HUMAN RESOURCES MANAGEMENT IN THE OTTOMAN POLICE ORGANIZATION: THE CASE OF THESSALONIKI PROVINCE

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 19, 101 - 118, 30.06.2020

İbrahim Yılmaz

Öz

In this study, the personnel structure of the police organization of the Thessaloniki province during the Ottoman period is examined. The study aims to investigate several issues such as the quantitative sufficiency status of the personnel, their qualifications, their distribution within the central and ruralareas of the province, and the personnel management processes of the administration. Study involves the second half of the XIXth century and the early XXth century. Second-hand sources as well as documents of the Presidential Ottoman Archives were utilized. As a result of the study, it is concluded that with the revitalization of the police organization for the second time in the second half of the XIXth century and with the starting of organization throughout the country, the development of personnel qualifications came into the agenda and the process, which started with in-service training activities, continued with the opening of police schools, the first in Thessaloniki. When the curriculum of police schools was examined, it was determined that its content was rich enough to provide the members of the organization with all required knowledge/skills. It is also determined that despite the successful efforts on the qualifications of the personnel, the necessary improvements regarding the quantitative sufficiency of the personnel could just not be realized and that the number of personnel stayed well below the number required by the mission.

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Thessaloniki, Police, Personnel, Human Resources

OSMANLI POLİS TEŞKİLATINDA İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ: SELANİK VİLAYETİ ÖRNEĞİ

Öz

Bu
çalışmada Osmanlı dönemi Selanik vilayeti polis teşkilatının personel
yapılanması incelenmektedir. Personelin sayısal yeterlilik durumu, sahip olduğu
nitelikler ile vilayetin merkez ve taşrasındaki dağılımı, idarenin personel
yönetim süreçleri, ortaya çıkarılması hedeflenen konulardandır. Çalışma XIX.
yüzyıl ikinci yarısıyla XX. yüzyıl başlarını kapsamakta olup ikinci el
kaynaklar ile Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi belgelerinden faydalanılmıştır.
Çalışmanın sonunda; polis teşkilatının XIX. yüzyılın ikinci yarısında ikinci
kez hayat bulması ve ülke çapında kurumsallaşmaya başlamasıyla, personel
niteliklerinin geliştirilmesinin gündeme geldiği,  hizmet içi eğitim faaliyetleriyle başlayan
sürecin, ilki Selanik’te olmak üzere polis okullarının açılmasıyla devam ettiği
anlaşılmıştır. Polis okulları müfredatı incelendiğinde, teşkilat mensuplarının
görevin gerektirdiği her türlü bilgi, beceri düzeyine sahip olmalarını
sağlayacak zenginlikte olduğu tespiti yapılmıştır. Personel nitelikleri
konusundaki başarılı çalışmalara rağmen personelin sayısal yeterliliği
konusunda gerekli iyileştirmelerin bir türlü gerçekleştirilemediği, personel
mevcudunun görevin gerektirdiği sayının oldukça altında kaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Selanik, polis, personel

Kaynakça

• COA.(Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivleri) BEO (Bab-ı Ali Evrak Odası) 2147/161006
• COA.DH. (Dâhiliye Nezareti) EUM. (Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti) MEM.(Memurin Kalemi) 9/57, 18/42, 18/44.
• COA.DH. EUM. MH.( Muhasebe kalemi) 12/52, 60/126.
• COA.DH. EUM. THR. (Tahrirat Kalemi Belgeleri) 51/69, 82/10.
• COA.DH. ID. (İdari kısım belgeleri) 138/19.
• COA.DH. MKT. ((Mektubi Kalemi Defterleri) 2255/19.
• COA.DH. MUİ. (Muhaberat-ı Umumiye İdaresi belgeleri) 62-2/8. COA. DH. TMIK. S. (Tesri-i Muamelat ve Islahat Komisyonu) 4/27. COA.TFR. I.M. (Rumeli Müfettişliği müteferrik evrakı) 2/196, 13/1271.
• COA.FR.I.SL. (Rumeli Müfettişliği Selanik evrakı) 205/20500, 169/16898, 212/21171.
• COA.Y.PRK. (Yıldız tasnifi perakende evrakı) BŞK. (Mabeyn Başkitabeti) 80/28.
• COA.ZB. (Zaptiye Nezareti Belgeleri) 629/62.
• 1303 Selanik Salnamesi, Defa 9.
• 1307 Selanik Salnamesi, Defa 10, Selanik Vilayet Matbaası.
• 1310 Selanik Salnamesi, Defa 11, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1311 Selanik Salnamesi, Defa 12, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1312 Selanik Salnamesi, Defa 13, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1313 Selanik Salnamesi, Defa 14, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1315 Selanik Salnamesi, Defa 15, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1318 Selanik Salnamesi, Defa 16, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1322 Selanik Salnamesi, Defa 18, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1324 Selanik Salnamesi, Defa 19, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• 1325 Selanik Salnamesi, Defa 20, Selanik Hamidiye Mekteb-i Sanayi Matbaası.
• ALYOT, H. (2008). Türkiye’de Zabıta, Tarihi Gelişim ve Bugünkü Durum. (II. Baskı), Ankara. Kozan Ofset.
• BİRİNCİ, A. (1999). Türk emniyet teşkilatında ilkler. Polis Bilimleri Dergisi. (1/3), 9-16.
• ÇEBİTÜRK, H. (2009). Osmanlı’dan Cumhuriyete polis mevzuatı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi
• ENGİN, V. (2013). Asayiş, Sultan II. Abdülhamid’in İç Güvenlik Politikası. İstanbul. Yeditepe Yayınları.
• MAZOWER, M. (2013). Selanik Hayaletler Şehri Hıristiyanlar, Müslümanlar ve Yahudiler, 1430-1950. (Çev: Gül Çağalı Güven). İstanbul. Alfa Yayınları.
• SÖNMEZ, A. (2005). Polis Meclisinin kuruluşu ve kaldırılışı. A.Ü.D.T.C.F. Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi. (24/37), 1-17.
• TONGUR, H. (1946). Türkiye’de Genel Kolluk, Teşkil ve Görevlerinin Gelişimi. Ankara. Kanaat Basımevi.
• UZER, T.(1999). Makedonya Eşkıyalık Tarihi ve Son Osmanlı Yönetimi. Ankara. Türk Tarih Kurumu Basımevi
• YAĞAR, H.(2002). Osmanlı polis teşkilatı ve yenileşme süreci. Türkler/Osmanlı. (13), 629-652
• YILMAZ, İ.(2015). Osmanlı polis okulları: eğitim. SÜTAD. (38), 103-130
• YILMAZ, İ.(2017). Selanik polis tarihi (1876-1912). (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Selçuk Üniversitesi