MUHASEBE MESLEK ETİĞİ VE MESLEK MENSUPLARININ ETİK HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE ISPARTA İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2014, Sayı: 20, 55 - 84, 01.12.2014

A. Cüneyt Çetin Sevinç Şahin Dağlı

Öz

Bu çalışmada Isparta ilinde bulunan muhasebe meslek mensuplarının meslek etiği hakkındaki görüşlerini, meslek etiği ilkelerine uymalarında veya etik dışı davranışlarda bulunmalarında etkili olan nedenleri ve meslek etiği ile ilgili düzenlemeleri algılama düzeylerini belirlemeye yönelik ankete dayalı bir araştırma yapılmış ve sonuçları yorumlanmıştır. Araştırmaya katılan Isparta Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odasına kayıtlı 115 meslek mensubunun muhasebe mesleğinin etiksel boyutu ile ilgili çeşitli görüşleri alınmıştır. Çalışmada ayrıca meslek üyelerinin etikle ilgili yargılarında unvana ve unvan gruplarına göre farklılaşma olup olmadığı analiz edilmiştir. Verilerin analizinde ve değerlendirilmesinde, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Çalışmada meslek etiği düzenlemelerine ve uygulamalarına katkıda bulunmak amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Etik, muhasebe, muhasebe meslek etiği

THE ETHICS OF ACCOUNTING PROFESSION AND AN APPLICATION CITY OF ISPARTA ON MEMBERS’ VIEWS ABOUT PROFESSIONAL ETHICS

Öz

In this study it is strived to be discovered the views related to profession ethics, reasons behind acting by ethics or behaving non-ethical of those employed accountants working in the city of Isparta and results for the survey-based research on how the regulations for the accounting professional ethics were perceived by accountant members has been included. The sample of the study is 115 accountants employed. Isparta Chamber of Public Accountants and Financial Advisors registered accountants and financial consultants in the accounting profession’s ethical dimension have been various opinions. In this study it is determined the effect of the title and title groups on the ethical judgments. The data got from the survey results of accountants, it is chosen to apply the analysis of variance (ANOVA) and Kruskal-Wallis tests to analyze and evaluate the data. In this study, it was aimed to contribute to the arrangements of the ethics of the profession and to their applications

Anahtar Kelimeler

Ethics, accounting, the ethics of accounting profession

Kaynakça

• AYDIN, İ. P. (2001), Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik, Pegem Akademi, Ayrıntı Matbaası, Ankara.
• AYMANKUY, Y. ve Sarıoğlan, M. (2005), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiğine Yaklaşımları ve Balıkesir İl Merkezinde Bir Uygulama”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8-14: 23-45.
• BAYRAKTAR, A. (2007). Türkiye’de Muhasebe Hileleri Tarihi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
• BİLEN, A. ve Yılmaz Y. (2014), “Muhasebe Mesleğinde Etik ve Etikle İlgili Çalışmalar”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 2, S: 6, Yaz 2014, 57-72.
• DAŞTAN, A. (2009), “Etik Eğitiminin Muhasebedeki Yeri ve Önemi: Türkiye Değerlemesi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C: 26, Sayı: 1, 281-311.
• ERGÜN, H., ve Gül, K. (2005), “Muhasebe Mesleği Etik Kuralları ve Bu Kuralların Meslek Mensuplarınca Algılanışı”, MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 25, 143-154.
• ERTAŞ, F. C. ve Arslan, M. Ç. (2009), “Bağımlı ve Bağımsız Muhasebecilerin Meslek Etiği Algılama Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 27, 23-42.
• EYNON, G., Hill, N. T. ve Stevens, K. T. (1997), “Factors That Influence the Moral Reasoning Abilities of Accountants: Implications for Universities and the Profession”, Journal of Business Ethics, 16, 1297-1309.
• İŞGÜDEN, B. ve Çabuk, A. (2006). “Meslek Etiği ve Meslek Etiğinin Meslek Yaşamı Üzerindeki Etkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (16), 59-86.
• KALAYCI, Ş. (2006), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikler, Asil Yayın Dağıtım, İkinci Baskı, Ankara.
• KILIÇ, H., (2002), “Denetim Uygulamalarında Bağımsızlık ve Etik”, 17. Türkiye Muhasebe Kongresi - Muhasebe, Vergi ve Denetimde Yeni Yaklaşımlar, TÜRMOB Yayınları, Ekim, İstanbul.
• KISAKÜREK, M. M. ve Alpan, N. (2010), “Muhasebe Meslek Etiği Ve Sivas İlinde Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi (Mufad Journal), Sayı: 47, Temmuz, 213-228.
• KİRİK, Z. (2007). Muhasebe Hata ve Hileleri ile Muhasebe Mesleğinde Etik: Afyonkarahisar’da Muhasebeciler Üzerine Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• KUTLU, H. A., (2008a), Muhasebe Meslek Ahlakı, I. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
• KUTLU, H. A. (2008b), “Muhasebe Meslek Mensupları ve Çalışanlarının Etik İkilemleri: Kars ve Erzurum İllerinde Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63, (2), 143-170.
• KUTLUK, F. A. ve Ersoy, A. (2011) “Muhasebe Meslek Üyelerinin Etik Yargı Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review, Cilt: 11, Sayı: 3, Temmuz 2011, 425-438.
• OKAY, S. (2011), “Muhasebe Hata ve Hilelerinin Meslek Etiği Açısından İrdelenmesi”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karaman.
• ÖZBİRECİKLİ, M. ve Ural, T. (2006), “Muhasebe Mesleğinde Yaşanan Etik Dışı Davranışların Tespiti ve Etiksel Değerlendirmesi: Türkiye Örneği”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 248, 102- 119.
• ÖZKAN A. ve Hacıhasanoğlu T. (2012), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişilik Özellikleri ve Etik Karar Verme Davranışları Arasındaki İlişkiler ”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, 37-52.
• RESMİ GAZETE, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik, 26675, 19.10.2007.
• SABAN, M. ve Atalay, B., (2005), “Yönetim Muhasebecileri Açısından Etik ve Etik Davranışın Önemi”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 16, Eylül, 49 - 60.
• SAKARYA, Ş. ve Kara, S. (2010), “Türkiye’de Muhasebe Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeler ve Meslek Mensupları Tarafından Algılanması Üzerine Bir Alan Araştırması”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 18, 57-72.
• TÜKENMEZ, N. M. ve Kutay, N. (2005), “Muhasebe Meslek Mensubunun Karar Alma Sürecinde Meslek Ahlakının Yeri: Çok Boyutlu Analiz- İzmir Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 25, 155-164.
• YILDIZ, G., (2010), “Muhasebe Mesleğinde Meslek Etiği ve Kayseri İl Merkezinde Bir Uygulama,” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 36, Ağustos-Aralık, 155-178.
• ZEYTİN, M. (2007). Bağımsız Muhasebe Meslek Mensuplarını Hata ve etik Dışı Davranışlara Yönlendiren Faktörler, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• http://www.isparta.smmmo.org.tr/02.11.2013.