve 2021-2022 yılları için Kuveyt Türk Katılım Bankası'nın en yüksek performansa sahip olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Katılım Bankacılığı Çok Kriterli Karar Verme CIRITIC TOPSIS

Kaynakça

  • Alinezhad, A., Khalili, J., Alinezhad, A., & Khalili, J. (2019). CRITIC method. New Methods and Applications in Multiple Attribute Decision Making (MADM), 199-203.
  • Atan, M., & Altan, Ş. (2020). Örnek uygulamalarla çok kriterli karar verme yöntemleri. Gazi Kitabevi.
  • Ayrıçay, Y., Özçalıcı, M., & Bolat, İ. (2017). Katılım bankalarının performanslarının AHP ve GIA tekniklerinden oluşan bütünleşik bir sistem ile değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 4(2), 54-69.
  • Chang, C.-H., Lin, J.-J., Lin, J.-H., & Chiang, M.-C. (2010). Domestic open-end equity mutual fund performance evaluation using extended TOPSIS method with different distance approaches. Expert Systems with Applications, 37(6), 4642–4649.
  • Çağıran Kendirli, H., Kendirli, S., & Aydın, Y. (2019). Küresel kriz çerçevesinde katılım bankalarının ve ticari bankaların mali performanslarının TOPSIS yöntemiyle analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 137-154.
  • Çilek, A., & Karavardar, A. (2020). Türkiye’de Katılım Bankalarının Finansal Performansının Analizi. Maliye Finans Yazıları, 113, 99–118. https://doi.org/10.33203/mfy.569694
  • Dağılgan, G. (2023). Türkiye’de katılım bankacılığının performans değerlendirmesi: Panel veri analizi. Toplum Ekonomi ve Yönetim Dergisi, 4(1), 51–64. https://doi.org/10.58702/teyd.1279405
  • Dağlı, S., & Kuvvetli, B. İ. (2023). Farklı Kriter Ağırlıklandırma Teknikleri ve Cocoso Yöntemi ile Katılım Bankalarının Performans Değerlendirmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 38(4), 917–931. https://doi.org/10.21605/cukurovaumfd.1410252
  • Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The critic method. Computers & Operations Research, 22(7), 763–770. https://doi.org/10.1016/0305-0548(94)00059-H
  • Emek, Ö. F. (2021). Türkiye’de Katılım Bankacılığı Alanındaki Gelişmeler ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkilerinin İncelenmesi: Toda-Yamamoto Yaklaşımı. Hitit İlahiyat Dergisi, 20(3), 1–28. https://doi.org/10.14395/hid.931233
  • Eyceyurt Batır, T. (2019). Türkiye’de Kamu Katılım Bankalarının Bankacılık Sektörü Bazında Değerlendirilmesi: CAMELS Analizi ile 2015-2017 Yıllarına İlişkin Bir İnceleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 83, 193–212. https://doi.org/10.25095/mufad.579969
  • Gençtürk, M., Senal, S., & Aksoy, E. (2021). COVID-19 Pandemisinin Katılım Bankaları Üzerine Etkilerinin Bütünleşik CRITIC-MARCOS Yöntemi ile İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 92, 139–160. https://doi.org/10.25095/mufad.937185
  • Gezen, A. (2019). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Katılım Bankalarının Entropi ve WASPAS Yöntemleri ile Performans Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84, 213–232. https://doi.org/10.25095/mufad.625812
  • Jubilee, R. V. W., Kamarudin, F., Latiff, A. R. A., Hussain, H. I., & Tan, K. M. (2021). Do Islamic versus conventional banks progress or regress in productivity level? Future Business Journal, 7(1), 22. https://doi.org/10.1186/s43093-021-00065-w
  • Karakaya, A. (2020). Bulanık karar verme yaklaşımıyla katılım bankaları finansal performansı. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 99–122. https://doi.org/10.18092/ulikidince.577236
  • Kartal, C. (2020). Katılım bankalarının kar ve maliyet kriterleri açısından vıkor yöntemi ile performans analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(1), 158–175. https://doi.org/10.11611/yead.661364
  • Krohling, R. A., & Pacheco, A. G. C. (2015). A-TOPSIS – An Approach Based on TOPSIS for Ranking Evolutionary Algorithms. Procedia Computer Science, 55, 308–317. https://doi.org/10.1016/j.procs.2015.07.054
  • Liu, R., Yang, X., Dong, X., & Sun, B. (2021). Credit Risk Assessment of Banks’ Loan Enterprise Customer Based on State-Constraint. Computing and Informatics, 40(1), 145–168. https://doi.org/10.31577/cai_2021_1_145
  • Mishra, R., Pundir, A. K., & Ganapathy, L. (2017). Evaluation and prioritisation of manufacturing flexibility alternatives using integrated AHP and TOPSIS method. Benchmarking: An International Journal, 24(5), 1437–1465. https://doi.org/10.1108/BIJ-07-2015-0077
  • Nabavi, S. R., Wang, Z., & Rangaiah, G. P. (2023). Sensitivity Analysis of Multi-Criteria Decision-Making Methods for Engineering Applications. Industrial & Engineering Chemistry Research, 62(17), 6707–6722. https://doi.org/10.1021/acs.iecr.2c04270
  • Odabaş, A., & Bozdoğan, T. (2020). Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının ELECTRE Yöntemiyle Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 88, 199–224. https://doi.org/10.25095/mufad.740040
  • Özer, K., & Saygın, O. (2022). Katılım Bankacılığının Finansal Performans Analizi: Türkiye Uygulaması. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 257–273. https://doi.org/10.30784/epfad.1030401
  • Quan, H., Li, S., Wei, H., & Hu, J. (2019). Personalized Product Evaluation Based on GRA-TOPSIS and Kansei Engineering. Symmetry, 11(7), 867. https://doi.org/10.3390/sym11070867
  • Raharjo, P. G., Hakim, D. B., Manurung, A. H., & Maulana, T. N. A. (2014). Determinant of capital ratio: A Panel Data analysis on state-owned banks in indonesia. Buletin Ekonomi Moneter Dan Perbankan, 16(4), 395–414. https://doi.org/10.21098/bemp.v16i4.19
  • Razmak, J., & Aouni, B. (2015). Decision Support System and Multi‐Criteria Decision Aid: A State of the Art and Perspectives. Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, 22(1–2), 101–117. https://doi.org/10.1002/mcda.1530
  • Şekkeli, F. E., & Güçlü, F. (2023). Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının Entropi Tabanlı Gri İlişkisel Analiz (Gia) Yöntemiyle Değerlendirilmesi. TESAM Akademi Dergisi, 10(2), 489–511. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1253985
  • Shanian, A., & Savadogo, O. (2006). TOPSIS multiple-criteria decision support analysis for material selection of metallic bipolar plates for polymer electrolyte fuel cell. Journal of Power Sources, 159(2), 1095–1104. https://doi.org/10.1016/j.jpowsour.2005.12.092
  • Sutjiati Njotoprajitno, R., Hadianto, B., & Melvin. (2020). The effect of the government bond value on the intermediary function of banks in the capital market of Indonesia. Banks and Bank Systems, 15(3), 199–206. https://doi.org/10.21511/bbs.15(3).2020.17
  • Wang, S., & Wang, D. (2019). Research on crashworthiness and lightweight of B-pillar based on MPSO with TOPSIS method. Journal of the Brazilian Society of Mechanical Sciences and Engineering, 41(11), 498. https://doi.org/10.1007/s40430-019-2019-x
  • Yetiz, F. (2021). TOPSIS yöntemi ile Türk katılım bankalarının performans analizi ve bankacılıkta risk yönetim politikalarının önemi. Journal of Empirical Economics and Social Sciences. https://doi.org/10.46959/jeess.899919
  • Yurttadur, M., & Taşcı, M. Z. (2022). Katılım bankalarının PIV yöntemiyle finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 816–827. https://doi.org/10.29106/fesa.1193793

Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 57 - 70, 29.06.2024

Abdurrahman Coşkuner , Ömer Faruk Rençber

https://doi.org/10.47542/sauied.1448208
Cited By: 1

Öz

Abstract: Participation banks are an essential part of the financial sector and have a unique business model that differs from traditional banks. These banks operate based on Islamic finance principles and strive to provide interest-free and ethical financial services to customers. This study aims to evaluate the performance of five participation banks in Türkiye (Albaraka Bank, Kuveyt Türk Participation Bank, Türkiye Finans Participation Bank, Vakıf Participation Bank, Ziraat Participation Bank) using a multi-criteria decision-making technique called CRITIC-based TOPSIS. The study covers the data period of 2018-2022. The results indicate that Vakıf Participation Bank showed the highest performance in 2018, Ziraat Participation Bank in 2019-2020, and Kuveyt Türk Participation Bank in 2021-2022.

Anahtar Kelimeler

Participation banking Multi-Criteria decision making CRITIC TOPSIS

Kaynakça

  • Alinezhad, A., Khalili, J., Alinezhad, A., & Khalili, J. (2019). CRITIC method. New Methods and Applications in Multiple Attribute Decision Making (MADM), 199-203.
  • Atan, M., & Altan, Ş. (2020). Örnek uygulamalarla çok kriterli karar verme yöntemleri. Gazi Kitabevi.
  • Ayrıçay, Y., Özçalıcı, M., & Bolat, İ. (2017). Katılım bankalarının performanslarının AHP ve GIA tekniklerinden oluşan bütünleşik bir sistem ile değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 4(2), 54-69.
  • Chang, C.-H., Lin, J.-J., Lin, J.-H., & Chiang, M.-C. (2010). Domestic open-end equity mutual fund performance evaluation using extended TOPSIS method with different distance approaches. Expert Systems with Applications, 37(6), 4642–4649.
  • Çağıran Kendirli, H., Kendirli, S., & Aydın, Y. (2019). Küresel kriz çerçevesinde katılım bankalarının ve ticari bankaların mali performanslarının TOPSIS yöntemiyle analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 137-154.
  • Çilek, A., & Karavardar, A. (2020). Türkiye’de Katılım Bankalarının Finansal Performansının Analizi. Maliye Finans Yazıları, 113, 99–118. https://doi.org/10.33203/mfy.569694
  • Dağılgan, G. (2023). Türkiye’de katılım bankacılığının performans değerlendirmesi: Panel veri analizi. Toplum Ekonomi ve Yönetim Dergisi, 4(1), 51–64. https://doi.org/10.58702/teyd.1279405
  • Dağlı, S., & Kuvvetli, B. İ. (2023). Farklı Kriter Ağırlıklandırma Teknikleri ve Cocoso Yöntemi ile Katılım Bankalarının Performans Değerlendirmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 38(4), 917–931. https://doi.org/10.21605/cukurovaumfd.1410252
  • Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The critic method. Computers & Operations Research, 22(7), 763–770. https://doi.org/10.1016/0305-0548(94)00059-H
  • Emek, Ö. F. (2021). Türkiye’de Katılım Bankacılığı Alanındaki Gelişmeler ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkilerinin İncelenmesi: Toda-Yamamoto Yaklaşımı. Hitit İlahiyat Dergisi, 20(3), 1–28. https://doi.org/10.14395/hid.931233
  • Eyceyurt Batır, T. (2019). Türkiye’de Kamu Katılım Bankalarının Bankacılık Sektörü Bazında Değerlendirilmesi: CAMELS Analizi ile 2015-2017 Yıllarına İlişkin Bir İnceleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 83, 193–212. https://doi.org/10.25095/mufad.579969
  • Gençtürk, M., Senal, S., & Aksoy, E. (2021). COVID-19 Pandemisinin Katılım Bankaları Üzerine Etkilerinin Bütünleşik CRITIC-MARCOS Yöntemi ile İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 92, 139–160. https://doi.org/10.25095/mufad.937185
  • Gezen, A. (2019). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Katılım Bankalarının Entropi ve WASPAS Yöntemleri ile Performans Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84, 213–232. https://doi.org/10.25095/mufad.625812
  • Jubilee, R. V. W., Kamarudin, F., Latiff, A. R. A., Hussain, H. I., & Tan, K. M. (2021). Do Islamic versus conventional banks progress or regress in productivity level? Future Business Journal, 7(1), 22. https://doi.org/10.1186/s43093-021-00065-w
