BibTex RIS Kaynak Göster

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Türkiye Büyük Millet Meclisi Adına Sayıştay Tarafından Denetimi: Değişen Anayasa ve Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Bir Değerlendirme

Yıl 2010, Sayı: 79, 3 - 30, 01.12.2010

Hasan Altındal Sayıştay Denetçisi

Öz

TBMM adına Devletin gelir, gider ve mallarını denetlemekle görevli bir yüksek denetim organı olarak Sayıştay, diğer kurum ve kuruluşlar gibi Türk Silahlı Kuvvetlerinin denetimini de yapmakla yükümlüdür. Ancak Sayıştay’ın bu alandaki yükümlülükleri ve sahip olduğu yetkiler, tarihsel süreç içerisinde dönemsel olarak önemli farklılıklar göstermiş ve bu farklılıklar, özellikle hesap verme sorumluluğu ve saydamlık ilkelerinin ön plana çıktığı yeni yönetim yaklaşımlarının hayata geçirilmeye çalışıldığı son dönemlerde kamuoyunun gündeminde çok fazla tartışılmaya başlanmıştır. Savunma harcamaları ve askeri malların denetimi konusunda Cumhuriyetin ilk yıllarında herhangi bir istisna veya muafiyet bulunmazken, güvenlik algılamalarındaki konjonktürel değişimler nedeniyle sonraki dönemlerde birtakım sınırlamalar getirilmiştir. Son yıllara kadar devam eden bu sınırlamalar, anayasa değişiklikleri ve yeni Sayıştay Kanunu ile ortadan kaldırılmış ve Sayıştay’ın, dolayısıyla TBMM’nin denetim yetkisini daha etkin bir şekilde kullanmasını sağlayacak düzenlemeler getirilmiştir. Bu düzenlemeler, hem Sayıştay hem de parlamenter demokrasi adına önemli kazanımlar sağlamaktadır

