Türkiye’de Ekonomik Büyüme, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk İlişkisi

Yıl 2023, , 259 - 290, 11.08.2023

Hilal Alpdoğan

https://doi.org/10.52836/sayistay.1280487

Cited By: 2

Öz

Ekonomik büyümenin sağlanması, hükümetlerin ekonomi politikalarının öncelikli hedeflerinin başında gelmektedir. Ancak ekonomik büyüme tek başına arzulanan bir durum olmayıp, beraberinde gelir dağılımında adaleti gerçekleştirmesi ve buna bağlı olarak yoksulluğu azaltması beklenmektedir. Bu üç önemli makroekonomik gösterge arasındaki ilişkinin bilinmesi, gelir dağılımındaki eşitsizliği ve yoksulluğu azaltan bir ekonomik büyüme hedefine ulaşmada önemli katkılar sağlar. Bu amaçla ARDL Sınır Testi ile Türkiye’de yoksulluk, gelir eşitsizliği ve ekonomik büyüme arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişki analiz edilmiştir. Analizde kullanılan değişkenler ve veri seti, çalışmayı benzerlerinden ayıran özelliktedir. Çalışmanın ampirik sonucuna göre kısa ve uzun dönemde değişkenler arasında istatistiksel olarak anlamlı nedensellik ilişkisi söz konusudur. Uzun dönemde ekonomik büyüme ve kişi başına düşen gelirdeki değişim insani gelişme endeksini pozitif yönde etkilerken, gelir dağılımındaki değişim negatif yönde etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

