TÜRKİYE’DE 2010-2020 YILLARI ARASINDA OTİZM ile İLGİLİ YAYIMLANAN MAKALELERİN İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2021, Sayı: 40, 77 - 97, 31.08.2021

Cemile Çağlar , Hasan Hüseyin Özkan

Öz

ÖZET
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2010-2020 yılları arasında otizm spektrum bozukluğu alanında yayımlanan makalelerin içerik analizini yapmaktır. Araştırma doğrultusunda Ulakbim TR dizin veri tabanındaki makaleler taranmış ve bu yıllar arasında 136 adet Türkçe yayımlanmış makaleye ulaşılmıştır. Taranan bu makalelerin yıllara ve konu alanlarına göre dağılımı, makalelerde benimsenen paradigmalar ve kullanılan veri toplama teknikleri nitel analiz yöntemlerinden içerik analizi yapılarak incelenmiştir. İncelenen bu çalışmaların 109’u araştırma makalesinden, 22’si derlemeden ve 5’i olgu sunumundan oluştuğu tespit edilmiştir. Çalışmadaki bulgular; frekanslar ve yüzdeler hesaplanarak çizelgeler, tablolar ve grafikler halinde sunulmuştur. Araştırma sonucunda; en çok makalenin 2019 yılında yayımlandığı, 2011 yılında bu alanda hiç çalışma yapılmadığı, konu alanlarına göre en çok eğitim alanında çalışmaların yapıldığı ve çalışmaların en çok çeşitlilik gösterdiği yılın 2018 yılı olduğu, kullanılan araştırma yöntemlerinin nitel ağırlıklı olduğu ve veri toplama tekniklerinden en çok doküman inceleme yönteminin kullanıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Otizm, Otizm spektrum bozukluğu, İçerik analizi

