Kambiyo Senetlerinde Ehliyet ve Ehliyetsizliğin Mutlak Def’i Olarak İleri Sürülmesi

Yıl 2023, Cilt: 2023 Sayı: 1, 1 - 14, 30.04.2023

Seda Ş. Güngör

https://doi.org/10.56337/sbm.1251324

Öz

Kıymetli evrakın uygulamada en çok kullanılan türü kambiyo senetleridir. Kambiyo senetleri poliçe, bono ve çekten oluşur. Kambiyo senetleri, kamu güvenliği açısından senedin tedavülünün korunması amacıyla sıkı şekil şartlarına uyularak düzenlenmektedir. Türk Hukukunda kambiyo senedine dayanarak hak kazanılması için hak ehliyetine sahip olmak yeterliyken, kambiyo taahhüdünde bulunabilmek için fiil ehliyetine sahip olunması gerekmektedir. Sadece tam ehliyetli kişiler herhangi bir izne ya da onaya gerek olmadan geçerli olarak kambiyo taahhüdünde bulunabilirler. Kambiyo senetlerinde borçluya borcunu yerine getirmekten kaçınma imkânı veren savunmalar, def’i adı altında itiraz ve def’i kavramlarını da kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Bir geçersizlik def’i olarak nitelendirilen ehliyetsizlik, mutlak def’i olması sebebiyle, senetle borç altına giren herkes tarafından herkese karşı ileri sürülebilir. Bununla birlikte senette imzası bulunan kişilerden birisinin ehliyetsiz olması senedin geçerli olması koşuluyla senette imzası bulunan diğer kişilerin taahhütlerinin geçerliliğini etkilemez.

Anahtar Kelimeler

Kambiyo senetleri, Ehliyet, Def’i, Kıymetli evrak

Capacity in Bills of Exchange and Application of Inability as the Absolute Plea

Öz

The most widely used type of negotiable instruments in practice are bills of exchange. Bills of exchange consist of bills of exchange, promissory notes and checks. Bills of exchange are issued per strict form requirements to protect the circulation of the bill in terms of public security. In Turkish Law, while it is sufficient to have the right to be entitled based on a bill of exchange, it is necessary to have the capacity to act to make a foreign exchange commitment. Only fully qualified persons can make valid foreign exchange commitments without the need for any permission or approval. The defenses in bills of exchange, which allow the debtor to avoid fulfilling his debt, are regulated under the name of the plea, including the concepts of objection and plea. Incapacity, which is described as an invalidation defense, can be claimed against anyone by anyone who is in debt with a promissory note since it is an absolute defense. However, the incompetence of one of the persons signing the deed does not affect the validity of the commitments of the other persons signing the deed, provided that the deed is valid.

