İNTERNET BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Cilt: 2018 Sayı: 2, 118 - 136, 26.10.2018

Hasan Şahin , Bayram Topal , Beyza Topal

Öz

Bağımlılık bir maddeyi kullanmak ya da bir davranış
şeklini tekrarlamak ve bunu vazgeçilemez bir alışkanlık haline getirme
durumudur. Bağımlılık iradesine hâkim olamayan arzu ve isteklerinin esiri olan
kişiliklerin ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Geçmişten günümüze bağımlılık
türleri ve bağımlı kişi sayısı giderek artmış ve bugün neredeyse içinden
çıkılmaz bir boyuta gelmiştir. Geçmişte içki, kumar ve uyuşturucu bağımlılığı
toplumsal bir sorun iken bugün bu sorunlara gelişen teknolojiye bağlı olarak
internet bağımlılığı da eklenmiştir. İletişim teknolojilerindeki gelişmelerin
bir sonucu olarak hayatımıza giren internet; insanların ihtiyaç duyduğu her
türlü bilgiye ulaşmalarına, eğlenceli ve hoşça vakit geçirmelerine ve uzak
mekânlarda da olsa sevdikleriyle iletişim kurmalarına imkân tanıyan faydalı bir
kitle iletişim aracıdır. Ancak internet getirdiği bu kolaylıkların yanında,
kontrolsüz ve aşırı kullanımından kaynaklanan bazı önemli sorunlara da yol
açmaktadır. Bu sorunlardan en önemlisi internet bağımlılığıdır. Özellikle genç ve çocuklar için bu sorun
daha bir önem arz etmektedir. Her cins ve yaştan insanda bu sorunlar görülse de
genç ve çocuklarda bu sorunlara daha çok rastlanmaktadır. Bu çalışmada internet
bağımlılığı bir anket çalışması ile araştırılmıştır. Anket çalışması özellikle
gençleri esas alacak şekilde 363 kişi üzerinde yüz yüze görüşme tekniği ile
gerçekleştirilmiştir. Eksik ve özensiz doldurulmuş 8 anket araştırma
kapsamından çıkarılarak 355 anketten elde edilen veriler analiz edilmiştir.
Ankette ilk 5 soru kişinin demografik özelliklerini belirlemeye yöneliktir. Sonraki
9 soru katılımcıların interneti nasıl, nerede, hangi sıklıkta kullanımına
yöneliktir. Kalan 15 soru internet bağımlılığının boyutlarını ölçmek üzere
tasarlanmıştır. Anket soruları literatür desteği ile hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji, İnternet Bağımlılığı, İstatistik Analiz

