MİTOLOJİNİN GÜÇLÜ DALI : GÜL

Yıl 2013, GÜL ÖZEL SAYISI, 13 - 28, 01.08.2013

Dilek Çetindaş

Öz

Neredeyse insanlık tarihi ile yaşıt bir bitki olarak gül, Doğu ve Batı edebiyatlarında çeşitli yönleriyle işlenen bir sembol değeri kazanır. Özellikle mitolojide yer alan ve güle atfedilen anlatılar, şairler için bitmez tükenmez bir kaynak niteliği taşımaktadır. Mitleri zamanla yeniden yorumlayan edebiyatçılar, gülü bir arketip olarak eserlerine taşırlar. Türk edebiyatında da gül başlı başına bir mazmun olarak hep gündemdedir. Gerek mitolojiden beslenen yazar ve şairlerimizin eserlerinde mitik yönleriyle, gerekse gül ve bülbüle atfedilen efsanenin işlenişi ile klâsik ve kültürel birikimden faydalanan sanatçılarımızın ürünlerinde gül, eskimeyen bir sembol olarak kullanılmıştır, ancak anlam katmanları sürekli genişlese de mitoloji bağı hiçbir zaman kopmamıştır

Anahtar Kelimeler

Mitoloji, Gül, Edebiyat, Efsane

POWERFUL BRANCH OF MYTHOLOGY: THE ROSE

Öz

Rose as a plant is almost as old as the history of mankind, a symbol of the Eastern and Western literature, various aspects of the value of the operand wins. Rose attributed to the mythology and narratives in particular, the nature of poets is an inexhaustible source of. Writers reinterpret the myths over time, Works as an archetype carry the rose. Turkish literature as the rose itself is a metaphor always on the agenda. The works of writers and poets have fed the mythical aspects of mythology, legend attributed to the handling of both the rose and the nightingale benefit from classic artists and cultural infrastructure products, rose, perennial used as a symbol. Layers of meaning, but rose continuously advance, no time remained in touch with the bonds of mythology

Anahtar Kelimeler

Mythology, Rose, Literature, Legendary

Kaynakça

• AKTAY, S. Z, Asya Şarkıları, Sühulet Kitabevi, İstanbul 1933.
• AKTAY, S. Z, Laton II, Orhanlar Matbaası, İstanbul 1967.
• AKTAY, S. Z, Laton III, Orhanlar Matbaası, İstanbul 1968.
• AKTAY, S. Z. Pınar, Şirket-i Mürettibiye Matbaası, İstanbul 1936.
• AKTAY, S. Z, Rüzgâr, Şirket-i Mürettibiye Basımevi, İstanbul 1938.
• AKTAY, S. Z, Rüzgâr ve Dallarda Şarkılar, İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1961.
• ARMSTRONG, K, Mitlerin Kısa Tarihi, (çev. Dilek Şendil), Merkez Kitapçılık, İstanbul 2005.
• AROLAT, Ali M, Bir Gemi Yelken Açtı, Dünya, İstanbul 2002.
• AYVAZOĞLU, B, Güller Kitabı, Ötüken Yayınları, İstanbul 1996.
• BEYATLI, Y. K, Bitmemiş Şiirler, Yahya Kemal Enstitüsü Neşriyatı, İstanbul 1976.
• BEYATLI, Y. K, Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal Enstitüsü Neşriyatı, İstanbul 1967.
• BULFINCH, T, Klasik Yunan ve Roma Mitolojisi, (çev. Özgür Umut Hoşafçı), İnkılâp, İstanbul 2012.
• CAN, Ş, Klasik Yunan Mitolojisi, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
• ERHAT, A, Mitoloji Sözlüğü, Remzi, İstanbul 1972.
• GENÇ, N, Mahrem ve Münzevi, Timaş, İstanbul 2012.
• GEZGİN, D, Bitki Mitosları, Sel Yayıncılık, İstanbul 2007.
• Halikarnas Balıkçısı, Bulamaç, Bilgi Yayınevi, Ankara 1996.
• Halikarnas Balıkçısı, Gençlik Denizlerinde, Bilgi Yayınevi, Ankara 2003.
• İNCE, Ö, Hayat Bilgisi, Broy Yayınları, İstanbul 1986.
• İSLAMOĞLU, A, “Gül Kültürü ve Cevat Rüştü”, Gül Kitabı (Gül Kültürü Üzerine İncelemeler), Isparta Belediyesi Yayınları, Isparta 2005, s.s. 259-270.
• KARAKOÇ, S, Taha’nın Kitabı/Gül Muştusu, Diriliş, İstanbul 2012.
• KORTANTAMER, T, “Gül Kasidesi”, Eski Türk Edebiyatı Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara 1993, s.s. 413-435.
• MACKENZIE, Donald A, Çin ve Japon Mitolojisi, (Çev. Koray Akten), İmge, Ankara 1996.
• Meydan Laroussse, Büyük Lügat ve Ansiklopedi, Meydan Yayınevi, İstanbul 1981.
• MÜFTÜOĞLU, Ahmet H, Çağlayanlar, Akçağ, Ankara 2007.
• NECATİGİL, B, 100 Soruda Mitologya, Gerçek Yayınevi, İstanbul 1995.
• PALA, İ, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Kapı Yayınları, İstanbul 2004.
• POLAT, N. H, Türk Çiçek ve Ziraat Kültürü Üzerine Cevat Rüştü’den Bir Güldeste, Kitapevi Yayınları, İstanbul 2001.
• RECAİZADE Mahmut Ekrem, Pejmürde, (hzl. İsmail Parlatır), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara 1995.
• RECAİ-ZADE Mahmut Ekrem, Bütün Eserleri II, hzl. İsmail Parlatır, N. Çetin, H. Sazyek, MEB, 1997.
• SAKAOĞLU, S, 101 Türk Efsanesi, Akçağ Yayınları, Ankara 2003.
• TÖRENEK, M, “Recaizâde Mahmut Ekrem’in ‘Bülbül’ Redifli Şiiri ve Ona Yazılan Nazireler”, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 14, Erzurum 2000, s.s. 169-185.
• ULUDAĞ, S, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı, İstanbul 2001.