Anahtar Kelimeler

Bills of exchange, Capacity, Plea, Negotiable instruments

Kaynakça

• Alışkan, M. (1998). Kambiyo Senetlerinde Temlik Cirosu. İstanbul: Yaylım Yayıncılık.
• Akipek, J., Akıntürk, T. & Ateş, D. (2018). Kişiler Hukuku Birinci Cilt. (14. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Arslan, İ. (2008). Kambiyo Senetlerinde Geçersizlik Def’ileri. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16 (1), 11-28.
• Arslan, R., Yılmaz, E., Taşpınar Ayvaz, S. & Hanağası, E. (2018). Medeni Usul Hukuku. (4. Bası). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Bahtiyar, M. (2016). Kıymetli Evrak Hukuku. (13. Bası). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Bahtiyar, M., Taşdelen, N., Biçer, L. & Hamamcıoğlu, E. (2022). Kıymetli Evrak Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Bilgili, F. & Demirkapı, E. (2015). Kıymetli Evrak Hukuku. (5. Basım). Bursa: Dora Yayıncılık.
• Bozer, A. & Göle, C. (2017). Kıymetli Evrak Hukuku. (6. Bası). Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
• Bozgeyik, H. (2003). Kıymetli Evrakta Hakkım Doğuşu ve Borçlunun Defileri. Prof. Dr. Fahiman Tekil’in Anısına Armağan, 481-497. İstanbul: MÜ Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Boztosun, N. A. (2007). Avalde Def’iler. Terazi Hukuk Dergisi, 2 (11), 53-70.
• Can, M. (2019). Kıymetli Evrak Hukuku. (4. Bası). Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Çamoğlu, E. (2019). Kambiyo Senetlerinde Borçlunun Defileri (Savunmaları). Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 35(3), 5-35.
• Çamoğlu, E. (2020). Kıymetli Evrak Hukukunun Temel İlkeleri. İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Doğrusöz Koşut, H. (2019). Kambiyo Senedi ile Borçlanma Ehliyeti Bakımından Engellilik. Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Çerçevesinde Engelli Hakları, Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 49-80. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Domaniç, H. (1975). Kıymetli Evrak Hukuku. (2. Baskı). İstanbul: Fakülteler Matbaası.
• Eren, F. (2018). Borçlar Hukuku. (23. Bası). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Göktürk, K. (2022). Kambiyo Senetlerinde Şahsi Defiler. Ankara: Adalet Yayınevi.
• Hatemi, H. (2020). Kişiler Hukuku. (8. Bası). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Helvacı, M. (2007). Kambiyo Senetlerinde Defiler. Hüseyin Ülgen’e Armağan, (Birinci Cilt), 647-703. İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• İmregün, O. (2003). Kıymetli Evrak Hukuku. (3. Bası). İstanbul: Filiz Kitapevi.
• Kayıhan, Ş. (2018). Kıymetli Evrak Hukuku. (5 Bası). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kendigelen, A. & Kırca, İ. (2019). Kıymetli Evrak Hukuku. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Kınacıoğlu, N. (1999). Kıymetli Evrak Hukuku. (5. Baskı). Ankara: Nobel.
• Oğuzman, K. & Barlas, N. (2017). Medeni Hukuk. (23. Bası). İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Oğuzman, K., Seliçi, Ö. & Oktay Özdemir, S. (2016). Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler). (16. Bası). İstanbul: Filiz Kitapevi.
• Öztan, F. (2019). Kıymetli Evrak Hukuku. (23. Bası). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Pekcanıtez, H., Atalay O. & Özekes, M. (2021). Medeni Usul Hukuku. (9. Bası). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Poroy, R. & Tekinalp, Ü. (2020). Kıymetli Evrak Hukuku Esasları. (23. Bası). İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Pulaşlı, H. (2019). Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları. (7. Bası). Ankara: Adalet Yayınevi.
• Serozan, R. (2017). Medeni Hukuk. (7. Bası). İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Tanrıver, S. (2020). Medeni Usul Hukuku Cilt I. (3. Bası). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Tuna, E. & Göç Gürbüz, D. (2018). Ticaret Hukuku Prensipleri Kıymetli Evrak. (10. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Ülgen, H., Helvacı, M., Kaya, A. & Nomer Ertan, N. F. (2020). Kıymetli Evrak Hukuku. (12. Bası). İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Yılmaz, E. (2002). Hukuk Sözlüğü. (7. Baskı). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Yılmaz, L. (2017). Kambiyo Senetlerinde (Çek-Bono-Poliçe’de) Def’iler. (2. Bası). İstanbul: Aristo Yayınevi.
• URL 1, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/12hd-2010-29383.htm (Erişim Tarihi, Şubat, 2023).
• URL 2, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/hgk-2008-12-825.htm (Erişim Tarihi: Aralık, 2022).
• URL 3, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/hgk-1980-11-1968.htm (Erişim Tarihi: Aralık, 2022).
• URL 4, Kazancı İçtihat Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/19hd-2011-12369.htm (Erişim Tarihi: Ocak, 2022).
• URL 5, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/12hd-2017-273.htm (Erişim Tarihi: Ocak, 2023).
• URL 6, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/12hd-2017-5892.htm (Erişim Tarihi: Şubat, 2023).
• URL 7, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/12hd-2016-21658.htm (Erişim Tarihi: Ocak, 2023).
• URL 8, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/hgk-2019-19-253.htm, (Erişim Tarihi: Mart, 2023).
• URL 9, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası, https://lib.kazanci.com.tr/kho3/ibb/files/11hd-1997-10471.htm (Erişim Tarihi: Ocak, 2023).