PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME PEB SİSTEMİ VE SİSTEMİN UYGULANABİLİRLİĞİNİN ARTIRILMASINA YÖNELİK ÖNERİLER

Yıl 2016, Sayı: 101, 1 - 29, 01.06.2016

Tolga Bal

Öz

OECD ülkelerinde PEB sistemine yönelik yaşanan gelişmelere paralel olarak Türkiye’de de bu yönde reform düzenlemeleri yapılmış ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ile Stratejik Planlamaya Dayalı PEB sistemi uygulamasına geçilmiştir. Uygulamanın 10. yılında kamu mali yönetiminde etkinliği, etkililiği, verimliliği hedefleyen PEB sisteminin kendi etkinliği, etkililiği, verimliliği, uygulanabilirliği farklı alternatif alt model ve yöntemler çerçevesinde tartışılmaya başlanmıştır. Fakat PEB sisteminin uygulanabilirliğinin tartışılabilmesi için öncelikle sistemin altyapı unsurlarının sağlıklı bir şekilde kurulup, işlerliğinin sağlanması diğer bir ifade ile gerçek anlamda bir PEB sistemi olması gerekmektedir. Ancak bu aşamadan sonra farklı alt yöntemlerin ve modellerin PEB çerçevesinde sistemin uygulanabilirliğinin tartışılması anlamlı olacaktır. Bu makalenin amacı; bu hususa ve doğrudan bağlantı yönteminin sistemin başarısı için önemine dikkat çekmek ve bu çerçevede somut öneriler getirmektir

Anahtar Kelimeler

Bütçe, Bütçeleme Sistemi, Performans Esaslı Bütçeleme

PERFORMANCE BASED BUDGETING PBB SYSTEM AND SUGGESTIONS FOR IMPROVING THE APPLICABILITY OF THE SYSTEM

Öz

Parallel to the developments in OECD countries regarding the PBB system, reform arrangements have been made in this direction in Turkey, as well, and the PBB system based on Strategic Planning has been put into practice with the Public Financial Management and Control Act No. 5018. In its 10th year of implementation, the efficiency, effectiveness, productivity and applicability of the PBB system based on strategic planning which itself targets efficiency, effectiveness and productivity in the public financial management have been discussed within the framework of different alternative submodels and submethods. However, in order to be able to discuss the applicability of the PBB system, first of all, the infrastructure elements of the system need to be established and function properly, in other words, there has to be a real PBB system. Only after this phase, it will be meaningful to discuss the applicability of the PBB system within the framework of different submethods and submodels. The purpose of this article is to draw attention to this issue and the importance of the direct link method for the success of the system and to present concrete suggestions in this context.

