Türk Kamu Yönetiminin Dönüşümünde Etkili Bir Araç: Avrupa Birliği İlerleme Raporları

Yıl 2011, Sayı: 82, 97 - 124, 01.09.2011

Metin Bulut

Öz

Genel olarak toplumda, özel olarak devlet yönetiminde yaşanan değişim olgusu, iç ve dış etkenlerin birleşmesiyle açığa çıkan toplumsal bir talebi yansıtmaktadır. İç etken, büyük oranda günlük hayatı tanzim eden yasal-kurumsal yapılarda gözlenen çözülmelerin doğurduğu yetersizlik algısından beslenirken dış etken, gelişmiş bir uygarlık küresinin değişimi zorunlu kılan üstün varlığından ve model olma avantajından güç almaktadır. Cumhuriyet dönemi Türk Kamu Yönetiminde dış etken önemli ölçüde 20. yüzyılın ikinci yarısında üyesi olma iradesinin ortaya konulduğu Avrupa Birliği yönetim dünyasına ait ilkesel gerekliliklerden ve birlikle entegrasyon kurmaya yönelmiş sosyopolitik irade beyanlarından oluşmaktadır. Bu süreçte ilerleme raporları, Avrupa Birliği Komisyonunun, aday ülkelerin ‘Kopenhag Kriterlerini’ karşılama yönünde kaydettikleri ilerlemeyi yasama, yürütme ve yargı erkleri, sivil toplum, ekonomik sektörler ve birlik standartları temelinde düzenli olarak izledikleri yıllık raporlardır. Raporlar, yönetim sistemini yürütme erkiyle sınırlanan dar kapsamlı tanımlar ekseninde analiz etmemekte, yasama ve yargı organlarını da içine alan geniş bir perspektif içinde değerlendirmektedir. Raporlara yansıyan bu bakış açısı, Türk Kamu Yönetiminde değişim olgusunu bütüncül bir zemin üzerine ve evrensel değerler yörüngesine yerleştirmede destekleyici bir etki dalgası oluşturmaktadır

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, İlerleme Raporları, Türk Kamu Yönetimi, Kopenhag Kriterleri, yeni kamu yönetimi anlayışı

AN EFFECTIVE TOOL IN THE TRANSFORMATION OF TURKISH PUBLIC MANAGEMENT: EUROPEAN UNION PROGRESS REPORTS

Öz

of internal and external factors. While internal factors are fed by the perception of inability arising from the dissolution observed in legal-institutional structures that organize largely the daily life, external factors get strength from the prevailing existence of an advanced civilization sphere which entails change and from the advantage of being a model. During the Republican Era, external factors in Turkish public management significantly consist of the principal requirements of the European Union management world where an attempt is made to become a member of the union in the second half of the twentieth century and socio-politic statements of will for integrating with the union. In this process, progress reports are the annual reports regularly pursued by the European Union Commission on the basis of the progress the candidate countries have made towards meeting the “Copenhagen Criteria” in terms of legislative, executive and judicial powers, civil society, economic sectors and the union standards. Reports do not analyze the management system solely on a narrowly defined basis limited with the executive power, but evaluates with a wide perspective covering also the legislative and judicial organs. This point of view reflected in the reports has been creating a wave of effect in putting the phenomenon of change in Turkish Public Management into a holistic ground in consistent with universal values

Anahtar Kelimeler

The European Union, Progress Reports, Turkish Public Management, Kopenhagen Criteria, New Public Management Perspective.

