A GROWING RISK IN FLAMES: A SOCIO-SPATIAL ANALYSIS OF THE FIRE INCIDENTS IN ISTANBUL

Yıl 2025, Sayı: 1, 1 - 18, 28.09.2025

Kaan Koçali

https://doi.org/10.35375/sayod.1753581

Öz

This study offers a comprehensive assessment of the socio-spatial dimensions of the recent increase in fire incidents in Istanbul. The purpose of the research is to identify the underlying causes, spatial patterns, and socio-economic determinants of urban fire risks, and to develop evidence-based recommendations for effective fire management policies. The research analyzes the primary causes of fires, their spatial distribution patterns, response times, and frequency across districts. The findings reveal that fires caused by electrical faults constitute the most dominant type of fire incident in the city. This is particularly evident in areas where technical infrastructure is outdated and maintenance is inadequate, thereby heightening the risk of fire. Building fires account for a significant portion of total incidents, while vehicle and natural area fires represent other critical dimensions of urban fire risk. Spatial distribution analyses across districts indicate that fire frequency is significantly higher in densely populated and rapidly urbanizing areas such as Esenyurt, Bağcılar, and Pendik. Response times of firefighting services are shorter in central urban areas due to better-developed infrastructure and transportation networks; however, they are relatively longer in peripheral and forested regions. These data suggest that fire risk is not only associated with physical and technical infrastructure deficiencies but also shaped by socio-economic factors and spatial inequalities. In conclusion, enhancing the effectiveness of fire management in Istanbul requires the modernization of infrastructure, public awareness initiatives, strengthening firefighting capacity, and the integration of spatial risk maps with socio-economic parameters. This study underscores the importance of interdisciplinary and multidimensional approaches to fire prevention and offers a comprehensive perspective to guide policymakers and practitioners in the field.

Anahtar Kelimeler

Fire , Socio-Spatial Analysis , Urban Safety , Firefighting , Istanbul

Teşekkür

I would like to thank the Istanbul Metropolitan Municipality Fire Department for their support in providing the fire data used in this study.

ALEV ALEV BÜYÜYEN RİSK: İSTANBUL’DAKİ YANGIN OLAYLARININ SOSYO-MEKÂNSAL İNCELEMESİ

Öz

Bu çalışma, İstanbul'da son dönemde artan yangın olaylarının sosyo-mekansal boyutlarına dair kapsamlı bir değerlendirme sunmaktadır. Araştırmanın amacı, kentsel yangın risklerinin altında yatan nedenleri, mekansal örüntüleri ve sosyo-ekonomik belirleyicileri belirlemek ve etkili yangın yönetimi politikaları için kanıta dayalı öneriler geliştirmektir. Araştırma, yangınların temel nedenlerini, mekânsal dağılım örüntülerini, müdahale sürelerini ve ilçeler genelindeki sıklığını analiz etmektedir. Bulgular, elektrik arızalarından kaynaklanan yangınların şehirdeki en baskın yangın olay türünü oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum, özellikle teknik altyapının eski ve bakımın yetersiz olduğu, dolayısıyla yangın riskinin arttığı bölgelerde belirgindir. Bina yangınları toplam olayların önemli bir kısmını oluştururken, araç ve doğal alan yangınları kentsel yangın riskinin diğer kritik boyutlarını temsil etmektedir. İlçeler genelindeki mekânsal dağılım analizleri, yangın sıklığının Esenyurt, Bağcılar ve Pendik gibi yoğun nüfuslu ve hızla kentleşen bölgelerde önemli ölçüde daha yüksek olduğunu göstermektedir. Daha iyi gelişmiş altyapı ve ulaşım ağları nedeniyle itfaiye hizmetlerinin müdahale süreleri merkezi kentsel alanlarda daha kısadır; ancak çevre ve ormanlık bölgelerde nispeten daha uzundur. Bu veriler, yangın riskinin yalnızca fiziksel ve teknik altyapı eksiklikleriyle ilişkili olmadığını, aynı zamanda sosyoekonomik faktörler ve mekânsal eşitsizliklerle de şekillendiğini göstermektedir. Sonuç olarak, İstanbul'da yangın yönetiminin etkinliğini artırmak, altyapının modernizasyonunu, kamuoyu bilinçlendirme girişimlerini, yangınla mücadele kapasitesinin güçlendirilmesini ve mekânsal risk haritalarının sosyoekonomik parametrelerle bütünleştirilmesini gerektirmektedir. Bu çalışma, yangın önlemede disiplinlerarası ve çok boyutlu yaklaşımların önemini vurgulamakta ve bu alandaki politika yapıcılara ve uygulayıcılara rehberlik edecek kapsamlı bir bakış açısı sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yangın , Sosyo-Mekansal Analiz , Kentsel Güvenlik , İtfaiyecilik , İstanbul

Teşekkür

Bu çalışmada kullanılan yangın verilerinin temininde verdikleri destekten ötürü İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’na teşekkür ederim.

