SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN KRİZ İLETİŞİMİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Sayı: 46, 317 - 337, 31.08.2023

Dilek Alay , Erdal Eke

Öz

Deprem, önemli bir doğal afet olarak gerçekleştiği coğrafyalarda toplumsal yaşamı bütün yönleriyle etkileyen ve olağanüstü koşulları beraberinde getiren bir kriz durumudur. Bu kriz durumunun devletin ilgili yönetsel yapıları tarafından başarılı bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Depremin gerçekleşmesi ile birlikte en çok ihtiyaç hissedilen hizmet alanlarından birisi, sağlık hizmetleridir. Bu doğrultuda depremin gerçekleştiği yerleşim yerlerinde her türlü sağlık hizmetinin devamlılığının sağlanması, ulusal düzeyde önemli bir husus olup ciddi bir kriz iletişimi ve kriz yönetimi sürecine işaret etmektedir. Bu bilgilerden hareketle Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası Sağlık Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği kriz iletişimi sürecinin incelenmesi, çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmada yöntem olarak içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Bu doğrultuda Sağlık Bakanlığı’nın Twitter platformunda 60 gün boyunca gerçekleştirdiği iletişim süreci, atılan twitler üzerinden içerik analizine tabi tutularak analiz edilmiştir. Sağlık Bakanlığı tarafından 60 gün içerisinde depremle ilgili yapılan 341 paylaşım olduğu görülmüş; bu paylaşımlar kategorilere ayrılmış, sayı, içerik, dağılım sıklıkları, yapı durumları ve örnekleri üzerinden bir somutlaştırma yapılmıştır. Sonuç olarak, Sağlık Bakanlığı’nın yaşanan depremler sonrası krizi iletişiminde Twitter platformunu deprem sonrası sağlık tedbirleri, sağlık hizmetleri/hastaneler, dezenformasyon, genel bilgilendirme ve motivasyon oluşturmak amacıyla yoğun bir şekilde kullandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

