ÖZ YETERLİK DÜZEYİNİN VE DEMOGRAFİK FAKTÖRLERİN GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Yıl 2020, Sayı: 37, 302 - 314, 31.08.2020

Fedayi Yağar Sema Dökme Selin Coşkun

Öz

Bu çalışmada öğrencilerin girişimcilik eğilimlerini belirlemek ve öz yeterlik algısı ile demografik değişkenlerin (yaş ve cinsiyet) etkisinin olup olmadığını değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırmaya 242’si kadın, 97’si erkek olmak üzere toplam 339 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin öz yeterlik düzeyleri ile girişimcilik eğilimleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuş (r=0,384; p<0,01) ve aynı şekilde öz yeterlik düzeyinin girişimcilik eğilimi üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p=0,000; p<0,01). Cinsiyet faktörü açısından baktığımızda erkek öğrencilerin kadın öğrencilere göre girişimcilik eğilimlerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p=0,004; p<0,05). Yaş faktörü ile girişimcilik eğilimi arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (r=-0,034; p>0,01). Çalışmada dikkat çeken bir diğer bulgu ise, öğrencilerin % 60,8’i mezun olduktan sonra en fazla kamuda çalışmak istediklerini belirtmiştir. Diğer öğrenciler sırası ile özel sektörde çalışmak istediklerini (%15.3) veya kendi işlerini kurmak istediklerini (%9.4) ifade etmişlerdir. Araştırma kapsamında elde edilen bulguların literatürde ifade edilen sonuçlar ile benzer olduğu gözlemlenmiştir (yaş değişkeni hariç). Aynı zamanda sonraki çalışmalar için örneklem grubunun genişletilmesi ve girişimcilik eğilimini etkileyen değişken sayısının artırılması gerektiğine vurgu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öz Yeterlik, Girişimcilik Eğilimi, Demografik Faktörler

Kaynakça

• AKSEL, İ. ve BAĞCI, Z. (2016). Girişimcilik Eğilimi; Bir Kamu Üniversitesinin İİBF’sinde Öğrenim Gören Son Sınıf Öğrencilerinde Bir Araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7): 2120-2133.
• ARSEVEN, A. (2016). Öz Yeterlilik: Bir Kavram Analizi. Electronic Turkish Studies, 11(19): 63-80.
• AYPAY, A. (2010). The Adaptation Study of General Self-Efficacy (GSE) Scale to Turkish. Inonu University Journal of The Faculty Of Education (INUJFE), 11(2): 113-131.
• BANDURA, A. (1977). Self-Efficacy: Toward A Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 84(2): 191-215.
• BOLAT, O. İ. (2011). Öz Yeterlilik ve Tükenmişlik İlişkisi: Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(2): 255-266.
• BOZKURT, Ö. Ç. ve ALPARSLAN, A. M. (2013). Girişimcilerde Bulunması Gereken Özellikler ile Girişimcilik Eğitimi: Girişimci ve Öğrenci Görüşleri, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(1): 7-28.
• BOZKURT, Ö. ve ERDURUR, K. (2013). Girişimci Kişilik Özelliklerinin Girişimcilik Eğilimindeki Etkisi: Potansiyel Girişimciler Üzerinde Bir Araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(2): 57-78.
• ÇETİN, B. (2008). Marmara Üniversitesi Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilgisayarla İlgili Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11: 101-114.
• ÇOLAKOĞLU, H. ve ÇOLAKOĞLU, T. (2016). Üniversitelerdeki Girişimcilik Eğitimi ile Öz Yeterlilik Algısı Ve Girişimcilik Potansiyeli İlişkisi Üzerine Bir Saha Araştırması. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 17: 70-84.
• DABIC, M., DAIM, T., BAYRAKTAROGLU, E., NOVAK, I., and BASIC, M. (2012). Exploring Gender Differences in Attitudes of University Students Towards Entrepreneurship: An International Survey. International Journal of Gender and Entrepreneurship, 4(3): 316-336.
• GİRGİNER, N. ve UÇKUN, N. (2004). İşletmecilik Eğitimi Alan Lisans Öğrencilerinin Girişimciliğe Bakış Açıları: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama. III. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 783-795.
• ISMAIL, M., KHALID, S. A., OTHMAN, M., JUSOFF, H. K., RAHMAN, N. A., KASSIM, K. M., and ZAIN, R. S. (2009). Entrepreneurial Intention Among Malaysian Undergraduates. International Journal of Business and Management, 4(10): 54-60.
• JERUSALEM, M. and SCHWARZER, R. (1979). The General Self-Efficacy Scale (GSE). Disponível: www. Healthpsych.de.com (Accessed: 10.12.2019).
• KALAYCI, Ş. (2016). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Dinamik Akademi Yayınları, Ankara.
• KALKAN, A. (2011). Kişisel Tutum, Öznel Norm ve Algılanan Davranış Kontrolünün Girişimcilik Niyeti Üzerindeki Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14: 189-206.
• KILIÇ, R., KEKLİK, B., ve ÇALIŞ, N. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma: Bandırma İİBF İşletme Bölümü Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2): 423-435.
• KORKMAZ, O. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Bülent Ecevit Üniversitesi Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2): 209-226.
• NAKTİYOK, A., ve TİMUROĞLU, M. K. (2009). Öğrencilerin Motivasyonel Değerlerinin Girişimcilik Niyetleri Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3): 85-103.
• ÖZDEMİR, P. (2016). Girişimcilik Eğitimi ve Üniversitelerimiz, JED, 11(1): 224-240.
• PIHIE, Z. A. L. and AKMALIAH, Z. (2009). Entrepreneurship As A Career Choice: An Analysis of Entrepreneurial Self-Efficacy and Intention of University Students. European Journal of Social Sciences, 9(2): 338-349.
• SCHWARZ, E. J., WDOWIAK, M. A., ALMER-JARZ, D. A., and BREITENECKER, R. J. (2009). The Effects of Attitudes and Perceived Environment Conditions on Students' Entrepreneurial Intent: An Austrian Perspective. Education Training, 51(4): 272-291.
• SALİK, N. ve KAYGIN, E. (2016). Demografik Değişkenler Açısından Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesi: Kafkas Üniversitesi Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1): 145-162.
• SCHOLZ, U., DOÑA, B. G., SUD, S. and SCHWARZER, R. (2002). Is General Self-Efficacy A Universal Construct? Psychometric Findings From 25 Countries. European Journal of Psychological Assessment, 18(3): 242-251.
• ŞEŞEN, H., ve BASIM, N. (2012). Demografik Faktörler ve Kişiliğin Girişimcilik Niyetine Etkisi: Spor Bilimleri Alanında Öğrenim Gören Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 12: 21-28.
• ULUYOL, O. (2013). Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesi: Gölbaşı Meslek Yüksekokulu Örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15: 349-372. TÜRKMEN, M. ve İŞBİLİR, U. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Sosyo-Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2): 18-28.
• WILSON, F., KICKUL, J. and MARLINO, D. (2007). Gender, Entrepreneurial Self–Efficacy, and Entrepreneurial Career Intentions: Implications for Entrepreneurship Education. Entrepreneurship Theory and Practice, 31(3): 387-406.