Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

COVİD 19 PANDEMİSİ SÜRECİNDE MİZAHLA BAŞA ÇIKMA ile SAĞLIK ANKSİYETESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: İYİMSERLİĞİN ARACILIK ROLÜ

Yıl 2021, Sayı: 40, 24 - 48, 31.08.2021

Öz

Bütün dünyayı etkisi altına Covid 19 pandemisinin etkileri farklı alanlarda farklı boyutlarda hissedilmektedir. Sürecin yol açtığı temel duygulardan birinin kaygı olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada ele alınan sağlık kaygısı, kaygının bir türü olarak kabul edilmektedir. Araştırmada sağlık anksiyetesinin yordayıcıları olarak mizahla başa çıkma ve iyimserlik belirlenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, mizahla başa çıkma, sağlık anksiyetesi ve iyimserlik arasındaki ilişkileri belirlemek ve mizahla başa çıkma ile sağlık anksiyetesi arasındaki ilişkide iyimserliğin aracı rolünü keşfetmektir. İlişkisel modele dayalı olarak yapılan çalışmaya 222’si kadın (% 65.68), 116’sı erkek (% 34.32) toplam 338 birey katılmıştır. Çalışmada veri toplama araçları olarak Sağlık Anksiyetesi Ölçeği, İyimserlik Ölçeği, Mizah Yoluyla Başa Çıkma Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Çalışmada aracılık analizleri yapılmış ve edilen sonuçlara göre mizahla başa çıkma ile sağlık anksiyetesi arasındaki ilişkide iyimserliğin kısmi aracı rolü olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak mizahla başa çıkmanın sağlık anksiyetesi üzerindeki dolaylı etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.