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• 1. Akfidan, A. (2016). Otizm'de görülen duyusal bozuklukların gelişim basamaklarına olan etkisi. Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 2. Aksaz, N. (1990). Otistik Çocukların Ve Öğretilebilir Zihinsel Özürlü Çocukların Anne-Babalarının Kaygı Düzeyleri (Vol. 7). Vol. 7. Türk Psikoloji Dergisi.
• 3. Amerikan Psikiyatri Birliği (2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı. Hekimler Yayın Birliği.
• 4. Aydın, A. (2003). Otizmde ilk adım. Epsilon Yayıncılık.
• 5. Aydın, A, Saraç, T. (2014). Otistik çocuk ebeveynlerinin geniş otizm fenotipi ve aleksitimi özellikleri arasındaki ilişki. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (41), 0-0. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4783/65971
• 6. Bailey, A. J., & Rutter, M. L. (1991). Autism. Science progress, 75(298 Pt 3-4), 389–402.
• 7. Bandini, L. G., Anderson, S. E., Curtin, C., Cermak, S., Evans, E. W., Scampini, R. and Must, A. (2010). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda ve tipik olarak gelişmekte olan çocuklarda gıda seçiciliği. The Journal of pediatrics, 157 (2), 259–264. https://doi.org/10.1016/j.jpeds.2010.02.013
• 8. Castro, K., Faccioli, L. S., Baronio, D., Gottfried, C., Perry, I. S. and Dos Santos Riesgo, R. (2015). Effect of a ketogenic diet on autism spectrum disorder: A systematic review, Research in Autism Spectrum Disorders. 20. 31-38. 10.1016/j.rasd.2015.08.005.
• 9. Coşkun, İ., Dündar, Ş. ve Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Ege Eğitim Dergisi, 15(2): 375-396. https://doi.org/10.12984/eed.49993
• 10. Dawson, G., Estes, A., Munson, J., Schellenberg, G., Bernier, R., & Abbott, R. (2007). Quantitative assessment of autism symptom-related traits in probands and parents: Broader Phenotype Autism Symptom Scale. Journal of autism and developmental disorders, 37(3), 523–536. https://doi.org/10.1007/s10803-006-0182-2
• 11. Fırat, S., Diler, R. S., Avcı, A., and Şeydaoğlu, G. (2002). Comparison of psychopathology in the mothers of autistic and mentally retarded children. Journal of Korean medical science, 17(5), 679–685. https://doi.org/10.3346/jkms.2002.17.5.679
• 12. Folstein, S., & Rutter, M. (1977). Infantile autism: a genetic study of 21 twin pairs. Journal of child psychology and psychiatry, and allied disciplines, 18(4), 297–321. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.1977.tb00443.x
• 13. Girli, A., Özgönenel, S., Sarı, H., Ardahan, E . (2016). Otizmi Olan Çocukların Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi. Çocuk ve Medeniyet, 1(1), 87-99. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/cm/issue/57206/807839
• 14. Gültekin, O. ve Başyiğit, F. E. (2018). Türkiye de 2013-2017 Yılları Arasında Otizm ve Fiziksel Aktive Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. International Journal of Cultural and Social Studies, vol.4, no.1, 116-129. Güneş, G. (2015, Kasım 14). Engelli Çocuklarda Görülen Davranış Sorunları Üzerine Yapılan Araştırmalar. https://www.rehabilitasyon.com/makale/Engelli_Cocuklarda_-2_CJ0mCpC_44
• 15. Gürsel, O. (1993). Zihinsel Engelli Çocukların Doğal Sayıları Gerçek Nesneleri Kullanarak Eşleme, Resimleri İşaret Ederek Gösterme, Rakamlar Gösterildiğinde Söyleme Becerilerinin Gerçekleştirilmesinde Bireyselleştirilmiş Öğretim Materyalinin Basamaklandırılmış Yöntemle Sunulması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• 16. Hart, C. A. (1993). A Parent’s Guide ToAutism. Pocket Books.
• 17. Hussein, Hazreena. (2014). The Influence of Sensory Gardens on the Behaviour of Children with Special Educational Needs. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 38. 343–354. 10.1016/j.sbspro.2012.03.356.
• 18. Kanner, L. (1944). Erken çocukluk otizmi. The Journal of Pediatrics, 25, 211–217. https://doi.org/10.1016/S0022-3476(44)80156-1 Korkmaz, B. (2000). Pediatrik davranış nörolojisi. Emek Matbaacılık.
• 19. Millî Eğitim Bakanlığı (1997). Özel Eğitim Hakkında 573 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Özsoy, Y. (1993). Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar. Türkiye'de Çoğunun Durumu. Maya Matbaacılık.
• 20. Piven J, Chase GA, Landa R, Wzorek M, Gayle J, Cloud D, Folstein S. Psychiatric disorders in the parents of autistic individuals. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1991 May; 30(3): 471-8. doi: 10.1097/00004583-199105000-00019. PMID: 1829081.
• 21. Piven J. (1997). The biological basis of autism. Current opinion in neurobiology, 7(5), 708–712. https://doi.org/10.1016/s0959-4388(97)80093-1
• 22. T.C. Sağlık Bakanlığı, Tohum Otizm Vakfı. Otizm Tarama Projesi Sonuç Raporu Erişim adresi: https://www.tohumotizm.org.tr/wpcontent/uploads/2018/07/taramaprojesi.pdf
• 23. The correct format for the DSM IV in the reference list in APA style is: American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., Text Revision). Washington, DC: Author.
• 24. Smalley, S. L., Asarnow, R. F., and Spence, M. A. (1988). Autism and genetics. A decade of research. Archives of general psychiatry, 45(10), 953–961. https://doi.org/10.1001/archpsyc.1988.01800340081013
• 25. Snell, M. (1993). Higher Functioning Residents as Language Trainers of the Mentally Retarded. Education and Training of the Mentally Retarded, 14(2), 77-84. Retrieved March 1, 2021, from http://www.jstor.org/stable/23876746
• 26. Steffenburg, S., Gillberg, C., Hellgren, L., Andersson, L., Gillberg, I. C., Jakobsson, G., & Bohman, M. (1989). A twin study of autism in Denmark, Finland, Iceland, Norway and Sweden. Journal of child psychology and psychiatry, and allied disciplines, 30(3), 405–416. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.1989.tb00254.x
• 27. Zeteroğlu, Ş. E. (2006). 25-72 aylar arasındaki otistik çocukların gelişimlerinin incelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 28. Quill, K. A. (2000). Social and communication intervention for children with autism. Brookes.
• 29. Wagenfeld, A., Sotelo, M., and Kamp, D. (2019). Designing an Impactful Sensory Garden for Children and Youth with Autism Spectrum Disorder. Children, Youth and Environments, 29(1), 137-152. doi:10.7721/chilyoutenvi.29.1.0137
• 30. Turkington, C. and Anan, R. (2007). The encyclopedia of autism spectrum disorders. Facts On File, Inc. Wing, L. (1993). Otizmin tanımı ve yaygınlığı: Bir inceleme. Avrupa Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi 2, 61–74. https://doi.org/10.1007/BF02098832