KAMU KURUMLARINDA ÖRGÜTSEL PERFORMANS YÖNETİM SÜRECİ

Yıl 2010, Sayı: 78, 31 - 58, 01.09.2010

Aydın Usta

Öz

Kamu örgütlerinin kamu hizmeti üretme ve sunma faaliyetlerini etkili bir şekilde yerine getirip getirmediklerinin değerlendirilmesi, son derece önemli bir işlevdir. Performans yönetimi kapsamında bu faaliyetlerin ölçümü ve değerlendirilmesinde yararlanılan etkili araçlardan birisi de performans tablolarıdır. Performans tabloları yardımıyla kamu yöneticileri faaliyetlerine uzun vadeli bir perspektifle bakabilirler. Bu anlayış içinde örgütün iç süreçleri ile dış çevre etkenleri arasındaki etkileşimler dikkate alınarak, örgüt, esnek ve şeffaf bir yapı içerisinde faaliyette bulunabilir. Ayrıca yöneticiler, bilgileri düzenleme, belirsizliği azaltma, iletişimi kolaylaştırma, analitik düşünme, risk yönetimi ve alınan kararlarda handikapları azaltma konularında bilgi ve beceri kazanabilirler. Bu anlamda, rekabetin egemen olduğu günümüzde kuşkusuz performans tablolarının hazırlanması büyük önem taşımaktadır. Burada söz konusu olan performans tablosu, örgütün işlevleri ve çevresi ile ilgili göstergelerden oluşan, yöneticilerin doğru karar almalarını sağlayan önemli bir araçtır. Bu çalışmada, kamu örgütlerinde performans yönetimi ve ölçümü; özellikleri, kapsamı, süreci, örnek bir performans tablosu modeli üzerinden tartışılmaya çalışılmıştır. Bu nedenle yöntem olarak yerli ve yabancı yazılı kaynaklara ulaşılmaya çalışılmış ve performans ölçümü konusundaki kuramlar incelenmiştir. Çalışmanın amacı, çeşitli boyutlardaki göstergeleri kapsayan performans tablosu hazırlamanın önemine dikkat çekerek, bu alanda çalışanlara ve uygulayıcılara yeni bir görüş açısı kazandırmaktır

Anahtar Kelimeler

Kamu Örgütleri, Örgütsel Performans, Gösterge, Performans Ölçümü, Performans Tablosu.

ORGANIZATIONAL PERFORMANCE MANAGEMENT PROCESS OF PUBLIC INSTITUTIONS

Öz

Assessing whether public organizations carry out their service production and help public sector managers to observe their activities with a long-term perspective. Within this understanding, the organization can operate in a flexible and transparent structure, taking into consideration the interactions between the internal processes of the organization and the external environmental factors. In addition, public administrators may acquire information and skills at such matters as organizing information, reducing uncertainties facilitating communication, analytical thinking, risk management and reducing the handicaps in decisions taken. In this sense, preparation of balanced scoreboards has a great importance in our days, wehere competition is dominant. The balanced scoreboard mentioned here is an important tool, which is consisted of indicators related to the functions and the environment of the organization, and enables the managers to take correct decisions. In this study, performance management and its measurement in the public organizations, their characteristics, scope, process is brought up for discussion via an example of a balanced scoreboard model. Therefore, as the study method, national and international literature was rewiewed and the theories on performance measurement were examined. The objective of this study is to point out the importance of preparing balanced scoreboards, which include indicators in several dimensions, and to provide those working and operating in this field with a new standpoint

Anahtar Kelimeler

Public Organizations, Organizational Performance, Indicator, Performance Measurement, Balanced Scoreboard.