Kaynakça

  • 1. Abel, M.H.(2002). Humor, stress, and coping strategies. Humor: International Journal of Humor Research, 15, 365-381. http://dx.doi.org/10.1515/humr.15.4.365
  • 2. Ajlouni, A.O.(2020). Almahaireh AS. Relationship between coronavırus -related anxiety and optimisim among undergraduates at the unıversıty of Jordon. Journal of Critical Reviews, 7(19), 7721-7727. DOI: 10.31838/jcr.07.19.879
  • 3. Al Hajeri, A.(2017). Relationship of optimism and pessimism with anxiety and depression in a sample of the students of secondary stage in the state of Kuwait. (Yayımlanmamış doktora tezi) Alexandaria University
  • 4. Arslan, G.,Yıldırım, M., Tanhan, A., Buluş, M. & Allen KA.(2020). Coronavirus stress, optimism-pessimism, psychological inflexibility, and psychological health: Psychometric properties of the Coronavirus Stress Measure. International Journal of Mental Health and Addiction, 1. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00337-6
  • 5. Astedt-Kurkı, P.& Isola, A.(2009). Humour between Nurse and Patient, and Among Staff: Analysis of Nurses' Diaries. Journal of Advanced Nursing, 35 (3), 452-458.
  • 6. Aydemir, Ö., Kirpinar, I., Sati, T., Uykur, B.& Cengisiz, C.(2013). Sağlık anksiyetesi ölçeği'nin Türkçe için güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 50(4), 325-331. doi:10.4274/npa.y6383
  • 7. Bailer, J., Witthöft, M., Erkic, M.& Mier, D.(2017). Emotion dysregulation in hypochondriasis and depression. Clinical Psychology & Psychotherapy, 24(6), 1254–1262. https://doi.org/10.1002/cpp.2089.
  • 8. Balcı, S. & Yılmaz, M.(2002). İyimserlik ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 54-60.
  • 9. Baron, R.M.& Kenny, D.A.(1986). The moderator-mediator variable distinction in Social Psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51: 1173–1182.
  • 10. Berk, R.A.(2001). The active ingredients in humor: Psychophysiological benefits and risks for older adults. Educational Greontology, 27, 323-339.
  • 11. Besser, A., Luyten, P.& Blatt, S.J.(2011). Do humor styles mediate or moderate the relationship between selfcriticism and neediness and depressive symptoms? The Journal of Nervous and Mental Disease,199, 757- 764. http://dx.doi.org/10.1097/NMD.0b013e31822fc9a8
  • 12. Bostan, S., Erdem, R., Öztürk, Y.E., Kılıç, T&, Yılmaz, A. (2020). The Effect of COVID-19 Pandemic on the Turkish Society. Electron J Gen Med., 17 (6), 237.
  • 13. Brunault, P., Champagne, A.L., Huguet, G., Suzanne, I., Senon, J.L., Body, G.& Camus, V. (2015). Major depressive disorder, personality disorders, and coping strategies are independent risk factors for lower quality of life in non‐metastatic breast cancer patients. Psycho‐ Oncology, 25, 513–520.
  • 14. Budak, S. (2009). Psikoloji sözlüğü (4. basım). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • 15. Cao, W., Fang, Z., Hou, G., Han, M., Xu, X., Dong, J. & Zheng, J.(2020). The psychological impact of the COVID-19 epidemic on college students in China. Psychiatry Research, 12934. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.112934
  • 16. Celso, B.G., Ebener, D.J.& Burkhead, E.J.(2003). Humor coping, health status, and life satisfaction among older adults residing in assisted living facilities. Aging & Mental Health, 7(6), 438-445.
  • 17. Colom, G.G., Alcover, C.T., Sánchez-Curto, C. & Zárate-Osuna, J.(2011). Study of the effect of positive humour as a variable that reduces stress. Relationship of humour of humour with personality and performance variables. Psychology in Spain, 15(1): 9-21.
  • 18. Dewberry, C. & Richardson, S. (1990). Effect of anxiety on optimism”. The Journal of Social Psychology, 130(6): 731-738.
  • 19. Durak, V.A., Gunay, Ş., Sigirli, D., Akova, B.& Armagan, E. (2020). COVID-19 Pandemic and anxiety related factors in patients treated in the emergency department. Signa Vitae, 16(2):167-174. doi: 10.22514/sv.2020.16.0051.
  • 20. Durmuş, Y. (2000). The relationship between sense of humor and coping strategies. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • 21. DSÖ (https://covid19.who.int) (Erişim tarihi 27 Haziran 2020)