  • Karakaya, A. (2020). Bulanık karar verme yaklaşımıyla katılım bankaları finansal performansı. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 99–122. https://doi.org/10.18092/ulikidince.577236
  • Kartal, C. (2020). Katılım bankalarının kar ve maliyet kriterleri açısından vıkor yöntemi ile performans analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(1), 158–175. https://doi.org/10.11611/yead.661364
  • Krohling, R. A., & Pacheco, A. G. C. (2015). A-TOPSIS – An Approach Based on TOPSIS for Ranking Evolutionary Algorithms. Procedia Computer Science, 55, 308–317. https://doi.org/10.1016/j.procs.2015.07.054
  • Liu, R., Yang, X., Dong, X., & Sun, B. (2021). Credit Risk Assessment of Banks’ Loan Enterprise Customer Based on State-Constraint. Computing and Informatics, 40(1), 145–168. https://doi.org/10.31577/cai_2021_1_145
  • Mishra, R., Pundir, A. K., & Ganapathy, L. (2017). Evaluation and prioritisation of manufacturing flexibility alternatives using integrated AHP and TOPSIS method. Benchmarking: An International Journal, 24(5), 1437–1465. https://doi.org/10.1108/BIJ-07-2015-0077
  • Nabavi, S. R., Wang, Z., & Rangaiah, G. P. (2023). Sensitivity Analysis of Multi-Criteria Decision-Making Methods for Engineering Applications. Industrial & Engineering Chemistry Research, 62(17), 6707–6722. https://doi.org/10.1021/acs.iecr.2c04270
  • Odabaş, A., & Bozdoğan, T. (2020). Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının ELECTRE Yöntemiyle Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 88, 199–224. https://doi.org/10.25095/mufad.740040
  • Özer, K., & Saygın, O. (2022). Katılım Bankacılığının Finansal Performans Analizi: Türkiye Uygulaması. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 257–273. https://doi.org/10.30784/epfad.1030401
  • Quan, H., Li, S., Wei, H., & Hu, J. (2019). Personalized Product Evaluation Based on GRA-TOPSIS and Kansei Engineering. Symmetry, 11(7), 867. https://doi.org/10.3390/sym11070867
  • Raharjo, P. G., Hakim, D. B., Manurung, A. H., & Maulana, T. N. A. (2014). Determinant of capital ratio: A Panel Data analysis on state-owned banks in indonesia. Buletin Ekonomi Moneter Dan Perbankan, 16(4), 395–414. https://doi.org/10.21098/bemp.v16i4.19
  • Razmak, J., & Aouni, B. (2015). Decision Support System and Multi‐Criteria Decision Aid: A State of the Art and Perspectives. Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, 22(1–2), 101–117. https://doi.org/10.1002/mcda.1530
  • Şekkeli, F. E., & Güçlü, F. (2023). Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının Entropi Tabanlı Gri İlişkisel Analiz (Gia) Yöntemiyle Değerlendirilmesi. TESAM Akademi Dergisi, 10(2), 489–511. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1253985
  • Shanian, A., & Savadogo, O. (2006). TOPSIS multiple-criteria decision support analysis for material selection of metallic bipolar plates for polymer electrolyte fuel cell. Journal of Power Sources, 159(2), 1095–1104. https://doi.org/10.1016/j.jpowsour.2005.12.092
  • Sutjiati Njotoprajitno, R., Hadianto, B., & Melvin. (2020). The effect of the government bond value on the intermediary function of banks in the capital market of Indonesia. Banks and Bank Systems, 15(3), 199–206. https://doi.org/10.21511/bbs.15(3).2020.17
  • Wang, S., & Wang, D. (2019). Research on crashworthiness and lightweight of B-pillar based on MPSO with TOPSIS method. Journal of the Brazilian Society of Mechanical Sciences and Engineering, 41(11), 498. https://doi.org/10.1007/s40430-019-2019-x
  • Yetiz, F. (2021). TOPSIS yöntemi ile Türk katılım bankalarının performans analizi ve bankacılıkta risk yönetim politikalarının önemi. Journal of Empirical Economics and Social Sciences. https://doi.org/10.46959/jeess.899919
  • Yurttadur, M., & Taşcı, M. Z. (2022). Katılım bankalarının PIV yöntemiyle finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 816–827. https://doi.org/10.29106/fesa.1193793
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular İşletme
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Abdurrahman Coşkuner 0000-0002-3012-8780

