Yeni Kamu Mali Yönetim ve Denetim Sistemi Çerçevesinde Sayıştayın Rolü

Yıl 2012, Sayı: 87, 61 - 96, 01.12.2012

İlhami Söyler

Öz

Yeni kamu mali yönetim ve denetim sistemini 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu ve bunlara ait ikincil mevzuat şekillendirmiştir. Yeni sistem, esas itibariyle, bütçeleme, muhasebeleştirme, raporlama ve denetim unsurlarından oluşmaktadır.Yeni sistemde, yönetim bağlamında Maliye Bakanlığına, denetim bağlamında Sayıştaya önemli roller verilmiştir. Öyle ki, Sayıştayın rolü denetim unsuru ile sınırlı olmayıp, raporlama gibi kısmen yönetim, kısmen denetim alanını da ilgilendirmektedir. Bu makalede, yeni kamu mali yönetim ve denetim sistemi çerçevesinde Sayıştayın rolü açıklanacaktır

Anahtar Kelimeler

Kamu mali yönetim ve denetim sistemi, Bütçeleme, Muhasebeleştirme, Raporlama, Denetim

THE ROLE OF TURKISH COURT OF ACCOUNTS UNDER THE FRAMEWORK OF THE NEW PUBLIC FINANCIAL MANAGEMENT AND AUDIT SYSTEM

Öz

The new public financial management and audit system was shaped by the Public Financial Management and Control Law No.5018 , Turkish Court of Accounts Law No.6085 and the relevant secondary legislation. The new system mainly consists of budgeting, accounting, reporting and audit elements.The new system assigns important roles to the Ministry of Finance in the context of management and to Turkish Court of Accounts in the context of audit. The role of Turkish Court of Accounts is not strictly limited with the audit and by the virtue of its reporting aspect, it concerns both management and audit elements.In this work, the role of Turkish Court of Accounts under the framework of the new public financial management and audit system will be explained

Anahtar Kelimeler

Public financial management and audit system, Budgeting, Accounting, Reporting, Audit

