Kamuoyu Manipülasyonunda Etik Dışı Bir Uygulama Olarak Astroturfing: Teorik Arka Planı ve Uygulama Örnekleri

Yıl 2025, Cilt: 2025 Sayı: 2, 85 - 101, 27.10.2025

Muhammed Enes Kan

https://doi.org/10.56337/sbm.1703753

Öz

Bu çalışmanın amacı kamuoyu manipülasyonunda etik dışı bir yöntem olan Astroturfing kavramının incelenmesidir. Astroturfing belirli bir görüş ya da çıkar grubu için sahte bir toplumsal destek oluşturarak kamuoyunu yanıltmayı amaçlayan bir stratejidir. Çalışmada öncelikle Astroturfing kavramı, tarihsel gelişimi, benzer kavramlar ve bunlarla ilişkileri, hangi koşullarda nasıl ortaya çıktığı, Astroturfing uygulamalarının etik boyutu, kamu yönetiminde kullanımı ele alınmış daha sonra dünyanın çeşitli yerlerinde gerçekleştirilen bazı Astroturfing örnekleri incelenmiştir. Son olarak Astroturfing eylemlerinin zararları ve önlemeye yönelik çözüm önerileri sunulmuştur. Bu çalışmanın, Astroturfing faaliyetlerinin karmaşık dinamiklerini ve toplum üzerindeki yıkıcı sonuçlarını anlamak açısından literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Astroturfing , Kamu Yönetiminde Etik , Kamu Yönetiminde Astroturfing , Kamuoyu Manipülasyonu , Astroturfing ve Etik

Astroturfing as an Unethical Practice in Public Opinion Manipulation: Theoretical Background and Application Examples

Öz

The purpose of this study is to examine the concept of Astroturfing, which is an unethical method in public opinion manipulation. Astroturfing is a strategy that aims to mislead the public by creating false social support for a certain view or interest group. In the study, firstly, the concept of Astroturfing, its historical development, similar concepts and their relations, under what conditions and how it emerged, the ethical dimension of Astroturfing applications, its use in public administration are discussed, then some Astroturfing activities carried out in various parts of the world are examined. Finally, the harms of Astroturfing actions and solution suggestions for prevention are presented. It is thought that this study will contribute to the literature in terms of understanding the complex dynamics of Astroturfing activities and their destructive consequences on society.

Anahtar Kelimeler

Astroturfing , Ethics in Public Administration , Astroturfing in Public Administration , Public Opinion Manipulation , Astroturfing and Ethics

