Türkiye Kamu Hastane Birlikleri Hastanelerinin Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi: Finansal Tablo Analizleri

Yıl 2016, Sayı: 100, 1 - 26, 01.03.2016

Cuma Sonğur Ahmet Kar Mehmet Top Ali Gazi Ahmet Babacan

Öz

Bu çalışmanın amacı, Sağlık Bakanlığı hastanelerinin 2008-2015 dönemi finansal tablolar analizleri yöntemiyle genel finansal performanslarını ortaya koymak ve bunlar üzerinde değerlendirmeler yapmaktır. Yapılan analizlerle kamu hastanelerinin kamu hastane birliklerine bağlanmadan önceki ve bağlandıktan sonraki finansal durumları yıllar itibariyle ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın evrenini Türkiye’deki 89 kamu hastane birliğine bağlı toplamda 829 hastane oluşturmaktadır ve örneklem seçilmemiş olup analizler evreni oluşturan hastanelerin konsolide bilanço ve gelir tabloları aracılığıyla Microsoft Excel 2016 ofis programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda oran analizi, dikey analiz ve trend analizi yöntemleri uygulanmıştır. Yapılan mali tablolar analizine göre çalışma kapsamında incelenen hastanelerin 2008-2015 yılları arası özellikle öz kaynakları ve dönen varlıklarında bir düşüş, kısa vadeli yabancı kaynaklarında ise bir artış söz konusudur. 2012 yılında kamu hastaneler birliğine geçişle birlikte artan satış hacmine karşın hastanelerin dönem net zararlarında önemli ölçüde bir azalış olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma sonuçları sağlık hizmetleri finansman yöneticilerine, hastane yöneticilerine, hastane yönetim kurullarına, sağlık politikacılarına kamu hastanelerinin finansal performansı hakkında yararlı bilgiler sunabilir

Anahtar Kelimeler

Finansal Performans, Finansal Analiz, Oran Analizi, Hastane Finansal Yönetimi

THE EVALUATION OF THE FINANCIAL PERFORMANCE OF TURKISH PUBLIC HOSPITAL UNIONS HOSPITALS: ANALYSIS OF FINANCIAL STATEMENTS

Öz

The aim of this study is to evaluate the financial performance of Turkish Ministry of Health with financial table analysis methods between 2008 and 2015. This study investigates financial situations of Ministry of Health hospitals before public hospital associations and after public hospital. This study covers 829 Ministry of Health public hospitals owned by 89 public hospital associations. Sampling method was not used. Data analysis was performed with consolidated financial tables balance sheets and statement of income using Microsoft Excel. Ratio analysis, vertical analysis, horizontal analysis and trend analysis were used for purpose of this study. According to financial table analyzing, it was found that public hospitals covered by this study had a decreasing trend in equity capitals and current assets. On the other hand, short-term liabilities in public hospitals have an increasing trend 2008-2015 periods. This study revealed that sales income/volume had an increasing tendency with public hospital associations after 2012. Moreover, loss levels had significantly decreasing trend. The results of this study can be beneficial to healthcare financial managers, hospital boards, policy groups, and other relevant entities because it affords them a clear understanding of financial performance of public hospitals

Anahtar Kelimeler

Financial Performance, Financial Anaysis, Ratio Analysis, Hospital

Kaynakça

• Ağırbaş İ. (2013), Sağlık Kurumlarında Finansal Analiz ve Denetim, İsmail Ağırbaş (Ed.) Sağlık Kurumlarında Finansal Yönetim İçinde (s.168-195), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Akdoğan N. ve Tenker N. (2010), Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akgüç Ö. (2011), Mali Tablolar Analizi, 14. Baskı, İstanbul: Arayış Basım ve Yayıncılık.
• Akgüç, Ö. (1998), Finansal Yönetim, Avcıol Basım Yayın, İstanbul.
• Alparslan, D., Gençtürk, M., Özgülbaş, N. (2015), Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde İşletme Sermayesi ile Finansal Performans Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1): 317-338.
• Arat, M.E. (2005), Finansal Analiz Aracı Olarak Oranlar: İlkeler & Yorumlar, İstanbul: Marmara Üniversitesi Nihad Sayar Eğitim Vakfı.
• Avcı K., Çınaroğlu S. (2015), Sağlık Bakanlığı Hastaneleri’nin Örgütsel Ve Finansal Performans Göstergeleri Bakımından Kümelenmesi, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33 (2), 1-23.
• Ayanoğlu Y., Atan M., Beylik U. (2010), Hastanelerde Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemiyle Finansal Performans Ölçümü ve Değerlendirilmesi, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2: 40-62.
• Counte M., Glandon G., Hollowman K. and Kowalezyk J. (1988), “Using Ratios to Measure Hospital Financial Performance: Can the Process Be Simplified?” Health Services Management Research, 1(3), 172-180.
• Curtis P; Roapas TA. (2009), Health Care Finance, the Performance of Public Hospitals and Financial Statement Analysis, European Research Studies, Volume XII, Issue (4), 199-212.
• Finkler, S. A. ve Ward, D. M. (2006), Accounting Fundamentals for Health Care Management, Jones and Bartlett Publishers, USA.
• Gapenski, L.C. (2005), Healthcare Finance: An Introduction to Accounting and Financial Management, (3rd ed.), AUPHA.
• Gider, Ö. (2011), Ekonomik Kriz Dönemlerinin Özel Hastanelere Etkileri: Bir Özel Hastanenin Oran Analizleri Yöntemiyle Finansal Performansına Bakış, Öneri, 9(36), 87-103.
• Göçer, K. (2015), Mali Tablolar Analizi: Pendik Belediyesi Örneği, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 10(1): 139-161.
• Kramer B.K. ve Johnson C.W. (2009), Financial Statements Demystifed, USA. McGraw Hill Companies, Inc.
• Orak, S. (2015), Ankara İli Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin 2008-2013 Dönemi Finansal Performansının Oran Analizi ile İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Özgülbaş, N.; Koyuncugil, A.S., Duman, R. ve Hatiboğlu B. (2008), Özel Hastane Sektörünün Finansal Değerlendirmesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 40, 120-131.
• Resmi Gazete (2011), Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 02 Kasım 2011 tarih ve 28103 mükerrer sayılı Resmi Gazete.
• Sağlık Bakanlığı (2015), Sağlık İstatistik Yıllığı 2014, Ankara: Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu (2014), Kamu Hastaneleri Birlikleri Verimlilik Karne Değerlendirmesi Hakkında Yönerge, 26.12.2014 tarihli ve 375 sayılı Makam Oluru ile yayımlanmıştır.
• www.tkhk.saglik.gov.tr. Erişim tarihi: 01.02.2016
• Zeller T., Stanko B., and Cleverley W. (1996), “A Revised Classification Pattern of Hospital Financial Ratios,” Vol. 15, 161-182.