TÜRKİYE’DEKİ TİCARET EĞİTİMİNE KATKISI BAĞLAMINDA “İKTİSÂD-I TİCÂRΔ DERSİ VE KİTABI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2017, Sayı: 29, 311 - 327, 31.12.2017

Ahmet Sait Özkul

Öz

Bu çalışmada, 1934-35’ten önce Türkiye’de ticaret eğitiminin gelişimine katkı sağlayan “Ticari iktisat” ve “İktisâd-ı ticârî” adlı dersler ile İktisâd-ı ticârî adlı kitap incelenmektedir. Çalışma, birincil kaynaklara dayanan tarihsel bir araştırmadır. Çalışmanın ilk bölümünde, 1923-24 ile 1934-35 tarihleri arasında Ticaret Mektebinde okutulan “Ticari iktisat” dersi hakkında bilgi verilmektedir. Çalışmanın ikinci bölümünde, 1914-15 ile 1923-24 tarihleri arasında Ticaret Mektebinde okutulan “İktisâd-ı ticârî” dersi ve aynı isimle yayımlanan kitap incelenmektedir. Aynı zamanda bu bölüm içerisinde, “İktisâd-ı ticârî” kitabının yazarı olan Dr. Yakır Behar Efendi’nin hayatı hakkında bilgi verilmektedir. Çalışmanın son bölümde ise, “İktisâd-ı ticârî” dersi ve kitabı hakkında değerlendirilmelere ve önerilere yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ticaret Bilgisi, Ticaret Eğitim Tarihi, Türkiye'de Ticaret Eğitimi, İltisad-ı Ticari, Ticari İktisat

Kaynakça

• Bali, R. N. (1996). “Bir Yahudi Dayanışma ve Yardımlaşma Kurumu: B’nai B’rith XI. Bölge Büyük Locası Tarihçesi ve Yayın Organı Hamenora Dergisi”, Müteferrika, Sayı: 8-9.
• Behar, Y. (1915). İktisâd-ı Ticârî, Kanaat Matbaası, Dersaadet.
• Bollettino. (1913a). Associazione Degli Antichi Studenti Della R. Scuola Superiore Di Commercio Di Venezia, Anno XV, Marzo-Luglio, N. 49.
• Bollettino. (1913b). Associazione Degli Antichi Studenti Della R. Scuola Superiore Di Commercio Di Venezia, Anno XV, Agosto-Dicembre, N. 50.
• Erçek, M., Üsdiken, B. (2011). Prof. Dr. Haydar Kazgan’a Armağan-Yakın Tarihimizin İktisadî Panoraması, Tokdemir, E., Günçavdı, Ö. ve Kayam, S. S. (Editörler) içinde “İşletme İktisadı: Türkiye’de Bir Akademik Disiplinin Oluşumu Gelişimi ve Sönüşü”, 229-260, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Ergin, O. (1977). Türk Maarif Tarihi, Cilt: 3-4, Eser Matbaası, İstanbul.
• Ete, M. (1937/1985). Türkiye’de İşletme Biliminin Öncülerine Armağan içinde “İşletme Ekonomisi İlmi”, 133-151, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi-İşletme İktisadı Enstitüsü 30. Yıl Yayınları, No: 12, Venüs Ofset.
• Fındıkoğlu, Z. F. (1946). Türkiye’de İktisat Tedrisatı Tarihçesi ve İktisat Fakültesi Teşkilatı, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul.
• Güvemli, O. (2003). İktisadi ve Ticari İlimler Akademileri Tarihi, Avcıol Basım Yayın, İstanbul.
• http://polovea.sebina.it. (2017). “Le Finanze Turche/Yakır Behar” http://polovea.sebina.it/SebinaOpac/Opac?action=documentview&sessID=D87437B36DF8D74035B50DA62E3CE32B@21e564bd&docID=1, Erişim Tarihi: 10.09.2017.
• (İsmail) Hamid. (1909). Malûmât-ı Ticariyye, Matbaa-i Amire, İstanbul.
• Keskin, N. E. (2006). “Türkiye’de Kamu Yönetimi Disiplininin Köken Sorunu”, Amme İdaresi Dergisi, 39(2): 1-28.
• Koraltürk, M. 2001. “İktisadiyat Mecmuası ve Dizini”, Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırma Dergisi, 11: 295-331.
• Kubbealtı Lugatı. (2017). “Sanat”, “Sınâî” ve “Sınâat”, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
• M. İskender. (1884). Rehber-i Ticaret, Matbaa-i Osmaniyye, İstanbul.
• Mardin, Ş. (1962/2010). Siyasal ve Sosyal Bilimler-Makaleler-2 içinde “Türkiye’de İktisadî Düşüncenin Gelişmesi (1838-1918)”, 51-115, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Oktar, T. (1998). Osmanlı Toplumunda Kadının Çalışma Yaşamı-Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyet-i İslamiyesi, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.
• Oluç, M. (1973). “Türkiye’de İşletmecilik Öğretiminin Tarihçesi”, Sevk ve İdare Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 63.
• Öz-Alp, Ş., Artan, S. (1977). Türkiye’de Yayınlanmış İşletmecilik Kitapları, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Basımevi. Eskişehir.
• Özkul, A. S. (2016). “Ticaret Mekteb-i Âlisi Ders İçerikleri Üzerine Bir İnceleme: 1883-1930, Usul-i Ticaret Dönemi”, 24. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı: 457-466, İstanbul.
• Tayşir, E. A. (2015). “Harf Devrimi Öncesi Yayımlanan İşletme-İktisat Konulu Süreli Yayınlar Üzerine Bir Araştırma”, 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı: 117-119, Muğla.
• TDK. (2017). Büyük Türkçe Sözlük, Erişim Tarihi: 10.09.2017.
• Ticaret Mekteb-i Âlîsi Müfredatlı Ders Programı. (1913). Matbaa-i Âmire, İstanbul.
• Ticaret Mekteb-i Âlîsi Talimatname ve Müfredatlı Ders Programı. (1916). Matbaa-i Âmire, İstanbul.
• Üsdiken, B. (2003). “Türkiye’de İş Yapmanın ve İşletmenin Akademikleştirilmesi 1930-1950”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58 (1): 119-147.
• www.behmoiras.org. (2017). “Descendants of Mordechai Behmoiras2”, https://www.behmoiras.org/wp-content/uploads/2011/01/Behmoiras-Tree-Tribe-02.pdf, Erişim Tarihi: 10.09.2017.
• Yazman, A. T. (1985). Türkiye’de İşletme Biliminin Öncülerine Armağan içinde “Prof. Dr. Zühtü İnhan”, 37-43, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi-İşletme İktisadı Enstitüsü 30. Yıl Yayınları, No: 12, Venüs Ofset.
• Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebinin 50. Yılından Marmara Üniversitesinin 117. Yılına Armağan. (1933/2000), İstanbul.
• Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi Yıllığı. (1936).