Ömer Faruk Rençber 0000-0001-8020-2750

Erken Görünüm Tarihi 13 Haziran 2024
Yayımlanma Tarihi 29 Haziran 2024
Gönderilme Tarihi 6 Mart 2024
Kabul Tarihi 23 Nisan 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 6 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Coşkuner, A., & Rençber, Ö. F. (2024). Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 6(1), 57-70. https://doi.org/10.47542/sauied.1448208
AMA Coşkuner A, Rençber ÖF. Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi. Haziran 2024;6(1):57-70. doi:10.47542/sauied.1448208
Chicago Coşkuner, Abdurrahman, ve Ömer Faruk Rençber. “Determination of Performance Ranking of Participation Banks With CIRITIC-Based TOPSIS Method”. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi 6, sy. 1 (Haziran 2024): 57-70. https://doi.org/10.47542/sauied.1448208.
EndNote Coşkuner A, Rençber ÖF (01 Haziran 2024) Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi 6 1 57–70.
IEEE A. Coşkuner ve Ö. F. Rençber, “Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method”, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, c. 6, sy. 1, ss. 57–70, 2024, doi: 10.47542/sauied.1448208.
ISNAD Coşkuner, Abdurrahman - Rençber, Ömer Faruk. “Determination of Performance Ranking of Participation Banks With CIRITIC-Based TOPSIS Method”. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi 6/1 (Haziran 2024), 57-70. https://doi.org/10.47542/sauied.1448208.
JAMA Coşkuner A, Rençber ÖF. Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi. 2024;6:57–70.
MLA Coşkuner, Abdurrahman ve Ömer Faruk Rençber. “Determination of Performance Ranking of Participation Banks With CIRITIC-Based TOPSIS Method”. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, c. 6, sy. 1, 2024, ss. 57-70, doi:10.47542/sauied.1448208.
Vancouver Coşkuner A, Rençber ÖF. Determination of Performance Ranking of Participation Banks with CIRITIC-Based TOPSIS Method. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi. 2024;6(1):57-70.

Cited By

Evaluation of Financial Performance of BIST Participation Banks: CAMELS and Multi-Criteria Decision Making (MCDM) Approach
Alanya Akademik Bakış
https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1511040
 Kapak Resmi İndir

Creative Commons Lisansı   Bu dergi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.