Kaynakça

• Aktaş, E., Özaydın, Ö., Bozkaya, B., Ülengin, F., & Önsel, Ş. (2013). Optimizing fire station locations for the Istanbul metropolitan municipality. Interfaces, 43(3), 240-255.
• Aygün, A., & Baycan, T. (2020). Risk assessment of urban sectors to climate change in Istanbul. Ekonomicheskie i Sotsialnye Peremeny, 13(3), 211-227.
• Bakırcı, E., Karatop, B., & Bayındır, S. (2019). Yangın stratejilerinin oluşturulması için istatistik veri türlerinin Türkiye (İstanbul ili örneğinde) ve seçilmiş ülkeler ile karşılaştırılması. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 272-280
• Balcı, Y., & Altundağ, H. (2023). Büyükşehirlerde Yangın Risk Değerlendirmesi: Sakarya İli Örneği. Resilience, 7(1), 143-152.
• Clark, A., Smith, J., & Conroy, C. (2015). Domestic fire risk: a narrative review of social science literature and implications for further research. Journal of Risk Research, 18(9), 1113-1129.
• Crawl, D., Block, J., Lin, K., & Altintas, I. (2017). Firemap: A dynamic data-driven predictive wildfire modeling and visualization environment. Procedia Computer Science, 108, 2230-2239.
• Franklin, J. F., & Agee, J. K. (2003). Forging a science-based national forest fire policy. Issues in Science and Technology, 20(1), 59-66.
• FSE (2024). Europe Fire Statistics Report 2024. European Fire Safety Organization.
• Gencer, E. A. (2013). The interplay between urban development, vulnerability, and risk management: A case study of the Istanbul metropolitan area (Vol. 7). Springer Science & Business Media.
• Gill, A. M. (2005). Landscape fires as social disasters: an overview of ‘the bushfire problem’. Global Environmental Change Part B: Environmental Hazards, 6(2), 65-80.
• Glassman, I., Yetter, R. A., & Glumac, N. G. (2014). Combustion. Academic press.
• Gültekin, Y. S., & Gültekin, P. (2024). Forest fire risk management at the country scale: the case of Turkey. In Fire Hazards: Socio-economic and Regional Issues (pp. 43-52). Cham: Springer International Publishing.
• Hacıoğlu, Ç. (2010). Spatial requirements of fire stations in urban areas: a case study of Ankara (Master's thesis, Middle East Technical University (Turkey)).
• Kara, İ. B. (2017). Giresun ili yangın istatistiklerinin incelenmesi (2011-2016). Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 7(2), 96-105.
• Kara, İ. B. (2018). 2013-2017 yılları arasında Artvin il merkezinde meydana gelen bina yangınlarının incelenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2), 105-112.
• Kara, İ. B., & Kara, C. (2020). Kayseri İli Yapısal Yangınların İncelenmesi. Afet ve Risk Dergisi, 3(2), 195-207.
• Kodur, V., Kumar, P., & Rafi, M. M. (2020). Fire hazard in buildings: review, assessment and strategies for improving fire safety. PSU research review, 4(1), 1-23.
• Lin, Y. S. (2004). Life risk analysis in residential building fires. Journal of fire sciences, 22(6), 491-504.
• Minciardi, R., Sacile, R., & Trasforini, E. (2007). A decision support system for resource intervention in real-time emergency management. International Journal of Emergency Management, 4(1), 59-71.
• Nyimbili, P. H., & Erden, T. (2020). GIS-based fuzzy multi-criteria approach for optimal site selection of fire stations in Istanbul, Turkey. Socio-Economic Planning Sciences, 71, 100860.
• Nyimbili, P. H., & Erden, T. (2021). Comparative evaluation of GIS-based best–worst method (BWM) for emergency facility planning: perspectives from two decision-maker groups. Natural Hazards, 105(1), 1031-1067.
• Özcan, Z., Caglayan, İ., Kabak, Ö., & Kılıç Gül, F. (2025). Integrated risk mapping for forest fire management using the analytical hierarchy process and ordered weighted average: a case study in southern Turkey. Natural Hazards, 121(1), 959-1001.
• Pédrot, P. M., & Tabareau, N. (2019). The fire triangle: how to mix substitution, dependent elimination, and effects. Proceedings of the ACM on Programming Languages, 4(POPL), 1-28.
• Pekşen, M. F., Kaya, Y., Uyaroğlu, Y., Soyhan, H. S., & Çelik, C. (2022). Kocaeli İli Yangın Karakteristiklerinin İncelenmesi. Uluslararası Yakıtlar Yanma Ve Yangın Dergisi, 10(1), 9-20.
• Pekşen, M. F., Uyaroğlu, Y., & Soyhan, H. S. (2020). İstanbul, Ankara ve Sakarya illerinin 2018 yılı itfaiye olaylarının karşılaştırılması. Uluslararası Yakıtlar Yanma Ve Yangın Dergisi, (8), 1-19.
• Peng, M., Song, L., Guohui, L., Sen, L., & Heping, Z. (2014). Evaluation of fire protection performance of eight countries based on fire statistics: an application of data envelopment analysis. Fire technology, 50(2), 349-361.
• Quintiere, J. G. (2006). Fundamentals of fire phenomena. United Kingdom: John Wiley & Sons Ltd.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2024). Türkiye İstatistik Veri Bankası: Yangın Verileri. Erişim: https://www.tuik.gov.tr Accessed at: 28.07.2025
• Ustundag, Ö. (2008). CBS Yardımı İle Kent İçi Yangın Analizi: Elazığ Örneği. Nature Sciences, 3(2), 307-320.
• Williams, F. A. (2020). Combustion. In Encyclopedia of Wildfires and Wildland-Urban Interface (WUI) Fires (pp. 103-114). Cham: Springer International Publishing.