FRANSA’DA YERELLEŞME REFORMLARI: TÜRKİYE ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 13, 37 - 54, 10.07.2017

Yeşeren Eliçin

Öz

Fransız yerel yönetim sistemi 1980’lerden itibaren üç döneme yayılan bir yerelleşme süreci içinde bulunmaktadırlar. 1982’de çıkarılan yerelleşme yasalarıyla idari aynılık ilkesi terk edilmiş, bu tarihten günümüze dek tamamlayıcı ya da yeniden düzenleyici pek çok yeni yasa çıkarılmış ve yerelleşmenin güçlendirilmesi yönündeki kararlılık farklı iktidarlar tarafından da sürdürülmüştür. Nitekim 2000’li yılların başında gerçekleşen II. Eylem Dönemi önemli Anayasa değişikliklerine tanıklık etmiş, bölge yönetimleri anayasal güvenceye kavuşturulmuş, yerel karar referandumları ve dilekçe hakkı, deneysel uygulama, finansal özerklik ile yerel özgürlük ve sorumluluklar ile ilgili yasal düzenlemeler gerçekleşmiştir. Ardından 2010’dan beri süren III.Eylem Dönemi hayata geçmiş bulunmaktadır. Metropollere ilişkin düzenlemeler, komün birliklerinin kentsel planlama konusunda yetkilendirilmesi, bölgelerin büyüme ve istihdam konularında rol almaları, yerel-bölgesel dayanışma ve demokrasinin güçlendirilmesi bu dönemin öncelikli konuları olarak belirlenmiş bulunmaktadır. Bu yazı kapsamında bu süreç ele alınmakta, bir yandan söz konusu dönüşümün ana hatları ortaya konmaya çalışılırken bir yandan da halen sürmekte olan III. Eylem Döneminde gündeme gelen illerin geleceği, bölge yönetimleri ve metropoller üzerine tartışmalar ele alınmaktadır. Yazının son bölümünde ise Fransa’da gerçekleşen yeniden yapılanma sürecinin idari örgütlenmesinde bu ülkeyi model almış olan Türkiye’de yerelleşmenin geldiği nokta ve geleceği üzerine ne gibi izdüşümleri olabileceği sorgulanmaktadır.  

Anahtar Kelimeler

Fransa, Yerel Yönetimler, Yerelleşme, Reform, Türkiye

REFORM AND DECENTRALIZATION IN FRANCE: AN EVALUATION THROUGH THE LENS OF TURKISH SYSTEM

Öz

France undergoes a decentralization process since the early 1980s. French local administrations experienced significant transformations during this process, embracing three action periods. The decentralization acts enacted in 1982 mark disengagement with administrative uniformity. The second period of decentralization starting the first years of 2000s witnessed important constitutional modifications. Regional administrations gained Constitutional recognition, local referendum has been established, the amendments concerning right to petition, experimentation, local finance and local autonomy has been passed. The third phase of decentralization started since 2010s. The reorganization of metropolitan governance, the transfer of competence to inter-communal cooperation structures concerning urban planification, roles assigned to regions in economic development and employment (economical issues, apprenticeship, European aides and aides destined to private sector), territorial solidarity and reinforcement of democracy were the main themes of this phase. The present article tries to analyze the foremost futures of French decentralization and to underline the main discussions emerged during the ongoing third phase of decentralization process concerning future of departments, regional administration and newly created metropolitan cities. In the last part of the article, the probable influences of French reforms on Turkey are discussed taking into account that Turkey has taken this country as a model in its administrative organization.   

