ULUSLARARASIMUHASEBE STANDARTLARININ ENTEGRASYON SORUNLARI

Yıl 2010, Sayı: 12, 123 - 139, 01.12.2010

Hayrettin Usul Hakkı Kıymık

Öz

Küreselleşmenin ülkeler arasındaki ticari engelleri ortadankaldırarak, şirketlerin ulusal olmaktan çok uluslu hale gelmesi, dünyaüzerinde tekbir muhasebe sistemini oluşturulmasını da zorunlu kılmıştır. Buzorunluluk, muhasebe algılayışının değişimine ve bu bağlamda diğermuhasebe kültürleriyle etkileşimine neden olmuştur. Muhasebe bir sistemolarak; ülkenin kültür, dil, politika, ekonomi gibi faktörlerin bileşimindenmeydana gelir. Bu sistemin etkin olup, olmaması o ülkedeki var olanmuhasebe algılayışına bağlıdır. Diğer yandan; ekonominin küreselleşmesi,çok uluslu işletmelerin sayısının ve sermayenin uluslararası dolaşımınınartması gibi gelişmeler, finansal tabloların karşılaştırılabilir ve anlaşılabilirolmasını gerektirmektedir. Finansal raporların tek düzen hale getirilebilmesiülkeler arasında muhasebenin uyumlaştırılmasına bağlıdır. Bu çalışmada;ülkeler arasındaki muhasebe sistem farklılıklarının nedenleri, çözüm yollarıve finansal raporların tek düzen hale getirilebilmesi için öngörülenyöntemlerin uygulanması sırasında ortaya çıkan sorunlar açıklanmayaçalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Finansal Tablo, Muhasebe Sistemi, Uyumlaştırma, Yakınsama

INTEGRATION PROBLEMS OF INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARDS

Öz

Globalization, which removes the trade barriers among the countries,and forces national companies to become multinational companies, bring thenecessity of a unique accounting system in the world. This necessity causedthe change the perception of accounting and depeloped interaction among theaccounting cultures. As a culture, accounting consists a combination offactors such as culture, language, politics, and economy the country. Theefficiency of this system depends on the perception of accounting in that country. On the other hand, economic globalization, increasing number of multinational companies, accelaration of international capital circulation and other developments bring together the necessity of comparablity and clearity of financial statements. Uniform financial statements depend on accounting harmonization among countries. In this study, the reasons of the accounting system discrepancy among countries, the ways of getting financial statements uniform, and the possible implementation problem have been discussed.

Anahtar Kelimeler

Financial Statement, Accounting System, Harmonization, Convergence

Kaynakça

• AĞCA, A. “Ülke Muhasebe Sistemlerindeki Farklılıklar ve Bu Farklılıklardan Kaynaklanan Sorunlara Getirilen Çözüm Önerileri”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, Sayı:8, 2003
• ANTHONY,R. ve Diğerleri, Accounting, Mc Graw-Hill Int. Editions, Singapore, 1999
• ASLAN, S. “Global Muhasebe Sürecinde Yakınsama Eğilimleri”, Mufad, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 23, 2004
• ATTLAS, S.N. “Prolegomena to the Metaphysics of İslam”, International Institute of Islamic Thought and Civilizaion” Kuala Lumpur, Working Paper, 1995
• AYBOĞA, H. “Globalleşme Sürecinde Muhasebe Alanındaki Gelişmelere Ülkemizin Uyumu”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 5, Sayı 8, 2002
• AYDOĞAN, E. “Uluslararası Muhasebe Standartları Uyumlaştırılması ve Ülkelerin Uyumlaştırma Derecelerine İlişkin Bir Uygulama”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, KTÜ, SBE, Trabzon, 2007
• BELKAOUI A., Accounting Theory, Dryden Pres, New York, 1993
• BOOTH,P. “Accounting in Churces: A Researc Framework and Agenda”, Accounting, Auditing and Accountabilitiy, Vol:6, No:4, 1993
• BOSTANCı, S. “Küreselleşen Muhasebede Standartlaşma ve Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 59, 2002
• ÇANKAYA, F. “Uluslararası Muhasebe Uyumunun Ölçülmesine Yönelik Bir Uygulama: Rusya, Türkiye ve Çin Karşılaştırması”, ZKÜ, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 6, 2007
• ÇANKAYA, F. AYDOĞAN, E., “Kültürel Farklılıklar Çerçevesinde Muhasebe Standartlarının Uyumu”, http://edergi.atauni.edu.tr/index.php/ sbed/article/viewFile/503/496. (24.04.2010)
• ÇİFTÇİ, Y. ve ERSERİM, A. “Muhasebe Standartlarında Uluslar arası Uyumlaştırma Çalışmaları ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi”, http://bandirma.balikesir.edu.tr/bildiriler, (21.04.2010)
• DOUPNIK, S.T. and SALTER, S.B. “An Emprical Test of a Judgmental International Classification of Financial Reporting Practices”, Journal of International Business Studies, 1992
• EVANS, L.“Language, Translation and Problem of International Accounting Communication”, Accounting, Auditing& Accountability Journal, Vol.17, No:2, 2001
• FREDERICK C. and LAWRENCE G., International Accounting, I nternational Thomson Business Pres, London, 1997
• GAAP CONVERGENCE, “A Survey of National Efforts to Promote and Achieve Convergence with International Financial Reporting Standards”, s.10, http://www.iasplus.com/resource/gaap2002.pdf, (25.05.2010)
• GRAY S.J. and VINT H.M., “The Impact of Culture on Accounting Disclosure Some International Evidence”, Journal of Accounting, December 1995
• GÜCENME, Ü., “Küreselleşmede Muhasebe Standartları”, Mufad, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 5, 2000
• GÜVEMLİ, B.“Uluslararası Muhasebe Standartlarının Çeşitli Ülkelerin Muhasebe Kültürleri İle Etkileşimi ve Türkiye Örneği”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2008
• HALLER, A., “Accounting in Germany”,(Ed. P. Walton, ve Diğerleri), International Accounting, Thomson, London, 1998 LEWIS, M.,.K., “Islam and Accounting”, Accounting Forum, Vol:25, Issue:2, Jun 2001
• OZANKAYA, Ö. Toplumbilimine Giriş, S Yayınları, Ankara, 1984 SELİMOĞLU, S.K. “Dünyadaki Uygulamalarından Hareketle Finansal Raporlama Standartlarının Finansal Tablolar Üzerindeki Etkileri”, http://dosya.izsmmmo.com/documan/TMSS_XII_BILDIRILER/sev al_selimoglu.doc (15.05.2010).
• USUL, H.Davranışsal Muhasebe, Asil Yayınları,Ankara, 2007
• ÜSTÜNDAĞ, ,S.“Muhasebe Standartları Oluşturma Süreci”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl:1, Sayı:1, Nisan 2000
• VALLE, F.D.“Küreselleşme, Standartlarda Yakınsama, ve Muhasebe Mesleğine Rehberlik Eden İlkeler”, 12.Dünya Muhasebe Tarihçileri Konferansı Açılış Konuşması, s.19, http://uvt.ulakbim.gov. (10.05.2010)
• VERMA ,S., Cultur and Politics in International Accounting: an Exploratory Frameworks, Universty of London. Unpublished Working Paper.
• ZARZESKI2008 M.T. “Spontaneous Harmonization Effects of Culture and Market Forces on Accounting Disclosure Practices” Accounting Horizons, 10(