Sayıştayın Belediyeler Üzerindeki Performans Denetimlerinde Ulaştığı Bulguların Analizi

Yıl 2016, Sayı: 100, 27 - 60, 01.03.2016

Tolga Demirbaş , Rıdvan Engin

Öz

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, kamuda stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme PEB sisteminin uygulanmasını öngörmüş böylece kamuda kaynakların etkin kullanılmasını, mali saydamlığın ve hesap verme sorumluluğunun güçlendirilmesini amaçlamıştır. PEB sisteminin genel olarak stratejik plan, performans programı ve faaliyet raporu olmak üzere üç unsuru olduğu bilinmekle birlikte en az bu unsurlar kadar önemli olan bir diğer öğesi performans denetimidir. Kamu kaynaklarının etkin kullanılmasına hizmet eden performans denetimi alanında Sayıştayın önemli bir bilgi birikimi bulunmaktadır. 6085 sayılı Sayıştay Kanunu ile verilen yetkiye istinaden kurumsal düzeyde performans denetimlerine yakın zamanda başlayan Sayıştayın bu tür denetimlerde hangi bulgulara ulaştığı, hangi sorunları raporladığı, PEB sistemi açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle çalışmanın amacı, belediyeler üzerinde yapılan Sayıştay performans denetimlerinde ulaşılan sorunların ortaya konmasıdır. Bu amaca ulaşmak için 2015 yılında yayınlanan 40 denetim raporunda yer alan 289 bulgu içerik analizi yöntemiyle incelenmiş ve sorunlar gruplandırılmıştır. Böylece PEB sisteminde yaşanan sorunlar, Sayıştayın kurumsal performans denetimi açısından ele alınmıştır

Anahtar Kelimeler

Sayıştay, Performans Denetimi, Belediyeler, Performans

THE ANALYSIS OF FINDINGS OF THE TURKISH COURT OF ACCOUNTS’ MUNICIPAL PERFORMANCE AUDIT REPORTS

Öz

The Public Financial Management and Control Law brought strategic planning and performance-based budgeting PBB system into public sector and thereby aims use of public resources effectively and enhancement of fiscal transparency and public accountability. Strategic planning, performance program and annual report are generally known as three main elements of PBB system in Turkey. Besides, the system has another element called performance auditing which is as important as others. The Turkish Court of Accounts TCA has significant knowledge about this type of audit that serve effective use of public resources. The TCA has started performing agency-based performance audits in recent years based on the Law No. 6085. It’s important to know which issues are reported in performance audits by the TCA about PEB system. The aim of this article is to reveal the problems on municipal performance management reported by the TCA’s performance audits. To reach this aim, 289 findings with context analysis in 40 performance audit reports on municipalities are examined and issues are categorized by audit criteria. In this way, the problems of Turkish PEB systemare discussed through the perspective of the TCA’s agency-based performance audits

