SLAVOJ ŽİŽEK’TE ÜÇ BAĞLAM: YAHUDİLİK, ANTİ-SEMİTİZM ve İSRAİL

Yıl 2024, Sayı: 49, 120 - 135, 31.08.2024

Samet Zenginoğlu

https://doi.org/10.61904/sbe.1428553

Öz

Son çeyrek yüzyılın popüler isimlerinden birisi olarak kabul edilen Slavoj Žižek, felsefe, psikanaliz, sinema, politika, kültür üst başlıkları dâhilinde çok geniş bir skalada çalışmalarını kaleme almakta ve düşüncelerini dile getirmektedir. Eserlerinde ve konuşmalarında bu alanları birbirine ilintilendirmesi ve aynı zamanda özgün üslubu, felsefe/düşünce alanında onun küresel ölçekte geniş kitlelere ulaşması sonucunu beraberinde getirmiştir. Dine olan mesafesinin yanı sıra Žižek’in teo-politik alandaki analizleri ve çözümlemeleri de yine bahsedilen alanların birbiriyle ilişkilendirilmesiyle birlikte dikkat çekici yaklaşımlar ve argümanlar ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada da bu alanla doğrudan bağlantılı olarak Žižek’in Yahudilik konusuna (ya da sorununa) dair analizlerine ve çözümlemelerine odaklanılmaktadır. Yine bu konunun yanında anti-semitizm ve İsrail konusundaki özgün perspektifi ve konumu çalışmanın diğer temel başlıklarını temsil etmektedirler. Her ne kadar felsefe/düşünce alanıyla teo-politik alanın doğrudan arasında bir bağlantı kurmanın güç olabileceği düşünülse de Žižek birçok konuda ve metinde olduğu gibi bu güçlüğü de aşmıştır demek yanlış olmayacaktır. Dolayısıyla bu çalışmada, bir yandan teorik diğer yandan ise bizatihi güncel gelişmeler ışığında düşüncelerin ve görüşlerin ortaya çıktığı bu üç bağlamda Žižek’i anlama girişimi söz konusu edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Žižek, Yahudilik, Anti-semitizm, Objet petit a, İsrail

THREE CONTEXTS in SLAVOJ ŽIŽEK: JUDAISM, ANTI-SEMITISM and ISRAEL

Öz

Slavoj Žižek, who is regarded as one of the popular names of the last quarter century, writes his works and expresses his thoughts in a wide range of fields including philosophy, psychoanalysis, cinema, politics and culture. His interconnection of these fields in his works and speeches, as well as his unique style, has resulted in his reaching a wide audience on a global scale in the field of philosophy/thought. In addition to his distance from religion, Žižek's analyses in the theo-political field also reveal remarkable approaches and arguments with the interrelation of the mentioned fields. This study focuses on Žižek's analyses of the issue (or question) of Judaism in direct connection with this field. In addition to this issue, his unique perspective and position on anti-Semitism and Israel represent the other main topics of the study. Although it may be difficult to establish a direct connection between the field of philosophy/thought and the theo-political field, it would not be wrong to say that Žižek has overcome this difficulty as in many subjects and texts. Therefore, this study is an attempt to understand Žižek in these three contexts in which thoughts and opinions emerge in the light of theoretical and actual developments.

