SPORCU BESİN DESTEKLERİNE (SPORTS SUPPLEMENTS) YÖNELİK TUTUM FAKTÖRLERİ: FİTNESS MERKEZİ KATILIMCILARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA.

Yıl 2009, Cilt: 20 Sayı: 4, 152 - 164, 01.08.2009

Metin Argan Hüseyin Köse

Öz

Anahtar Kelimeler

-

SPORCU BESİN DESTEKLERİNE (SPORTS SUPPLEMENTS) YÖNELİK TUTUM FAKTÖRLERİ: FİTNESS MERKEZİ KATILIMCILARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA.

Öz

S porcu besin desteğinin kullanımı son yıllarda önemli düzeyde artış göstermektedir. Tüketici olarak fitness katılımcıları arasında sporcu besin desteğinin kullanımı, inanç ve tutumlardan etkilenebilmektedir. Sporcular arasında besin desteğinin kullanımı ve etkileri incelenmiş olup, buna karşın fitness katılımcılarının besin desteği kullanımına ilişkin tutumları inceleyen bilimsel çalışmanın sayısı sınırlıdır. Nitekim bu çalışmanın amacı, spor tüketicilerinin sporcu besin desteği faktörlerine yönelik tutumları ve tüketim örneklerini incelemektir. Araştırmanın sonuçları fayda, yan etkiler ve etik ve doğal beslenme adlı üç faktörü ortaya koymuştur. Bu araştırmanın sonuçları aynı zamanda bu sporcu besin desteği faktörlerinin bilgi noksanlığı, doktora başvurma ve ürün tanıtımı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışma spor pazarlama uygulayıcılarının ve üreticilerinin Türkiye’deki sporcu besin desteği uygulamalarının tüketim boyutlarını nasıl kullanacakları konusunda önemli çıkarsamalar sunmaktadır

Anahtar Kelimeler

Beslenme, Sporcu besin desteği, Spor tüketicisi, Ergojenik yardım, Besin destek tutumları