kriz yönetimi, kriz iletişimi, deprem, Sağlık Bakanlığı, Sağlık Yönetimi

Kaynakça

• Ateş, N. B., ve Baran, S. (2020). Kriz İletişiminde Sosyal Medyanın Etkin Kullanımı: Covid-19 (Koronavirüs) Salgınına Yönelik Twitter Analizi. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, (16), 66-99. https://dergipark.org.tr/en/pub/kilad/issue/57944/787103
• Bilgiç, A., ve Akyüz, S. S. (2020). Türkiye’de Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Sosyal Medya Kullanımı: Twitter Paylaşımları İçerik Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(COVID-19 Special Issue), 230-243. https://doi.org/10.21547/jss.774040
• Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar. (2. Baskı) Siyasal Kitabevi.
• Bikçe, M. (2015). Türkiye’de hasara ve can kaybına neden olan deprem listesi (1900-2014). tdmd.org.tr
• Bulduklu, Y., ve Karaçor, S. (2017). Sağlık Hizmetlerinde Kriz İletişimi ve Yeni Medya. Atatürk İletişim Dergisi, (14), 279-296. https://dergipark.org.tr/en/pub/atauniiletisim/issue/34005/357162
• Demirtaş, H. (2000). Kriz Yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(23), 353-373. https://dergipark.org.tr/en/pub/kuey/issue/10373/126950
• Ergünay, O. (2007). Türkiye’nin afet profili. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 5(7), 1-14. academia.edu
• Gülgün, B. S. (2011). Halk sağlığı krizlerinde kriz iletişimi ve kriz haberciliği: Örnek olay A/H1N1 (Domuz Gribi) pandemisi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güreşçi, M. (2020). Covid-19 Salgınında Türkiye’de Kriz Yönetimi İletişimi: TC Sağlık Bakanlığı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 53-65. https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/54658/739496
• Kalçık, T., ve Bayraktar, Ü. A. (2020). Covid-19 Salgınının Yönetilmesinde Sosyal Medya Kullanımı: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Resmi Twitter Hesabı Üzerine Bir Analiz. Electronic Turkish Studies, 15(6). search.ebscohost.com
• Kaplan, A. M. and Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons, 53 (1), 59-68. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2009.09.003
• Kırdar, Y. ve Demir, O. F. (2007). Kriz İletişim Aracı Olarak İnternet: Kuş Gribi Krizi Örneği. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 29, 93-106. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/85518/kriz-iletisimi-araci-olarak-internet-kus-gribi-krizi-ornegi
• Mete, B. ve Şimşir, İ. (2022). Covid-19 Kriz İletişiminde Sosyal Medya Kullanımı: Bir Kamu ve Özel Sağlık Kurumunun Instagram Paylaşım Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23(Covıd-19 Özel Sayısı), 55-75. https://doi.org/10.31671/doujournal.940692
• Metin, E. (2020). Koronavirüs Salgınında Kriz İletişimi. Seta-Analiz, 316, 1-20. setav.org
• Sür, Ö. (1993). Türkiye’nin Deprem Bölgeleri. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 2, 53-68. evreninsirlari.net
• Pershad, Y., Hangge, PT, Albadawi, H. and Oklu, R. (2018). Social Medicine: Twitter İn Healthcare. Journal of Clinical Medicine, 7 (6), 121. https://doi.org/10.3390/jcm7060121
• Prasad, B. D. (2008). Content Analysis. Research Methods For Social Work, 5, 1-20. css.ac.in
• Reynolds, B. and Seeger, M.W. (2005). Crisis And Emergency Risk Communication As An İntegrative Model. Journal of Health Communication, 10, 43-55. https://doi.org/10.1080/10810730590904571
• Sarı, A., ve Öztunç, M. (2021). Kriz İletişiminde Sosyal Medya: Koronavirüs Krizinde Fahrettin Koca’nın Twitter Kullanımı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 801-818. https://doi.org/10.15869/itobiad.817698
• Somunoğlu, S. (2012). Sağlık-sağlık hizmetleri ve Türk sağlık sistemi. (Ed. Mehtap Tatar), Sağlık Kurumları Yönetimi-I, 2-25. https://docplayer.biz.tr/2104791-Prof-dr-mehtap-tatar.html
• Şahinsoy, K. (2017). Kriz Yönetimi Açısından Geleneksel ve Sosyal Medya. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 9(4), 1-19. https://doi.org/10.17932/IAU.IAUD.13091352.2017.9/36.1-19
• Selçuk, Ş. E. N. (2023). Kahramanmaraş Depremlerinin Ekonomiye Etkisi. Diplomasi ve Strateji Dergisi, 4(1), 1-55. https://dergipark.org.tr/en/pub/dsd/issue/76561/1274416
• Şentöregil, M., ve Akıncı, S. (2021). Sosyal Medyanın Kriz İletişiminde Kullanımı: Fahrettin Koca’nın Koronavirüs’ün İlk Altı Ayında Twitter Kullanımı Üzerine Bir Analiz. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 223-238. https://dergipark.org.tr/en/pub/usaksosbil/issue/63593/891176
• Tirkkonen, P., and Luoma-aho, V. (2011). Online Authority Communication During An Epidemic: A Finnish Example. Public Relations Review, 37(2), 172-174. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2011.01.004
• Tutar, H. (2021). Kriz ve stres yönetimi. (5.Baskı) Seçkin Yayıncılık.
• Uygur, E. (2001). Krizden krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat krizleri. https://www.semanticscholar.org/paper/Krizden-Krize-T%C3%BCrkiye%3A-2000-Kas%C3%BDm-ve-2001-%C3%9Eubat-Uygur/5d87834bb49e5e6be2702fb5b1fc7bffd9625bc5.
• Wendling, C., Radisch, J. and Jacobzone, S. (2013). The Use of Social Media in Risk and Crisis Communication. OECD Working Papers on Public Governance (No.25). OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/19934351
• Weller, K., Bruns, A., Burgess, J., Mahrt, M., and Puschmann, C. (Eds.). (2013). Twitter and Society (s. 4). New York: Peter Lang. journals.uio.no
• Web_1 (2023). The changing world of digital in 2023. https://wearesocial.com/us/blog/2023/01/the-changing-world-of-digital-in-2023/
• Web_2 (2023). Kriz İletişimi Uygulamasında Dokuz Adım. CERC Köşesi. https://emergency.cdc.gov/cerc/cerccorner/article_071516.asp
• Web_3 (2023). Bir Krizde Neden Sosyal Medyayla Çalışmalısınız?. CERC Köşesi. https://emergency.cdc.gov/cerc/cerccorner/article_040417.asp
• Web_4 (2023). TBMM Deprem Araştırma Komisyonu Toplandı. TBMM. https://www.tbmm.gov.tr/Haber/Detay?Id=88d724f8-49a8-4811-a500-0186ff77519b
• Web_5 (2023). Kahramanmaraş Merkezli Yürütülen Çalışmalar Hakkında-Basın Bülteni-37. AFAD. https://www.afad.gov.tr/kahramanmaras-merkezli-yurutulen-calismalar-hakkinda--basin-bulteni--37 (Erişim Tarihi: 25.04.2023)
• Web_6 (2023). T.C. Sağlık Bakanlığı Resmi Twitter Hesabı. Twitter. https://twitter.com/saglikbakanligi