TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE PARİS İKLİM ANLAŞMASININ ETKİLERİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLARI ÜZERİNDEN ANALİZİ: BEYAZ EŞYA SEKTÖRÜNDEN ÖRNEKLER

Yıl 2024, Sayı: 48, 339 - 359, 30.04.2024

Elif Barik , Mustafa Deste

https://doi.org/10.61904/sbe.1386083

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de faaliyette bulunan beyaz eşya sektöründeki işletme gruplarının sürdürülebilirlik raporlarının tedarik zinciri yönetimi ve Paris İklim Anlaşması çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizi yöntemi ile elde edilen veriler kavramsal haritalama tekniği ile görsel hale getirilmiştir. Çalışma kapsamında ele alınacak işletmeler seçilirken resmi internet sayfalarında sürdürülebilirlik raporları yayınlamış olmaları ve Türkiye’de faaliyette bulunmaları kriterleri dikkate alınmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; işletmelerin bu konudaki faaliyetleri genel olarak üç başlıkta değerlendirilebilir. Ürünlerle ilgili, karbon salınımını azaltma ile ilgili ve atıklarla ilgili faaliyetlerin bu başlıkları oluşturduğunu ifade etmek mümkündür. Bu faaliyetler incelendiğinde; ürünler ile ilgili olarak “yeşil” çalışmaların ön plana çıktığı görülmektedir. Bununla birlikte işletmelerin son yıllarda “yeşil” ürünlerin yanı sıra tedarik zinciri boyunca “yeşil” faaliyetlere önem verdiği görülmektedir. Karbon salınımı ile ilgili faaliyetlerde ise işletme gruplarının son dönemlerde kendi projelerini ürettikleri ve bu konuya ağırlık verdikleri yönünde bir değerlendirme yapılmıştır. Bunun yanı sıra bu konuda çalışanlara verilen eğitimlerin son yıllarda önem kazandığı görülmüştür. Atıklar ile ilgili çalışmalar incelendiğinde ise tüm işletme grupları için çevreyi koruma ve atıkları yönetme faaliyetlerinin önemine yönelik bulgular elde edilmiştir. Ayrıca son yıllarda üretilen ürünlerde ve ürün süreçlerinde atık oluşturmamaya yönelik çalışmalarının önem kazandığına ilişkin bulgularda yapılan analizler sonucunda tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik Raporları, Tedarik Zinciri Yönetimi, Paris İklim Anlaşması

Kaynakça

• Arı, İ., ve Aydın, L. (2019). Türkiye'de Yerel İklim Değişikliği Eylem Planlarının Hazırlanması ve Etkin Uygulanması için Öneriler. Igdir University Journal of Social Sciences, Ek Sayı, Aralık, 2019, Araştırma Makalesi, 395-414.
• Bénabou, R., & Tirole, J. (2010). Individual and corporate social responsibility. Economica, 77(305), 1-19.
• Bianco, G. B. (2020). Climate change adaptation, coffee, and corporate social responsibility: challenges and opportunities. International Journal of Corporate Social Responsibility, 5(1), 1-13.
• Borga, F., Citterio, A., Noci, G., & Pizzurno, E. (2009). Sustainability report in small enterprises: case studies in Italian furniture companies. Business Strategy and the Environment, 18(3), 162-176.
• Clémençon, R. (2016). The two sides of the Paris climate agreement: Dismal failure or historic breakthrough?. The Journal of Environment & Development, 25(1), 3-24.
• Çetin, Ç. K., Varan, S., ve Fışkın, C. S. (2015). Sürdürülebilirlik raporlamasında paydaş katılımı: Türkiye’deki firmaların analizi. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-35.
• Erkman, T., ve Şahinoğlu, F. (2012). Kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerine ilişkin çalışan algıları ile örgütsel bağlılık ilişkisinin hizmet sektöründe bir işletmede incelenmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(2), 267-294.
• Esty, D. C., & Bell, M. L. (2018). Business leadership in global climate change responses. American journal of public health, 108(S2), 80-84.
• Gök, A., ve Türk, M. (2011). Perakendeci İşletmelerde Çevreyi Koruma Bilinci Üzerine Bir Araştırma. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 16(2), 116-143.
• Gürbüz, S., ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Seçkin Yayıncılık.
• Güven, S. (2016). Kurumsal iletişim bağlamında kurumsal sosyal sorumluluk ve etik ilişkisi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (26), 133-154.
• Hancıoğlu, Y., Gülençer, İ., ve Tünel, R. K. (2018). Yeşil Yaklaşımlar Ve Sürdürülebilirliğin Yükselişi: İşletmeler Sürdürülebilirlik Raporlarına Neden Önem Veriyor?. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17. UİK Özel Sayısı, 229-244.
• https://www.arcelikglobal.com/tr/surdurulebilirlik/surdurulebilirlik-raporlari/ (Erişim Tarihi: 10.05.2022).
• https://www.bosch.com.tr/sirketimiz/sorumluluk/ (Erişim Tarihi: 8.05.2022).
• https://www.zorlu.com.tr/tr/kurumsal/raporlar (Erişim Tarihi: 8.05.2022).
• Kuran, H. (2019). Kyoto’dan Paris’e Avrupa Birliği İklim Politikaları ve Etkinliğinin İncelenmesi. Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi, 2(2), 47-71.
• Massa, L., Farneti, F., & Scappini, B. (2015). Developing a sustainability report in a small to medium enterprise: process and consequences. Meditari Accountancy Research, 23 (1), 62-91.
• Nugroho, P. I., & Arjowo, I. S. (2014). The effects of sustainability report disclosure towards financial performance. International Journal of Business and Management Studies, 3(3), 225-239.
• Öğünç, H. (2021). BİST 100 Endeksindeki Şirketlerin Sürdürülebilirlik Raporlarının Sektörler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(2), 340-351.
• Paris Anlaşması / T.C. Dışişleri Bakanlığı (mfa.gov.tr) (Erişim Tarihi: 5.06.2022).
• Seuring, S., & Müller, M. (2008). From a literature review to a conceptual framework for sustainable supply chain management. Journal of Cleaner Production, 16(15): 1699-1710.
• Şahin, Z., ve Çankaya, F. (2018). KOBİ’lerde Sürdürülebilirlik Raporlaması ve Türkiye Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(4), 117-132.
• TBMM Sıfır Atık Projesi ile geri dönüşümü artıracak (aa.com.tr) (Erişim Tarihi: 10.06.2022).