محمد بن عبد الله بن إلياس الصيني المؤسس في التعليم الإسلامي ودوره في التبادل الثقافي

Yıl 2022, Sayı: 44, 160 - 175, 15.12.2022

Jiguang Ding Yıbıng Dıng

Öz

Öz：Bu araştırmanın konusu Çin’de İslam eğitiminin doğuşunu ve gelişimini konu alarak İslam eğitiminin kurucularından Muhammed bin Abdullah İlyas’ın Çin’de İslam eğitiminde mescit eğitimini kurması, Çin’de İslam’ın yayılmasında önemli bir rol üslenerek tarihte yeni bir sayfa açmasına neden oldu.

İslam MS 651 yılında, Çin’in Tang Hanedanlığı döneminde Yonghui’un ikinci yılında yayılmasıyla başladı. Bugün 1300 yıldan fazla tarihe sahiptir. Çin’de İslam’a inanan on etnik azınlığın nüfusu yaklaşık 200 milyondan fazladır. Ne yazık ki, Türkiye ve Arap ülkelerindeki Müslüman dünyası Çinli Müslümanların eğitimini, Çin İslam kültürünü ve Çinli Müslüman âlimleri bilmiyor ve anlamıyorlar.

Bu araştırmanın amacı, Çin devletinin savunduğu "Çin hikâyelerini güzel anlatmak", dünyanın Çin’i daha iyi anlamasını sağlamak, Çinli Müslümanların tarihini, kültürünü, eğitim gelişimini tanıtmaktır. Çinli Müslümanlar, binlerce yıldır İslam kültürünü ve Çin kültürünü bünyesinde barındırarak, iki medeniyeti birleştiren tek vücut haline gelmiş dünyadaki Müslüman gruplardan biridir. Çinli Müslümanlar, bu uzun tarihsel gelişme sürecinde, bilgin Müslümanları ortaya çıkartarak ülkeye ve millete büyük katkılarda bulundular. Araştırmacı, bu bilgileri dünyaya ve uluslararası akademi dünyasına tanıtarak onların bu alana dikkatini çekecek araştırmalar yapacaktır.

Bu araştırmayı olabildiğince eksiksiz gerçekleştirmek için, araştırmada tarihsel araştırma yöntemini, kavramsal analiz yöntemini ve karşılaştırmalı araştırma yöntemlerini beraber kullanarak aşağıdaki sonuçlar elde edilmeye çalışacaktır:

1. Muhammed bin Abdullah İlyas'ın hayatını, tarihi geçmişini, eğitim düşünceleri araştırılacaktır.
2. Çin’in medrese eğitimlerini araştırmak, kuruluşunun tarihi geçmişini ve eğitim yöntemleri üzerine araştırmalar yapmak.
3. Çin’de medrese eğitiminin gelişim süreci, yayılması ve tarihsel durumu.
4. Medrese eğitiminin Çin’ e ve Çin İslam kültürünün gelişmesindeki etkileri.
Anahtar Kelimeler: Çin’de İslam Tarihi, Çin’de Müslüman Âlimler, Çin’de İslami Eğitim, İslam medeniyeti, Medeniyetin iletişimi.

Anahtar Kelimeler

Çin’de İslam Tarihi, Çin’de Müslüman Âlimler, Çin’de İslami Eğitim, İslam medeniyeti, Medeniyetin iletişimi.

Kaynakça

• 1. Jiang Lian Shan. Tan Jin Chao. Çince Sözlüğü. Pekin: Ticari Basımevi, Üçüncü Baskı, 2012.
• 2. Ma, Ming Liang. Kısaltılmış İslam Tarihi. Pekin: Pekin Günlük Basımevi, 1 Baskı, 2001.
• 3. Ma, Jian. Arap Tarihi. Pekin: Yeni Dünya Yayınevi, Onuncu Baskı, 2008.
• 4. Wang Hai tao. Guo Bao hua. İslam Tarihi. Yin Chuan: Ning Xia Halk Yayınevi, 1 Baskı, 1992.
• 5. Zhao, Guo Li. İslam Eğitimi ve Teknoloji. Pekin: Çin Teknoloji ve Toplum Yayınevi, 1 Baskı, 1994.
• 6. Qiu, Shu Sen. Çin Hui Milleti’nin Tarihi. Yin Chuan: Ning Xia Halk Yayınevi, 1 Baskı, 1996.
• 7. Bai, Shou Yi. Çin Tarihi. Şanghay: Şanghay Halk Yayınevi, İkinci Baskı, 2013.
• 8. Yin, Zhao Ming. (Wu Lun) Analektlerin Yorumları. Shan Dong: Shan Dong Dostluk Yayınevi, 1 Baskı, 2013.
• 9. Nan, Huai Jin. Nan Huai Jin Antolojisi. Şanghay: Fudan Üniversitesi Basımevi, 1 Baskı, 2006.
• 10. Qiu, Shu Sen. Çin Hui Milliyet Sözlüğü. Nan Jing: Antik Kitaplar Yayınevi,1 baskı,1992.
• 11. Luo Yan Hui. Çin Müslüman Eğitiminin Kurucusu Hu Dengzhou üzerine araştırma, Çinli Müslümanlar Dergisi,2010.
• 12. Li Xing Hua. Çin'de İslam Tarihi,Yin Chuan: Ning Xia Halk Yayınevi, 1 baskı,1985.
• 13. Wang Hai tao.Hu Deng Zhou Hayat hikayesi, Çinli Müslümanlar Dergisi,1988.
• 14. Lan Jun Li. Ming Hanedanlığındaki Ünlü Çinli Alimler, Çin Dini Dergisi,2012.
• 15. Ma Zhu, Çin'de İslam Rehberi, Yin Chuan: Ning Xia Halk Yayınevi, 1 baskı,1988.
• 16. Wan Yao Bin. Çin İslam Ansiklopedisi,Chen Du: Sichuan Sözlüksel Yayınevi, 1 baskı,2007.