MAHALLİ İDARELERDE HALK KATILIMI BAĞLAMINDA KENT KONSEYLERİ

Yıl 2011, Sayı: 83, 31 - 56, 01.12.2011

Ali Tamer Özdemir

Öz

Kent konseyleri modelinin Türkiye’de belediyeler için yasal bir zorunluluk haline getirilmesi ile bu organların sayısı hızla artmış ve yerel düzeyde katılımın temel aracı haline gelmiştir. Yerel demokrasinin gerçekleşmesinde önemli bir yapı taşı olan kent konseyleri, ülkemizde Yerel Gündem 21 çerçevesinde sürdürülebilir kalkınmanın mahalli düzeyde örgütlenmesi ve katılımcı kent yönetiminin sağlanması süreçlerinde önemli katkılar sağlamıştır. Kent konseyleri, mahalli vizyon ve hedeflerin belirlenmesinde ortak aklı oluşturarak yön verici durumda olan; sorunların çözümüne dönük faaliyetlerde hemşehrilik hukuku çerçevesinde herkesi buluşturan; ve tüm bu fonksiyonları yerine getirirken de sürdürülebilir kalkınma esasıyla hareket eden demokratik yapılardır. Ancak, sayıları hızla artan ve bahsedilen temel nitelikleri taşıması beklenen kent konseyleri, aynı zamanda çeşitli tartışmalara da konu olmaktadır. Mahalli düzeyde yerel halkın katılımcı örgütlenmesini sağlamak iddiasını taşıyan kent konseylerinin yerel katılımı sağlamada beklenen katkıyı henüz verememiş olmaları, bu tartışmaların odak noktasını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, katılım olgusu bağlamında kent konseylerinin önemi ve işlevleri, ilgili yasal düzenlemelerle birlikte ele alınmış ve kent konseylerinin günümüzde ne denli etkin oldukları analiz edilerek, bu çerçevede çeşitli öneriler getirilmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Mahalli İdareler, Halk Katılımı, Kent Konseyleri, Yerel

CITY COUNCILS IN LOCAL ADMINISTRATIONS IN THE CONTEXT OF CITIZEN PARTICIPATION

Öz

Due to the fact that the model of city councils has become a legal obligation for the municipalities in Turkey, the number of city councils has increased very rapidly and they have turned into primary means of local participation. City councils, one of the building stones of achieving local democracy, have made crucial contributions in the processes of organizing the sustainable development at the local level and realizing participatory city management in our country within the framework of the Local Agenda 21. City councils are democratic structures that provide directions in determining local vision and objectives via the application of common sense; bring people together in the efforts to solve problems based on the common understanding of fellow countrymen; and act in accordance with the principle of sustainable development while performing all those functions. However, city councils, which are increasing in number and expected to have the basic characteristics mentioned above, are at the same time subject to various discussions. Although city councils claim to be ensuring participatory community at the local level, they have not made the expected contribution in accomplishing the local participation, which is at the center of these discussions. In this article, functionalities and significance of city councils will be discussed together with the laws and regulations concerned in the context of participation. The extent of effectiveness of city councils in current situation will be analyzed and recommendations will be introduced within this framework