Anahtar Kelimeler

Sayıştay Savunma Harcamaları Askeri Mallar Dış Denetim

Kaynakça

  • Ahmet Cevdet Paşa (1994), Tarih-i Cevdet, Cilt 1, Üçdal Neşriyet, İstanbul.
  • Akyel, Recai ve H. Ömer Köse (2010), Kamu Yönetiminde Etkinlik Arayışı: Etkin Bir Kamu Yönetimi İçin Etkin Denetim, Türk İdare Dergisi, Sayı: 465 (Mart).
  • Arslan, D. Ali (2004), Türkiye’nin Modernleşme Sürecinde Atatürk, Türk Ordusu ve Türk Askeri Elitleri, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Yıl:1, Sayı: 1.
  • Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 23, Cilt: VIII, Sayı:3.
  • Ateş, Nevin Y. (2006), Cumhuriyet Dönemi Türk Dış Politikası ve Hükümet Programları, 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası, (ed. İdris BAL), Lalezar Kitabevi, Ankara.
  • Avci, M.Alpertunga (2008), Türkiye’de ve Dünyada Kamu Mali Yönetiminde Mali Saydamlık Kavramının Gelişimi ve Önemi, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
  • Berkes, Niyazi (2003), Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Binici, Şahin (2010), ''Savunma Harcamalarının Sayıştay Denetiminde Karşılaştırmalı Bir Analiz: Türkiye, ABD, Fransa ve Almanya, Harp Akademileri Komutanlığı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Buzan, Barry (1995), Security, State, the “New World Order,” and Beyond, On Security, (ed.) Ronnie D. Lipschutz, Columbia University Pres, New York.
  • Cour de Comptes (2006), Rapport D'observations Definitives Syndicat Mixte De Chauffage Urbain De La Region De La Defense (SICUDEF), http://www.ccomptes.fr/fr/CRC13/documents/ROD/IFR200609.pdf
  • Cour de Comptes (2010), Rapport public thématique Médecins et hôpitaux des armées, www.ccomptes.fr/.../Rapport_thematique_ Medecins_et_Hopitaux_militaires_ 071010.pdf
  • Çevik, H. Hüseyin (2004) Türkiye’de Kamu Yönetimi Sorunları, Seçkin, Ankara.
  • Çevik, H. Hüseyin (2010) Kamu Yönetimi, Kavramlar, Sorunlar, Tartışmalar, Seçkin, Ankara.
  • Çevik, H. Hüseyin ve Göksu, Turgut (Ed.) (2002) Türkiye’de Devlet Toplum ve Polis, Seçkin, Ankara.
  • Department of the Auditor General of Pakistan (2010), Guidelines for the Audit of Defence Services, http://www.pifra.gov.pk/docs/Sectoral- Audit-Guidelines/Defence%20Audit%20Guidelines_ Final%2025%20March%202010.doc, (Erişim Tarihi: 18.12.2010)
  • Devlet Planlama Teşkilatı (2000), 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Mali Saydamlık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara
  • Diamond, Larry and Plattner, Marc F. (ed.) (1996), Civil-Military Relations and Democracy, The Johns Hopkins University Pres, London.
  • Erhan, Çağrı (2009), Mülakatlarla Türk Dış Politikası, (ed.) Habibe Özdal, Osman Bahadır Dinçer, Mehmet Yeğin, USAK Yayınları, Ankara.
  • Focus (2000), Bundesrechnungshof: Kosten für den Eurofighter explodieren, http://www.focus.de/magazin/archiv/bundesrechnungshof-kosten- fuer-den-eurofighter-explodieren_aid_186011.html (Erişim Tarihi: 20.12.2010)
  • Friedman, Joel (2004), Budget Transparency: Assessments By Civil Society in Africa, Global Corruption Report 2004-Transparency International, Pluto Press, London.
  • GAO (2010), GAO: Working for Good Government Since 192
  • http://www.gao.gov/about/history/articles/working-for-good
  • government/05-gaohistory_1954-1965.html. (Erişim Tarihi: 15.12.2010)
  • Göküş, Mehmet (2000), Tek Parti Döneminde Türk Kamu Bürokrasisinin Gelişimi, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 33, Sayı: 2.
  • Gözler, Kemal (1999), Türk Anayasaları, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa.
  • Günlük-Şenesen, Gülay (2002), 1980-2001 Türkiye’de Savunma Harcamaları ve Ekonomik Etkileri, TESEV Yayınları, İstanbul.
  • Hale, William (1990), The Turkish Army in Politics, 1960-1973, Turkish State, Turkish Society, (ed.) Andrew Finkel and Nükhet Sırman, Routledge Publications, London.
  • Huntington, Samuel P. (1996), Reforming Civil-Military Relations, Civil- Military Relations and Democracy, (ed.) Larry Diamond and Marc F. Plattner, The Johns Hopkins University Pres, London.
  • Kesim, Erdoğan (2010), Bir Etik Davranış İlkesi Olarak Hesap Verebilirlik (Hesap Verme Sorumluluğu), http://www.etikturkiye.com/etik/kamu/ 4ErdoganKesim.pdf, Erişim Tarihi: 21.11.2010.
  • Köse, H. Ömer (2000), Parlamenter Sistemde Sayıştayların Yeri ve İşlevleri, Sayıştay Dergisi, Sayı: 39 (Ekim-Aralık).
  • Köse, H. Ömer (2007), “Küreselleşmenin Devlet ve Kamu Yönetimi Üzerindeki Etkileri ve Türk KY Yansımaları”, Bilgi Çağında TKYnin Yeniden Yapılandırılması – II, (Ed. A. Nohutçu, A. Balcı) Beta Yayınları, İstanbul.
  • Lewis, Bernard (1967), The Emergence of Modern Turkey, Oxford University Pres, London.
  • Milli Savunma Bakanlığı (2000), Osmanlı Döneminde Askeri Okullarda Eğitim, Ankara.
  • Ortaylı, İlber (2010), Türkiye’nin Yakın Tarihi, Timaş Yayınları, İstanbul.
  • Palmer, Alan (2008), Bir Çöküşün Yeni Tarihi: Osmanlı İmparatorluğunun Son 300 Yılı, Turkuvaz Kitapçılık Yayıncılık, İstanbul.
  • Şengül, Ramazan (2008), Bilişim Çağında Şeffaf Yönetim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Uyar, Mesut, Erickson, Edward J. (2009), A Military History of the Ottomans: From Osman to Atatürk, Greenwood Publishing Group, California.
  • Yürük, Ayşe T. (2003), Anayasa Hukuku, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.