  • 22. DSÖ “WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard”, World Health Organization Accessed 11 June 2020. https://covid19.who.int. Edwards, K.R.& Martin, R.A. (2010). Humor creation ability and mental health: Are funny people more psychologically healthy? Europe’s Journal of Psychology, 6, 196-212. http://dx.doi.org/10.5964/ejop.v6i3.213
  • 23. Eker, G.Ö. (2009). İnsan kültür mizah. Ankara: Grafiker Yayınları, 2009.
  • 24. Ekiz, T., Ilıman, E.& Dönmez, E. (2020). Bireylerin sağlık anksiyetesi düzeyleri ile Covid 19 salgını kontrol algısının karşılaştırılması. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Dergisi, 6(1), 139-154.
  • 25. El-Anzi, F.O. (2005). Academic achievement and its relationship with anxiety, self-esteem, optimism, and pessimism in Kuwaiti students. Social Behavior and Personality: an İnternational Journal, 33(1): 95-104.
  • 26. Erickson, S.& Feldstein, S.W. (2007). Adolescent humor and ıts relationship to coping, defense strategies, psychological distress and well-being. Child Psychiatry and Human Development, 37(3), 255-271.
  • 27. Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS (4th ed.). London: Sage Publications.
  • 28. Fraenkel, J.R., Wallen, N.E.& Hyun, H.H.(2015). How to design and evaluate research in education (9th ed.). New York: McGraw Hill Education.
  • 29. Frankl, V. (2000). İnsanın Anlam Arayışı, İstanbul: Öteki Yayınevi.
  • 30. Frewen, P.A., Brinker, J., Martin, R.A. & Dozois, D.J.A. (2008). Humor styles and personality-vulnerability to depression. Humor: International Journal of Humor Research, 21(2), 179-195.
  • 31. Fry, W.F. (1986). Humor, physiology, and the aging process:Humor and aging, New York: Academic Press.
  • 32. George, D.& Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 25 step by step: A Simple guide and reference (15th ed.). New York, NY: Routledge.
  • 33. Ghebreyesus, T.D. (2020). WHO Director-General’s opening remarks at the media briefing on COVID-19 – 11 March 2020. Retrieved from World Health Organization website: https://www.who.int/dg/speeches/ detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-brief ing-on-covid-19
  • 34. Gillham, J.& Reivich, K. (2004). Cultivating optimism in childhood and adolescence. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 591(1), 146-163. 35. Goleman, D. (1998). Duygusal Zekâ. (Çev. Banu Seçkin Yüksel) İstanbul: Varlık Yayınları.
  • 36. Görgen, S.M, Hiller, W.& Witthöft, M. (2014). Health anxiety, cognitive coping, and emotion regulation: A latent variable approach. International Journal of Behavioral Medicine, 21(2), 364–374. https://doi.org/10.1007/s12529-013-9297-y
  • 37. Hedman, E., Ljotsson, B., Anderson, E., Rück, C., Andersson, G.& Lindefors, N.(2010). Effectiveness and cost offset analysis of group BDT for Hypochondriasis Delivered in Psychiatric Setting: An Open Trial. Cognitive Behavior Therapy, 39(4), 239-250.
  • 38. Holshue, M.L., DeBolt, C., Lindquist, S., Lofy, K.H., Wiesman, J., Bruce, H., Spitters, C., Ericson, K., Wilkerson, S., Tural, A., Diaz, G., Cohn, A., Fox, L., Patel, A., Gerber, S.I., Kim, L., Tong, S., Lu, X., Lindstrom, S., Pallansch, M.A., Weldon, W.C., Biggs, H.M., Uyeki, T.M. & Pillai, S.K.(2020). First case of 2019 Novel Coronavirus in the United States. N. Engl. J. Med, 382, 929–936. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2001191
  • 39. Huang, Y.& Zhao, N. (2020). Generalized anxiety disorder, depressive symptoms and sleep quality during COVID-19 outbreak in China: a web-based cross-sectional survey. Psychiatry Research, 112954. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.112954
  • 40. Jovanovic, V. (2011). Do humor styles matter in the relationship between personality and subjective well-being? Scandinavian Journal of Psychology, 52:502-507. http://dx.doi.org/ 10.1111/j.1467-9450.2011.00898.x
  • 41. Jungmann, S.M. (2020). Witthöft M. Health anxiety, cyberchondria, and coping in the current COVID-19 pandemic: Which factors are related to coronavirus anxiety? Journal of Anxiety Disorders, 102239. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2020.102239
