Üst Düzey Spor Örgüt Yöneticilerinin Duygusal Zeka Özelliklerini Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma

Yıl 2016, Cilt: 27 Sayı: 1, 27 - 39, 29.07.2016

Özlem Özdinç , F. Pervin Bilir

https://doi.org/10.17644/sbd.251311

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı Türkiye’deki üst düzey spor yöneticilerinin duygusal zeka yeteneklerini temel tanımlayıcı değişkenlere göre belirlemektir. Ana kütlesi Türkiye’deki tüm Spor Federasyonu Başkanları ve Genel Sekreterleri ile Gençlik Hizmetleri ve Spor (GHS) İl Müdürlerinden oluşan çalışmada anakütlenin (N = 205) tam sayımına gidilmiş ve n = 103 yöneticiden katılım sağlanmıştır (%50.2 dönüş oranı). Bar-On EQ-i gerecinin sadeleştirilmiş Türkçe sürümü ile toplanan ve normal dağılmadığı görülen veriler Mann-Whitney ve Kruskall-Wallis testleriyle incelenmiştir. İki önemli bulgudan ilki, duygusal zeka skorunun yaş, görev süresi ve spor geçmişi gibi ‘zaman’ temelli değişkenlerin hiçbirine göre farklılık göstermediğine, diğeri ise 20’den fazla ast ile çalışan spor yöneticilerinin, az sayıda astla çalışanlara oranla, daha yüksek duygusal zeka skoruna sahip olduğuna işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Duygusal zeka, Spor yöneticiliği, Spor federasyonları, GHS il müdürlükleri

Exploring Emotional Intelligence Among Senior Sport Managers

Öz

This study aims to explore the emotional intelligence (EQ) by major demographic variables among senior sport managers in Turkey. A nationwide census including the directors and secretaries of Sport Federations and the directors of local Youth Services and Sport Directorships in cities (N = 205) returned n = 103 participating directors (50.2% response rate). Data gathered by employing the simplified Turkish version of Bar-On EQ-i required the use of non-parametric statistical tests for analyses, namely Mann-Whitney and Kruskal-Wallis. Of the two main findings, the first indicated that EQ is independent of changes in time-dependent variables, such as age, years on duty and of sportsmanship, whereas the second showed that sport managers with a span of control over 20 subordinates have higher EQ than those with less number of followers.

Anahtar Kelimeler

Emotional intelligence, Sport management, Sport federations, GHS local directorships