Kaynakça

• Akdoğan, A. Argun (2008), Türk Kamu Yönetimi ve Avrupa Birliği: Karşılaştırmalı Eleştirel Bir İnceleme, TODAİE Yayını, Ankara.
• Aksoy, A. Şinasi (2004), “Kamu Yönetimi Nereye Gidiyor? Bir Durum Saptaması”, II. Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR II) Bildiriler Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, (Yayına Haz.: Uğur Ömürgönülşen, M. Kemal Öktem), Ankara.
• Aktan, Coşkun Can ve Dilek Dileyici, Özlem Özkıvrak (2004), Yeni Avrupa ve Türkiye-Yarım Asırlık Bir Yolculuğun Kilometre Taşları ve Geleceğe Yönelik Beklentiler, Türk Harb-İş Sepam Yayınları, İstanbul.
• Avrupa Komisyonu (1998-2004), Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyonun Düzenli Raporları, http://www.abgs.gov.tr/files/ AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari (Erişim: 04.08.2011).
• Avrupa Komisyonu (2005-2011), Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin İlerleme Raporları, http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/ AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari, (Erişim Tarihi: 04.08.2011).
• Balcı, Asım (2005), “Türkiye-AB İlişkileri Perspektifinden Kamu Yönetim Sisteminin Yeniden Yapılandırılması”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 38, Sayı: 4 (Aralık).
• Coşkun, Bayram, Nohutçu Ahmet (2005), “Türkiye’de Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: Kurumsal-Tarihsel Perspektif, Genel Değerlen- dirme ve Saptamalar”, Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması-I, (Der.: A. Nohutçu ve A. Balcı), Beta Yay., İstanbul.
• Çakmak, Haydar (2005), Avrupa Birliği Türkiye İlişkileri, Platin Yay., Ankara.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2000), Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT Yayını, Ankara.
• Dinçer, Ömer ve Cevdet Yılmaz (2003), Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma 1: Değişimin Yönetimi için Yönetimde Değişim, T.C Başbakanlık Yayını, Ankara.
• Du Gay, Paul (2002), Bürokrasiye Övgü-Weber-Organizasyon-Etik, (Çev. Ergin Yıldırım, Şuayip Çalış, Serkan Bayraktar, İrfan Haşlak), Değişim Yayınları, İstanbul.
• Duran, Lütfi (1982), İdare Hukuku Ders Notları, Fakülteler Matbaası, İstanbul.
• Ergun, Turgay (2004), Kamu Yönetimi, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Eryılmaz, Bilal (2004), “Kamu Yönetiminde Değişim”, II.Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR II) Bildiriler Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, (Yayına Haz.: Uğur Ömürgönülşen, M. Kemal Öktem), Ankara.
• Eryılmaz, Bilal (2006), Kamu Yönetimi, Erkam Matbaası, İstanbul.
• Fukuyama, Francis (2006), Devlet İnşası, (Çev. Devrim Çetinkasap), Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Göle, Nilüfer (2008), Mühendisler ve İdeoloji-Öncü Devrimcilerden Yenilikçi Seçkinlere, Metis Yayınları, İstanbul.
• Gözler, Kemal (2006), İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa.
• Gözübüyük, A. Şeref (2004), Yönetim Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Günday, Metin (2002), İdare Hukuku, İmaj Yayıncılık, Ankara.
• Karluk, Rıdvan (2005), Avrupa Birliği ve Türkiye, Beta Yayınları, İstanbul.
• Ozankan, Melis (2009), Avrupa Birliği İlerleme Raporları Çerçevesinde Türk Çalışma Mevzuatının Gelişimi, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Örnek, Acar (1998), Kamu Yönetimi, Pano Bassan A.Ş., İstanbul.
• Özer, M. Akif (2005), “Günümüzün Yükselen Değeri: Yeni Kamu Yönetimi”, Sayıştay Dergisi, Sayı 59 (Ekim-Aralık).
• Özer, M. Akif (2006), Avrupa Birliği Yolunda Türk Kamu Yönetimi, Platin Yayınları, Ankara.
• Özer, M. Akif (2007), “Temel Belgeler Eşliğinde Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri”, Sayıştay Dergisi, Sayı 66-67 (Temmuz-Aralık).
• Saran, Ulvi (2005), “Türk Kamu Yönetiminde Değişimin Genel Çizgisi: Reform Arayışlarının Karşısındaki Beklentiler ve Güçlükler”, Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması-I, (Der.: Ahmet Nohutçu ve Asım Balcı), Beta Yayınları, İstanbul.
• SIGMA (2004), “Avrupa Kamu Yönetimi İlkeleri”, SIGMA Raporları: No.27, (Çev.: Pelin Kuzey), Maliye Dergisi, Sayı 147 (Eylül-Aralık).
• Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı (2011), “Düzenli İlerleme Raporları”, http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=123&l=1