  • 42. Karagöz, Y. (2011). Olumlu düşünme eğitim programının ergenlerin geleceğe yönelik iyimserlik, depresyon ve bilişsel çarpıtma düzeylerine etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • 43. Karapıçak, Ö.K, Aktaş, K.& Aslan, S. (2012). Panik bozukluğunda sağlık kaygısı envanteri (haftalık kısa form) Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Klinik Psikiyatri, 15, 41-48.
  • 44. Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi (20. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • 45. Kasapoğlu, F. (2020). COVID-19 Salgını sürecinde kaygı ile maneviyat, psikolojik sağlamlık ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Turkish Studies, 15(4), 599-614. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44284
  • 46. Kepka, S., Baumann, C., Anota, A., Buron, G., Spitz, E., Auquier, P., Guillemin, F.& Mercier M. (2013). The relationship between traits optimism and anxiety and health-related quality of life in patients hospitalized for chronic diseases: data from the SATISQOL study. Health and Quality of Life Outcomes, 11, 134.
  • 47. Kershaw, T., Northouse, L., Kritpracha, C., Schafenacker, A.& Mood, S. (2004). Coping strategies and quality of life in women with advanced breast cancer and their family caregivers. Psychology and Health, 19(2), 139-155.
  • 48. Kuiper, N., Grimshaw, M., Leite, C.& Kirsh, G. (2006). Humor is not always the best medicine: Specific components of sense of humor and psychological well-being. International Journal of Humor Research, 17, 135-168. http://dx.doi.org/10.1515/humr.2004.002
  • 49. Kuiper, N.A., Martin, R. & Olinger, L.J.(1993). Coping humour, stress, and cognitive appraisals. Canadian Journal of Behavioural Science , 25(1), 81-89.
  • 50. Kuru, T.& Uymaz, P. (2020). COVID-19 Salgını sırasında anksiyete, koruyucu davranışlar ve ilişkili faktörler: Kesitsel bir çalışma Acta Medica Alanya, 4(2), 186-192 DOI:10.30565/medalanya.718083
  • 51. Kwok, K.O., Li, K.K., Chan, H.H., Yi, Y.Y., Tang, A.& Wei, W. (2020). Community responses during the early phase of the COVID-19 Epidemic in Hong Kong: Risk perception, information exposure and preventive measures. MedRxiv, DOI: 10.1101/2020.02.26.20028217
  • 52. Lefcourt, H.M. (1990). Davidson KK, Kueneman K. Humor and Immune system functioning., Humor: International Journal of Humor, 3 (3), 305-321.
  • 53. Lefcourt HM. Humor: The psychology of living buoyantly. Springer Science & Business Media 2001.
  • 54. Leicht, M.C. (2015). Lachen macht gesund? Die wirkung von humor als copingstrategie bei studierenden. Leopold- Franzens- Universität Innsbruck. https://www.drsatow.de/tests/stress-und-coping-inventar/2015_Humor_ Leicht.pdf
  • 55. Lightsey, O.R. (1996). What leads to wellness? The role of psychological resources in well-being. The Counseling Psychologist, 24, 589-735.
  • 56. Lyltle J. (2001). The Effectiveness of Humor in Persuasion: The case of business ethics training”, Journal of General Psycltology, 128(2), 206-216.
  • 57. Malouff, J.M.& Schutte, N.S. (2017). Can psychological interventions increase optimism? A meta-analysis”. The Journal of Positive Psychology, 12(6), 594-604.
  • 58. Martin, R.A.& Lefcourt, H.M. (1983). Sense of humor as a moderator of the relation between stressors and moods. Journal of Personality and Social Psychology, 45(6), 1313-1324.
  • 59. Martin, R.A., Puhlik-Doris, P., Larsen, G., Gray, J. (2003). Weir K. Individual differences in uses of humor and their relation to psychological well-being: Development of Humor Styles Questionnaire. Journal of Research in Personality, 37(1), 48-75.
  • 60. Martin, R.A. (1998). Approaches to the sense of humor: a historical review. In. W. Ruch (Ed.). The sense of humor, (15-60). New York: Mouton de Gruyter.
  • 61. McGinnis, A.L. (1998). İyimserliğin Gücü (Çev. A. Kayaş). İstanbul: Beyaz Yayınları
  • 62. McIntosh, B.J., Stern, M.& Ferguson, K.S. (2004). Optimism, coping and psychological distress: maternal reactions to NICU hospitalization. Child Health Care, 33(1), 59-76.
  • 63. Moghanibashi-Mansourieh, A. (2020). Assessing the anxiety level of Iranian general population during COVID-19 outbreak. Asian Journal Of Psychiatry, 102076. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2020.102076