Kaynakça

• Acar F. (2001). Duygusal Zeka Yeteneklerinin Göreve Yönelik ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışlarıyla İlişkisi: Banka Şube Müdürleri Üzerine Bir Alan Araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Acar F. (2002). Duygusal zeka ve liderlik. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (Bahar), 53-68.
• Adiloğulları İ. (2011). Profesyonel Futbolcularda Duygusal Zeka ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Akın M. (2004). İşletmelerde Duygusal Zekanın Üst Kademe Yöneticiler İle Astları Arasındaki Çatışmalar Üzerindeki Etkileri (Kayseri’deki Büyük Ölçekli İşletmelerde Bir Uygulama). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aksaraylı M, Özgen I. (2008). Akademik kariyer gelişiminde duygusal zekanın rolü üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 8(2), 755-769.
• Aslan Ş, Özata M. (2008). Duygusal Zeka ve tükenmişlik arasındaki ilişkilerin araştırılması: sağlık çalışanları örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30 (Ocak-Haziran), 77-97.
• Baltacı HS, Demir K. (2012). Pre-service classroom teachers’ emotional intelligence and anger expression styles. Education Science: Theory & Practice, 12(4), 2422-2428.
• Bar-On R. (1997). Bar-On Emotional Quotient Inventory: Technical Manual. Toronto, Canada: Multi-Health Systems, Inc.
• Bar-On R, Parker JDA. (2000). The Bar-On Emotional Quotient Inventory: Youth Version (EQ-i: YV) Technical Manual. Toronto, Canada: Multi-Health Systems.
• Brackett MA, Salovey P. (2006). Measuring emotional intelligence with the Mayer-Salovey-Caruso Emotional Intelligence Test (MSCEIT). Psicotema, 18(Suppl.), 34-41.
• Brody LR, Hall JA. (2000). Gender, Emotion, and Expression. (M Lewis, JM Haviland Eds.) Handbook of Emotions. New York, NY: Guilford.
• Cavallo K, Brienza D. (2006). Emotional competence and leadership excellence at Johnson & Johnson. Europe’s Journal of Psychology,10 Aralık 2016,. http:// ejop.psychopen.eu/article/view/313/html
• Chancler J. (2012). A Comparison of Emotional Intelligence and Leadership Styles among Texas Public School Principals. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Texas A&M Üniversitesi, Kingsville, (ABD).
• Chapman BP, Hayslip B Jr. (2006). Emotional intelligence in young and middle adulthood: cross- sectional analysis of latent structure and means. Psychology and Aging, 21(2), 411-418.
• Collins VL. (2001). Emotional Intelligence and Leadership Success. Yayınlanmamış Doktora Tezi. University of Nebraska, Lincoln (ABD).
• Craig A, Tran Y, Hermens G, Williams LM, Kemp A, Morris C, ve diğ. (2009). Psychological and neural correlates of emotional intelligence in a large sample of adult males and females. Personality and Individual Differences, 46(2), 111-115.
• Çon M, Yazıcı M, Taşmektepligil MY, Bıyık K. (2011). Doğu Anadolu Bölgesi spor il müdürlükleri çalışanları arasındaki ast-üst ilişkilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 204-210.
• Day AL, Caroll SA. (2004). Using and ability-based measure of emotional intelligence to predict individual performance, group performance, and group citizenship behaviours. Personality and Individual Differences, 36(3), 1443-1458.
• Delice M, Günbeyi M. (2013). Duygusal zeka ve liderlik ilişkisinin incelenmesi: polis teşkilati örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(1), 209- 239.
• Dersken J, Kramer I, Katzko M. (2002). Does a self- report measure for emotional intelligence assess something different than general intelligence? Personality and Individual Differences, 32(1), 37-48.
• Dulewicz V, Higgs M. (2000). Emotional intelligence: a review and evaluation study. Journal of Managerial Psychology, 15(4), 341-372.
• Erdoğdu MY. (2008). Duygusal zekanın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi (Elektronik), 7(23), 62-76.
• Fernández-Berrocal P, Cabello R, Castillo R. (2012). Gender differences in emotional intelligence: the mediating effect of age. Behavioral Psychology / Psicologia Conductual, 20(1), 77-89.
• Field A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS. (3rd Edition) London: Sage Publications.
• Gardner KJ, Qualter P. (2011). Factor structure, measurement invariance and structural invariance of the MSCEIT V2.0. Personality and Individual Differences, 51(4), 492-496.
• Goleman D. (1998). What makes a leader? Harvard Business Review, 76(6), 93-104.
• Goleman D. (1999). Emotional competence. Executive Excellence, 16(4), 19-21.
• Goleman D. (2006). Social Intelligence: The New Science of Human Relationships. New York: Bantam Dell.
• Goleman D, Boyatzis R. (2008, Ekim 1). Sosyal zeka liderliği geliştiriyor. Capital, 16(10), 208-216.
• Gur RC, Gunning-Dixon F, Bilker W, Gur RE. (2002). Sex differences in temporo-limbic and frontal brain volumes of healthy adults. Cerebral Cortex, 12(9), 998-1003.
• Gürbüz S, Yüksel M. (2008). Çalışma ortamında duygusal zeka: iş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı demografik özelliklerle ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174-190.
• Hall JA, Mast MS. (2008). Are women always more interpresonally sensitive than men? impacts of goals and content domain. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(1), 144-155.