Anahtar Kelimeler

France, Local Administrations, Decentralization, Reform, Turkey

Kaynakça

• Arsenault, L. (2005). Les grandes étapes de la décentralisation en France. http://www.mamrot. gouv.qc.ca/pub/observatoire_municipal/veille/decentralisation_france.pdf.
• Attali, J. (2008). Rapport de la Commission pour la libération de la croissance française. 300 décisions pour changer la France, Paris: La Documentation française.
• Bœuf, J.-L. (2004). L’Intercommunalité depuis 1999: la révolution tranquille, Les Cahiers fran-çais, 1-2 (318), 35-43.
• Bourdeau-Lepage, L. (2013). Introduction. Grand Paris: projet pour une métropole globale, Revue d’Économie Régionale & Urbaine, 3, 403-436.
• Cadiou, S. (2010). Le pouvoir local en France. http://www.clio-cr.clionautes.org/le-pouvoirlocal-en-france.html.
• Canatan, B. (2006). Fransa’da 28 Mart 2003 Anayasa Değişikliği: Üniter Devlette Yerel Yönetimlerin Yeniden Tanımlanması. H. Özgür ve B. Parlak (Ed.), Avrupa Perspektifinde Yerel Yönetimler (s. 295-315). Bursa: Alfa Aktüel.
• Cocq, F. (2016). Parité, cumul des mandats... La Métropole du Grand Paris est un énorme recul démocratique. http://leplus.nouvelobs.com/contribution/1477030-parite-cumul-desmandats-la-metropole-du-grand-paris-est-un-enorme-recul-democratique.html.
• Cole, A. (2006). Decentralization in France: Central Steering, Capacity Building and Identity Construction, French Politics, 4, 31-57.
• Connétable, F. (2004). Acte II de la décentralisation, scène 3 (1): le référendum local, Revue de la recherche juridique, 29(104), 1861-1875.
• Cordélier, J (2015). Le nouveau puzzle des régions de France, Etudes, 12, 31-40.
• Çiner, C. U. (2014). Reconsidering the Role of the Prefects in Turkey: Public Policies and Metropolization, International Journal of Public Administration, 37(8), 445-455.
• Elicin, Y. (2011). The Europeanization of Turkey: Reform in Local Governments, International Journal of Economic and Administrative Studies, 7, 103-126.
• ________(2014). Neoliberal transformation of the Turkish city through the Urban Transformation Act, Habitat International, 41, 150-155.
• Estèbe, P. (2015). Les grandes villes sont en train de prendre le pouvoir sur le territoire, Libération,8 mayıs, http://www.liberation.fr/auteur/1963-sibylle-vincendon.
• Fonrojet, S. (2004). L’Organisation territoriale: quelle répartition des compétences?, Les Cahiers français 1-2 (318), 22-29.
• Gözler, K. (2013). 6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun mudur?, Legal Hukuk Dergisi, 11(122), 37-82.
• Gürbüz. M., Yıldırım, U. & Belli, A. (2013). Büyükşehir Belediye Kanunu’nun Kahramanmaraş İli Ölçeğinde Analizi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 102-135.
• Hertzog, R. (2012). La réforme des collectivités territoriales: une ambition financière. Revue française d’administration publique, 141, 121-137.
• Hoffmann-Martinot, V. (2003). The French Republic, One yet Divisible? N. Kersting, A. Vetter (Ed.), Reforming Local Government in Europe: Closing the Gap between Democracy and Efficiency? (s. 157-182). Opladen: Leske & Budrich. Hourdin, H. (2015). Réforme territoriale: du bon usage des leurres, Commentaires, 2 (no: 150): 339-342. IGA (Inspection générale de l'administration, IGF (Inspection générale des finances), IGAS (Inspection générale des affaires sociales) (2015). L'évolution de l'organisation régionale de l'Etat consécutive à la nouvelle délimitation des régions, http://www.ladocumentationfrancaise.fr/rapports publics/154000304/.
• Keleş, R. (2012). Yeni Anakent (Büyükşehir) Belediyeleri Oluşturulmalı Mı ? Yerel Politikalar, 1(2), 7-12.
• Kuhlmann, S. (2009). Une convergence des modèles administratifs locaux? Étude comparée de la décentralisation en France et en Allemagne, Pouvoirs Locaux, 81, 81-85.
• ____________(2011). Decentralisation in France: The »Jacobin« State Stuck between Continuity and Transformation, Hrvatska I Kompatativna Javna UpravaPRAVA, 11(2), 311-336.
• Le Lidec, P. (2007). Le jeu du compromis: l'Etat et les collectivités territoriales dans la décentralisation en France, Revue française d'administration publique, 121-122, 111-130.
• Marcou, G. (2012). Changements et permanences dans le système français d'administration territoriale,
Revue française d'administration publique, 141, 5-17.
• Négrier, E. (2012). Métropolisation et réforme territoriale, Revue française d’administration publique, 141, 73-86.
• ODAS, (2006). Action sociale 2005: la décentralisation à l’épreuve des faits, La lettre de l’Odas,Juin 2006.
• Pariente, A. (2012). L’État, la décentralisation et la crise économique: concilier l’inconciliable ? Métropolitiques, http://www.metropolitiques.eu/L-Etat-ladecentralisation-et-la.html.
• Pasquier, R. (2013). Gouvernance territoriale: quelles articulations entre régions et Métropoles ?, Pouvoirs locaux, 96, 34-41.
• Pinson, G. ve Galimberti, D. (2013). Métropoles franches et régions agencifiées, Pouvoirs locaux, 96, 48-55. Pinson, G. ve Le Galès, P. (2005). State restructuring and decentralization dynamics in France: politics is the driving force, Cahiers/Working Papers du pôle Ville/Métropolis/Cosmopolis, 07/05.
• Portier, N. (2003). Les “gagnants” et les “perdants” de “l’Acte II”, Pouvoirs Locaux, 59, 62-68.
• Sadran, P. (1992). Le système administratif français, Paris: Montchrestien.
• Thomas, O. (2015). Peut-on justifier la suppression des départements français ? Une revue de la littérature, Revue française d'administration publique, 154, 505-522.
• Vandelli, L. (1991). Pouvoirs Locaux, Paris: Economica.