  • 64. Newman, M.G.& Stone, A.A. (1996). Does humor moderate the effects of experimentally-induced stress? Annals of Behavioral Medicine, 18, 101-109.
  • 65. Nezlek, J.& Derks, P. (2001). Use of humor as a coping mechanism, psychological adjustment, and social interaction. Humor: International Journal of Humor Research, 14(4): 395–413. http://www.osmanlicaturkce.com/?k=mizah&t=%40 (Erişim tarihi 19 Ağustos 2020).
  • 66. Ozamiz-Etxebarria, N., Dosil-Santamaria, M., Picaza-Gorrochategui, M.& Idoiaga-Mondragon, N.(2020). Stress, anxiety, and depression levels in the initial stage of the COVID-19 outbreak in a population sample in the northern Spain. Cadernos de Saúde Pública, 36: e00054020. https://doi.org/10.1590/0102-311X00054020
  • 67. Öz, F.& Hiçdurmaz, D. (2010). Derleme stresle baş etmede önemli bir yol: Mizahın kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(1), 83-88.
  • 68. Özdelikara, A., Ağaçdiken, A.S.& Mumcu, N. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde sağlık algısı, sağlık anksiyetesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Bakırköy Tıp Dergisi, 14, 275-282.
  • 69. Özdin, S. & Bayrak-Özdin, Ş. (2020). Levels and predictors of anxiety, depression and health anxiety during COVID-19 pandemic in Turkish society: The importance of gender. International Journal of Social Psychiatry, 0020764020927051. https://doi.org/10.1177%2F0020764020927051
  • 70. Özdolap, M. (2015). Mizah Tarzları ve Psikolojik Belirtiler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bilim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul.
  • 71. Öztürk, O. (2004). Ruh sağlığı bozuklukları. Istanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
  • 72. Pati, A.K. & Chandrawanshi, A. (2001). Assessment of anxiety level and mental health status in spouses and children of day-working and shift-working men. Biological Rhythm Research, 32(1): 45-49.
  • 73. Petzold, M.B., Bendau, A., Plag, J., Pyrkosch, L., Maricic, L.M., Betzler, F., Rogoll, J., Große, J.& Ströhle, A. (2020). Risk, resilience, psychological distress, and anxiety at the beginning of the COVID-19 pandemic in Germany. Brain and Behavior, 10(9) https://doi.org/10.1002/brb3.1745 .
  • 74. Preacher, K.J. & Hayes, A.F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40, 879–891.
  • 75. Puskar, K.R., Bernardo, L.M, Ren, D., Haley, T.M., Tark, K.H., Switala, J.& Siemon, L. (2010). Selfesteem and optimism in rural youth: Gender differences. Contemporary Nurse, 34(2): 90-198.
  • 76. Rajandram, R.K., Ho, S.M., Samman, N., Chan, N., McGrath, C. & Zwahlen, R.A. (2011). Interaction of hope and optimism with anxiety and depression in a specific group of cancer survivors: a preliminary study. BMC Res Notes 519.
  • 77. Rnic, K., Dozois, D.J.& Martin, R.A. (2016). Cognitive distortions, humor styles, and depression. Europe’s Journal of Psychology, 12: 348-362. http://dx.doi.org/10.5964/ejop.v12i3.1118
  • 78. Rossi, R., Socci, V., Talevi, D., Mensi, S., Niolu, C. Pacitti, F., Di Marco, A., Rossi, A., Siracusano, A. & Di Lorenzo, G. (2020). COVID-19 Pandemic and lockdown measures ımpact on mental health among the general population in Italy. Front. Psychiatry, 11:790. doi: 10.3389/fpsyt.2020.00790
  • 79. Roy, D., Tripathy, S., Kar, S.K., Sharma, N., Verma, S.K.& Kaushal, V. (2020). Study of knowledge, attitude, anxiety & perceived mental healthcare need in Indian population during COVID-19. Asian Journal of Psychiatry, 102083. https://doi.org/10.1016/j.ajp.2020.102083
  • 80. Salkovskis, P.M., Rimes, K.A., Warwick, H.M.& Clark, D.M.(2002). The Health anxiety inventory: Development and validation of scales for the measurement of health anxiety and hypochondriasis. Psychol Med, 32, 843-853.
  • 81. Satıcı, S.A.& Deniz, M.E. (2017). Mizahla başa çıkma ve iyilik hali: Psikolojik sağlamlık ve iyimserliğin aracılık rolünün incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1343-1356.
