TÜRKİYE’DE KAMU YÖNETİMİNİN DENETİMİNDE YENİ ARAYIŞLAR: KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU ÖRNEĞİ

Yıl 2015, Sayı: 98, 19 - 40, 01.09.2015

Mehmet Akif Özer

Öz

Ülkemizde, kamu yönetimi siyasal denetim kapsamında TBMM tarafından soru, genel görüşme, meclis araştırması, meclis soruşturması ve gensoru aracılığıyla denetlenmektedir. Bunun yanında yönetsel denetim kapsamında hiyerarşik denetim, idari teftiş ve vesayet denetimi uygulanmaktadır. İdari yargı kapsamında ise Danıştay, idare mahkemeleri gibi yargı yerlerinin denetimi söz konusudur. Ayrıca baskı grupları ve kamuoyunun denetimi zaman zaman kamu yönetimi üzerinde etkili olmaktadır. Son yıllarda bu sürece ombudsman kapsamında Kamu Denetçiliği Kurumu da dahil olmuştur. Bu çalışmada yukarıda belirtilen diğer denetim türlerinin ayrıntısına girmeden kamu yönetiminin denetim süreci ana hatlarıyla incelenip, Kamu Denetçiliği Kurumu üzerinde ayrıntılı durulacaktır. Kurumun kuruluş süreci ayrıntılı incelenecek, bu süreci Türkiye’de yeni kamu yönetimi ve yönetişim anlayışının şekillendirdiği yeni denetim anlayışının nasıl etkilediği analiz edilecektir

Anahtar Kelimeler

Denetim, Teftiş Kurulu, Sayıştay, İç ve Dış Denetim, Kamu Denetçiliği

NEW SEARCHES IN THE CONTROL OF PUBLIC ADMINISTRATION: THE EXAMPLE OF OMBUDSMAN INSTITUTION

Öz

In our country, public administration is controlled by the Parliament under political control via parliamentary question, general debate, parliamentary investigation, parliamentary inquiry and censure motion. Besides this, under administrative control; hierarchical control, administrative inspection and guardianship control are applied. In the context of administrative jurisdiction, there is control of the judiciary in the form of the Council of State and administrative courts. In addition, the control of public opinion and pressure groups becomes effective over public management from time to time.In recent years, the Ombudsman Institution has been included in this process. In this study, without going into detail about other control types mentioned above, the control process of public administration is reviewed, and the Ombudsman Institution is discussed in detail. The study examines the establishment process of the Ombudsman Institution in detail and analyzes how this process is affected by the new understanding of control that was shaped by the new public management and governance approach in Turkey

Anahtar Kelimeler

Control, Inspection Board, Turkish Court of Accounts, Internal and External Audit, Ombudsman Institution

Kaynakça

• Abdioğlu, Hasan (2007), “Yönetişim İlkelerinin Uygulanmasında Kamu Denetçiliği Kurumu ve Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye Açısından Önemi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y. 6, S. 11, Bahar.
• Acar, Tünay (2009), Kamu Yönetiminde Yeni Bir Denetim Yolu: Kamu Denetçiliği Kurumu, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Ün., Isparta.
• Akpınar, Elçin (2006), Kamu Yönetiminde Denetim Olgusu ve Türkiye’de Kamu Yönetiminin Denetlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Ün., Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Arslan, Süleyman (1986), “İngiltere’de Ombudsman Müessesesi”, AİD, C. 19, Sayı. 1, Mart.
• Avşar, Zakir (2012), “Ombudsman, İyi Yönetilen Türkiye İçin Kamu Hakemi, Hayat Yay., İstanbul.
• Efe, Haydar, Murat Demirci (2013), “Ombudsmanlık Kavramı ve Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumu’ndan Beklentiler”, Sayıştay Dergisi, S. 90, Eylül.
• Eken, Musa (1998), “Vatandaşın Korunmasında Ombudsman Kurumunun Rolü”, Türkiye’de Yönetim Geleneği, Ed. D.Dursun - H. Al, İlke Yay., İstanbul.
• Ekici, Birol (2005), “Kamu Yönetiminde ve Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma Bağlamında Denetim”, Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması I, Ed. A. Nohutçu-A. Balcı, Beta Yay., İstanbul.
• Erdoğmuş, Osman (2006), Kamu Yönetiminde İdari ve Denetsel Açıdan Ombudsman Kurumu: Türkiye Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Ün. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eryılmaz, Bilal (1994), “Kamu Bürokrasisinin Denetlenmesinde Yeni Gelişmeler”, TİD, Y: 66, S:. 402, Mart.
• Gökçe, A. Fuat (2012), “Çağdaş Kamu Yönetiminde Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) ve Türkiye İçin Askeri Ombudsmanlık Önerisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 2.
• Görgün, Emin (2011), Türk Kamu Mali Yönetiminde Sayıştay Denetimi, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmet Bey Ün., Karaman.
• Gözübüyük Şeref (1991), Anayasa Hukuku, S Yay., Ankara.
• Hansen H. S. (1996), “Ombudsman Kavramı”, (Çev. Turgay Ergun), AİD, C. 29, Sayı. 3, Eylül.
• Kahraman, Mehmet (2011), “Hukuk Devletine Katkıları Bakımından Kamu Denetçiliği”, Mustafa Kemal Ün. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 8, S. 16.
• Kuluçlu, Erdal (2006), “Yönetimin Denetiminden Denetimin Yönetimine”, Sayıştay Dergisi, S. 63, Ekim-Aralık.
• Özer, Ahmet (1993), “Mahalli idarelerin Denetimi Üzerine Bir Değerlendirme”, Çağdaş Mahalli İdareler, C. 2, S. 4.
• Pickl, Victor (1986), “Ombudsman ve Yönetimde Reform”, (Çev. Turgay Ergun), AİD, C. 19, S. 1, Mart.
• Şengül, Ramazan (2007), “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Etkin Denetlenmesinde Yeni Bir Kurum: Kamu Denetçiliği Kurumu”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 14, S. 2.
• Tortop, Nuri (2012), “Ombudsman Sistemi ve Çeşitli Ülkelerde Uygulanması”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed. B. Aykaç - Ş. Durgun - H. Yayman, 2. Baskı, Nobel Yay., Ankara.
• Tortop, Nuri (1974), “Yönetimin Denetlenmesi ve Denetleme Biçimleri”, AİD, C.7, S.1.
• Uler, Yıldırım (2012), Ombudsman (Kamu Denetçisi), Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed. B. Aykaç - Ş. Durgun - H.Yayman, 2. Baskı, Nobel Yay., Ankara.
• Yaman, Adem (2008), “Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması Sürecinde Türk Denetim Sistemine Genel Bir Bakış, Güncel Sorunlara İlişkin Değerlendirme ve Öneriler”, Mali Hukuk, S. 133, Ocak-Şubat.
• Yıldırım, Turan (2013), İdari Yargı, Anadolu Ün. Yay., Eskişehir.