Kaynakça

• Akbulut, Erol (2011), Kamu Mali Yönetimi ve Denetimi Sempozyumu Kapanış Paneli, Ege Üniversitesi, İzmir, 25-27 Mart.
• Aksoy, Şerafettin (1994), Kamu Maliyesi, 2. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Aktan, H. Basri (2006), “Türk Kamu Mali Yönetiminde Saydamlık”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı: 298, Haziran.
• Akyel, Recai, Söyler, İlhami (2010), “Yönetimin Kontrol Fonksiyonu Bağlamında Kamu Harcamalarının Kontrolü”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:258, Mart.
• Altınok, Tevfik (1973). “Devlet Muhasebe Sisteminde Ayniyat Muhasebesi”, Maliye Dergisi, Sayı:4, Temmuz-Ağustos.
• Altıntaş, Abdullah (2011), “6085 sayılı Kanun Bağlamında Düzenlilik Denetimi”, Dış Denetim Dergisi, Sayı:3, Ocak-Şubat-Mart.
• Altun, Nurullah, Karaca, Nevran (2006), “Türkiye Devlet Muhasebesi Sisteminde Son Değişikliklere İlişkin Değerlendirme ve Öneriler”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:302, Ekim.
• Anıl, Haluk (1982), Kamu Maliyesi ve Kaynak Kullanımında Etkinlik (Niteliksel Bir Yaklaşım), AİTİA. Maliye Fakültesi Yayını, Ankara.
• Arcagök, Sait (2004), “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda Öngörülen Düzenlemeler”, Bütçe Dünyası Dergisi, Sayı:18, İlkbahar.
• Arslan, Ahmet (2002), “Kamu Harcamalarında, Verimlilik, Etkinlik ve Denetim”, Maliye Dergisi, Sayı:140, Mayıs-Ağustos.
• Arslan, Ahmet (2004a), “Türk Kamu Mali Denetim Sisteminin Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:24, Nisan-Haziran Eki.
• Arslan, Ahmet (2004b), “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Kamu Harcama Sisteminde Yapılan Düzenlemeler”, Maliye Dergisi, Sayı:145, Ocak-Nisan.
• Atiyas, İzak, Sayın Şerif (2005), “Devletin Mali ve Performans Saymanlığı”, http://www.tesev. org.tr
• Bağbaşlıoğlu, Ahmet (2004), “5018 sayılı Kanun Hükümleri Çerçevesinde Kamu Mali Yönetimimizde Yer Alanların Görev, Yetki ve Sorumlulukları”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:25, Temmuz-Eylül.
• Baktır, Muzaffer (2006), “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda Sorumlular, Sorumluluklar ve Yaptırımlar”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı: 32, Nisan-Haziran.
• Barçın, Bahadır (2012), Yeni Sayıştay Denetimi ve Yargı Sistemi, Mali Yönetim ve Denetim Yayını, Ankara.
• Candan, Ekrem (2006a), “Eski ve Yeni Kamu Mali Yönetim Sisteminin Mukayeseli Olarak Değerlendirilmesi ve 5018 sayılı Kanun’la Öngörülen Esaslar ve Getirilen Yenilikler I”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:295, Mart.
• Candan, Ekrem (2006b), “Eski ve Yeni Kamu Mali Yönetim Sisteminin Mukayeseli Olarak Değerlendirilmesi ve 5018 sayılı Kanun’la Öngörülen Esaslar ve Getirilen Yenilikler-II”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:296, Nisan.
• Candan, Ekrem (2006c), “Kamuda İç Denetime Geçiş Sürecinde İç Denetçiliğe Yapılan Atamalar”, Vergi Raporu Dergisi, Sayı:81, Nisan-Mayıs.
• Candan, Ekrem (2006d), “Kamu İdarelerinde İç Kontrol Sistemi ve Süreçlerinin Tasarlanması, Uygulanması ve Geliştirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar”, Mali Yönetim ve Denetim Dergisi, Sayı:38, Mayıs-Haziran.
• Coşkun, Gülay (1987), “Sayıştay ve Etkinlik Denetimi”, Cumhuriyet Gazetesi: 1 Haziran.
• Cura, Serkan (2003), “Türkiye’de Mali Şeffaflığı Sağlamaya Yönelik Bir Uygulama, Analitik Bütçe Sınıflandırması”, Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: XVIII, Sayı:1.