Anahtar Kelimeler

Žižek, Judaism, Anti-semitism, Objet Petit a, Israel

Kaynakça

• Alıcı, M. (2021). Ana hatlarıyla postmodern yahudi felsefesi. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 9 (2), 63-91.
• Badiou, A. Hazan, E. and Žižek, S. (2014). Anti-semitizm üzerine. (trans. by O. Bülbül and E. Ünal). Encore.
• Bauman, Z. (1989). Modenity and the holocaust. Polity Press.
• Buchanan, I. (2005). Žižek and Deleuze. Traversing the Fantasy, Critical Responses to Slavoj Žižek. (ed. G.
• Boucher, J. Glynos and M. Sharpe, pp. 69-85). Ashgate.
• Dean, J. (2006). Žižek’s politics. Routledge.
• Eagleton, T. (2003). Aykırı simalar. (trans. by A. Ş. Okyayuz). Epos Yayınları.
• Frosh, S. (2011). Psychoanalysis, anti-semitsm and the miser. New Formations, (72), 94-106.
• Herskowitz, D. M. (2021). Heidegger and his jewish reception. Cambridge University Press.
• Johnston, A. (2008). Žižek’s ontology a transcendental materialist theory of subjectivity. Northwestern University Press.
• Judaken, J. (2006). Jean-Paul Sartre and the jewish question. University of Nebraska Press.
• Kart, O. and Altunya, H. (2019). Žižek’in özne anlayışı ve etik. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, (27), 117-129.
• Kay, S. (2006). Žižek eleştirel bir giriş. (trans. by Z. Kuyumcu). Encore.
• Kepenek, I. (2019). Slavoj Žižek’in insan hakları eleştirisi. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2019 (1), 217-240.
• Komisaruk, A. (2022). Žižek’s jews. The Comparatist, (46), 156-175.
• Kuru, N. O. (2020). Slavoj Žižek ve uluslararası ilişkiler teorisi. Spectrum: Journal of Global Studies, 9 (1), 143-167.
• Levinas, E. (2007). Being jewish. Continental Philosopyh Review, 40 (3), 205-210.
• Marx, K. (2021). Yahudi sorunu. Sol Yayınları.
• Mills, D. (2016). Slavoj Žižek and religion. Encyclopedia of Psychology and Religion. (ed. D. Leeming). Springer.
• Morris-Reich, A. (2004). Three paradigms of ‘the negative jew’: identity from Simmel to Žižek. Jewish Social Studies, 10 (2), 179-214.
• Myers, T. (2014). Slavoj Žižek. (trans. by A. Aydın). Phoenix Yayınevi.
• Parker, I. (2004). Slavoj Žižek a critical introduction. Pluto Press.
• Peperzak, A. T. (1996). Judaism and philosophy in Levinas. International Journal for Philosophy of Religion, (40), 125-145.
• Sartre, J.-P. (1965). Yahudilik sorunu. (trans. by E. T. Eliçin). Ataç Kitabevi.
• Sharpe, M. (2004). Slavoj Žižek a little piece of the real. Ashgate.
• Sharpe, M. and Boucher, G. (2010). Žižek and politics a critical introduction. Edinburgh University Press.
• Steinbauer, A. (2018). Slavoj Žižek ile söyleşi: seni öldürmemi istemiyorsan eğer, bana profesör deme. Düşünbil, (73), 9-14.
• Türk, H. B. (2010). Slavoj Žižek düşüncesinde liberalizm ve özgürlük sorunu. Toplum ve Bilim, (119), 5-32.
• Uzel, Ö. (2022). Slavoj Žižek 21. yüzyıl iletişim çağının en radikal düşünürü. Karakarga Yayınları.
• Vighi, F. and Feldner, H. (2007). Žižek beyond Foucault. Palgrave Macmillan.
• Wright, E. and Wright, E. (1999). The Žižek reader. Blacwell Publishing.
• Žižek, S. (2021a). Ahir zamanlarda yaşarken. (trans. by E. Ünal). Metis Yayınları.
• Žižek, S. (2021b). Güpegündüz hırsız gibi insan sonrası kapitalizm çağında iktidar. (trans. by I. Yıldız). Eksik Parça Yayınları.
• Žižek, S. (2020a). Umutsuz olma cesareti. (trans. by I. Yıldız). Eksik Parça Yayınları.
• Žižek, S. (2020b). Evrensel istisna radikal siyaset okumaları. (trans. by B. E. Aksoy). Monokl.
• Žižek, S. (2020c). Pandemic! COVID-19 shakes the world. OR Books.
• Žižek, S. (2019a). İdeolojinin yüce nesnesi. (trans. by T. Birkan). Metis Yayınları.
• Žižek, S. (2019b). Kendini tutamayan boşluk iktisadi-felsefi köşelikler. (trans. by B. E. Aksoy). Metis Yayınları.
• Žižek, S. (2016). Hiçten az Hegel ve diyalektik materyalizmin gölgesinde. (trans. by E. Ünal). Encore.
• Žižek, S. (2014). Paralaks. (trans. by S. Gürses). Encore.
• Žižek, S. (2012). Kıyametin versiyonları. (trans. by M. Budak). Encore.
• Žižek, S. (2011). Materyalist bir teolojiye doğru. (trans. by S. C. Birdal). Felsefe Yazın, 6 (17), 28-33.
• Žižek, S. (2008). Violence. Picador.
• Žižek, S. (2005). Yamuk bakmak popüler kültürden Jaques Lacan’a giriş. (trans. by T. Birkan). Metis Yayınları.
• Žižek, S. (2002). Welcome to the desert of the real! five essays on september 11 and related days. Verso.
• Žižek, S. (2000). The Ticklish subject the absent centre of political ontology. Verso.
• Žižek, S. (1992). Enjoy your symptom! Jaques Lacan in hollywood and out. Routledge.
• Žižek, S. Badiou, A. Butler, J. and Aloni, U. (2009). Bir Yahudi ne ister? (trans. by B. Turan and Ö. Tuna). Encore.
• Žižek, S. and Horvat, S. (2015). What does europe want? The uninon and its discontents, Columbia University Press.
• Žižek, S. and İnel, O. (2021). Zaten yoktular. Metis Yayınları.
• Žižek, S. and Milbank, J. (2016). Mesih garabeti paradoks mu diyalektik mi? (trans. by S. Salman). Ayrıntı Yayınları.