ekonomik büyüme, yoksulluk, gelir dağılımı, eşbütünleşme, Kuznets Hipotezi

Kaynakça

• Abay, M. Ç. ve Sezgin, S. (2018). Türkiye ve Bazı AB Ülkelerinde Yoksulluk ve Gelir Dağılımı. Journal of Life Economics, 5(4), 97-110.
• Adams Jr, R. H. (2004). Economic Growth, Inequality and Poverty: Estimating The Growth Elasticity of Poverty. World Development, 32(12), 1989-2014.
• Adeleye, B. N., Gershon, O., Ogundipe, A., Owolabi, O., Ogunrinola, I. ve Adediran, O. (2020). Comparative Investigation of the Growth-Poverty-Inequality Trilemma in Sub-Saharan Africa and Latin American and Caribbean Countries. Heliyon, 6(12).
• Addison, T., Cornia, G. A. (2001). Income Distribution Policies for Faster Poverty Reduction, WIDER Discussion Paper, No. 2001/93, The United Nations University World Institute for Development Economics Research (UNU-WIDER), Helsinki.
• Ak, M. Z. ve Altıntaş, N. (2016). Kuznets’in Ters U Eğrisi Bağlamında Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1986-2012. Maliye Araştırmaları Dergisi, 2(3), 93-102.
• Aghion, P. ve Bolton, P. (1997). A Theory of Trickle-Down Growth and Development. The Review of Economic Studies, 64(2), 151-172.
• Akalin, G., Özbek, R. İ. ve Çifci, İ. (2018). Türkiye’de Gelir Dağılımı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(4), 59-76.
• Alesina, A. ve R. Perotti (1993). Income Distribution, Political Instability, and Investment, NBER Working Paper, 4486, National Bureau of Economic Research.
• Alvaredo, F. ve Gasparini, L. (2015). Recent Trends in Inequality and Poverty in Developing Countries. In Handbook of Income Distribution. Amsterdam: Elsevier.
• Amar, S. ve Pratama, I. (2020). Exploring the Link Between Income Inequality, Poverty Reduction and Economic Growth: An ASEAN Perspective. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 11(2), 24-41.
• Anand, S. ve Kanbur, S. R. (1993). Inequality and development A critique. Journal of Development Economics, 41(1), 19-43.
• Barrett, C. B., Carter, M. R. (2013). The Economics of Poverty Traps and Persistent Poverty: Empirical and Policy Implications. The Journal of Development Studies, 49(7), 976-990.
• Barro, R. J. (2000). Inequality and Growth in a Panel of Countries. Journal of Economic Growth, 5-32.
• Barro, R. J. (2008). Inequality and Growth Revisited (No. 11). ADB Working Paper Series on Regional Economic Integration.
• Binay, M., Atalay, N. (2019). Global Governance: Economic Growth and Income Distribution. Sayıştay Dergisi, (112), 137-158.
• Blank, R. M., A. S. Blinder (1986). Macroeconomics, Income Distribution, and Poverty. Fighting Poverty: What Works and What Does Not, Sdon Danziger (ed.) Cambridge: Harvard University Press, 1986.
• Bourguignon, F. (2000). The Pace of Economic Growth and Poverty Reduction. Delta.
• Bourguignon, F. (2003). The Growth Elasticity of Poverty Reduction: Explaining Heterogeneity across Countries and Time Periods. In Inequality and Growth: Theory and Policy Implications. Cambridge: MIT Press.
• Bourguignon, F. (2004). The Poverty, Growth, Inequality Triangle (No. 125). Working paper.
• Can, E., Akbaş Y. E., Dönmez Z. Z. (2021). Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Arasındaki Analizi: Düzey 1 Sınıflandırması Açısından Değerlendirme. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 229-243.
• Clarke, G. R. (1995). More Evidence on Income Distribution and Growth. Journal of Development Economics, 47(2), 403-427.
• Datt, G. ve Ravallion, M. (1992). Growth and Redistribution Components of Changes in Poverty Measures: A Decomposition with Applications to Brazil and India in the 1980s. Journal of Development Economics, 38(2), 275–295.
• Dawson, P. J. (1997). On Testing Kuznets’ Economic Growth Hypothesis. Applied Economics Letters, 4(7), 409-410.
• Deininger, K. ve L. Squire (1996). A New Data Set Measuring Income Inequality, World Bank Economic Review, 10(3), 565-591.
• Deininger, K. ve Squire, L. (1998). New Ways of Looking at Old Issues: Inequality and Growth, Journal of Development Economics, 57(2), 259-287.
• Easterly, W. (2001). The Middle Class Consensus and Economic Development. Journal of Economic Growth, 6(4), 317-335.
• Erdem, E., Çelik, B. (2019). İnsani Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bazı Afrika Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 13-36.
• Erkal, G., Akıncı, M., ve Yılmaz, Ö. (2015). Yoksulluk, Gelir Eşitsizliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Seçilmiş Doğu Avrupa ve Latin Amerika Ülkeleri İçin Ampirik Bir Analiz. TISK TISK Akademi, 10(19).
• Erkişi, K., Ceyhan, T. (2020). İktisadi Büyüme ve Gelir Dağılımı Adaleti İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi. Sosyoekonomi, 28(43), 195-212.
• Ertekin, M. S. (2017). Çin’de Ekonomik Büyüme, Yoksulluk ve Gelir Eşitsizliği: Dünya Ekonomisinde Eonumu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 13-37.
• Evcim, N., Güneş, S. ve Orhan, H. S. K. (2019a). Yoksulluk, Eşitsizlik ve Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Düzey-1 Örneği. Journal of Management and Economics Research, 17(4), 145-164.
• Evcim, N., Güneş, S. ve Orhan, H. S. K. (2019b). Yoksulluk ve Ekonomik Göstergeler Arasındaki İlişki: Mena Bölgesi Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 291-310.
• Ferreira, F.H.G. ve Ravallion, M. (2011). Poverty and Inequality: The Global Context. In The Oxford Handbook of Economic Inequality. Oxford: Oxford University Press.
• Fosu, A. K. (2017). Growth, Inequality, and Poverty Reduction in Developing Countries: Recent Global Evidence. Research in Economics, 71: 306–336.
• Forbes, K. J. (2000). A Reassessment of the Relationship between Inequality and Growth. The American Economic Review, 90(4), 869–887. http://www.jstor.org/stable/117312
• Garza-Rodriguez, J. (2018). Poverty and Economic Growth in Mexico. Social Sciences, 7(10), 183.
• Göcen, S. (2021). Ekonomik Büyüme ve Gelir Eşitsizliği İlişkisi: Türkiye İçin Bölgesel Bazda Bir İnceleme. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 6(IERFM Özel Sayısı), 247-265.