• Çakır, İ. Hakkı (2006), “Kamu Kaynağının Kullanılmasında Mali Şeffaflık ve Hesap Verme Sorumluluğunun Rolü”, Güncel Mali Sorunlar, Editör: E. Karaarslan, MUK-DER Yayını, Ankara.
• Çetiner, Ertuğrul, Söyler, İlhami, Çolak, H.Bayram (2011), Devlet Muhasebesi, Teori, Bütçeleme İşlemleri ve Muhasebe Kayıtları, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Çolak, H. Bayram (2006a), “Kamu İdareleri İçin Tahakkuk Esaslı Muhasebe Neler Getiriyor”, E-Yaklaşım Dergisi, Sayı:37, Ağustos.
• Çolak, H. Bayram (2006b), “5018 sayılı Yasa, Kamu Mali Yönetimimize Neler Getiriyor-1”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:216, Eylül.
• Demir, Ömer (2006), “İç Kontrol Kavramı ve Modelleri”, Güncel Mali Sorunlar.
• Dişli, Mustafa (2004), Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesi (Açıklamalı Çözümlü), MUK-DER Yayını, Ankara.
• Erüz, Ertan (2005), “Orta Vadeli Bütçe Sistemine Geçerken Vergi Politikamız”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:289, Eylül.
• Gösterici, Hüseyin (2006), “Kamu İç Mali Kontrol Sisteminde İç Denetimin Bağımsızlığı – Fonksiyonel Bağımsızlık”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:295, Mart.
• Gülen, Fikret (2006), “Hesap Verme Sorumluluğu ve Bağımsız Kurullar”, http://www.tesev. org.tr Erişim tarihi: 12.06.2012
• Hançer, Selcan (2003), “Ekonomik Kodlama Açısından Analitik Bütçe Sınıflandırması”, Bütçe Dünyası Dergisi, Sayı:16, Sonbahar.
• Hastürk, Mesut (2006), “Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme”, Güncel Mali Sorunlar.
• Işık, Hüseyin (2004), “Amaç, Sistematiği, İşleyişi ve Sınırlılıklarıyla Performansa Dayalı Bütçeleme”, Bütçe Dünyası Dergisi, Sayı:17, Kış.
• Karaarslan, Erkan (2004), “Ülkemizde Devlet Muhasebesinin Serüveni”, Sayıştay Dergisi, Sayı:54, Temmuz-Eylül.
• Karaarslan, Erkan (2006a), “Kamu Harcamalarında Denetim”, Güncel Mali Sorunlar.
• Karaarslan, Erkan (2006b), “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na Göre Denetim”, Mali Hukuk Dergisi, Sayı:121, Ocak-Şubat.
• Karabeyli, Levent (1999), Risk Denetimi, Sayıştay Başkanlığı Yayını, No:4, Ankara.
• Kazan, Ahmet (2010), “5018 sayılı Kanun ile Sayıştay Kanun Teklifi Bağlamında Sayıştayın Türkiye Büyük Millet Meclisine Sunacağı Raporlar”, Dış Denetim Dergisi, Sayı:1, Temmuz-Eylül.
• Keleş, Hayrullah (2006a), “Etkin Bir İç Denetim İçin Temel Şartlar”, Güncel Mali Sorunlar.
• Keleş, Hayrullah (2006b), “Kamuda Risk Esaslı Denetim”, Güncel Mali Sorunlar.
• Kerimoğlu, Baki (2004), “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Çerçevesinde Harcama Reformu, Kesin Hesap ve Parlamento Denetimi”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:23, Ocak- Mart.
• Kerimoğlu, Baki (2006), “Kamu Mali Yönetimini ve Kontrol Kanunu’nda Devlet Muhasebe Sistemi”, Güncel Mali Sorunlar.
• Kesik, Ahmet (2006), “Yeni Bütçeleme Anlayışı Açısından 2006 Yılı Bütçesinin Değerlendirilmesi- II”, Yaklaşım Dergisi, Sayı:157, Ocak.
• Kızılkaya, Eyüp (2004), “Kamuda Muhasebe Birliği Çalışmaları”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:25, Temmuz-Eylül.
• Kızılkaya, Eyüp, Adanır, Mahir (2010), “Kamu Mali İstatistikleri ve Rasyo Analizi”, Güncel Mevzuat Dergisi, Sayı:56, Ağustos.
• Kızılkaya, Eyüp (2011), “Kamu Mali Yönetimi ve Denetimi Sempozyumu”, Bildiri, Ege Üniversitesi, İzmir, 25-27 Mart.
• Kızıltaş, Emine (2003), “Çok Yıllı Bütçeleme” Bütçe Dünyası Dergisi, Sayı:16, Sonbahar.
