Hastanelerde Stok Kontrol Analizi: Akdeniz Üniversitesi Hastanesinde Bir Uygulama

Yıl 2014, Sayı: 93, 105 - 128, 01.06.2014

Vahit Yiğit

Öz

Hastane gider bütçesinin yaklaşık % 35-40’ı tıbbi malzeme giderleri için harcanmaktadır. Bu durum tıbbi malzemelerin etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesini zorunlu kılmaktadır. İlaçlar, sağlık hizmeti sunumunda en önemli girdilerinden biri olup hastanelerin stok maliyetlerinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Hastaneler stok ve stoksuzluk maliyetlerini minimize etmek için hem maliyet hem de hayati öneme sahip olup olmama durumuna göre ilaçları stoklamaktadır. Bunu başarılı bir şekilde uygulayabilmek için hastanelere özgü stok kontrol yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bir üniversite hastanesinin yıllık ilaç harcamalarının ABC-VED analiz yöntemlerine göre analiz edilmesidir. Araştırma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Eczane bölümünde yürütülmüştür. Bu çalışmada 1328 ilaç için 23.205.114-TL harcama yapılmıştır. Araştırma sonucunda toplam hastane gider bütçesinin % 9.1’ini ilaç harcamalarının oluşturduğu tespit edilmiştir. ABC analizine göre, ilaçların % 3,24’ü, yıllık ilaç harcama tutarının %70,11 43 ilaç ’ini A kategorisi ilaçlar oluşturmaktadır. Diğer %7,68 ilaç yıllık ilaç harcama tutarının % 19,91 102 ilaç ’ini oluşturmakta B kategori , geri kalan % 89,08 ilaç 1183 ilaç ise yıllık ilaç harcamasının sadece %9.98’ini oluşturmaktadır C Kategori . VED analizine göre, ilaçların yaklaşık %25,15’i hayati ilaçlar, % 52,48’i gerekli ilaçlar geri kalan % 22,36 ise isteğe bağlı ilaçlar olarak sınıflandırılırmıştır. ABC-VED matris analizi 1.328 kalem ilacın 358 kalemi %22,47 kategori I, 700 % 70,58 kalemi kategori II, ve 270 % 6.96 kalemi ise kategori III olduğunu tespit edilmiştir. Sonuç olarak hastanelerde tıbbi malzemelerin etkin ve verimli yönetilmesi için bilimsel stok yönetimi uygulamalarına acil olarak ihtiyaç duyulmaktadır

Anahtar Kelimeler

Stok Kontrol, Abc Analizi, Ved Analizi, Stok Yönetimi

INVENTORY CONTROL ANALYSIS IN HOSPITALS: AN APPLICATION IN AKDENİZ UNIVERSITY HOSPITAL

Öz

Around 35-40 % of the expense budget is spent on buying medical materials in hospitals. This necessitates effective and efficient management of the medical materials. Drugs are one of the most important inputs in the delivery of health services and constitute a significant part of the inventory costs of hospitals. Therefore, in order to minimize inventory costs, inventory control techniques can be used as important management tools. The purpose of this study was to analyze annual drug expenditure of a university hospital using ABC and VED analysis methods. The study was carried out in the pharmacy of Akdeniz University Hospital In this study, 23.205.114-TL was paid for 1328 drugs. At the end of the study, it was detected that drug expenditures constituted 9.1 % of the total hospital budget. According to the ABC analysis, about 3.24 % of the drugs accounted for 70.11 % of the annual drug expenditure 43 drugs as category A drugs. Another 7.68 % of the drugs 102 drugs constituted 19.91 % of the annual drug expenditure B category while the remaining 89.08 % 1183 drugs accounted for only 9.98 % of the annual drug expenditure C category . According to the VED analysis, about 25.15 % of the drugs were classified as vital drugs, 52.48 % as essential drugs and the remaining 22.36 % as optional drugs. ABC-VED matrix analysis determined that, out of 1328 drugs, 358 22.47 % items were class I, 700 70.58% were class II and 270 6.96% were class III drugs. As a result, there is an urgent need for the implementation of scientific inventory management tools for effective and efficient management of the medical materials in hospitals.

Anahtar Kelimeler

Inventory Control, ABC Analysis, VED Analysis, Inventory Management.

