SPORDA SALDIRGANLIK VE ÖFKE ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 206 - 217, 10.10.2019

Bülent Gürbüz Sercan Kural Oğuz Özbek

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk sporcularda öfke ve saldırganlığın değerlendirilmesi için bir ölçme aracı olarak “Sporda Saldırganlık ve Öfke Ölçeği”nin Türkçe uyarlamasını yapmaktır. Araştırmanın çalışma grubunda 53 profesyonel (% 21.5) ve 193 amatör (% 78.5) futbolcu yer almıştır. Katılımcıların yaşları 17 ile 37 arasında (Ortyaş= 21.60±3.97) değişmektedir. Katılımcılar, Maxwell ve Moores (2007) tarafından geliştirilen “Sporda Saldırganlık ve Öfke Ölçeği’ni” (SSÖÖ) cevaplamışlardır. Ölçeğin orijinal versiyonu “saldırganlık” (6 madde) ve “öfke” (6 madde) olmak üzere iki alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin yapı geçerliğini test etmek için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Ölçeğin güvenirliği için ise Cronbach’s Alpha içsel tutarlık katsayıları hesaplanmıştır. AFA sonucuna göre ölçeğin iki alt boyuttan oluştuğu belirlenmiştir. Yapılan DFA sonuçları, orijinal formla tutarlı olarak ölçek Türkçe versiyonunun da iki alt boyut ve toplam 12 maddeden oluştuğunu göstermiştir. Ölçeğin faktör yüklerinin .41 ile .83 arasında değiştiği tespit edilmiştir. DFA sonuçları incelendiğinde, uyum iyiliği indekslerinin, χ2/df= 2.69, GFI= .91, AGFI=.87, CFI=.91, IFI=.91, SRMR=.07, RMSEA=.08 olduğu belirlenmiştir. Ulaşılan bu değerler uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğunu göstermektedir. Ölçeğin Cronbach’s Alfa iç turarlık katsayılarının a) saldırganlık .79 b) öfke .79 ve toplam ölçek için .83 olduğu bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, Türk kültürüne uyarlanan SSÖÖ’nin sporcuların müsabaka anındaki öfke ve saldırganlık düzeylerinin belirlenmesi için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

yarışma, saldırganlık, öfke, geçerlik ve güvenirlik

COMPETITIVE AGGRESSIVENESS AND ANGER SCALE: VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Öz

This study aimed to test “Competitive Aggressiveness and Anger Scale”s reliability and validity to measure Turkish athletes’ aggressiveness and anger. Study participants were 53 professionals (21.5 %) and 193 (78.5 %) amateur football players. They ranged in age from 17 to 37 years old (Mage= 21.60±3.97). The participants answered the “Competitive Aggressiveness and Anger Scale” (CAAS) which was developed by Maxwell and Moores (2007). Original version of the scale constitutes of two subscales which are named as aggressiveness (6 items) and anger (6 items). After testing the basic assumptions of statistical tests, Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were used to test the factor structure of the scale. Cronbach’s Alphas were calculated for the subscales to test their internal consistencies. EFA results illustrated that adapted scale consists of two subscales. CFA results revealed that Turkish version of the scale consists of two subscales and totally 12 items and these results were similar to the original version of the scale. The item factor loadings for the overall scale range between .41 and .83. When the fit indexes were examined, the fit indexes of the scale were χ2/df= 2.69, GFI= .91, AGFI=.87, CFI=.91, IFI=.91, SRMR=.07, RMSEA=.08. The goodness of fit indexes indicated that these indexes of scale were in acceptable ranges. For the total scale and the subscales, the Cronbach’s Alpha reliability coefficients were measured as .79, .79 and .83 respectively. In conclusion, the results revealed that the Turkish adaptation of “Competitive Aggressiveness and Anger Scale” can be used as a valid and reliable measurement tool to evaluate the athlete’s competitive aggressiveness and anger.

Anahtar Kelimeler

competition, aggressiveness, anger, validity and reliability

Kaynakça

• Abrams, M. (2010). Anger management in sport: Understanding and controlling violence in athletes. Human Kinetics.
• Baker, J., Horton, S., Robertson-Wilson, J., & Wall, M. (2003). Nurturing sport expertise: factors influencing the development of elite athlete. Journal of sports science & medicine, 2(1). Bebetsos, E., Zouboulias, S., Antoniou, P., & Kourtesis, T. (2013). Do anxiety, anger and aggression differentiate elite water-polo players?. Journal of Physical Education and Sport, 13(2), 209.
• Berkout, O. V., Tinsley, D. & Flynn, M. K. (2019). A review of anger, hostility, and aggression from an ACT perspective. Journal of Contextual Behavioral Science, 11, 34-43.
• Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayımcılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayımcılık.
• Cassiello-Robbins, C., & Barlow, D. H. (2016). Anger: The unrecognized emotion in emotional disorders. Clinical Psychology: Science and Practice, 23(1), 66–85.