Anahtar Kelimeler

Budget, Budgeting System, Performance Based Budgeting PBB

Kaynakça

• Akdoğan, A. (2007), Kamu Maliyesi, 12. Baskı, Gazi Kitapevi, Ankara.
• Aksaraylı, M., Egeli, H., Tüğen, K. ve Özen, A. (2007), “Stratejik Planlamaya Dayalı Performans Esaslı Bütçeleme Sisteminin Etkinliğinin Belirleyicileri: Türkiye’deki Kamu Kurumlarının Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), s. 313-326.
• Altay, A. ve Kaplan, E. (2006), “Türkiye’de Performansa Dayalı Yönetim Uygulamasına Geçiş ve IMF’nin Rolü”, Maliye Dergisi, 151, s. 1-15.
• Arslan, M., Aktan, C. Coşkun (Editör) (2006), “Orta Vadeli Harcama Sistemi (Çok Yıllı Bütçeleme) ve Türkiye’de Uygulanabilirliği,” Kamu Mali Yönetiminde Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme, Seçkin Yayıncılık, Ankara, s. 73-97.
• Bal, T. (2015), “Performans Esaslı Bütçeleme (PEB) Sistemi Çerçevesinde Alternatif Modellerin Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Sayıştay Dergisi, 96, s. 25-54.
• Bal, T. (2016), “Sosyal Güvenlik Kurumunda PEB Sisteminin Farkındalık ve Uygulamanın Etkililiği Analizi”, Maliye Dergisi, 170, s. 90-115.
• Bilge, S. ve Demirtaş S. (2012), “Performans Esaslı Bütçeleme Uygulamasının Türk Kamu Kurumlarında Algılanması ve Sorun Alanlarının Tespiti: Eskişehir İli Örneği”, Maliye Dergisi, 162, Ocak-Haziran, s. 51-72.
• Bingöl, D. (2006), İnsan Kaynakları Yönetimi, 6. Basım, Beta Yayınevi, İstanbul.
• Curristine, T. (2005a), “Performance Information in the Budget Process: Results of the OECD 2005 Questionnaire”, OECD Journal on Budgeting, 5(2), s. 87-131.
• Curristine, T. (2005b), “Government Performance: Lessons and Challanges,” OECD Journal on Budgeting, 5(1), s. 127-151.
• Çatak, S. ve Çilingir, C. (2010), “Performance Budgeting in Turkey”, OECD Journal on Budgeting, 2010 (3), 7, s. 263-294.
• Dayar, H. ve Esenkar, Y. (2008), “Analitik Bütçe Sınıflandırma Sistemi ile Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesinin Uygulanması ve Etkinliği: Maliye Bakanlığı Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (2).
• Diamond, J. (2003), “From Program to Performance Budgeting: The Challenge for Emerging Market Economies”, IMF Working Paper, WP/03/169, Haziran, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2003/wp03169.pdf, (Erişim Tarihi: 20.01.2013).
• İpek, E. A. Ş., Sakal, M., Çiçek, H. G. (2014), “Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi ve Diğer Bütçe Sistemlerinden Farklılıkları Üzerine Bir Değerlendirme”, Sosyoekonomi, 22(22), s. 82-104.
• Kelly J., M. ve Rivenbark W.C. (2010), Performance Budgeting for State and Local Government: Introducing Statistico-Organizational Theory, 2. Baskı, M. E. Sharpe Yayıncılık, New York, ABD.
• Kerimoğlu, B. ve Aktan, C. C. (Editör) (2006), “Tahakkuk Esaslı Muhasebe Sisteminin Mali Saydamlık ve Hesap Verme Sorumluluğuna Katkıları,” Kamu Mali Yönetiminde Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme, Seçkin Yayıncılık, Ankara, s. 97-114.
• Maliye Bakanlığı (2009), Performans Programı Hazırlama Rehberi, Ankara.
• Moğol T. (Editör), Dülger C., Çakır, T., Yereli A. B., Çetinkaya, Ö. (2012), Devlet Bütçesi, 1. Baskı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Mutluer, M. K., Öner E., Kesik A. (2007), Teoride ve Uygulamada Kamu Maliyesi, 4. Baskı, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• ODI (2003), “Results-Oriented Public Expenditure Management: Will It Reduce Poverty Faster?”, ODI Briefing Paper, April.
• ODI (2003), “Results-Oriented Public Expenditure Management: Will It Reduce Poverty Faster?”, ODI Briefing Paper, Nisan.
• OECD (1999), “Performance Contracting; Lessons from Performance Contracting Case Studies A Framework for Public Sector Performance Contracting”, PUMA/PAC(99)2, Paris, Fransa, http://www.minsa.gob.pe/ogpp/ app/doc_complementarios/Lessons%20from%20Performance%20 Contracting%20Case%20Studies%20OECD.pdf,(ErişimTarihi: 10.01.2012).
• OECD (2004a), The Legal Framework for Budget Systems: An International Comparison, OECD Journal on Budgetting, Özel Sayı, 4 (3), Fransa, s. 1-479.
• OECD (2004b), Public Sector Modernisation: Governing for Performance, OECD Policy Brief, OECD Observer, Ekim.
• OECD (2007), Performance Budgeting in OECD Countries, ABD.
• OECD (2008), Performance Budgeting: A Users’ Guide, OECD Policy Brief, OECD Observer, Mart.
• Özer, M. A. (2005), “Günümüzün Yükselen Değeri: Yeni Kamu Yönetimi”, Sayıştay Dergisi, 59, s. 3-46.
• Schick, A. (2003), “The Performing State: Reflection on An Idea Whose Time Has Come But Whose Implementation Has Not,” OECD Journal on Budgeting, Cilt 3, Sayı 2, s. 71-103.
• Swain, J.W. ve Reed, B. J. (2010), Budgeting for Public Managers, M. E. Sharpe, New York-ABD.
• TBMM (2003), Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 25326 sayılı ve 24/12/2003 tarihli T.C. Resmi Gazete, Ankara.
• TBMM (2010), 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 27790 sayılı ve 19/12/2010 tarihli T.C. Resmi Gazete, Ankara.
• Tüğen, K. (2010), Devlet Bütçesi, 9. Baskı, Bassaray Matbaası, İzmir.
• Uluatam, Ö. (2003), Kamu Maliyesi, 8. Baskı, Ekim, Kalkan Matbaacılık, Ankara.