Kaynakça

• Abramowitz, Paul. W. (1984), “Controlling Financial Variables--Purchasing, Inventory Control, and Waste Reduction” American Journal of Health-System Pharmacy 41.2: 309-317.
• Akman, Mustafa (2003), “Hastanelerde Lojistik Yönetimi”, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul
• Anand, Tanu., Ingle, G. K., Kishore ve J.,Kumar, R. (2013), “ABC-VED Analysis of a Drug Store in the Department of Community Medicine of a Medical College in Delhi”. Indian Journal of Pharmaceutical Sciences, 75(1), 113.
• Barange, Devendra (2013), “ABC Analysıs For Inventory Control In Spare Store”, International Journal Of Creative Research Thoughts, Volume 1, Issue.4.
• Beier, Frederick J (1995), “The management of the supply chain for hospital pharmacies: a focus on inventory management practices” Journal of Business Logistics 16: 153-153.
• Berman, Howard.J ve Weeks, Lewis.E (1992), “The Financial Management Of Hospitals Administration” On Press, Newyork.
• Chase, B. Richard, Aquılano, Nicholas JHYPERLINK “http://www.amazon.com/ Nicholas-J.-Aquilano/e/B001IOBEMK/ref=dp_byline_cont_book_2”., Jacobs ve F. Robert (1998), “Production And Operations Management:Manifacturing And Services”, Eight Edition, Mcgraw Hill, 1998.
• Chitale A. ve Gupta R. C. (2011), “Materials Management : Text and Cases”, Second Edition, New Delhi
• De Vries, Jan.(2011), “The shaping of inventory systems in health services: a stakeholder analysis.” International Journal of Production Economics 133.1: 60-69.
• Devnani, Mahesh ve A. K. Gupta (2010), “ABC and VED analysis of the pharmacy store of a tertiary care teaching, research and referral healthcare institute of India.” Journal of young pharmacists 2.2 : 201-205.
• Dilworth, James. B.(1993), Production And Operations Management: Manifacturing And Services, Fifth Edition, Mcgraw-Hill.
• Doshi, R. Prakash, Patel Nilam, Jani Nayan, Basu Maitraye ve Mathew Simy. (2007), “ABC and VED Analyses of Drug Management in a Government Tertiary Care Hospital in Kerala”. In iHEA 2007 6th World Congress: Explorations in Health Economics Paper.
• Filiz, Atilla (2006), “Üretim Yönetiminde Verimlilik Sırları”, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Gebicki, M., Mooney, E., Chen, S. J. G., ve Mazur, L. M. (2013), “Evaluation of hospital medication inventory policies”. Health care management science, 1-15.
• Gupta, R Col., Gupta, K. K Col., Jain, B. R.Bring ve Garg, R. K. Maj (2007), “ABC and VED analysis in medical stores inventory contro”l. Medical Journal Armed Forces India, 63(4), 325-327.
• Gupta, Shakthi ve Kant Sunil (2000), “Hospital stores management: An integrated approach”. India: Jaypee 14-16.
• Huarng, Fenghueih (1998), “Hospital Material Management in Taiwan: A Survey”. Hospital Material Management Quarterly, 19(4), 71.
• Junita, Imelda ve Sari, R. Kartika (2007), “ABC-VED Analysis and Economic Order Interval (EOI)-Multiple Items for Medicines Inventory Control in Hospital”, The 2012 International Conference on Business and Management 6 – 7 September 2012, Phuket – Thailand.
• Kafetzidakis, I.,ve Mihiotis, A. (2012), Logistics in the Health Care System: The Case of Greek Hospitals. International Journal of Business Administration, 3(5), p23.
• Kant, S., Pandaw, C. S., ve Nath, L. M. (1995), “A management technique for effective management of medical store in hospitals”. Medical store management technique. Journal (Academy of Hospital Administration (India)), 8(2-1), 41- 47.
• Karaöz, Murat (2003), “Öğrenme Ve Farklı Talep Fonksiyonlarını İçeren Ekonomik Üretim Miktarı Model Önerileri”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Kathleen E. Mckone-Sweet, Paul Hamilton ve Susan B. Willis (2005), “The Ailing Healthcare Supply Chain: A Prescription For Change”, The Journal Of Supply Chain Management Winter.
• Khurana, Sarbjeet, Neelam Chhillar, ve Vinod Kumar Singh Gautam (2013), “Inventory control techniques in medical stores of a tertiary care neuropsychiatry hospital in Delhi.” Health 5.01 (2013): 8.