Yıl 2010, Sayı: 79, 3 - 30, 01.12.2010

Hasan Altındal Sayıştay Denetçisi

Öz

As an audit organization responsible for auditing revenues, expenditures and assets of the State on behalf of the Turkish Grand National Assembly, Turkish Court of Accounts is also liable to audit the Turkish Armed Forces like other public institutions and organizations. However, responsibilities and authorities of Turkish Court of Accounts in this regard have shown significant differences throughout the historical process, and these differences have been extensively discussed by public opinion in recent years, when the new management approaches, among which accountability and transparency come into the fore, are realized. Although there was no exception or exemption with respect to audit of defense expenditure and military assets in the first years of the Republic, certain limitations were introduced in subsequent years due to cyclical changes in the perception of security. These limitations lasted until recent years have been removed with constitutional amendments and the new Turkish Court of Accounts Law; new arrangements have ensured effective use of audit mandate by Turkish Court of Accounts and thus, by the Turkish Grand National Assembly. These arrangements have important implications both for Turkish Court of Accounts and for parliamentarian democracy

Anahtar Kelimeler

Turkish Court of Accounts Defense Expenditure Military Assets

Kaynakça

  • Ahmet Cevdet Paşa (1994), Tarih-i Cevdet, Cilt 1, Üçdal Neşriyet, İstanbul.
  • Akyel, Recai ve H. Ömer Köse (2010), Kamu Yönetiminde Etkinlik Arayışı: Etkin Bir Kamu Yönetimi İçin Etkin Denetim, Türk İdare Dergisi, Sayı: 465 (Mart).
  • Arslan, D. Ali (2004), Türkiye’nin Modernleşme Sürecinde Atatürk, Türk Ordusu ve Türk Askeri Elitleri, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Yıl:1, Sayı: 1.
  • Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 23, Cilt: VIII, Sayı:3.
  • Ateş, Nevin Y. (2006), Cumhuriyet Dönemi Türk Dış Politikası ve Hükümet Programları, 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası, (ed. İdris BAL), Lalezar Kitabevi, Ankara.
  • Avci, M.Alpertunga (2008), Türkiye’de ve Dünyada Kamu Mali Yönetiminde Mali Saydamlık Kavramının Gelişimi ve Önemi, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
  • Berkes, Niyazi (2003), Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Binici, Şahin (2010), ''Savunma Harcamalarının Sayıştay Denetiminde Karşılaştırmalı Bir Analiz: Türkiye, ABD, Fransa ve Almanya, Harp Akademileri Komutanlığı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Buzan, Barry (1995), Security, State, the “New World Order,” and Beyond, On Security, (ed.) Ronnie D. Lipschutz, Columbia University Pres, New York.
  • Cour de Comptes (2006), Rapport D'observations Definitives Syndicat Mixte De Chauffage Urbain De La Region De La Defense (SICUDEF), http://www.ccomptes.fr/fr/CRC13/documents/ROD/IFR200609.pdf
  • Cour de Comptes (2010), Rapport public thématique Médecins et hôpitaux des armées, www.ccomptes.fr/.../Rapport_thematique_ Medecins_et_Hopitaux_militaires_ 071010.pdf
  • Çevik, H. Hüseyin (2004) Türkiye’de Kamu Yönetimi Sorunları, Seçkin, Ankara.
  • Çevik, H. Hüseyin (2010) Kamu Yönetimi, Kavramlar, Sorunlar, Tartışmalar, Seçkin, Ankara.
  • Çevik, H. Hüseyin ve Göksu, Turgut (Ed.) (2002) Türkiye’de Devlet Toplum ve Polis, Seçkin, Ankara.
  • Department of the Auditor General of Pakistan (2010), Guidelines for the Audit of Defence Services, http://www.pifra.gov.pk/docs/Sectoral- Audit-Guidelines/Defence%20Audit%20Guidelines_ Final%2025%20March%202010.doc, (Erişim Tarihi: 18.12.2010)
