ARİSTOTELES’TE İNSAN KAVRAMI

Yıl 2022, Sayı: 42, 124 - 151, 30.04.2022

Şerif Fatih Akkağıt

Öz

Bu makale Aristoteles düşüncesinde insan kavramını, insanın doğasını ve onu diğer canlılardan ayıran nitelikleri ortaya koymaktadır. Aristoteles’in insan kavramı ruhsal, ahlaki ve politik yönden incelenecektir. İnsan doğası gereği canlı bir varlıktır ve onun canlılığının nedeni bedeninin formudur; yani ruhtur. Aristoteles’e göre ruh bitki ve hayvanlarda da bulunmaktadır. Ruh belli yetilere sahiptir ve bu yetilerden bazıları tüm canlı varlıklarda ortaktır. Ruhun kimi yetileri de sadece bir canlı türünün doğasında bulunmaktadır. İnsan ruhu, diğer canlıların ruhunda bulunmayan düşünme yetisine sahiptir. Aristoteles düşünme yetisi ile iyi kavramı arasında bir bağlantı kurar. İnsanın amacı en iyiye ulaşmaktır ve onun için en iyi şey mutluluktur. İnsan mutluluğa sadece ruhunun akla uygun etkinliğiyle ulaşabilir. Yani insanın iyi yaşama ulaşması için akla, düşünmeye ihtiyacı vardır. Aristoteles insanın en iyiye ulaşabilmesi ve yetkinleşebilmesi için topluma, yasalara ve devlete ihtiyacı olduğunu söyler. Aristoteles’in “İnsan doğası gereği politik bir hayvandır.” derken kastettiği şey insanın en iyiye yani mutluluğa ancak toplum ve polis içerisinde ulaşabileceğidir.

Anahtar Kelimeler

Aristoteles, İnsan, Ruh, İyi, Mutluluk,

THE CONCEPT OF HUMAN İN ARİSTOTLE

Öz

This article reveals the concept of human in Aristotle's thought, the nature of human and the qualities that distinguish him from other living things. The concept of human, belongs to Aristotele will be examined in terms of spiritual, moral and political aspects. Human is a living being as a fact of nature of itself, and the reason for its vitality is the form of his body, which is, the soul. According to Aristotle, the soul also exists in plants and animals. The soul has certain abilities and some of these abilities are common to all living beings. Some abilities of the soul belongs to only one certain species. The human soul has the ability to think, which is not found in the souls of other living things. Aristotle makes a connection between the ability and the term of good. Human's goal is to reach the best, and the best thing for him is being happy. Human can reach to happiness only by the rational activity of his soul. In other words, a person needs logic and thinking in order to reach a good life. Aristotle says that people need society, laws and state in order to reach the best and become competent. The discourse of Aristotle which is "Human is a political animal." means that one can reach to the best which is indeed happiness, by only being among the society and with police.

Anahtar Kelimeler

Aristotle, Human, Soul, Good, Happiness

Kaynakça

• Abbate, Cheryl E. (2016). "Higher" and "Lower" Political Animals: A Critical Analysis of Aristotle's Account of the Political Animal. Journal of Animal Ethics, 6 (1), 54-66.
• Anfinsen, R. (2015). Nature and the Political Ideal of Aristotle. Revista Internacional de Filosofía, (20), 145-161.
• Annas, J. (1996). Aristotle on Human Nature and Political Virtue. The Review of Metaphysics, 49 (4), 731-753.
• Arendt, H. (2018). İnsanlık durumu. (B. S. Şener, Çev.) İletişim Yayınları.
• Aristoteles. (1997). Nikomakhos’a etik. (S. Babür, Çev.) Ayraç Yayınevi.
• Aristoteles. (2014a). Fizik. (S. Babür, Çev.) Yapı Kredi Yayınları.
• Aristoteles. (2014b). Ruh üzerine. (Z. Özcan, Çev.) Sentez Yayınları.
• Aristoteles. (2017a). Metafizik. (A. Arslan, Çev.) Divan Kitap.
• Aristoteles. (2017b). Politika. (F. Akderin, Çev.) Say Yayınları.
• Aristoteles. (2020). Eudemos’a Etik. (S. Babür, Çev.) BilgeSu Yayınları.
• Arslan, A. (2017). İlkçağ felsefe tarihi 3. cilt. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Barnes, J. (1971-1972). Aristotle’s Concept of Mind. Proceedings of the Aristotelian Society, (72), 101-114.
• Barnes, J. (2000). Aristotle: A very short introduction. Oxford University Press.
• Caston, V. (2012). Aristotle’s psychology. M. Louise Gill & P. Pellegrin (Eds.), A Companion To Ancient Philosophy (ss. 316-346). Blackwell Publishing.
• Erkızan, H. Nur Beyaz. (2012). Aristoteles yazıları- metafizik ya da ilk felsefe üzerine. Sentez Yayıncılık.
• Frede, D. (2006). Pleasure and Pain in Aristotle’s Ethics, R. Kraut (Ed.), The Blackwell Guide to Aristotle’s Nicomachean Ethics (ss. 255- 275). Blackwell Publishing.
• Hardie, W.F.R. (1964). Aristotle's Treatment of the Relation Between the Soul and the Body. The Philosophical Quarterly, 14 (54), 53-72.
• Jeager, W. (2019). İlk Yunan Filozoflarında Tanrı Düşüncesi. (G. Ayas, Çev.) İthaki Yayınları.
• Kaya, M. (2014). Aristoteles’in Ruh Anlayışı. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 91-98.
• Kraut, R. (Ed.) (2006). The Blackwell Guide to Aristotle’s Nicomachean Ethics. Blackwell Publishing.
• Kullmann, W. (1991). Man as a Political Animal in Aristotle. D. Keyt & Fred D. Miller (Eds.), A Companion to Aristotle's Politics (ss. 94-117). Blackwell Publishing.
• Lawrence, G. (2006). Human good and Human Function. R. Kraut (Ed.), The Blackwell Guide to Aristotle’s Nicomachean Ethics (ss. 37- 75). Blackwell Publishing.
• Lear, J. (2007). Aristotle: the desire to understand. Cambridge University Press.
• Miller, Fred D. (1995). Nature, justice, and rights in Aristotle's politics. Oxford University Press.
• Özcan, M. (2016). İnsan felsefesi- insanın neliği üzerine bir soruşturma. BilgeSu Yayıncılık.
• Pakaluk, M. (2005), Aristotle's nicomachean ethics: An introduction. Cambridge University Press.
• Peters, Francis E. (2004). Antik Yunan felsefesi terimleri sözlüğü. (H. Hünler, Çev.) Paradigma Yayınları.
• Ross, W. D. (2011). Aristoteles. (A. Arslan, Çev.) Kabalcı Yayınevi.
• Slakey, Thomas J. (1961). Aristotle on Sense Perception. The Philosophical Review, 70 (4), 470-484.
• Sorabji, R. (1974). Body and soul in Aristotle. Philosophy, 49 (187), 63- 89.
• Waerdt, P.A. Vander. (1987). Aristotle's Criticism of Soul-Division. The American Journal of Philology, 108 (4), 627-643.