Kaynakça

• AFNOR (2000), Systeme de Management de la Qualite, Indicateur et Tableau de Bord, FD X 50- 171, Edite et Diffusee par L’Association Française de Normalisation.
• Akal, Zuhal (1996), İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi, Çok Yönlü Performans Göstergeleri, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını 473, Ankara.
• Altıntaş, Abdullah (2008 ), “Mahalli İdarelerde Performans Yönetimi ve Riskleri”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 69, Nisan-Haziran.
• Ateş, Hamza ve Dilek Çetin (2004), “Kamuda Performans Yönetimi ve Performansa Dayalı Bütçe”, Çağdaş Kamu Yönetimi II (Ed. Muhittin Acar, Hüseyin Özgür), Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Aktan, C. C. (1999), 2000’li Yıllara Doğru Yeni Yönetim Teknikleri, TÜGİAD Yayınları, İstanbul.
• Barutçugil, İsmet (2002), Performans Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• Çevik, Hasan Hüseyin, Turgut Göksu, Veysel K. Bilgiç, Muhittin Karakaya, Kazım Seyhan, Serdan Kenan Gül (2008), Kamu Kurumlarında Performans Yönetimi, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Çevik, H. H. (2000), “Polis Teşkilatında Performans Yönetimi”, Polis Bilimleri Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 7-8, ss. 233-243.
• Debbi, Ali (2005), La Mesure de la Performance dans les Mairies: Dimensions et Indicateurs, Ville – Management, Pau Cedex, France.
• Durna, Ufuk ve Veysel Eren (2002), Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 35, Sayı: 1, Mart, ss. 55-75.
• DPT (2006), Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu, 2. Sürüm, Haziran, Devlet Planlama Teşkilatı Yayını, Ankara.
• Fernandez, Alain (2008), Les Nouveaux Tableaux De Bord Des Managers, Editions D’Organisation.
• Gerçek, Adnan (2003), Türk Vergi Hukukunda Tahsilât İşlemi ve Etkinliği, Ekin Kitapevi, Bursa.
• Grasso, A. J. (1994), “Management Style, Job Satisfaction, and Service Effectiveness”, Administration in Social Work’den aktaran Mehmet Durdu Karslı, Yönetsel Etkililik, Pegem Yayıncılık, Ankara, 2004.
• Halis, Muhsin ve Mehmet Tekinkuş (2003), “Kamu Yönetiminde Performans Yönetimi”, Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar, (Der.: Asım Balcı, Ahmet Nohutçu, Namık Kemal Öztürk, Bayram Coşkun), Seçkin Yayınları, Ankara.
• Hendrix, W. H. And C. W. Mc Nicohols, (1984), “Organizational Effectiveness as a Function of Managerial Style, Situational Environment and Effectiveness Criterion”, Journal of Experimental Educiation, 52, 2, Spring, 145-151’den aktaran Mehmet Durdu Karslı, Yönetsel Etkililik, Pegem Yayıncılık, Ankara, 2004.
• Hoy, W. K. And G. C. Miskel (1987), “Educational Administration: Theory, Research and Practice”, Third Edition, Random Hause, Inc, New York’dan aktaran Mehmet Durdu Karslı, Yönetsel Etkililik, Pegem Yayıncılık, Ankara, 2004.
• Kalkandelen, A. Hayrettin (1997), Örgütlerde Yeniden Yapılanma ve Norm Kadro, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Karslı, Mehmet Durdu (2004), Yönetsel Etkililik, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Karakaş, Bülent ve Rengin Ak (2003), “Kamu Kurumlarında Performans Yönetimi Önemli midir?”, Kamu Yönetiminde Kalite 3. Ulusal Kongresi, TODAİE Yayını, Ankara, ss. 337-351.
• Köseoğlu, Özer (2004), “Performans Ölçümü Yöntemi ve Belediye Yönetimlerinde Uygulanabilirliği”, Yerel Yönetimler Kongresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İİBF Yayını, Çanakkale.
• Kubalı, Derya (1998), Performans Denetimi, TC Sayıştay Başkanlığı Yayını, Ankara.
• Kubalı, Derya (1999), “Performans Denetimi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 32, Sayı: 1, Mart, ss. 31-62.
• Lawson, P. (1995),“Performance Management, M. Walters (Ed.)”, The Perfor- mance Management Handbook, Institute of Personel and Develop- ment, ss.1-17. London’dan aktaran Ahmet Akçay, Kamuda Stratejik Plan Amaçlarının Gerçekleştirilmesine Yönelik Değerlendirme ve Denet- leme Modeli, TÜBAV Bilim Dergisi Yıl: 2009, Cilt: 2, Sayı: 1, ss. 82-98.
• Lohri, Marius (2000), Analyse comparative des méthodes d’élaboration des systèmes de mesure de performance TBP et GIMSI, Unıversıté De Lausanne École Des Hautes Études Commercıales, Lausanne.
• Mougin, Yvon (2004), Surveillance et Mesure des Performance, Cap Entreprise, Besancon.
• MB-BUMKO, (2004), Performans Esaslı Bütçeleme Rehberi, Maliye Bakanlığı- Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/12795/pbutcerehber .pdf
• Millogo, Gustave Nia; Burkina, Faso (2009), Séminaire sur L’Opérationnali- sation de la gestion axée sur la performance et les résultats dans l’administration publique et les institutions de l'état, Enseignant à L’Ecole nationale d’administration et de magistrature du Burkina Faso, Rabat.
• Osborne, D. ve Gaebler T. (1992), “Reinventing Government: How The Ent- repreneurial Spirit is Transforming The Public Sector”, Plume Book, New York’dan aktaran Ahmet Akçay Kamuda Stratejik Plan Amaç- larının Gerçekleştirilmesine Yönelik Değerlendirme ve Denetleme Modeli, TÜBAV Bilim Dergisi Yıl: 2009, Cilt: 2, Sayı: 1, ss. 82-98
• Republique Française (2010), Tableau de Bord Performance Publique, Projet de loi finances pour 2010, Paris.
• Simon, Herbert A, Donald W. Smithburg, Victor A. Thompson (1985), Kamu Yönetimi, (Çev. Cemal Mıhçıoğlu), Ankara Üniversitesi SBF Yayınları, 547, Ankara.
• Şentürk, Hulusi (2008), “Belediyeler İçin Performans Yönetim Rehberi” Belediye Yönetim Dizisi: 8-9. www.platodanismanlik.com/v2/ images/k13.doc, (15.10.2010).
• Taş, Hüseyin Cesurhan (2005), “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Bağlamında Stratejik Planlama”, Türk İdare Dergisi, Yıl: 77, Sayı: 449, Aralık, ss.101- 111.
• Von Schwalkwyk, J. C. (1998), “Total Quality Manegement as an Obstacle to TQM”, The TQM Magazine’den aktaran Muhittin Şimşek, İş Hayatında Mükemmellik, Hayat Yayınları, Ankara, 2004, s. 283.