PORTER'IN "KARO" MODELİNİN ISPARTA ORMAN ÜRÜNLERİ ENDÜSTRİSİNE UYGULANMASI

Yıl 2009, Sayı: 9, 29 - 49, 01.06.2009

Hidayet Keskin Hakan Demirgil

Öz

Kümelenme yaklaşımı son yıllarda ilişkili sektörleri değerlendirmesi ile bölgesel kalkınma ve rekabetçi üstünlüğün temel itici güçleri arasında kabul edilmeye başlanmıştır. Kümelenme yaklaşımları içerisinde farklı analiz biçimleri bulunmakla birlikte M. Porter’ın “Karo” modeli akademik çevrelerde ve bölgesel politika yapıcıları arasında en fazla kabul gören kümelenme modeli olarak yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı kümelenme yaklaşımının temelini oluşturan Porter’ın “Karo” modelinin Isparta Orman Ürünleri Endüstrisi(I.O.Ü.E.) kümelenmesine uygulanması ve iş kümelenmesi analizinin yapılmasıdır. Araştırma sonucunda iş kümelenmesinin rekabet yapısının; faktör şartları ve ilgili ve destekleyici sektörler açısından güçlü, talep şartları açısından orta, firma stratejisi ve rekabet şartlarında özellikle düşük işbirliği nedeniyle göreceli olarak zayıf olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak kümelenmenin rekabet yapısının ortalama seviyede yer aldığı belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Porter’ın “Karo” Modeli, İş Kümelenmesi Analizi, Rekabet Gücü Analizi

AN IMPLEMENTATION OF PORTER’S “DIAMOND” MODEL ON THE FOREST PRODUCT INDUSTRY OF ISPARTA

Öz

In recent years clustering approach, has begun to be accepted among the basic driving forces of the regional development and competitive advantage though the systematic analysis of sectors. Although there are different forms of analysis in the clustering approcahes, M. Porter’s “Diamond” model is the most accepted clustering model in academic circles and among regional policy makers. The purpose of this study is to implement the Porter’s “Diamond” model on the forest product industry clustering of Isparta and to make busineness clustering analysis. According to research results, business clusters competitiveness structure was determined at strong level in terms of factor conditions and related and supportive sectors, middle level in term sof demand conditions and weak in terms of firm strategy and competitiveness conditions especially because of low cooperation (collaboration). To sum up competitive structure of the cluster was determined at average level.

Anahtar Kelimeler

Porter’s “Diamond” Model, Business Clusters Analysis, Competitive Advantage Analysis