  • Devlet Planlama Teşkilatı (2000), 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Mali Saydamlık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara
  • Diamond, Larry and Plattner, Marc F. (ed.) (1996), Civil-Military Relations and Democracy, The Johns Hopkins University Pres, London.
  • Erhan, Çağrı (2009), Mülakatlarla Türk Dış Politikası, (ed.) Habibe Özdal, Osman Bahadır Dinçer, Mehmet Yeğin, USAK Yayınları, Ankara.
  • Focus (2000), Bundesrechnungshof: Kosten für den Eurofighter explodieren, http://www.focus.de/magazin/archiv/bundesrechnungshof-kosten- fuer-den-eurofighter-explodieren_aid_186011.html (Erişim Tarihi: 20.12.2010)
  • Friedman, Joel (2004), Budget Transparency: Assessments By Civil Society in Africa, Global Corruption Report 2004-Transparency International, Pluto Press, London.
  • GAO (2010), GAO: Working for Good Government Since 192
  • http://www.gao.gov/about/history/articles/working-for-good
  • government/05-gaohistory_1954-1965.html. (Erişim Tarihi: 15.12.2010)
  • Göküş, Mehmet (2000), Tek Parti Döneminde Türk Kamu Bürokrasisinin Gelişimi, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 33, Sayı: 2.
  • Gözler, Kemal (1999), Türk Anayasaları, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa.
  • Günlük-Şenesen, Gülay (2002), 1980-2001 Türkiye’de Savunma Harcamaları ve Ekonomik Etkileri, TESEV Yayınları, İstanbul.
  • Hale, William (1990), The Turkish Army in Politics, 1960-1973, Turkish State, Turkish Society, (ed.) Andrew Finkel and Nükhet Sırman, Routledge Publications, London.
  • Huntington, Samuel P. (1996), Reforming Civil-Military Relations, Civil- Military Relations and Democracy, (ed.) Larry Diamond and Marc F. Plattner, The Johns Hopkins University Pres, London.
  • Kesim, Erdoğan (2010), Bir Etik Davranış İlkesi Olarak Hesap Verebilirlik (Hesap Verme Sorumluluğu), http://www.etikturkiye.com/etik/kamu/ 4ErdoganKesim.pdf, Erişim Tarihi: 21.11.2010.
  • Köse, H. Ömer (2000), Parlamenter Sistemde Sayıştayların Yeri ve İşlevleri, Sayıştay Dergisi, Sayı: 39 (Ekim-Aralık).
  • Köse, H. Ömer (2007), “Küreselleşmenin Devlet ve Kamu Yönetimi Üzerindeki Etkileri ve Türk KY Yansımaları”, Bilgi Çağında TKYnin Yeniden Yapılandırılması – II, (Ed. A. Nohutçu, A. Balcı) Beta Yayınları, İstanbul.
  • Lewis, Bernard (1967), The Emergence of Modern Turkey, Oxford University Pres, London.
  • Milli Savunma Bakanlığı (2000), Osmanlı Döneminde Askeri Okullarda Eğitim, Ankara.
  • Ortaylı, İlber (2010), Türkiye’nin Yakın Tarihi, Timaş Yayınları, İstanbul.
  • Palmer, Alan (2008), Bir Çöküşün Yeni Tarihi: Osmanlı İmparatorluğunun Son 300 Yılı, Turkuvaz Kitapçılık Yayıncılık, İstanbul.
  • Şengül, Ramazan (2008), Bilişim Çağında Şeffaf Yönetim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Uyar, Mesut, Erickson, Edward J. (2009), A Military History of the Ottomans: From Osman to Atatürk, Greenwood Publishing Group, California.
  • Yürük, Ayşe T. (2003), Anayasa Hukuku, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Articles
Yazarlar

Hasan Altındal Bu kişi benim

Sayıştay Denetçisi Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2010
Yayımlandığı Sayı Yıl 2010 Sayı: 79

Kaynak Göster

APA Altındal, H., & Denetçisi, S. (2010). Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Türkiye Büyük Millet Meclisi Adına Sayıştay Tarafından Denetimi: Değişen Anayasa ve Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Bir Değerlendirme. Sayıştay Dergisi(79), 3-30.