Anahtar Kelimeler

The Turkish Court of Accounts, Performance Audit, Municipalities

Kaynakça

• ANAO (2008), Performance Auditing in the Australian National Audit Office, Australia.
• Atakan, Nevin, Arife Coşkun, S. Melda Sonuvar (1997), Performans Denetimi Pakistan Sayıştayı Uygulaması, Sayıştay Başkanlığı, Ankara.
• Atay, Ender Ethem (2014), “Hukuk Devleti İlkesi Işığında İdarenin Denetimi ve Kamu Denetçiliği Kurumu”, Ombudsman Akademik Dergisi, Sayı 1 (Aralık).
• Avcı, Mehmet (2015), Mali Saydamlık: Türkiye’de Büyükşehir Belediyeler Uygulaması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, Zonguldak.
• Demirbaş, Tolga (2001), Sayıştaylar Tarafından Gerçekleştirilen Performans Denetimleri ve Türk Sayıştayı Uygulaması, Sayıştay Başkanlığı, Ankara.
• Demirbaş, Tolga (2010), Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Faaliyet Raporları ile Saydamlığı Sağlama Çabaları: Belediyeler Üzerine Bir Araştırma, Editörler Figen Altuğ, Özhan Çetinkaya, Selçuk İpek, Mahalli İdareler Maliyesi Üzerine Yazılar, Ekin Kitabevi, Bursa.
• DPT (2006), Kamu İdareleri için Stratejik Planlama Kılavuzu (2. Sürüm), Ankara.
• Engin, Rıdvan (2015), Belediyelerde Performans Denetimi ve Türkiye’deki Durumun Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, Bursa.
• GAO (2011), Government Auditing Standards, United States Government Accountability Office, December, USA.
• INTOSAI (2016), Basic Principles in Government Auditing, ISSAI 100, Denmark, http://www.issai.org/media/12943/issai_100_e.pdf (Erişim Tarihi 17.05.2016).
• Kubalı, Derya (1998), Performans Denetimi Kavram, İlkeler, Metodoloji ve Uygulamalar, Sayıştay Başkanlığı, Ankara.
• Maliye Bakanlığı (2005), Performans Esaslı Bütçeleme (PEB) (Yapı-Rehber-Pilot Uygulama), Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Maliye Bakanlığı (2006), Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik, 17 Mart 2006 tarih ve 26111 sayılı Resmi Gazete.
• Maliye Bakanlığı (2009), Performans Programı Hazırlama Rehberi, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara.
• NAO (2016), Annual Report and Accounts 2015-16, London.
• OECD (1996), Performance Auditing and the Modernisation of Government, Paris.
• Özer, Hüseyin (1997), Kamu Kesiminde Performans Denetimi ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Sayıştay Başkanlığı, Ankara.
• Sayıştay (2002a), ASOSAI Performans Denetim Rehberi, çev. Sacit Yörüker, Baran Özeren, Ankara.
• Sayıştay (2002b), Performans Denetimi Kavramlar, İlkeler Metodoloji ve Uygulamalar, Ankara.
• Sayıştay (2012), 2011 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara.
• Sayıştay (2013), Performans Bilgisi Denetimi Rehberi, Ankara.
• Sayıştay (2014), Performans Denetimi Rehberi, Ankara.
• Sayıştay (2016), 2015 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara.
• Sayıştay Denetim Yönetmeliği (2011), 17.12.2011 tarih ve 28145 sayılı Resmi Gazete.
• Sayıştay, İdare Denetim Raporları, http://www.sayistay.gov.tr (Erişim Tarihi 11.03.2016)
• Songür, Neşe (2008), “Belediyelerin Stratejik Planlama Sürecindeki Gereklilikleri Yerine Getirme Durumları Üzerine Bir Araştırma”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt 17, Sayı 4 (Ekim).
• Waring, Colleen G., Stephen L. Morgan (2007), “Public Sector Performance Auditing in Developing Countries”, Performance Accountability and Combating Corruption, Ed. Anwar Shah, World Bank, Washington DC.
• Yıldırım, M. Fatih (2011), Mahalli İdarelerde Yönetişim ve Belediye Stratejik Planlarının İyi Yönetişim İlkeleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Ekonomik Modeller ve Stratejik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Yılmaz, Hakkı Hakan (2014), “Kurumsal Performans Denetimi ve Türkiye’de Uygulanabilirliği: Yeni Kamu Mali Yönetim Sistemi ve Sayıştayın Değişen Rolü”, 29. Türkiye Maliye Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi, 16-20 Mayıs, Antalya.
• Yükçü, Süleyman, Gülşah Atağan (2009), “Etkinlik, Etkililik ve Verimlilik Kavramlarının Yarattığı Karışıklık”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 23, Sayı 4.
• sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmi Gazete.
• sayılı Sayıştay Kanunu, 19.12.2010 tarih ve 27790 sayılı Resmi Gazete.
• Sayılı Sayıştay Kanunu Genel Gerekçe, http://www.sayistay.gov.tr/ mevzuat/ 6085/6085_Gerekce.pdf, (05.07.2015).