Neonatal Yoksunluk Sendromunda Annenin Cezai Durumu ve Hemşirelik Yaklaşım

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 3, 199 - 218, 31.12.2024

Fahri Aşkan , Varnaz Alkan , Tuğba Todil , Mustafa Kara , Elif Solmaz Aşkan

https://doi.org/10.59778/sbfdergisi.1494402

Öz

sağlık sorunlarından birisidir. Gebelikte bağımlılık yapan maddeleri kullanan annelerin bebeklerinde; fetüsün intrauterin maruziyetine bağlı olarak çeşitli klinik tablolar ile birlikte neonatalda yoksunluk veya toksisite belirtileri görülebilmektedir. Amaç: Neonatal yoksunluk sendromunda (NYS), annenin cezai durumu ve hemşirelik yaklaşımının ele alınması amaçlanmıştır. Teorik Çerçeve: Annenin prenatal dönemde bağımlık yapan madde kullanımına bağlı olarak fetüsün maddeye maruz kalması sonucu yenidoğanda çekilme semptomlarıyla ve fiziksel bağımlıkla karakterize olan durum NYS olarak tanımlanmaktadır. NYS’nun klinik özellikleri, rahim içinde kronik olarak bağımlılık yapan maddelere maruz kalma ve doğumla birlikte bunların aniden kesilmesinden kaynaklanır. Maddenin kötüye kullanımı sonucunda anne, yenidoğan ve çocuk üzerinde görülen zararlı etkiler ve cezai sorumluluk literatür kapsamında ele alınmıştır. Ayrıca hemşirelerin konuya ilişkin bilgilerinin arttırılması ve sorumluluk üstlenmelerinin anne ve çocuk sağlığı açısından önemlidir. Sonuç: Gebelikte madde kullanımı, anne ve yenidoğan sağlığı açısından riskler oluşturması nedeniyle halk sağlığı açısından endişe vericidir. Madde kullanımını bırakan/azaltan annelerin bebeklerindeki/çocuklarındaki prognoz net bir şekilde bilinmemektedir. Gebelikte maddenin kötüye kullanımı sonucu ortaya çıkan tablolarda kabul edilmiş bir yasanın olmaması ve maddeyi kötüye kullanan gebelerin yasal çerçevelerden dolayı tedaviye başvuru yapmaktan korkmalarından kaynaklı yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyacının olduğu dikkat çekmektedir. Madde kullanımı yönünden riskli grupların bilinmesi ve bunlara yönelik koruyucu etkinliklerin gerçekleştirilmesi gerekir. Hemşirelerin ilk olarak maddeyi kötüye kullanımını engelleme girişiminde bulunarak, madde kullanımına şüpheci davranmalı ve gebeliğinde madde kullanana kadınları erken dönemde tespit etmeleri gerekmektedir. Böylece annenin madde bağımlılığı ve NYS konusunda bilgilendirilmesinin anne, çocuk ve toplum sağlığı açısından yararlı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gebelikte madde kötüye kullanımı, Neonatal yoksunluk sendromu, Cezai sorumluluk, Hemşirelik

Etik Beyan

8.ULUSLARARASI ADLİ HEMŞİRELİK KONGRESİ’nde sözel bildiri olarak sunuldu. Yazarlar çıkar çatışması bildirmemiştir. Tez çalışmasından üretilmemiştir

Proje Numarası

Yok

The Criminal Condition of the Mother And Nursıng Approach In Neonatal Abstinence Syndrome

Öz

Problem description: Substance addiction and abuse are among the most significant health issues both in our country and globally. In infants born to mothers who use addictive substances during pregnancy, various clinical conditions may arise, and neonatal withdrawal or toxicity symptoms may be observed due to the fetus's intrauterine exposure.
Aim: The aim is to address the maternal legal situation and the nursing approach in neonatal abstinence syndrome (NAS).
Theoretical Framework: NAS, is characterized by withdrawal symptoms and physical dependency in the newborn, resulting from fetal exposure to addictive substances used by the mother during the prenatal period. The clinical features of NAS arise from chronic exposure to addictive substances in utero and their sudden discontinuation at birth. The harmful effects and legal responsibilities on the mother, newborn, and child resulting from substance abuse have been discussed within the scope of the literatüre. Additionally, increasing nurses' knowledge on the subject and their assuming responsibilities are important for maternal and child health.

Conclusion: Substance use during pregnancy is concerning from a public health perspective due to the risks it poses to both maternal and neonatal health. The prognosis for infants/children of mothers who reduce or quit substance use is not well understood. The lack of established legislation for the conditions resulting from substance abuse during pregnancy and the fear of seeking treatment due to legal repercussions highlight the need for new legal regulations.
Identifying at-risk groups for substance use and implementing preventive measures for them is necessary. Nurses should first attempt to prevent substance abuse by adopting a cautious approach to substance use and detecting women who use substances during pregnancy at an early stage. Thus, it is believed that informing the mother about substance addiction and NAS will be beneficial for maternal, child, and public health.

