EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ UYGULAMASINDA TÜRKİYE

Yıl 2018, Yıl: 2018, Sayı: 1, 45 - 56, 03.12.2018

Şebnem Aslan Seda Uyar Şerife Güzel

https://doi.org/10.35375/sayod.520957

Cited By: 9

Öz

Bilimsel
ve teknolojik atılımlar, sosyal hakların gelişmesi ve yaygınlaşması, uzun
süreli kurumsal bakım hizmetlerindeki yetersizlikler, sağlık hizmetleri
harcamalarında artan maliyetler evde sağlık hizmetlerini gündeme taşıyan
faktörler arasında yer almaktadır. Dünyada sağlık hizmetleri sunumunda
alternatif yöntem olarak kullanılan evde sağlık hizmetleri ülkemizde 2005
yılında çıkartılmış olan yönetmelikle uygulanmaya başlanmıştır. Böylelikle kısa
süreli hemşirelik hizmetleri, uzun süreli sağlık bakımı gibi hizmetler ev
ortamında ve uzman kadro tarafından verilebilmektedir.

Çalışma
tanımlayıcı tipte olup ikincil verilerden yararlanılarak Sağlık Bakanlığı’nın evde
sağlık hizmetleri kapsamında sunmuş olduğu hizmetin Türkiye genelinde
değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Çalışmanın sonucunda evde sağlık hizmetleri
birimleri, verilen hizmetler, hasta grubuna ait bilgiler ve evde ağız ve diş
sağlığı hizmetleri ile ilgili veriler kapsamında Türkiye’deki evde sağlık
hizmetleri profili tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

