The Turkish Diaspora in Balkans from Perspective of the Organization of Turkic State

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 12, 30.06.2024

Selçuk Ural

https://doi.org/10.62122/sautad.1472997

Öz

The word diaspora is derived from the Greek words "dia" and "sporos", which mean seeds scattered left and right. Although it has undergone many transformations in terms of meaning from past to present, discussions on it continue today. Throughout human history, the political, economic and socio-cultural effects resulting from the arbitrary or forced displacement of societies have led to the formation of communities referred to as diasporas in many geographies of the world. Based on this, this study focuses on the existence and importance of the Organization of Turkish States from the perspective of the Balkan Turks, who are a part of the Turkic Diaspora trying to exist in many geographies of the world and had to leave their homeland in the historical process. Although the basis of the TDT systematic is aimed at social unity in Turkish dormitories, the existence and activities of this organization are also of great importance for the Turks outside this geography. Moreover, one of the recent steps of the Organization of Turkic States has been a series of social, economic and cultural forum programs for the Turkish diaspora around the world. In this study will try to reveal the perspective and activities of the Organization of Turkish States towards the Balkan Turkish diaspora.

Anahtar Kelimeler

Organization of Turkic States, Balkans, Diaspora, Balkan Turks

Türk Devletleri Teşkilatı Perspektifinden Balkanlardaki Türk Diasporası

Öz

Diaspora kelimesi Yunan dilinde sağa sola saçılmış/dağılmış tohumlar manasında kullanılan “dia” ve “sporos”’ kelimelerinden türetilmiştir. Geçmişten günümüze anlam bakımından birçok dönüşüm geçirmiş olmasına rağmen, bu konudaki tartışmalar bugün de devam etmektedir. İnsanlık tarihi boyunca toplumların keyfi veyahut zorla yerinden edilmelerinin yol açtığı siyasi, iktisadi, sosyo-kültürel etkiler dünyanın pek çok coğrafyasında diaspora şeklinde ifade edilen toplulukların oluşmasına yol açmıştır. Buradan hareketle bu çalışma dünyanın birçok coğrafyasında var olmaya çalışan Türk Diasporasının bir parçası olup tarihsel süreçte ana vatanlarından ayrılmak durumunda kalan Balkan Türklerinin perspektifinden, Türk Devletleri Teşkilatının varlığı ve önemine odaklanmaktadır. Her ne kadar TDT sistematiğinin temelinde Türk yurtlarındaki toplumsal birliktelik hedeflenmiş olsa da bu coğrafya dışında kalmış Türkler için de bu teşkilatın varlığı ve çalışmaları mühim öneme sahiptir. Kaldı ki Türk Devletleri Teşkilatının son dönemki adımlarından biri de dünya üzerindeki Türk diasporasına yönelik bir dizi iktisadi, sosyal ve kültürel forum programları olmuştur. Bu bağlamda çalışmada Türk Devletleri Teşkilatının Balkan Türk diasporasına yönelik bakış açısı ve faaliyetleri ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk Devletleri Teşkilatı, Balkanlar, Diaspora, Balkan Türkleri