• Kobu, Bülent (2006), “Üretim Yönetimi”, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş, İstanbul.
• Kobu, Bülent (2010), “Üretim Yönetimi”, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. İstanbul
• Küçük, Orhan (2011), “Stok Yönetimi”, Seçkin Yayıncılık, Ankara
• Küçük, Orhan (2012), “Lojistik İlkeleri ve Yönetimi”, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Mahatme, M. S., Hiware, S. K., Shinde, A. T., Salve, A. M ve Dakhale, G. N. (2012)
• “Medical store management: An integrated economic analysis of a Tertiary Care Hospital in Central India”. Journal of Young Pharmacists, 4(2), 114-118.
• Manhas Anil, K., Aubid, Malik, Haroon Rashid, Sheikh Mushtaq A ve Syed, AT (2012), ”Analysis of Inventory of Drug and Pharmacy Department of a Tertiary care Hospital”. Analysis, 25(3), 183.
• Nahmıas, Steven (1993), “Production And Operations Analysis”, Second Edition, Irwin Publishing.
• Özcan, A.Yaşar (2009), “Quantitative Methods in Health Care Management: Techniques And Applications”.: Jossey Bass, A Wiley İmprint, USA.
• Özgülbaş, Nermin (2009), Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi, T.C. Anadolu Üniversitesi, Yayını No: 2865, Eskişehir.
• Pillans, Peter I., Ian Conry, ve Barbara E. Gie. «Drug cost containment at a large teaching hospital.» Pharmacoeconomics 1.5 (1992): 377-382.
• Reddy, V.Venkart (2008), Managing A Modern Hospital: Hospital Materials Management, Edited by A.V. Srinivasan, Sage Publications Inc, California, USA.
• Roy, R. Nath, Manna, Saikat ve Sarker G. Narayan (2010). Applyıng management technıques for effectıve management of medıcal store of a publıc sector undertakıng hospıtal. Indian j. Prev. Soc. Med, 41(1&), 2.
• Sayıştay Başkanlığı (2005), “Sağlık Bakanlığına Bağlı Hastanelerde İlaç, Tıbbî Sarf Malzemesi Ve Tıbbî Cihaz Yönetimi Hakkında Performans Denetimi Raporu”. Ankara
• Sikdar, S. K., Agarwal, A. K. ve Das, J. K. (1996), “Inventory analysis by ABC and VED analysis in medical stores depot of CGHS, New Delhi”. Health Popul Perspect Issues, 19, 165-72.
• Sulak, Harun (2008), “Stok Kontrolü ve Ekonomik Sipariş Miktarı Modellerinde Yeni Açılımlar: Ödemelerde Gecikmeye İzin Verilmesi Durumu ve Bir Model Önerisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Isparta
• Tekin, Mahmut (2003), “Üretim Yönetimi”, Günay Ofset, Cilt 1-2, Konya.
• Tengilimoğlu Dilaver ve Yiğit Vahit (2013), “Sağlık işletmelerinde Tedarik Zinciri ve Malzeme Yönetimi”, Nobel Yayın, Ankara
• Tükenmez Mine, Susmuş Türker, Özkan Serdar ve diğerleri (1999). “Finansal Yönetim”, Vizyon Yayınları, İzmir.
• Tersıne, Richard J.(1988), “Principles Of Inventory And Materials Management”, 3rd Edition, North – Holland.
• Thawani VR, Turankar AV, Sontakke SD, Pimpalkhute SV, Dakhale GN, Jaiswal K.J. ve Gharpure S.D. Dharmadhikari (2004), “Economic analysis of drug expenditure in Government Medical College Hospital İn Nagpur”. Indian Journal of Pharmacology, 36(1), 15–19.
• Vaz, Federick S., Ferreira, Antao, Kulkarni, MS., Motghare, DD. ve Pereira-Antao, I. (2008), “A Study of Drug Expenditure at a Tertiary Care Hospital An ABC-VED Analysis”. Journal of Health Management, 10(1), 119-127.
• Wandalkar, Poorwa, P. T. Pandit, ve A. R. Zite (2013), “ABC and VED analysis of the drug store of a tertiary care teaching hospital.” Indian J Basic Appl Med Res3.1 (2013): 126-31.
• Yiğit Vahit ve Ağırbaş İsmail (2003), “Hastanelerde Maliyet Performans Analizi: Sağlık Bakanlığı Tokat Doğum ve Çocuk Bakımevi Hastanesinde Bir Uygulama”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt 6 Sayı: 3, 2003.
• Yiğit Vahit, Dikmetaş Elif, Ağırbaş İsmail ve Tengilimoğlu Dilaver. (2010), “ABC and VED Analysis in Hospital Material Management”, Systems. Sixth International Conference on Health care Systems, University of Houston Clear Lake- Zirve University, Turkey.