Kaynakça

• ASHEIM, B., P. COOKE ve R. MARTIN, ‘The Rise of the Cluster Concept in Regional Analysis and Policy: A Critical Assessment’, Clusters and Regional Development, Edited by Bjorn ASHEIM, Philip COOKE ve Ron Martın, Routledge Taylor&Francis Group, USA, 2006.
• BELUSSI F., “In Search Of A Useful Theory Of Spatial Clustering: Agglomeration Versus Active Clustering” içinde Clusters and Regional Development, (Editörler: Bjorn ASHEIM, Philip COOKE ve Ron MARTIN), Routledge Taylor&Francis Group, USA, ss.69-89, 2006.
• ÇAĞLAR, E., Türkiye’de Yerelleşme ve Rekabet Gücü: Kümelenmeye Dayalı Politikalar ve Organize Sanayi Bölgeleri, Bölgesel Kalkınmada Yeni Açılımlar, TEPAV, ss.305-315, 13 Eylül 2006.
• DAYASINDHU, N., “Embeddedness, Knowledge Transfer, Industry Clusters and Global Competitiveness: A Case Study of The Indian Software Industry”, Technovation 22, ss. 551-560, 2002.
• DPT, Đllerde Öne Çıkan Sanayi Sektörleri, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, , Yayın No: 2693, Ankara, Ağustos 2006.
• DPT, KOBĐ Stratejisi ve Eylem Planı (2007-2009), Ankara, Ocak 2007.
• DULUPÇU, M. A., G. ÖZDAMAR, A. SEZGĐN, “Geçmişten Geleceğe Isparta Ekonomisi”, içinde Geçmişten Günümüze Isparta (Editorler: Hüseyin GÜL ve Songül BOYBEYĐ), Atatürk Kültür Merkezi Yayını: 330, Araştırma ve Đnceleme Dizisi: 66, Ankara, ss. 115-135, 2009.
• ELVAN, L., N. SORGUÇ, L.B. KAZANCIK ve A. ÖZTÜRK, ‘Bölgesel Gelişme ve Sektör-Bölge Yığınlaşmaları’, Devlet Planlama Teşkilatı, Haziran 2005.
• ENRIGHT, M. J., “The Globalization of Competition and the Localization of Competitive Advantage: Policies Toward Regional Clustering”, Paper Presented at the Workshop on the Globalization of Multinational Enterprise Activity and Economic Development University of Strathclyde Glasgow, Scotland, May 15-16, 1998.
• EUROPEAN COMMISSION, Regional Clusters In Europe, Observatory of European SMEs, No. 3, 2002 ISPARTA VALĐLĐĞĐ, Sanayi ve Đstihdam Komisyonu Raporu, Isparta, Haziran 2009.
• ITSO, Isparta Orman Ürünleri Endüstrisi Sektörünün Araştırılması, Isparta, 2008.
• KARATAŞ, N., Firma Kümelenme Eğilimleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma:Đzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Örneği, PLANLAMA 2006/3, ss. 47-57, 2006.
• KARLSSON C., “Clusters, Functional Regions and Cluster Policies”, CESIS Electronic Working Paper Series, Paper No. 84, ss. 1-24, 2007.
• LARSON, A., “Network Dyads in Entrepreneurial Settings: A Study of the Governance of Exchange Relationships”, Administrative Science Quarterly, 37, ss. 76-104, 1992.
• MALMBERG, A. ve D. POWER, ‘True Clusters A Severe Case of Conceptual Headache’, Clusters and Regional Development, Edited by Bjorn ASHEIM, Philip COOKE ve Ron Martın, Routledge Taylor&Francis Group, USA, ss. 50-68, 2006.
• MARSHALL, A., Principles of Economics, Mcmillan, London, 1890’dan aktaran: Bjorn ASHEIM, Philip COOKE ve Ron Martın, The Rise of the Cluster Concept In Regional Analysis and Policy A Critical Assessment, Clusters and Regional Development, Routledge Taylor&Francis Group, USA, 2006.
• MASKELL, P. ve L. KEBIR, ‘What Qualifies As A Cluster Theory?’, Clusters and Regional Development, Edited by Bjorn ASHEIM, Philip COOKE ve Ron Martın, Routledge Taylor&Francis Group, USA, 2006.
• MERCAN, B., N. S. HALICI ve N. BALTACI, ‘Küresel ve Bölgesel Rekabet Avantajı Sağlayıcısı Olarak Sanayi Odaklarının(Clusters) Oluşumu ve Gelişimi, 3. Ulusal Bilgi Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir, ss. 167-176, 25-26 Kasım 2004.
• OECD, “Enhancing SME Competitiveness”, The OECD Bologna Ministerial Conference, Enterprise, Industry and Services, 2001.
• PORTER, M. E., “Clusters and the New Economics of Competition”, Harvard Business Review, ss. 77-90, November-December 1998.
• PORTER, M. E., “Competitive Advantage of Nations”, Harvard Business Review, , ss. 73-79, March-April 1990.
• PORTER, M. E., The Competitive Advantage of Nations, Free Pres, New York,1998.
• POWELL, W.W., “Neither Market Nor Hierarchy: Network Forms of Organizations”, Research in Organizational Behavior, Vol.12, ss. 295- 336, 1990.
• WOODWARD, D., “Porter’s Cluster Strategy Versus Industrial Targeting”, Based a Presentation at the ICIT Workshop, Orlando, Florida December 3, 2004.
• Beyaz Kitap Türkiye Đçin Kümelenme Politikasının Geliştirilmesi, 2008, s. 17,
• <www.clusterturkey.com> (Erişim Tarihi:16.08.2009).
• <http://www.abigem.gen.tr, (Erişim Tarihi:20.01.2010).
• <http://www.ahsapteknolojisi.com/bolum-lise-ic.html> (Erişim Tarihi:18.01.2010).
• <http://www.bddk.org.tr/websitesi/turkce/Istatistiki_Veriler/Istatistiki_Veriler.as px> (Erişim Tarihi:11.12.2009)