Anahtar Kelimeler

Local Administrations, Citizen Participation, City Councils, Local

Kaynakça

• Atvur, Senem (2009), Yerel Gündem 21 ve Çevre: Antalya Kent Konseyi Örneği, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 35, Sayı: 2 (Aralık).
• Bursa Kent Konseyi (2011), Bursa Kent Konseyi Çalışma Yönergesi, http://www.bursakentkonseyi.org.tr/?sayfa=icerik&id=14, 21.12.2011). (Erişim
• Coşkun, A. Vahap (1999), Yerel Yönetimler ve Demokrasi, Türk İdare Dergisi, Sayı 422 (Mart).
• Coşkun Bayram (2007), “Kent Yönetimine Katılım ve Kent Konseyleri”, Küresel Esintiler ve Yerel Etkiler Sarmalında Türk Kamu Yönetimi içinde, Ed. Abdullah Yılmaz, Yavuz Bozkurt, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Çukurçayır, M. Akif (2000), “Yeni Yönetim Modeli Arayışları Çerçevesinde Halkın Yönetim Süreçlerine Katılım Olanakları”, Yerel Yönetimler Sempozyumu (1–2. Kasım 2000), TODAİE, Ankara.
• Çukurçayır, M. Akif, H. Tuğba Eroğlu (2009). “Kent Yönetiminde Demokratik Bir Açılım Olarak Kent Konseyleri”, Yerel Yönetimlerin Güncel Sorunları: Küresel, Bölgesel ve Yerel Perspektifler, (Ed. Kemal Görmez, Mustafa Ökmen), Beta Yayınları, İstanbul.
• Çukurçayır, M. Akif (2011), “Yerel Yönetimler Kuram, Kurum ve Yeni Yaklaşımlar”, Çizgi Kitabevi, Konya.
• Çukurçayır, M. Akif, H. Tuğba Eroğlu, H. İbrahim Aydınlı, Elif Çolakoğlu (2011), “Yerel Demokrasinin Güçlendirilmesinde Kent Konseyleri Bir Fırsat Olabilir mi?”, Kent Konseyleri Sempozyumu Bildiri Kitabı, (Ed. E.B. Keskin), Bursa.
• Emrealp, Sadun (2010), Kent Konseyleri, IULA-EMME Yayını, İstanbul.
• Emrealp Sadun (2005), Yerel Gündem 21 Uygulamalarına Yönelik Kolaylaştırıcı Bilgiler El Kitabı, IULA-EMME Yayını, İstanbul.
• Eroğlu, H. Tuğba (2010), Sürdürülebilir Yerel Kalkınma ve Kent Konseyleri, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2) (Nisan).
• Eryılmaz, Bilal (2010), Kamu Yönetimi, Düşünceler, Yapılar Fonksiyonlar, Okutman Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara.
• Esen, Adem (2008), “Kent Yönetimlerinde Katılım”, Yerel Siyaset, Okutan Yayıncılık, İstanbul.
• Fişek, Kurthan (1977), Yönetime Katılma, TODAİE Yayını, Sevinç Matbaası, Ankara.
• Geray, Cevat (1998), “Kentsel Yaşam Kalitesi ve Belediyeler”, Türk İdare Dergisi, Yıl: 70, Sayı: 421.
• Göymen, Korel (2010), Türkiye’de Yerel Yönetişim ve Yerel Kalkınma, Boyut Yayın Grubu, İstanbul.
• Güler, Birgül Ayman (2006), Yerel Yönetimler, İmge Yayınları, Ankara.
• Kaypak, Şafak (2011), “Katılımcı Yönetim Mekanizması Olarak Kent Konseyle- ri”, Kent Konseyleri Sempozyumu Bildiri Kitabı, (Ed. E.B. Keskin), Bursa.
• Keleş, Ruşen (1998), Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Kerman, Uysal, Yakup Altan, Mehmet Aktel (2011), “Yerel Yönetişim ve Kent Konseyleri”, Kent Konseyleri Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ed. Enes Battal Keskin, Bursa.
• Keskin, Enes Battal, Neslişah H. Erbey Kuşku, Yıldız Odaman Cindoruk, Yasemin Tatlı (2011), “Kent Konseylerinin Yerel Demokratik Yönetişim Mekanizması İşlevinin Değerlendirilmesi”, Kent Konseyleri Sempozyumu Bildiri Kitabı, (Ed. E.B. Keskin), Bursa.
• Öner, Şerif (2005), “Katılımcı Demokrasi Açısından Belediye Kanunu”, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I: Reform, (Ed: H. Özgür, M. Kösecik), 1. Baskı, Ankara.
• Özcan Lütfi, Yurttaş Fatma (2010), “Kent Konseyleri Müzakereci Demokrasi- nin Uygulama Alanı Olarak Düşünülebilir mi?”, Yerel Yönetimler Yerel Siyaset ve Kentsel Politikalar, (Ed. B. Parlak), Dora Yayıncılık, Bursa.
• Palabıyık Hamit, Görün Mustafa (2004), “Belediye Meclislerinde Temsil ve Katılım: Çanakkale Belediye Meclisi Örneği”, Yerel Yönetimler Kongresi: Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma Bildiriler Kitabı, Çanakkale.
• Savut, Emre (2011), “Yerel Gündem 21 Kent Konseyleri ve Uşak Kent Konseyi”, Kent Konseyleri Sempozyumu Bildiri Kitabı, (Ed. E.B. Keskin), Bursa.
• TDK (2011), Büyük Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, Katılım, http://tdkterim.gov.tr/bts/, (Erişim Tarihi: 05.12.2011).
• Urhan, Vahide Feyza (2008), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması”, Sayıştay Dergisi, Sayı 70 (Temmuz-Eylül).