• Jausovec N, Jausovec K. (2005). Differences in induced gamma and upper alpha oscillations in the human brain related to verbal/performance and emotional intelligence. International Journal of Psychophysiology, 56, 223-235.
• Joseph DL, Newman DA. (2010). Emotional intelligence: an itegrative meta-analysis and cascading model. Journal of Applied Psychology, 95(1), 54-78.
• Kafetsios K. (2004). Attachment and emotional intelligence abilities across the life course. Personality and Individual Differences, 37(1), 129-145.
• Kline P. (1999). The Handbook of Psychological Testing. (2nd Edition) London: Routledge.
• Koca C. (2011). Spor kurumlarının yönetim kademelerinde kadınların temsili. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 22(1), 1-12.
• Landy FJ. (2005). Some historical and scientific issues related to research on emotinoal intelligence. Journal of Organizational Behavior, 26(4), 411-424.
• Lucas V, Laschinger S, Wong CA. (2008). The impact of emotional intelligent leadership on staff nurse empowerment: the moderating effect of span of control. Journal of Nursing Management, 16(8), 964-973.
• Mayer JD, Caruso DR, Salovey P. (1999). Emotional intelligence meets traditional standards for an intelligence. Intelligence, 27(4), 267-298.
• Mayer JD, Salovey P, Caruso DR, Sitarenios G. (2001). Emotional intelligence as a standard intelligence. Emotion, 1(3), 232-242.
• Mumcuoğlu Ö. (2002). Bar-On Duygusal Zeka Testi’nin Türkçe Dilsel Eşdeğerlik, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özdamar K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Eskisehir: Kaan Kitabevi.
• Özdemir YA, Özdemir A. (2007). Duygusal zeka ve çatışma yönetimi stratejileri arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Üniversitede çalışan akademik ve idari personel üzerine uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 393-410.
• Palmer BR, Gignac G, Manocha R, Stough C. (2005). A psycometric evaluation of the Mayer-Salovey-Caruso Emotional Intelligence Test version 2.0. Intelligence, 33(May-June), 285-305.
• Palmer BR, Manocha R, Gignac C, Stough C.
• (2003). Examining the factor structure of the Bar- On Emotional Quotient Inventory with an Australian general population sample. Personality and Individual Differences, 35(5), 1191-1210.
• Petrides KV, Furnham A. (2000). Gender differences in measured and self-estimated trait emotional intelligence. Sex Roles, 42(5/6), 449-461.
• Recepoğlu E. (2012). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin duygusal zeka düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 194(Bahar), 149-165.
• Rubin RS, Munz DC, Bommer WH. (2005). Leading from within: the effects of emotion recognition and personality on transformational leadership behavior. Academy of Management Journal, 48(5), 845-858.
• Ruffman T, Henry JD, Livingstone V, Phillips LH. (2008). A meta-analytic review of differences in emotion recognition between younger and older adults. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 32, 863-881.
• Sağırkaya P. (2013) Resim Eğitiminin 7-11 Yaş Arası Çocukların Duygusal (Psiko-Sosyal) Zeka Gelişimlerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Salovey P, Mayer JD. (1989-1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-221.
• Sánchez NMT, Fernández-Berrocal P, Montañés J, Latorre JM. (2008). Does emotional intelligence depend on gender? The socialization of emotional competencies in men and women and its implications. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 6(2), 455-474.
• Schlaerth A, Ensari N, Christian C. (2013). A meta- analytical review of the relationship between emotional intelligence and leaders’ constructive conflict management. Group Process & Intergroup Relations, 16(1), 126-136.
• Schutte NS, Malouff JM, Simunek M, Hollander
• S, McKenley J. (2002). Characteristic emotional intelligence and emotional well-being. Cognition and Emotion, 16(6), 769-785.
• Taşkın A.K. (2008). Beden Eğitimi Öğrencilerinde Duygusal Zeka Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Tok S. (2008). Performans Sporcusu ve Spor Yapmayan Üniversite Öğrencilerinde Duygusal Zeka ve Kişilik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Tomaney JA. (1994). New Paradigm of Work Organization and Technology. (A. Amin, Ed.) Post- Fordism: A Reader. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
• Tsauosis I, Kazi S. (2013). Factorial invariance and latent mean differences of scores on trait emotional intelligence across gender and age. Personality and Individual Differences, 54(2), 169-173.
• Tuna Y. (2008). Örgütsel İletişim Sürecinde Yöneticilerin Duygusal Zeka Yetenekleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Webb KS. (2009). Why emotional intelligence should matter to management: A survey of the literature. SAM Advanced Management Journal, 74(2), 32-41.
• Whitman DS, Van Rooy DL, Viswesvaran C, Kraus E. (2009). Testing the second-order factor structure and measurement equivalence of the Wong and Law Emotional Intelligence Scale across sex and ethnicity. Educational and Psychological Measurement, 69(6), 1059-1074.
• Yalız D. (2013). Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü ögrencilerinin duygusal zeka düzeyleri. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 94-111.