TARKOVSKY’DE SANAT YAPITI: ÖZDEĞİN SINIRLARINI SONSUZA ZORLAMAK

Yıl 2016, Sayı: 23, 311 - 328, 25.11.2016

Vedat Tezcan

Öz

İnsan söz konusu olduğunda sanatsal yeti, kendimizi ifade
biçimlerimizin en yüce formlarından birisi olarak karşımıza çıkar. Mağara
resimlerinden, Dadacı esrimeye tüm boyutlarıyla sanatsal ifade, kültürel
gelişimimizi büyük oranda belirler. Endüstri devrimi çağının imkanlarıyla
keşfedilen ‘Sinemasal Görüntü’, bugün bu yapılandırmanın neredeyse
lokomotif gücünü temsil etmektedir. Çalışmada, Tarkovsky’nin estetiğin
kadim sorularına yaptığı değerlendirmeleri esas alarak, sinema sanatına
kazandırmayı düşündüğü alt yapıyı incelemeye çalıştık. Özellikle kendi çağına
uzanan sanatsal nesne ve sanat’ın anlam’la ilişkisini, onun düşünce evreninden
değerlendirdik. ‘Sinemasal Görüntü’nün, modern insanın özdeksel trajedisine
nasıl bir metafizik imkan sunduğu ise çalışmanın temel motivasyonu oldu.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Görüntü, İdea, Ahlak

Kaynakça

• ANTMEN, Ahu, 20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, Sel Yayıncılık, İstanbul, 2008.
• ARNHEİM, Rudolf, Sanat Olarak Sinema, Çev.: Rabia Ünal, Öteki Yayınevi, Ankara, 2002.
• BAZİN, Andre, What is Cinema, Vol. I, University of California Press, London, 1958-1965.
• BOZKURT, Nihat, Sanat ve Estetik Kuramları, Sentez Yayıncılık, Ankara, 2014.
• COPLESTON, Frederic, A History of Philosophy, Vol. I, Doubleday, New York, 1993.
• ECO, Umberto, Güzelliğin Tarihi, Çev.: Akkoyunlu C.A., Doğan Kitapçılık, İstanbul, 2006.
• HEGEL, Georg. W.F., Tarihte Akıl, Çev.: Sözer Önay, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 1995.
• ------ Mantık Bilim (Büyük), Çev.: Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi, İstanbul, 2008.
• LYOTART, F.J., Postmodern Durum, Çev.: Ahmet Çiğdem, Vadi Yayınları, Ankara, 1997.
• ÖZÖN, Nihat, Sinema Uygulayımı, Sanatı, Tarihi, Hil Yayın, İstanbul,1985. PLATON, Eflatun II, “Büyük Hippias”, Çev.: Oya Özay, Hürriyet Yayınları, İstanbul, 1975.
• TARKOVSKY, Andrey, Time Within Time The Diaries 1970-1986, Faber and Faber, London, 1994.
• -------,Şiirsel Sinema, Çev.: Ebru Kılıç, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2009.
• -------,Mühürlenmiş Zaman, Çev.: Füsun Ant, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2008.
• TZARA, Tristian, Dada Manifestosu, Der. Ali Artun, Sanat Manifestoları Avangard Sanat ve Direniş, Çev.: Kaya Özsezgin, İletişim Yayınları, İstanbul, 2013.
• YERGEBEKOV, Meldiyev, Tarkovski Sineması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2003.
• WHİTEHEAD, Alfred North, Process and Reality, An Essay in Cosmology, The Macmillan Company, New York, 1967.
• ------, Adventures of Ideas, Macmillan Company, New York, 1969.
• Filmler: Allen, Woody (Yön.), Annie Hall, Rollins-Joffe Productions (Yap.), USA, 1977.
• Tarkovsky, Andrey (Yön.), Andrei Rublev, Mosfilm (Yap.), SSCB, 1966.