: Evde Sağlık Hizmetleri, Hastalık, Bakım

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB). ASPB’lığının özürlü ve yaşlı hizmetleri genel müdürlüğü’nün 2012/24 no.lu evde bakım hizmetleri konulu ve 16 Ekim 2012 tarihli genelgesi.
• Averill JB.2012. Priorities for action in a rural older adults study. Fam. Community Health, 35(4), 358–72.
• Bauld L, Chesterman J, Judge K. 2000. Measuring satisfaction with social care amongst older service users: ıssues from the literature. Health and Social Care in The Community, 8(5), 316–24.
• Cindoruk M, Şen İ. 2009. Yaşlının evde bakımı. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 29, 110-2.
• Danış MZ. 2006. Toplum temelli bakım anlayışı. Özveri Dergisi, http://www.ozida.gov.tr/ozveri/ov3/ov3ttrbakim.htm (Erişim tarihi: 20.12.2017)
• Doğan O. 2001. Şizofreni hastalarının evde bakımı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2, 41-6.
• Ekici B, Özdemir S. 2003. Yaşlı bireylerin sağlık ve evde bakım durumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelik Forumu, 6(4), 27-36.
• Erdil F. 2009. Yaşlanan toplum ve yaşlının evde bakımı. Erişim Adresi: (http://www.ekutuphane.teb.org.tr/pdf/tebakademi/geriatri_2009/23.pdf) (Erişim tarihi: 28.12.2017).
• Erdil F, Bayraktar N. 2004. Cerrahi hastasının evde bakımı. Sağlık ve Toplum Dergisi, 14, 3-8.
• Evde Bakım Derneği Yönetim Kurulu. 2010. Evde bakım tanımı, kapsamı, temel kavramlar ve ülkemizde mevcut durum.
• Genç Y, Alptekin K. 2013. Korunmaya muhtaç yaşlılara evde sağlık ve bakım hizmeti sunulması” adlı proje üzerine bir araştırma. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 76-92.
• Genet N, Boerma W, Kroneman M, Hutchinson A, Saltman RB. 2012. Home care across Europe, Current structure and future challenges, (acting as the host organization for, and secretariat of, the European Observatory on Health Systems and Policies), The European Observatory on Health Systems, Copenhagen, Denmark.
• Güven S, Hazer O. 1998. Ülkemizde evde bakım sistemlerinin aile ve yaşlılık açısından gereği, önemi ve bu konuda ev ekonomistlerinin yeri. İstanbul: I. Ulusal Evde Bakım Kongresi Kitabı.
• Hellström Y, Halberg IR. 2001. Perspectives of elderly people receiving home help on health, care and quality of life. Health and Social Care in the Community, 9(2), 61–71.
• Işık, O. Kandemir, A. Erişen, M. A. Fidan, C. 2016. Evde sağlık hizmeti alan hastaların profili ve sunulan hizmetin değerlendirilmesi, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(2), 171-186.
• Karabağ H. 2007. Evde sağlık bakım hizmetlerinin Türkiye’de uygulanabirliğine ilişkin hekimlerin görüşleri ve kardiyoloji hastaları için hastane destekli evde bakım hizmetleri model önerisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karadağ M. 2006. Türk silahlı kuvvetlerinde görevli hekim öğretim üyelerinin evde bakım hizmetleri konusundaki görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Karahan A, Güven S. 2002. Yaşlılıkta evde bakım. Tur J Geriatrics, 5(4), 155- 9.
• Kavuncubaşı Ş, Yıldırım S. 2010. Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, 2.Baskı, Ankara, Siyasal Kitabevi, s. 61.
• Klug, RM. 1991. Understanding private insurance for funding pediatric home care. Pediatr Nurs, 17, 197-198.
• Kok L, Berden C, Sardiraj K. 2015. Costsandbenefits of home care for the elderly versus residential care: a comparison using propensity scores. Eur J Health Econ, 16(2), 119–31.
• Öztop H, Şener A, Güven S. 2008. Evde bakımın yaşlı ve aile açısından olumlu ve olumsuz yönleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1, 39-49.
• Resmi Gazete, 25 Ocak 2013, 28539 sayılı “Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği”.(Erişim Tarihi: 29.12.2017)
• Resmi Gazete, 10 Mart 2005. “Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik”.(Erişim Tarihi: 29.12.2017)
• Sağlıklı Nesiller Derneği. Avrupa’da Evde Bakım Hizmetleri, http://www.sagliklinesiller.org/yazilar/Evdebakim.doc (Erişim Tarihi: 27.12.2017)
• Seyyar A, Genç Y. 2010. Sosyal hizmet terimleri: ansiklopedik sosyal pedagojik çalışma sözlüğü. Adapazarı, Sakarya Yayıncılık, s. 214.
• Shepperd S, Doll H, Broad J, Gladman J, Iliffe S, Langhorne P, Richards S, Martin F, Harris R. 2009. Early discharge hospital at home. Cochrane Database of Systematic Reviews. 1.
• Sims-Gould J, Martin-Matthews A. 2010. We share the care: family caregivers’ experiences of their older relative receiving home support services. Health and Social Care in The Community, 18(4), 415–23.
• Tanlı S, Utku T. 2008. Evde bakımda organizasyon ve etik sorunlar. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 6 (4), 58-63.
• Talkington S. 1995. Ethical issues in home care. HEC Forum, 7, 290-5.
• T.C. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). Hasta ve yaşlı hizmetleri, evde bakım hizmetleri, Ankara, 2016.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü. 2017. (Erişim Tarihi: 20.01.2017)
• Teigen, T. 1991. Patients go home for care, but for their doctors make house calls? Minn Med, 74, 15-19.
• Thome B. Dykes AK. Hallberg RI. 2003. Home care with regard to definition, care recipients content and outcome: systematic literature review. Journal of Clinical Nursing, 12, 869.
• Türk Tabipleri Birliği. 2016. Evde bakım hizmetleri ile ilgili sağlık emek ve meslek örgütlerinin görüş ve yaklaşımları. Ankara, Türk Tabipleri Birliği Yayınları, ISBN 978-605-9665-08-7
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). 2016. İstatistiklerle yaşlılar, http://www.tuik.gov.tr/. Erişim Tarihi: 29.12.2017
• World Health Organization (WHO) 1963. Drug acceptability in domiciliary tuberculosis control programs. Bulletin of the World Health Organization, 29(5), 627-639.
• World Health Organization (WHO) 2008. Home Care in Europe: The Solid Facts. Milan, Italy. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0005/96467/E91884.pdf. Erişim Tarihi: 20.11.2017.
• Yılmaz M, Sametoğlu F, Akmeşe G, Tak A, Yağbasan B, Gökçay S, Sağlam M, Doğanyılmaz S. 2010. Sağlık hizmetinin alternatif bir sunum şekli olarak evde hasta bakımı. İstanbul Tıp Dergisi, İstanbul Med J, 11(3), 125-132.