Kaynakça

• Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi/internet addiction and its treatment. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55-67
• Ayhan, B. ve Balcı, Ş. (2009). Kırgızistan’da üniversite gençliği ve internet: Bir kullanımlar ve doyumlar araştırması. Bilig Journal of Social Sciences of the Turkish World, 48, 13-40.
• Balci, Ş., Ayhan, B. (2007). Üniversite öğrencilerinin internet kullanım ve doyumları üzerine bir saha araştırması. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 5(1), 174-197.
• Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22.
• Balta Ö. Ç. ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 187-205.
• Byun, S., Ruffini, C., Mills, J. E., Douglas, A. C., Niang, M., Stepchenkova, S., ... & Blanton, M. (2009). Internet addiction: Metasynthesis of 1996–2006 quantitative research. CyberPsychology & Behavior, 12(2), 203-207.
• Cash, H., D Rae, C., H. Steel, A. ve Winkler, A. (2012). Internet addiction: A brief summary of research and Practice. Current psychiatry reviews, 8(4), 292-298.
• Chou, C., Condron, L., & Belland, J. C. (2005). A review of the research on Internet addiction. Educational Psychology Review, 17(4), 363-388.
• Chou, C. ve Hsiao, M. C. (2000). Internet addiction, usage, gratification, and pleasure experience: The Taiwan College students case. Computers & Education, 35(1), 65-80.
• Derin, S. ve Bilge, F. (2016). Ergenlerde internet bağımlılığı ve öznel iyi oluş düzeyi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 6(46), 35-51
• Doğan, A. (2013). İnternet bağımlılığı yaygınlığı, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
• Durualp, E. ve Çiçekoğlu, P. (2013). Yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin yalnızlık düzeylerinin internet bağımlılığı ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 29-46.
• Esen, E. (2010). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
• Gunay, O., Ozturk, A., Arslantas, E. E. ve Sevinc, N. (2018). Internet addiction and depression levels in Erciyes University students, Dusunen Adam: Journal of Psychiatry & Neurological Sciences, 31(1), 79-88.
• Günüç, S. ve Kayri, M. (2010). Türkiye’de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39,220-232.
• https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview, E.T: 04.04.2018
• Işık, U. (2007). Medya bağımlılığı teorisi doğrultusunda internet kullanımının etkileri ve internet bağımlılığı, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Konya.
• Kardefelt-Winther, D. (2014). A conceptual and methodological critique of internet addiction research: Towards a model of compensatory internet use. Computers in Human Behavior, 31, 351-354.
• Kayri, M., & Günüç, S. (2009). The adaptation of internet addiction scale into Turkish: The study of validity and reliability. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 42(1), 157-175.
• Köksal, Y. (2015). İnternet bağımlılığı ile internetten alışveriş ilişkisi üzerine bir incelenme; üniversite öğrencileri uygulaması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 117-130.
• Köse, D., Çınar, N. ve Akduran, F. (2012). Hemşirelik öğrencilerinde internet bağımlılığının kişilik özellikleri ve zaman yönetimi ile ilişkisi. Sakarya University Journal of Science, 16(3), 227-233.
• J Kuss, D., D Griffiths, M., Karila, L. Ve Billieux, J. (2014). Internet addiction: a systematic review of epidemiological research for the last decade. Current pharmaceutical design, 20(25), 4026-4052.
• Kutlu, M., Savci, M., Demir, Y. ve Aysan, F. (2016). Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formunun Türkçe uyarlaması: Üniversite öğrencileri ve ergenlerde geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(Supplement 1), 69-76.
• Lau, J. T., Gross, D. L., Wu, A. M., Cheng, K. M. ve Lau, M. M. (2017). Incidence and predictive factors of Internet addiction among Chinese secondary school students in Hong Kong: a longitudinal study. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 52(6), 657-667.
• Lavrinenko, S. V., Sokolova, I. Y., Abramovskikh, A. A. Ve Polikarpov, P. I. (2017). Research of internet addiction disorder among Russian first year students. American Journal of Sociology (2017), 2250-2558.
• Lin, S.S. J. ve Tsai, C. C. (2002). Sensation seeking and internet dependence of Taiwanese High School Adolescents. Computers in Human Behavior, 18, 411-426.
• Menon, S., Narayanan, L. ve Kahwaji, A. T. (2018). Internet addiction: A research study of college students in India. Journal of Economics and Business, 1(1), 100-106.
• Morahan-Martin, J. ve Schumacker, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16, 13-29.
• Nalwa, K. ve Anand, A. P. (2003). Internet addiction in students: A cause of concern. CyberPsychology & Behavior, 6(6), 653-656.
• Ögel, K., Karadağ, F., Satgan, D. ve Koç, C. (2015). Bağımlılık profil indeksi internet bağımlılığı formunun (BAPİNT) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenilirliği. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 28, 337-343
• Saraji, J. H. ve Fini, A. A. S. (2017). Examine the relationship between internet addiction with academic achievement and mental health of high school students in Bandar Abbas. South journal of Educational Psychology and Counseling, 3(1), 37-101.
• Sherer, K. (1997). College life on-line: Healthy and unhealthy internet use. Journal of College Student Development, 38(6), 655-665.
• Şimşek, N., Akça, N. K. ve Şimşek, M. (2015). Lise öğrencilerinde umutsuzluk ve internet bağımlılığı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(1), 7-14
• Şenormancı, Ö., Konkan, R. ve Sungur, M. Z. (2010). İnternet bağımlılığı ve bilişsel davranışçı terapisi. Psychiatry, 11, 261-268.
• Tsai, C.C. ve Lin, S. S. J. (2003). Internet addiction of adolescents in Taiwan: An interview study. CyberPsychology & Behavior, 6(6), 649-652.
• Tuncay, A. Y. A. S. ve Horzum, M. B. (2013). İlköğretim öğrencilerinin internet bağımlılığı ve aile internet tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 46-57.
• Yüksel, M. ve Yılmaz, E. (2016). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 15(3), 1031-1042
• Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology & Behavior, 1(3), 237-244.