Anahtar Kelimeler

Substance abuse during pregnancy, Neonatal withdrawal syndrome, Criminal liability, Nursing

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Aktaş, S., Karakurt, T. L., & Saygı, M. (2016). Unexpected cause of neonatal seizure: In utero heroin exposure. Gazi Medical Journal, 27(3), 158-159
• Anbalagan S., & Mendez M. D. (2023).Neonatal abstinence syndrome National Libary of Medicine. 07.04.2024. tarihinde https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551498/ erişildi.
• Aşırdizer, M., Etli, Y., & Hekimoğlu, Y. (2017). Yenidoğan yoksunluk sendromu ve cezai sorumluluk. Journal of Forensıc Medıcıne, 31, 2.
• Atar, S., & Yalım, N. Y. (2018). Fetüs ve Gebe Hakları Bağlamında Anne Adayı ve/veya Aileden Kaynaklanan Nedenlerle Fetüsün Zarara Uğrama Durumu Fetal Harm Due to Maternal and/or Familial Reasons in the Context of Fetal and Maternal Rights. Türkiye Biyoetik Dergisi, 5(2), 73-85.
• Bagley, S. M., Wachman, E. M., Holland, E., & Brogly, S. B. (2014). Review of the assessment and management of neonatal abstinence syndrome. Addiction science & clinical practice, 9, 1-10.
• Barbeau, D.Y., & Weiss, M.D. (2017). Sleep Disturbances in Newborns. Children,4(90), 1-16
• Behnke, M., Smith, V. C., Behnke, M., Smith, V. C., Levy, S., Ammerman, S. D., … & Watterberg, K. L. (2013). Prenatal substance abuse: Short-and long-term effects on the exposed fetus. Pediatrics, 131(3), e1009–e1024.
• Bozkaya, D., Öktem, A., & Yurdakök, M. (2016). Eroin kullanan anne ve neonatal yoksunluk sendromu. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 59, 72-75.
• Carlo WA, Ambalavanan N. (2016). Metabolic disturbances; In: Kliegman RM, Stanton BF, Schor NF, St Geme III JW, Behrmann RE. eds. Nelson Textbook of Pediatrics, 20th ed. Philadelphia. Elsevier.
• Can, E., Bülbül, A., Uslu, S., Güran, Ö., & Nuhoğlu, A. (2010). Neonatal yoksunluk sendromu. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 44(2), 124-121.
• Celasin, N. Ş. (2021). Madde bağımlısı anne bebeği. Genç R. E., Özkan H. (Ed) Ebeler için yenidoğan sağlığı ve hastalıkları. 2. Baskı. Elazığ: Anadolu Nobel Tıp Kitapevleri.
• Cimete, G. (2010). Gebelikte Madde Kullanımının Anne, Fetüs ve Yenidoğan Üzerine Etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1).
• Committee Opinion No. 711 (2017). Opioid Use and Opioid Use Disorder in Pregnancy. Obstet Gynecol, 130(2):e81-e94. doi: 10.1097/AOG.0000000000002235. PMID: 28742676.
• Congenital Disabilities (Civil Liability) Act 1976 (1976 c 28) (CDCLA). Erişim adresi: https://www.lexisnexis.co.uk/legal/legislation/uk-parliament-acts/congenital-disabilities-civil-liability-act-1976-c28
• Convertino, I., Sansone, A. C., Marino, A., Galiulo, M. T., Mantarro, S., Antonioli., … & Tuccori, M. (2016). Neonatal adaptation issues after maternal exposure to prescription drugs: withdrawal syndromes and residual pharmacological effects. Drug safety, 39, 903-924.
• ÇKK 5395 numaralı Çocuk Koruma Kanunu (2005). 14.04.2024 tarhinde https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5395&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 adresinden erişildi.
• Faherty, L. J., Kranz, A. M., Russell-Fritch, J., Patrick, S. W., Cantor, J., & Stein, B. D. (2019). Association of punitive and reporting state policies related to substance use in pregnancy with rates of neonatal abstinence syndrome. JAMA Network Open, 2(11), e1914078-e1914078.
• Finnegan, L. P., Connaughton Jr, J. F., Kron, R. E., & Emich, J. P. (1975). Neonatal abstinence syndrome: assessment and management. Addictive diseases, 2(1-2), 141-158.
• Goldschmidt, L., Day, N. L., & Richardson, G. A. (2000). Effects of prenatal marijuana exposure on child behavior problems at age 10. Neurotoxicology and teratology, 22(3), 325-336.
• Gray, K. A., Day, N. L., Leech, S., & Richardson, G. A. (2005). Prenatal marijuana exposure: effect on child depressive symptoms at ten years of age. Neurotoxicology and teratology, 27(3), 439-448.
• Hudak, M. L., & Tan R. C. (2012) Commıttee On Drugs. Commıttee On Fetus And Newborn. American Academy of Pediatrics. Neonatal drug withdrawal. Pediatrics,129(2), e540-60.