Kaynakça

• Agbedo, C. U. & Krisagbedo, E. C. (2014). Lying honestly for government: linguistic manipulation as disinformation strategy in Nigeria. Innovare Journal of Social Sciences, 2, 16-27
• Aktan, S. (2018). Türkiye Sahte Haber ve Dezenformasyonda Zirveye Oturdu, https://tr.euronews.com/2018/06/15/turkiye-sahte-haber-ve-dezenformasyonda-zirveye-oturdu
• Akova, S. (2020). Kültürlerarası iletişim bağlamında ötekileştirme olgusunun dijital taşıyıcılığına dair Netflix dijital televizyonu üzerinden bir bakış: 13 Commandments (13 emir) dizisi üzerinden göstergebilimsel analizi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(26), 4479-4516. https://doi.org/10.26466/opus.680136
• Alayoğlu, N., Öztürk, A. & Babacan, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin iş ahlakı algısı ile özel sektör ve kamu çalışanlarının iş ahlakı uygulamalarının karşılaştırılması. İş Ahlakı Dergisi. 5(1), 7-35.
• Arce-Garcia, S., Said-Hung, E., & Mottareale, D. (2022). Astroturfing as a strategy for manipulating public opinion on Twitter during the pandemic in Spain. El profesional de la información, 31(3).
• Aydın, A. F. (2020). Post-truth dönemde sosyal medyada dezenformasyon: covid-19 (yeni koronavirüs) pandemi süreci. Asya Studies, 4(12), 76-90. https://doi.org/10.31455/asya.740420
• Badade, A. B. & Dhanaraj, R. K. (2024). Investigating Astroturfing Detection: An Overview of its Domains, Mitigation Techniques and Future Perspectives. 1-6. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/383804637_Investigating_Astroturfing_Detection_An_Overview_of_its_Domains_Mitigation_Techniques_and_Future_Perspectives
• Bekar, S. (2024). Yeni medyada yapay zekâ aracılığıyla dezenformasyon oluşturulması: Trump örneği. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8(1), 40-66. https://doi.org/10.46452/baksoder.1448805.
• Balcı, A. & Keser, A. (2023). Kamu politikalarının oluşturulma sürecinde sosyal medyanın etkisi: dezenformasyon, manipülasyon ve propaganda. Sosyolojik Düşün, 8(2), 125-164. https://doi.org/10.37991/sosdus.1322106.
• Booth, A., Sutton, A., Clowes, M. & Martyn-St James, M. (2021). Systematic approaches to a successful literature review. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/235930866_Systematic_Approaches_to_a_Successful_Literature_Review
• Boulay, S. (2012). Quelle(s) considération(s) pour l’éthique dans l’usage des technologies d’information et de communication en relations publiques? Analyse de cas d’Astroturfing et réflexion critique. Revista Internacional de Relaciones Públicas, 2(4), 201–220.
• Bowen, S. A. (2004). Organizational factors encouraging ethical decision making: an exploration into the case of an exemplar. Journal of Business Ethics, 52(4), 311-324.
• Cambridge Advanced Learner’s Dictionary (2024). Cambridge University Press, Cambridge.
• Carro, M. & Di Mario, C. (2020). Digital lobbying. In: Harris, P., Bitonti, A., Fleisher, C., Skorkjær Binderkrantz, A. (Eds.), The Palgrave Encyclopedia of Interest Groups, Lobbying and Public Affairs. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-13895-0_78-1
• Chan, J. (2022). Online Astroturfing: A problem beyond disinformation. Philosophy & Social Criticism, 50(3), 507-528.
• Chen, A. (2015). The agency. The New York Times. (Retrieved from http://www.nytimes.com/2015/06/07/magazine/the-agency.html.)
• Chen, Tong, Liu, Jiqiang, Wu, Yalun, Tian, Yunzhe, Tong, Endong, Niu, Wenjia, Li, Yike, Xiang, Yingxiao, Wang, Wei (2021). Survey on astroturfing detection and analysis from an ınformation technology perspective, Security and Communication Networks, , 3294610, 16. https://doi.org/10.1155/2021/3294610
• Cho, C. H., Martens, M. L., Kim, H. & Rodrigue, M. (2011). Astroturfing global warming: ıt ısn’t always greener on the other side of the fence. Journal of Business Ethics, 104(4), 571-587. https://doi.org/10.1007/s10551-011-0950-6
• Creswell, J. W. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Derin, M. (2019). Kuzey Makedonya’da isim tartışmaları ve prespa anlaşması. Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 3(8), 239-260.
• Douida, A. (2023). Astroturfing and public relations: a new perspective of communication. Revue El-Tawassol, 29(4), 17-31.
• Fallis, D. (2014). A functional analysis of disinformation. iConference, Berlin, 4-7 March, 621-627.
• Ferrara, E. (2017). Disinformation and social bots in the 2017 French presidential election. First Monday, 22(8).
• Filiz, Ş. & Sancar Demren, G. A. (2023). Stratejik iletişim bağlamında dijital lobicilik: vote leave kampanyasının astroturf taktikler üzerinden niteliksel analizi. Yeni Medya (14), 178-196. https://doi.org/10.55609/yenimedya.1226986
• García-Orosa, Berta (2021). Disinformation, social media, bots, and astroturfing: the fourth wave of digital democracy”. Profesional de la información, 30(6).
• Geissler, D., Bär, D., Pröllochs, N. & Feuerriegel, S. (2023) Russian propaganda on social media during the 2022 invasion of Ukraine. EPJ Data Sci. 12 (35). https://doi.org/10.1140/epjds/s13688-023-00414-5
• Glesne, C. (2016). Becoming qualitative researchers: an ıntroduction. (5th ed.). Pearson.