Kaynakça

• Akhundaova, J. (2014). Soydaşlık kavramı ve çeşitli ülke uygulamaları. Artı 90 Dergisi, 9, 40-43.
• Akıllı, E. (2019). Türksoy. Turkic council and cultural diplomacy: transactionalism revisited. Bilig, 1(25). https://doi.org/10.12995/bilig.10001
• Akıllı, E. (2014). Türk dış politikasında kültürel diplomasi. Türkiye’nin Dış Politikası Yeni Eğilimleri, Yeni Yönelimleri, Yeni Yaklaşımları. der. İ. Demir. Dora Yayıncılık.
• Amirbek, A., Anuarbekuly, A., & Makhanov, K. (2017). “Türk dili konuşan ülkeler entegrasyonu: tarihsel geçmişi ve kurumsallaşma”. Ankasam Bölgesel Araştırmalar Dergisi, 1(3), 164-204.
• Aslantaş, A. (2023). Küreselleşmede bölgesel örgüt iş birliği mekanizması çerçevesinde Türk devletleri teşkilatı. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi]
• Aydemir, E. (2016). Dış politikada yumuşak güç ve medya. Kalkedon yayınları.
• Basmacı, G. (2022). Balkanlardaki Türk diasporasında basının rolü: Balkan günlüğü gazetesi örneğinde. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12(1), 207-222.
• Bay, E., Alimbekov, A., Mete, M., & Cücük, E. & Yokuş, E. (2017). Türk dünyası birliği algısı. Gazi Akademik Bakış Dergisi, 11(21), 55-85.
• Bulwaka, M. (2009). Diaspora diplomacy: a case study of Uganda. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans, University of Malta]
• Cohen, R. (2019). Küresel diasporalar. çev. E. Boz. Koyu siyah yayınları.
• Cohen, R. (1996). Diasporas and the Nation state: From victims to challengers. International Affairs, 72(3), 507-520.
• Coşkun, G. (2023). Türk devletleri teşkilatının sosyal inşacı teori çerçevesinde analizi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]
• Demirkaya, Y., & Çelik, F. (2021). Uluslararası ilişkilerde kamu ve sivil toplum kuruluşlarının stratejik işbirliği Tika faaliyetleri analizi. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 125-149.
• Doğanay, H. (1995). Türk dünyasının siyasi sınırları. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 3, 23-56.
• Dufoix, S. (2008). Diasporas. University of California press.
• Eren, E. (2018). Balkanlarda Türk kamu diplomasisi ve faaliyet alanları. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]
• Işıldak, S. (2023). Küresel entegrasyonda Türk işbirliği modeli olarak Türk devletleri teşkilatının yeri. [Yayınlanmamış Yüksek Lisansn Tezi, Bursa Teknik Üniversitesi].
• Oktay, A. S. (2015). Diaspora making as a state led project: Turkey’s expansive diaspora strategy and its implications for emigrant and kin populations. [Yayınlanmamış Doktora Tezi, European University]
• Özsoy, B. (2023). Türk dünyası söylemi içinde Türk devletleri teşkilatının rolü ve önemi. Anasay, 7 (25), 40-55.
• Safran, W. (1991). Diaspora in modern societies: Myths of bomeland and return. University of Toronto press.
• Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. (2024, 24 Nisan). Türk devletleri teşkilatı. https://www.mfa.gov.tr/turk-konseyi.tr.mfa
• Tokmak, A., & Kara, İ. (2023). Türk devletleri teşkilatı ülkelerinin yurtdışında yerleşik yaşayan vatandaşlarına yönelik uygulamalarının analizi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 677-690.
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024a, 15 Nisan). Organizasyon tarihçesi. https://www.turkicstates.org/tr/organizasyon-tarihcesi
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024b, 16 Nisan). Türk konseyi hakkında. https://www.turkicstates.org/tr/turk-konseyi-hakkinda
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024c, 17 Nisan). Diaspora işbirliği. https://www.turkicstates.org/tr/isbirligi-alanlari#9-diaspora-isbirligi
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024d, 18 Nisan). Türk Keneşi diaspora işlerinden sorumlu bakanlar ve kuruluş başkanları üçüncü toplantısı. https://turkicstates.org/tr/haberler/turk-kenesi-diaspora-islerinden-sorumlu-bakanlar-ve-kurulus-baskanlari-ucuncu-toplantisi-gerceklestirildi_1713
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024e, 19 Nisan). Türk devletleri teşkilatı diaspora işlerinden sorumlu bakanlar ve kurum başkanları 4. toplantısı. https://turkicstates.org/tr/haberler/turk-devletleri-teskilati-diaspora-islerinden-sorumlu-bakanlar-ve-kurum-baskanlari-4-toplantisi-online-olarak-gerceklestirilmistir_2401
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024f, 20 Nisan). Türk devletleri teşkilatı diaspora işlerinden sorumlu bakanlar ve kurum başkanları 5. toplantısı. https://www.turkicstates.org/tr/haberler/diasporadan-sorumlu-bakanlar-kurumlari-baskanlari-5-toplantisi-biskekte-duzenlendi_3130
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024g, 21 Nisan). Diaspora ortak faaliyetleri strateji kararları. https://turkicstates.org/assets/dokuman/DIASPORA_ORTAK_FAALIYET_STRATEJISI_KARAR_TR_20170609_095551.pdf
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024h, 22 Nisan). Türk dünyası 2040 vizyon belgesi. https://turkicstates.org/assets/pdf/haberler/turk-dunyasi-2040-vizyonu-2396-98.pdf
• TDT [Türk Devletleri Teşkilatı]. (2024ı, 23 Nisan). TDT ile TİKA arasında mutabakat zaptı imzalandı. https://www.turkicstates.org/tr/haberler/tdt-ve-tika-arasinda-mutabakat-zapti-imzalandi_3166
• TDK [Türk Dil Kurumu]. (2024, Nisan). Sözlük. https://sozluk.gov.tr
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi (2024, 14 Nisan). Türk devletleri teşkilatı insan kaynakları ilki İstanbul’da gerçekleştirildi. https://www.cbiko.gov.tr/haberler/turk-devletleri-teskilati-insan-kaynaklari-toplantilarinin-ilki-istanbul-da-gerceklestirildi
• TİKA [Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı]. (2024, 10 Nisan). Hakkımızda. https://tika.gov.tr/kurumumuz/hakkimizda/
• TÜRKSOY [Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı]. (2024a, 18 Nisan). 2022-2023 TÜRKSOY faaliyet raporu. file:///C:/Users/Administrator/Downloads/TURKSOY%202023%20Faaliyet%20Raporu.pdf
• TÜRKSOY [Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı]. (2024, 19 Nisan). 2019-2021 TÜRKSOY faaliyet raporu. file:///C:/Users/Administrator/Downloads/TURKSOY%202020%20Faaliyet%20Raporu.pdf
• Valiyev, O. (2022). 21. yüzyılda Türk dünyası. Türkiye Azerbaycan Dergisi. 17, 35-36.
• Yaldız, F. (2023). Türk dünyası diasporası ve Türk kimliğinin inşası. Müslüman dünyada çağdaş düşünce. L. Sunar (Haz.). 329-353.
• Yaldız, F. (2013). Diaspora kavramı: tarihçe, gelişme ve tartışmalar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18, 289-318.
• Yemini, L. A. & Berthomiere, W. (2005). Diaspora: a look back on a concept. Bulletin du Centre de recherche Français à Jérusalem, 262-270.
• Yılmaz, E. (2024). Türk devletleri teşkilatı: tarihsel bir analiz. SAÜ TÜRKMER Raporu.
• Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (2024, Nisan). Başkanlığımız. https://ytb.gov.tr/kurumsal/baskanlik
• Yunus Emre Enstitüsü (2024, Nisan). 2022 faaliyet raporu. [Rapor No. 2022]. https://www.yee.org.tr/tr/yayin/2022-faaliyet-raporu
• Yüce, M. (2023). Türkiye’nin Türk devletleri teşkilatı üyeleriyle ikili ilişkileri. Türk Dünyası Akademik Bakış Dergisi 3(5), 30-63.
• Zorlu, K. (2019). Türk dünyası günceli. Ötüken yayınları.