• Jaleel, R., & Khan, A. (2013). Paternal factors in spontaneous first trimester miscarriage. Pakistan journal of medical sciences, 29(3), 748.
• Kaya, Y., & Şahin, N. (2013). Kadınlarda madde kullanımı ve hemşirenin rolü. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 10(1), 3-7.
• Koca, M. (2012). Notice liability in child abuse. J. Fac. L. Inonu U., 3, 113.
• Kocherlakota,P. (2014). Neonatal abstinence syndrome. Pediatrics, 134(2), e547-61.
• Kurt, L. M. (2011). Patrimonial rights of the fetus. J. Fac. L. Inonu U., 2, 177.
• Kuschel, C. (2007). Managing drug withdrawal in the newborn infant. In Seminars in Fetal and Neonatal Medicine, 12(2), pp. 127-133.
• Lipsitz, P. J. (1975). A proposed narcotic withdrawal score for use with newborn infants: a pragmatic evaluation of its efficacy. Clinical pediatrics, 14(6), 592-594.
• MacMullen, N. J., Dulsk, L. A., & Blobaum, P. (2014). Evidence-based interventions for neonatal abstinence syndrome. Pediatric Nursing, 40(4).
• McQueen, K., & Murphy-Oikonen, J. (2016). Neonatal abstinence syndrome. New England Journal of Medicine, 375(25), 2468-2479.
• Oğuz, M. M., Acar, M., Polat, E., Akçaboy, M., Tuygun, N., Açoğlu, E. A., … & Dağlı, F. Ş., (2016). Madde bağımlısı adolesan anne ve bebeği. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 59(2), 68-71.
• Özdemiroğlu, N., Kara, S., Kurt, C., & Arıkan, F. İ. (2014). Neonatal yoksunluk sendromu olan prematüre bebek. Ege Tıp Dergisi, 53(2), 102-105.
• SAMER. (2018). Türkiye’de ve Dünyada Uyuşturucu ile Mücadele, Antalya: SAMER; 2018 100(75) 07.04.2024 tarihinde https://cdn2.pa.edu.tr/Upload/Rapor/Dosya/turkiyede-dunyada-uyusturucu-ile-mucadele.pdf adresinden erişildi.,
• Taylor, J., Shah, S. A., & Lemos, N. P. (2023). The criminalisation of miscarriage associated with illicit substance consumption whilst pregnant. Medicine, Science and the Law,63(3), 260-261. doi:10.1177/00258024221140666
• Tayman, C. (2019). Neonatal Yoksunluk Sendromu (NYS) Sıklığı ve NYS’de Sistemik İnflamatuvar Yanıtın Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 1-6.
• TCK 5237 numaralı Türk Ceza Kanunu (2004). 07.04.2024 tarihinde Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5237&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 adresinden erişildi.
• TMK 4721 numaralı Türk Medeni Kanunu (2001). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf
• TUBİM. (2023). Türkiye Uyuşturucu Raporu Eğilimler ve Gelişimler, Ankara: TUBİM; 2023 130. 07.04.2024 tarihinde : https://www.narkotik.pol.tr/kurumlar/narkotik.pol.tr/TUB%C4%B0M/Ulusal%20Yay%C4%B1nlar/2023_TURKIYE_UYUSTURUCU_RAPORU.pdf adresinden erişildi
• TUBİM. (2018). Türkiye’de Genel Nüfusta Tütün, Alkol Ve Madde Kullanımına Yönelik Tutum ve Davranış Araştırması, Ankara; TUBİM/T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı;2018 13(8). 07.04.2024
• https://www.narkotik.pol.tr/kurumlar/narkotik.pol.tr/Duyurular/T%C3%9CRK%C4%B0YE%E2%80%99DE%20GENEL%20N%C3%9CFUSTA%20T%C3%9CT%C3%9CN%20ALKOL%20VE%20MADDE%20KULLANIMINA%20Y%C3%96NEL%C4%B0K%20TUTUM%20VE%20DAVRANI%C5%9E%20ARA%C5%9ETIRMASI.pdf adresinden erişildi.
• UNODC 2021a. UNODC World Drug Report 2021. 14.04.2024 tarihinde https://www.unodc.org/unodc/press/releases/2021/June/unodc-world-drug-report-2021_-pandemic-effects-ramp-up-drug-risks--as-youth-underestimate-cannabis-dangers.html adresinden erişildi.
• UNODC 2021b. World Drug Report 2021 Global Overvıew: Drug Demand Drug Supply Viyana: UNODC; 13.2. (2021). 07.04.2024 tarihinde https://www.unodc.org/res/wdr2021/field/WDR21_Booklet_2.pdf adresinden erişildi
• Wilkinson, D., Skene, L., De Crespigny, L., & Savulescu, J. (2016). Protecting Future Children from In‐Utero Harm. Bioethics, 30(6), 425-432.
• Yalçıntürk, A. A. (2017). Gebelikte Madde Kötüye Kullanımı ve Hemşirelerin Sorumlulukları. Marmara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(2), 45-50. https://doi.org/10.26567/marsag.2017237426
• Yaşar, D., Geyik, C., Yüksel, A., Kayar, O., & Fettah, N. D. (2022). Güncel Literatürler Eşliğinde Neonatal Yoksunluk Sendromu Olgusuna Yaklaşım. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 19(4), 1585-1588.