  • 82. Satici, B., Gocet-Tekin, E., Deniz, M.E.& Satici, S.A. (2020). Adaptation of the Fear of COVID19 Scale: Its association with psychological distress and life satisfaction in Turkey. International Journal of Mental Health and Addiction https://doi.org/10.1007/s11469-020-00294-0
  • 83. Scheier, M.F., Carver, C.S. & Bridges, M.W. (1994). Distinguishing optimism from neuroticism (and trait anxiety, self-mastery, and self-esteem): a reevaluation of the life orientation test. J Pers Soc Psychol, 67(6), 1063–1078.
  • 84. Seligman, M.E.P. (2006). Learned optimism. How to change your mind and your life. New York: Vintage Books
  • 85. Shevlin, M., McBride, O., Murphy, J., Miller, J.G., Hartman, T.K., Levita, L. & Bennett, K.M.(2020). Anxiety, depression, traumatic stress, and COVID-19 related anxiety in the UK general population during the COVID-19 pandemic. https://psyarxiv.com/hb6nq/download/?format=pdf
  • 86. Singh, I. & Jha, A. (2013). Anxiety, optimism and academic achievement among students of private medical and engineering coleges: a comparative study”. Journal of Educational and Developmental Psychology, 3(1): 222.
  • 87. Şimşek, E.U. (2003). Bilişsel-davranışçı yaklaşımla ve rol değiştirme tekniğiyle bütünleştirilmiş film terapisi uygulamasının işlevsel olmayan düşüncelere ve iyimserliğe etkisi. (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • 88. Tabachnick, B.G.& Fidell, L.S. (2014). Using multivariatestatistics. Harlow: Pearson Education Limited.
  • 89. Thorson, J.A., Powell, F.C., Sarmany-Schuller, I.& Hampes, W.P. (1997). Psychological Health and Sense of Humor. Journal of Psychology, 3(6), 605-619.
  • 90. Torales, J., O’Higgins, M., Castaldelli-Maia, J.M.& Ventriglio, A. (2020). The outbreak of COVID-19 coronavirus and its impact on global mental health. International Journal of Social Psychiatry ,66(4), 317–320.
  • 91. Torres-Marín, J., Navarro-Carrillo, G.& Carretero-Dios, H.(2018). Is the use of humor associated with anger management? The assessment of individual differences in humor styles in Spain. Personality and Individual Differences, 120: 193-201. http://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2017.08.040
  • 92. Tümkaya, S. (2006). Öğretim elemanlarının mizah tarzları ve mizahı yordayıcı değişkenleri. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 23: 200-208.
  • 93. Türk Dil Kurumu Sözlüğü https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi 19 Ağustus 2020).
  • 94. Ünalan, E. (2014). Üniversite öğrencilerinde ruh sağlığı, sağlık kaygısı ve sağlık davranışları arasındaki ilişkiler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul.
  • 95. Varshney, M., Parel, J.T., Raizada, N. & Sarin, S.K.(2020). Initial psychological impact of COVID-19 and its correlates in Indian Community: An online (FEEL-COVID) survey. PLoS ONE, 15(5): e0233874. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0233874
  • 96. Wang, C., Horby, P.W., Hayden, F.G.& Gao, G.F. (2020). A novel coronavirus outbreak of global health concern. The Lancet, 395(10223): 470-473. https://doi.org/10.1016/S0140- 6736(20)30185-9
  • 97. Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.S.& Ho, R.C.(2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5): 1729. https://doi.org/10.3390/ijerph17051729
  • 98. Yerlikaya, E. (2003). Mizah tarzları ölçeğinin uyarlama çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Adana.
  • 99. Yerlikaya, E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin mizah tarzları ile algılanan stres, kaygı ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • 100. Zenger, M., Glaesmer, H., Hockel, M.& Hinz, A.(2011). Pessimism predicts anxiety, depression and quality of life in female cancer patients. J Clin Oncol, 41(1):87–94.
Toplam 99 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gülin Yazıcı Çelebi 0000-0002-6779-9123

Feridun Kaya 0000-0001-9549-6691

Müge Yılmaz 0000-0002-5171-1422

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 40

Kaynak Göster

APA Yazıcı Çelebi, G., Kaya, F., & Yılmaz, M. (2021). COVİD 19 PANDEMİSİ SÜRECİNDE MİZAHLA BAŞA ÇIKMA ile SAĞLIK ANKSİYETESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: İYİMSERLİĞİN ARACILIK ROLÜ. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(40), 24-48.

.