Kaynakça

• Açıkada C, Ergen E. (1990). Bilim ve Spor. Ankara: Büro Tek Yayınları.
• Altıntaş A, Akalan C. (2008). Zihinsel antrenman ve yüksek performans. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 39–43.
• Altunışık R, Torlak Ö, Özdemir Ş. (2003). Ekonomik kriz ve değişen alışveriş alışkanlıkları üzerine bir araştırma. 8 . Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Kayseri: Erciyes Üniversitesi, 327-343.
• Argan MT, Argan M, Kurulgan M. (2008). Kitaplara ilişkin biçimsel özelliklerin okuyucu tutumları üzerine etkisi. Bilgi Dünyası, 9(1), 179–206.
• Argan M, Katırcı H. (2008). Spor Pazarlaması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Aydoğdu SD. (2006). Sporcularda doping amaçlı vitamin ve mineral kullanımı. Türkiye Klinikleri Pediatrik Bilimler Dergisi, 2(11),149-54. 7. Barr SI. (1986). Nutrition knowledge and selected nutritional practices of female recreational athletes. Journal of Nutrition Education, 18, 167-174. Burke LM, Deakin V. (2006). Clinical Sports Nutrition, McGrawHill, Sydney, 188. Churchill GA. (1979). A paradigm for developing better measures of marketing constructs. Journal of Marketing Research, 16 (1), 64-73.
• Corrigan B. (2000). Drugs and nutrition. Journal of Science and Medicine in Sport, 3(4), 339–359.
• Çetin E, Dölek B, Orhan Ö. (2008). Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin ergojenik yardımcılar, doping ve sağlık hakkındaki bilgi ve alışkanlıklarının belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 129–132.
• Çongar O, Özdemir L. (2004). Sivas il merkezinde beden eğitimi öğretmenlerinin genel beslenme ve sporcu beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 26(3), 113–118.
• Demant TW, Rhodes EC. (1999) Effects of creatine supplementation on exercise performance. Sports Medicine, 28, 49–60.
• Dunn MS, Eddy JM, Wang M, Nagy S, Perko MA, Bartee RT. (2001). The influence of significant others on attitudes, subjective norms and intentions regarding dietary supplement use among adolescent athletes. Adolescence, 36 (143), 583-591.
• Ersoy G, Hasbay A. (2006). Sporcu Beslenmesi. Ankara: Sinem Matbaacılık.
• Fox EL, Bowers RW, Foss ML. (1999). Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri, (Çeviren: Mesut Cerit, Ed: Hakan Yaman). Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• Greger LL. (2001). Dietary supplement use: consumer characteristics and interests. The Journal of Nutrition, 131, 1339–1343.
• Karagözlü C, Bayarer M. (2004). Peyniraltı suyu proteinlerinin fonksiyonel özellikleri ve sağlık üzerine etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(2), 197–207.
• Kim SS, Lee CK, Klenosky DB. (2003). The influence push and pull factors at Korean national parks. Tourism Management, 24, 169–180. RB. 20. Kreider (2003). Effects of creatine supplementation on performance and training adaptations. Molecular and Cellular Biochemistry, 244, 89–94.
• Krowchuk DP, Agnlin TM, Goodfellow DB, Stancin T, Williams P, Zinet GD. (1989). High school athletes and the use of ergogenici aids. American Journal of Disease in Children, 143, 486–489.
• Maughan RJ. (1999). Nutritional ergogenic aids and exercise performance. Nutrition Research Reviews, 12, 255–280.
• Mazanov J, Petroczi A, Bingham J, Holloway A. (2008). Towards and empirical model of performance enhancing supplement use: A pilot study among high performance UK athletes. Journal of Science and Medicine in Sport, 11, 185-190.
• Mendes RR, Pires I, Oliveira A, Tirapequi, J. (2004). Effects of creatine supplementation on the performance and body composition of competitive swimmers. Journal of Nutritional Biochemistry, 15, 473–478.
• Mujika I, Padilla S, Ibanez J, Izquierdo M, Gorostiaga E. (2000). Creatine supplementation and sprint performance in soccer players. Medicine & Science in Sports & Exercise, 32, 518–25.
• Nakip M. (2004). Pazarlama Araştırmalarına Giriş (SPSS destekli). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Nunnally JC. (1978). Psychometric Theory, 2nd ed., McGraw-Hall, New York.
• Odabasi Y, Argan M. (2009). Aspects of underlying ramadan consumption patterns in Turkey. Journal of International Consumer Marketing, 21, 203–218.
• Özmerdivenli R, Yıldırım E. (2005). Profesyonel ve amatör futbolcuların eğitim düzeylerinin ergojenik yardım ve vitamin kullanım eğilimlerine etkisi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 118-123.
• Poortmans JR, Auquier H, Renaut V, Durussel A, Saugy M, Brisson GR. (1997). Effect of short-term creatine supplementation on renal responses in men. European Journal of Applied Physiology, 76, 566-567.
• Ray TR, Eck CJ, Lauries A, Covington R, Murphy B, Williams R, et al. (2001). Use of oral creatine as an ergogenic aid for increased sports performance: perceptions of adolescent athletes. Southern Medical Journal, 94(6), 608–612.
• Saygın Ö, Göral K, Gelen E. (2009). Amatör ve profesyonel futbolcuların beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 178–196.
• Sobal J, Marquart LF. (1994). Vitamine/mineral supplement use among high school athletes. Adolescence, 29(116), 835–843.
• Şenel Ö, Güler D, Kaya İ, Ersoy A, Kürkçü R. (2004). Farklı ferdi branşlardaki üst düzey Türk sporcuların ergojenik yardımcılara yönelik bilgi ve yararlanma düzeyleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2 (2), 41-47.
• Tekin M, Arslan F. (2005). 10. GAP Spor Şenliğine katılan yıldız ve genç taekwondo sporcularının beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 481–486.
• Tokish JM, Kocher MS, Hawkins RJ. (2004). Ergogenic aids: A review of basic science, performance, side effects, and status in sports. The American Journal of Sports Medicine, 32 (6), 1543 – 1553.
• Ünal M, (2005). Sporcularda kreatin desteği ve egzersiz performansı üzerine etkileri. Genel Tıp Dergisi, 15(1), 43–49.
• Willmore JH, Cosstill DL. (2004). Physiology of Sport and Exercise, Human Kinetics, USA.
• Yaman Ç, Çelik A, (2008).Sakarya Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor öğretmenliği bölümünde okuyan 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin beslenme bilgi ve tutumlarının karşılaştırılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 33–48.
• Yıldıran İ, Bayraktar I, (2000). Atletizmin atma, atlama ve sprint branşlarındaki antrenörlerin beslenme bilgi ve alışkanlıkları. Atletizm Bilim ve Teknoloji Dergisi, 40(4), 21–38.
• Young CR, Stephens MB. (2009). Sports and nutritional supplement use in USMC recruits: a pilot study. Military Medicine, 174(2), 158–161.
• Yücesir İ, (2009). Doping ve doping ile mücadele yöntemleri. Klinik Gelişim, 22(1), 26–37.
• Yükselen C. (2000). Pazarlama Araştırmaları, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Zhang JJ, Pennington-Gray L, Connaughton DP, Braunstein, JR, Ellis, MH, Lam ETC, et al. (2003). Understanding women’s professional football game spectators: Sociodemographics, game consumption, and entertainment options. Sport Marketing Quarterly, 12(4), 228-243.