• Kocabaş, Bilal (2004), “Analitik Bütçe Sınıflandırması”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:26, Ekim- Aralık.
• Koç, Mustafa (2004), “Yönetimde Moda Terim, Stratejik Yönetim”, Bütçe Dünyası Dergisi, Sayı:17, Kış.
• Koçdemir, Mehmet (2004), “Yeniden Düzenlemeler ve Uluslararası Tanımlarıyla Mali Denetim ve Performans Denetimi”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:24, Nisan-Haziran.
• Köse, Hacı Ömer (2010), “Kamu Mali Yönetim Reformunun Etkileri ve 5018 sayılı Kanun’da Dış Denetim Tasarısına İlişkin Sorular”, Dış Denetim Dergisi, Sayı:1, Temmuz-Eylül.
• Kulaksız, Haydar (2005), “Genel Yönetimin Mali Riskleri ve Risk Yönetiminde Mali Saydamlığın Önemi”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:29, Temmuz-Eylül.
• Kuzey, Pelin (2004), “Avrupa Kamu Yönetim İlkeleri”, Maliye Dergisi, Sayı:147, Eylül-Aralık.
• Mutluer, Kamil, Öner, Erdoğan, Kesik, Ahmet (2004), Bütçe Hukuku, Bilgi Üniversitesi Yayını, No:99/7, İstanbul.
• Oyan, Oğuz (2005), “Kamu Mali Yönetimi Artık Düzgün İşleyecek mi?”, Dünya Gazetesi, 25 Kasım.
• Sakınç, Süreyya (2011), “Kamu Yönetimlerinde Saydamlık ve Hesap Verme Sorumluluğu, Kavramsal Açıklamalar”, Kamu Mali Yönetimi ve Denetimi Sempozyumu, Bildiri, Ege Üniversitesi, İzmir, 25-27 Mart.
• Söyler, İlhami (1994), “Kamu Finansmanı Açısından Devlet Mallarının Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, Sayı:117, Mart-Aralık.
• Söyler, İlhami (1996), “Ekonomideki Gizli KİT’ler (Döner Sermaye İşletmeleri) ve Bütçe Disiplini Açısından Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, Sayı:121, Ocak-Nisan.
• Söyler, İlhami (1997), “Kamu Kesiminde Kaynak Savurganlığı ve Çözüm Yolları”, Maliye Dergisi, Sayı:125, Mayıs-Ağustos.
• Söyler, İlhami (2005), “Devletin Duran Varlıklarının Muhasebeleştirilmesinin Kamu Maliyesine Yansımaları”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Sayı:16, Eylül.
• Söyler, İlhami (2006), “Kamu Mali Yönetim Sisteminin Bütçe Teknik ve Süreçlerindeki Değişiklikler ve Yenilikler Açısından Değerlendirilmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, Sayı:16, Aralık.
• Söyler, İlhami, Çolak, Mustafa (2012), “Yeni Kamu Mali Yönetim ve Denetim Sisteminde Raporlama”, Maliye Dergisi, Sayı:162,Ocak-Haziran.
• Söyler, İlhami (2007), “Kamu Mali Yönetim Sisteminin Denetim Tekniği ve Süreçleri Açısından Değerlendirilmesi, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:305, Ocak.
• Topakkaya, Ali (2006), “Tahakkuk Esaslı Muhasebe Uygulamaları Üzerine Bir Çalışma”, Uzman Bakış Dergisi, Sayı:2, Temmuz-Eylül.
• Tosun, Hikmet, Cebeci, Uğur (2006), 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, (Açıklamalı ve Karşılaştırmalı), MUK-DER Yayını, Ankara.
• Tuncer, Selahattin (2006), “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:295, Mart.
• Turhan, Murat (2011), “6085 sayılı Kanun ve Performans Denetiminin Geleceği”, Dış Denetim Dergisi, Sayı:3, Ocak-Şubat-Mart.
• Üçbaş, Abdurrahman (2004), “5018 sayılı Kanun’un Kamu Maliyesine Getirdikleri”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı:25, Temmuz-Eylül.
• Ünal, Mesut, Yalçın, Gülşah (2006), “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve Performans Denetimi”, Mali Hukuk Dergisi, Sayı:121, Ocak-Şubat.
• Yılmaz, Nebi (2011), “Sayıştayın Raporlama Görevi ve Sayıştay Raporları”, Dış Denetim Dergisi, Sayı:3, Ocak-Mart.