• Güngörmez, B. (2002). kitle iletişim araçları, siyaset ve propaganda. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 1-12.
• Hart, S. W. & Klink, M. C. (2017). 1st Troll Battalion: Influencing military and strategic operations through cyber-personas. In 2017 International Conference on Cyber Conflict (CyCon U.S.) (pp. 97–104). doi:10.1109/ CYCONUS.2017.8167503.
• Howard, P. N. (2006). New media campaigns and the managed citizen. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Kantar, G., Ersöz, G., Ince Yenilmez, M., Çetinkaya, D. & Sıvış, E. (2023). Kadın sporcuların twitter ve haber kanallarındaki toplumsal cinsiyet analizi. EKEV Akademi Dergisi,(94), 77-93. https://doi.org/10.17753/sosekev.1201470
• Karlova, N. A. & Fisher, K. E. (2013). “Plz RT”: A social diffusion model of 75 misinformation and disinformation for understanding human ınformation behaviour. Information Research, 18, 1-17.
• Keller, F., Schoch, D., Stier, S. & Yang, J. (2019). Political astroturfing on twitter: How to coordinate a disinformation campaign. Political Communication, 1-25.
• King, G., Pan, J. & Roberts, M. E. (2017). How the Chinese government fabricates social media posts for strategic distraction, not engaged argument. American Political Science Review, 111(3), 484–501.
• Kovic, M., Rauchfleisch, A., Sele, M. & Caspar, C. (2018). Digital astroturfing in politics: definition, typology, and countermeasures. Studies in Communication Sciences, 18(1), 69–85.
• Köse, İ. (2014). çok partili siyasi hayat, partilerin seçim beyannameleri ve propaganda görselleri 1950-2011. İletişim e Diplomasi. (4), 155-192.
• Lits, B. (2020). Detecting Astroturf Lobbying Movements. Argumentation and Advocacy, 4, 164 - 177
• Llewellyn, C., Cram, L., Hill, R. L. & Favero, A. (2019). For whom the bell trolls: Shifting troll behaviour in the Twitter Brexit debate. JCMS: Journal of Common Market Studies, 57(5), 1148–1164.
• Lyon, T. P. & Maxwell, J. W. (2004). Astroturf: Interest group lobbying and corporate strategy. Journal of Economics & Management Strategy, 13(4), 561-597
• Lysenko, V. & Brooks, C. (2018). Russian information troops, disinformation, and democracy. First Monday, 23(5).
• Mackie, G. (2009). Astroturfing infotopia. Theoria: A Journal of Social and Political Theory, 56(119), 30–56
• McNutt, J. & Boland, K. (2007). Astro turf, technology and the future of community mobilization: ımplications for nonprofit theory. Journal of Sociology and Social Welfare, 34, 165-184.
• Mendelova, D. (2016). Astroturfing as a controversial media relations tool. European Journal of Science and Theology, 12(5), 175-184.
• National Intelligence Council. (2017). Assessing russian activities and ıntentions in recent US elections (ıntelligence community assessment). Washington DC. Retrieved from https://www.dni.gov/files/documents/ICA_2017_01.pdf.
• Neyazi, T. A. (2020). Digital propaganda, political bots and polarized politics in India. Asian Journal Of Communication, 30(1), 39–57.
• Özkal Sayan, İ. (2020). Etik ve kamu etiği: eleştirel bir bakış. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 12(2), 147-174.
• Pennycook, G. & Rand, D. G. (2020). Focusing on accuracy improves news consumption. Science Advances, 6(29), eabb6550.
• Pfister, D. S. (2011). The logos of the blogosphere: flooding the zone, invention, and attention in the lott ımbroglio. Argumentation and Advocacy, 47, 141-162.
• Simpson, T. (2011). eTrust and reputation. Ethics and Information Technology, 13(29), 29-38.
• Tuğan, E. N., & Ömürgönülşen, U. (2020). türkiye’de yargı etiği ilkeleri üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(Özel Sayı), 85-100.
• Turan, C. (2015). Açıklığın yanılsaması: Dezenformasyon çağımızın kitle imha silahı mı?. Akademik Bilişim Konferansı, (s 110). https://www.mepanews.com/d/file/54.pdf
• Usta, S., & Arslan, Ş. (2020). Türkiye’de etik yönetim anlayışına yönelik çerçeve arayışı: kamu görevlileri etik kurulu üzerinden bir inceleme. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 11(2), 222-244.
• Wardle, C., & Derakhshan, H. (2017). Information disorder: toward an ınterdisciplinary framework for research and policymaking. Council of Europe.
• Yaşar, H. İ. (2020). Sosyal medya ve siyaset. İstanbul: Orion Kitabevi.
• Yatkın, A. (2008). Etik düşünce ve davranışın yerel yönetimlerde hizmet verimliliğinin arttırılmasında rolü ve önemi (Elazığ belediyesi örnek alan araştırma). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 211-231.
• Yayla, A. (2020). Totaliterizm ve Dezenformasyon. Liberal Düşünce Dergisi, 25(98), 125-146. https://doi.org/10.36484/liberal.756869
• Yılmaz, A. B. & Işıkdoğan, C. (2017). Yeni medyada troller ve trollük kültürü. Intermedia International E-Journal, 4(7), 330-346.
• Yüksel, C. (2005). Devlette etikten etik devlete: kamu yönetiminde etik, İstanbul: TÜSİAD.
• Zerback, T. & Töpfl, F. (2022). Forged examples as disinformation: the biasing effects of political astroturfing comments on public opinion perceptions and how to prevent them. Political Psychology, 43(3), 399–418
• Zhang, J., Carpenter, D. & Ko, M. (2013). Online astroturfing. A theoretical perspective: proceedings of the nineteenth americas conference on ınformation systems, Chicago, IL, August 15– 17.