• Güzel, S. ve Çetin, I. (2018). Orta Doğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Ekonomik Büyümenin ve Gelir Eşitsizliğinin Yoksulluğa Olan Etkisi. Sosyal Güvenlik Dergisi, 8(2), 91-107.
• Huang, H-C. R., Lin, Y-C. ve Yeh, C-C. (2012). An Appropriate Test of The Kuznets Hypothesis, Applied Economics Letters, 19(1), 47-51.
• Niyimbanira, F. (2017). Analysis of The Impact of Economic Growth on Income Inequality and Poverty in South Africa: The Case of Mpumalanga Province. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(4), 254-261.
• Iniguez-Montiel, A. J. (2014). Growth With Equity for The Development of Mexico: Poverty, Inequality and Economic Growth (1992–2008). World Development, 59, 313-326.
• İzgi, B. B. ve Alyu, E. (2018). Yoksulluk ve Gelir Dağılımı Eşitsizliği: OECD ve AB Ülkeleri Panel Veri Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(3), 988-996.
• Kabaş, T. (2013). 2002 Yılından Sonra Türkiye’nin Yoksullukla Mücadele Performansının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi, (164), 68-81.
• Kaldor, N. (1957). A Model of Economic Growth. The Economic Journal, 67(268), 591-624. Kamacı, A. (2019). Yeni Kırılgan Beşli Ülkelerinde Gelir Eşitsizliğinin Ekonomik Büyümeye Etkileri. Fiscaoeconomia, 3(3), 58-71.
• Kazazi, S., Küçükahmetoğlu, O., Şişman, M., ve Bakırtaş, T. (2022). Doğu ve Batı Avrupa’da Gelir Eşitsizliği ve Ekonomik Arasındaki İlişkinin Kuznets Ters U Hipotezi Çerçevesinde Karşılaştırmalı Analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 18(1), 244-276.
• Knowles, S. (2005). Inequality and economic growth: The Empirical Relationship Reconsidered in The Light of Comparable Data. The Journal of Development Studies, 41(1), 135-159.
• Kuştepeli, Y. (2006). Income Inequality, Growth, and The Enlargement of The European Union. Emerging Markets Finance and Trade, 42(6), 77-88.
• Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Inequality. American Economic Review, 45, 1-28.
• Küçükaksoy, İ. (2009). Yükselen Piyasalarda Gelir Dağılımı Eşitsizliği ve Yoksulluk. Social Sciences, 4(4), 358-378.
• Li, H. ve Zou, H. F. (1998). Income inequality is not harmful for growth: theory and evidence. Review of development economics, 2(3), 318-334.
• Lind, J. T. ve Mehlum, H. (2010). With or without U? The Appropriate Test for a U-Shaped Relationship. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 72, 109–18.
• Lundberg, M. ve Squire, L. (2003). The simultaneous evolution of growth and inequality. The Economic Journal, 113(487), 326-344.
• Ncube, M., Anyanwu, J. C. ve Hausken, K. (2014). Inequality, Economic Growth and Poverty in the Middle East and North Africa (MENA). African Development Review, 26(3), 435-453.
• Nielsen, F. ve Alderson, A. S. (1997). The Kuznets curve and the great U-turn: Income Inequality in US Counties, 1970 to 1990. American Sociological Review, 12-33.
• Nuruddeen, T. ve Ibrahim, S. S. (2014). An Empirical Study on The Relationship Between Poverty, Inequality and Economic Growth in Nigeria. Journal of Economics and Sustainable Development, 5(26), 20-24.
• Onwuka, C. E. (2022). Poverty, Income Inequality and Economic Growth in Nigeria (1981-2019), J Eco Res & Rev, 2 (2), 92-100.University of Benin-Department of Economics & Statistics, Nigeria.
• Özdemir, D., Emsen, Ö. S., Gençer, A. H. ve Kılıç, C. H. (2011). Ekonomik Büyüme ve Gelir Dağılımı İlişkileri: Geçiş Ekonomileri Deneyimi. In International Conference on Eurasian Economies, 440-447.
• Peçe, M. A., Ceyhan, M. S. ve Akpolat, A. (2016). Türkiye’de Gelir Dağılımının Ekonomik Büyümeye Etkisi Üzerine Ekonometrik bir Analiz. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(Özel Sayı 1), 135-148.
• Persson, T. ve Tabellini, G. (1991). Is Inequality Harmful for Growth? Theory and Evidence, American Economic Review, 84(3), 600-621.
• Perotti, R. (1996). Growth, Income Distribution, and Democracy: What The Data Say. Journal of Economic Growth, 1: 149–187.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Ravallion, M. ve Huppi, M. (1991). Measuring Changes in Poverty: A Methodological Case Study of Indonesia During An Adjustment Period. World Bank Economic Review, 5(1), 57–82.
• Ravallion, M. ve Chen, S. (1997). What Can New Survey Data Tell Us About Recent Changes in Distribution and Poverty? World Bank Economic Review, 11(2), 357–382.
• Ravallion, M. (2001). Growth, Inequality and Poverty: Looking Beyond Averages. World Development, 29: 1803–1815.
• Ravallion, M. ve Chen, S. (2003). Measuring Pro-Poor Growth. Economic Letters, 78(1), 93–99.
• Ravallion, M. (2012). Why don’t We See Poverty Convergence? American Economic Review, 102: 504–23.
• Škare, M. ve Družeta, R. P. (2016). Poverty and Economic Growth: A Review. Technological and Economic Development of Economy, 22(1), 156-175.
• Stewart, F. ve Streeten, P. (1976). New Strategies for Development: Poverty, Income Distribution, and Growth. Oxford Economic Papers, 28(3), 381-405.
• Şengür, M. (2020). Gelir Eşitsizliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Geçiş Ekonomileri Üzerine Panel Veri Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(1), 331-346.
• Takım, A., Ersungur, Ş., M., Tural, Dikmen, A. ve Aksu, L., E. (2020). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Gelir Dağılımı Arasındaki İlişki, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1): 234-248.
• Tarı, R. (2011). Ekonometri. Umuttepe Yayınları, 11. Baskı, Kocaeli. Tokatlıoğlu, İ. ve Atan, M. (2007). Türkiye’de Bölgeler Arası Gelişmişlik Düzeyi ve Gelir Dağılımı Eşitsizliği: Kuznets Eğrisi Geçerli mi?. Ekonomik Yaklaşım, 18(65): 25-58.
• Topuz, S. G. ve Dağdemir, Ö. (2016). Ekonomik Büyüme ve Gelir Eşitsizliği İlişkisi: Kuznets Ters-U Hipotezi’nin Geçerliliği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(3), 115-130.
• UNDP (1996). Human Development Report, New York: Oxford University Press.
• Zhu, Y., Bashir, S. ve Marie, M. (2022). Assessing the Relationship between Poverty and Economic Growth: Does Sustainable Development Goal Can be Achieved?. Environmental Science and Pollution Research, 29(19), 27613-27623.